Οταν σε βρίσκει το κακό σε κατάσταση εξάντλησης σε αποκαρδιώνει. Σε αυτό το σημείο μοιάζει να βρίσκεται η χώρα το φθινόπωρο του 2023. Η εθνική αυτοπεποίθηση, το «ποιοι είμαστε» και «τι μπορούμε να κάνουμε», κλονίστηκε από μια σειρά γεγονότων που έμοιαζαν με τουβλάκια του ντόμινο: Νέα Αγχίαλος, Νέα Φιλαδέλφεια, Πάρνηθα, Δαδιά, καταστροφή στη Θεσσαλία. 

Οσα συνέβησαν το καλοκαίρι πρόσθεσαν νέες ανησυχίες και προτεραιότητες στο ήδη επείγον αίτημα-εντολή στη νέα κυβέρνηση να βελτιώσει το κράτος, ιδιαίτερα την Υγεία και την Παιδεία, ελέγχοντας παράλληλα τα εξοργιστικά φαινόμενα αισχροκέρδειας. Ο Σεπτέμβριος, αντί να σηματοδοτεί το νέο ξεκίνημα, συνοδεύεται εφέτος από ένα αίσθημα βαθιάς ανησυχίας. 

Καθώς περνούν οι ημέρες μετά την καταστροφή -και εκτυλίσσεται το δράμα των αστέγων του κάμπου που τα έχασαν όλα- συνειδητοποιούμε ότι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε μια νέα κρίση που λειτουργεί ως καταλύτης.

Η ακτινογραφία φέρνει στο φως τις αβελτηρίες του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και την επιβάρυνση στα οικονομικά της χώρας: μια κυβέρνηση που μείωνε φόρους ετοιμάζει αναγκαστικά ένα «τέλος» για την αποκατάσταση των καταστροφών ώστε να μην επιβαρύνει το χρέος (άλλωστε τα επιτόκια είναι διεθνώς απλησίαστα).  

Ζούμε την τέταρτη συνεχόμενη κρίση μέσα σε 14 χρόνια (Φθινόπωρο 2009- Φθινόπωρο 2023). Και μοιάζει να μην το περιμέναμε. Τα σημάδια από το καλοκαίρι του 2021 φάνηκε ότι δεν ήταν αρκετά. Η παροδική ύφεση των φαινομένων το 2022 καλλιέργησε την ψευδή εντύπωση ότι τα πράγματα βρίσκονται υπό έλεγχο. Εμελλε τελικά ο Σεπτέμβριος του 2023 να γίνει το «σημείο μηδέν».  

Η λογική λέει ότι εφόσον η Ελλάδα αντιμετώπισε -με μεγάλο και πολύπλευρο κόστος- τις τρεις προηγούμενες κρίσεις, το ίδιο θα συμβεί και τώρα. Ωστόσο αυτή τη φορά, πέρα από την κόπωση και τα προβλήματα της καθημερινής ζωής (από τις τιμές στο σούπερ μάρκετ ως το χάος του κυκλοφοριακού), υπάρχει και μια νέα παράμετρος. Αυτή η τέταρτη κρίση δεν έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης. Για όσα ζήσαμε με την οικονομία (2009), την πανδημία (2020) και την ενεργειακή-πληθωριστική κρίση (2022) υπήρχαν ιστορικά δεδομένα που μας έδειχναν ότι κάποια στιγμή τέτοια φαινόμενα κάνουν τον κύκλο τους.

Η οικονομική κρίση κράτησε στην Ελλάδα πάνω από δέκα χρόνια (όταν οι άλλες χώρες έβγαιναν πολύ πιο σύντομα από τα μνημόνια) όχι μόνο γιατί η χώρα στοχοποιήθηκε ανελέητα (για «παραδειγματισμό» τάχα των υπολοίπων), αλλά κι επειδή απουσίαζε η εθνική συνεννόηση. Για την ακρίβεια συνέβη το ακριβώς αντίθετο: επικράτησε ο διχασμός. 

Η νέα δοκιμασία, που απαιτεί μια προσπάθεια αναστήλωσης του ίδιου μας του εαυτού με επίκεντρο το κράτος, δεν έχει ημερομηνία λήξης. Κανείς δεν εγγυάται ότι η κλιματική κρίση δεν θα επιμείνει ή ότι οι πρώτοι πρόσφυγες της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα, οι πληγέντες του Daniel στον Κάμπο, θα είναι και οι τελευταίοι. Επομένως, δεν απαιτούνται μόνο μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης, όπως με τις τρεις προηγούμενες, αλλά κυρίως δομικές αλλαγές για να αντιμετωπίσουμε τα νέα δεδομένα. 

Το ερώτημα είναι αν αντέχουμε. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News