«Αυτό το καλοκαίρι ήταν το πιο καυτό που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη»: αυτό τόνισε μεταξύ άλλων την Τετάρτη η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην καθιερωμένη ετήσια ομιλία της για την Κατάσταση της Ενωσης (State of the Union) και αναφερόμενη στην απάντηση που πρέπει να δώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση στην κλιματική αλλαγή με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

Κατά τη διάρκεια μάλιστα της ομιλίας της στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στο «χάος» και στο «μακελειό» των ακραίων καιρικών συνθηκών, φέρνοντας μάλιστα ως παράδειγμα την Ελλάδα και την Ισπανία.

«Η Ελλάδα και η Ισπανία επλήγησαν από καταστροφικές πυρκαγιές και επλήγησαν ξανά λίγες μόνο εβδομάδες αργότερα από καταστροφικές πλημμύρες», τόνισε, ενώ πρόσθεσε ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες έπληξαν επίσης τη Σλοβενία, τη Βουλγαρία και όλη την ΕΕ. «Αυτή είναι η πραγματικότητα ενός πλανήτη που βράζει», τόνισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι «η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία γεννήθηκε από αυτήν την αναγκαιότητα για την προστασία του πλανήτη μας. Αλλά σχεδιάστηκε και ως μια ευκαιρία για να διατηρήσουμε τη μελλοντική μας ευημερία».

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ξεκαθάρισε ότι όσο θα δρομολογούνται νέες επενδύσεις για να απαλλαγεί η βιομηχανία από τις ανθρακούχες εκπομπές, η ΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ευρωπαϊκή βιομηχανία, όπως με τον νόμο για μηδενικές εκπομπές και τον νόμο περί κρίσιμων πρώτων υλών.

Μιλώντας για το σχέδιο «καθαρής» μετάβασης για τη βιομηχανία, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και σε ένα «ευρωπαϊκό πακέτο αιολικής ενέργειας – σε στενή συνεργασία με τη βιομηχανία και τα κράτη μέλη».

«Από τον άνεμο στον χάλυβα, από τις μπαταρίες στα ηλεκτρικά οχήματα, η φιλοδοξία μας είναι ξεκάθαρη: Το μέλλον της βιομηχανίας καθαρής τεχνολογίας πρέπει να δημιουργηθεί στην Ευρώπη», τόνισε η γερμανίδα επικεφαλής της Κομισιόν.

Ταυτόχρονα με τη στρατηγική ανάπτυξης, είπε, η ΕΕ θα προσπαθήσει να υπάρχει μια δίκαιη μετάβαση. «Αυτό σημαίνει ένα δίκαιο αποτέλεσμα για τις μελλοντικές γενιές – να ζήσουν σε υγιή πλανήτη. Και ένα δίκαιο ταξίδι για όλους όσους επηρεάστηκαν – με αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και επίσημη υπόσχεση να μην αφήσουμε κανέναν πίσω».

Ο πληθωρισμός παραμένει πρόκληση

Σε άλλο σημείο της ομιλία της για την Κατάσταση της Ενωσης (State of the Union), η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στάθηκε στην οικονομία και στην προσπάθεια να παραμείνει η ΕΕ για να παραμείνει ανταγωνιστική: Ο πληθωρισμός, η έλλειψη εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων και η διευκόλυνση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος είναι οι τρεις βασικές προκλήσεις.

Ο επίμονος υψηλός πληθωρισμός παραμένει μεγάλη οικονομική πρόκληση για την ΕΕ, τόνισε η επικεφαλής της Κομισιόν, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα «εργάζεται σκληρά» να τον διατηρήσει υπό έλεγχο –μια έμμεση παραδοχή ότι έως τώρα το πρόβλημα δεν έχει λυθεί. Σύμφωνα με τη Φον ντερ Λάιεν, τα «καλά νέα» είναι ότι η Ευρώπη έχει αρχίσει να μειώνει τις τιμές της ενέργειας. «Η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη ήταν πάνω από 300 ευρώ ανά MWh πριν από έναν χρόνο. Τώρα είναι γύρω στα 35», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η ίδια υπενθύμισε, επίσης, ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν χρησιμοποίησε το φυσικό αέριο ως «όπλο», πυροδοτώντας φόβους για μπλακ άουτ και μια ενεργειακή κρίση, «όμως τα καταφέραμε, γιατί μείναμε ενωμένοι – συνενώνοντας τη ζήτησή μας και αγοράζοντας ενέργεια μαζί», είπε. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρόσθεσε επίσης ότι η ΕΕ χρησιμοποίησε αυτή την κρίση για να επενδύσει μαζικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να επιταχύνει την καθαρή μετάβαση. Παράλληλα η ΕΕ χρησιμοποίησε την «κρίσιμη μάζα της» για να μειώσει τις τιμές και να εξασφαλίσει τις ενεργειακές της προμήθειες, είπε η Φον ντερ Λάιεν και τόνισε ότι το ίδιο επιτυχημένο μοντέλο πρέπει να δούμε πώς θα το επαναλάβουμε σε τομείς όπως οι κρίσιμες πρώτες ύλες ή το καθαρό υδρογόνο.

«Εκατομμύρια θέσεις εργασίας αναζητούν ανθρώπους»

Οσον αφορά την έλλειψη εργατικού δυναμικού, η πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι αυτό το πρόβλημα εμποδίζει την ικανότητα για καινοτομία, ανάπτυξη και ευημερία και γι’ αυτό πρέπει να βελτιωθεί η πρόσβαση στην αγορά εργασίας, ιδίως για τους νέους και τις γυναίκες, αλλά και με «ποιοτική» μετανάστευση.

Οπως είπε, σήμερα η Ευρώπη είναι κοντά στην πλήρη απασχόληση και αντί εκατομμύρια άνθρωποι να ψάχνουν για δουλειά, εκατομμύρια θέσεις εργασίας αναζητούν ανθρώπους. «Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων φτάνουν σε επίπεδα ρεκόρ – τόσο εδώ όσο και σε όλες τις μεγάλες οικονομίες. Το 74% των ΜΜΕ δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν ελλείψεις δεξιοτήτων», ανέφερε συγκεκριμένα.

«Μαζί πρέπει να εστιάσουμε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η αγορά εργασίας – από τις ελλείψεις δεξιοτήτων και εργατικού δυναμικού έως τις νέες προκλήσεις που προκύπτουν από την τεχνητή νοημοσύνη», ανέφερε και πρόσθεσε ότι το επόμενο έτος θα συγκληθεί μια νέα Σύνοδος Κορυφής Κοινωνικών Εταίρων.

Αναφορικά με τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η πρόεδρος της Επιτροπής τόνισε ότι είναι επιτακτική ανάγκη οικονομικής και εθνικής ασφάλειας να διατηρηθεί το ευρωπαϊκό πλεονέκτημα σε κρίσιμες και αναδυόμενες τεχνολογίες.

Επίθεση στην Κίνα: ο ανταγωνισμός είναι αληθινός μόνο αν είναι δίκαιος

«Στη βιομηχανία μας και στις εταιρείες τεχνολογίας αρέσει ο ανταγωνισμός. Γνωρίζουν ότι ο παγκόσμιος ανταγωνισμός είναι καλός για τις επιχειρήσεις. Και ότι δημιουργεί και προστατεύει καλές θέσεις εργασίας εδώ στην Ευρώπη. Αλλά ο ανταγωνισμός είναι αληθινός μόνο εφόσον είναι δίκαιος. Πολύ συχνά, οι εταιρείες μας αποκλείονται από τις ξένες αγορές ή πέφτουν θύματα ληστρικών πρακτικών. Συχνά υποτιμώνται από ανταγωνιστές που επωφελούνται από τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις», είπε σε άλλο σημείο της ομιλίας της η Φον ντερ Λάιεν, για να στείλει ένα σαφές μήνυμα στην Κίνα.

«Δεν έχουμε ξεχάσει πώς οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές της Κίνας επηρέασαν την ηλιακή μας βιομηχανία. Πολλές νέες επιχειρήσεις εκδιώχθηκαν από τους Κινέζους ανταγωνιστές που επιδοτούνται σε μεγάλο βαθμό. Πρωτοπόρες εταιρείες αναγκάστηκαν να καταθέσουν αίτηση πτώχευσης. Υποσχόμενα ταλέντα έψαξαν για τύχη στο εξωτερικό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η δικαιοσύνη στην παγκόσμια οικονομία είναι τόσο σημαντική – επειδή επηρεάζει ζωές και βιοπορισμούς. Ολόκληρες βιομηχανίες και κοινότητες εξαρτώνται από αυτήν. Πρέπει να έχουμε καθαρό μυαλό για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε».

Και χρησιμοποίησε τον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων. «Πρόκειται για έναν κρίσιμο κλάδο για την καθαρή οικονομία, με τεράστιες δυνατότητες για την Ευρώπη. Αλλά οι παγκόσμιες αγορές κατακλύζονται τώρα από φθηνότερα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Και η τιμή τους διατηρείται τεχνητά χαμηλή με τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις. Αυτό στρεβλώνει την αγορά μας. Και καθώς δεν το δεχόμαστε αυτό από μέσα, δεν το δεχόμαστε και από έξω. Μπορώ να αακοινώσω σήμερα ότι η Επιτροπή ξεκινά έρευνα κατά των επιδοτήσεων για τα ηλεκτρικά οχήματα που προέρχονται από την Κίνα. Η Ευρώπη είναι ανοικτή στον ανταγωνισμό. Όχι για έναν αγώνα δρόμου προς τα κάτω», υπογράμμισε.

Η ίδια αναφέρθηκε επίσης στη συμφωνία στη Σύνοδο των G20 για τον οικονομικό διάδρομο Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης. «Θα είναι η πιο άμεση σύνδεση μέχρι σήμερα μεταξύ Ινδίας, Αραβικού Κόλπου και Ευρώπης: με σιδηροδρομική σύνδεση, που θα κάνει το εμπόριο μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης κατά 40% ταχύτερο», σημείωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, προσθέτοντας ότι το Global Gateway κάνει «πραγματική διαφορά».

«Η μετανάστευση πρέπει να αντιμετωπιστεί»

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και στο Μεταναστευτικό. «Πάντα είχα ακλόνητη πεποίθηση ότι η μετανάστευση πρέπει να αντιμετωπιστεί. Χρειάζεται αντοχή και υπομονετική δουλειά», ανέφερε, συμπληρώνοντας ότι χρειάζεται ενότητα εντός της Ένωσής.

«Αυτό είναι το πνεύμα του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Ασυλο. Οταν αναλάβαμε τα καθήκοντά μας, δεν φαινόταν να υπάρχει κανένας πιθανός συμβιβασμός. Αλλά με το Σύμφωνο, επιτυγχάνουμε μια νέα ισορροπία. Μεταξύ της προστασίας των συνόρων και της προστασίας των ανθρώπων», τόνισε. Εστίασε επίσης στην αντιμετώπιση της διακίνησης ανθρώπων.

«Γνωρίζουμε ότι η μετανάστευση απαιτεί συνεχή δουλειά. Και πουθενά αυτό δεν έχει πιο ζωτική σημασία απ’ ό,τι στην καταπολέμηση της διακίνησης ανθρώπων. Προσελκύουν απελπισμένους ανθρώπους με τα ψέματά τους. Τους βάζουν σε θανατηφόρες διαδρομές στην έρημο ή σε βάρκες που είναι ακατάλληλες για τη θάλασσα. Ο τρόπος που λειτουργούν οι διακινητές εξελίσσεται συνεχώς. Αλλά η νομοθεσία μας είναι πάνω από είκοσι χρόνια και χρειάζεται επείγουσα ενημέρωση. Χρειαζόμαστε λοιπόν νέα νομοθεσία και νέα δομή διακυβέρνησης. Χρειαζόμαστε ισχυρότερη επιβολή του νόμου», υπογράμμισε.

Η ίδια σημείωσε ότι «αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή θα διοργανώσει μια διεθνή διάσκεψη για την καταπολέμηση της διακίνησης ανθρώπων. Είναι καιρός να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή την σκληρή και εγκληματική επιχείρηση».

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι «κάθε μέρα, βλέπουμε ότι οι συγκρούσεις, η κλιματική αλλαγή και η αστάθεια ωθούν τους ανθρώπους να αναζητήσουν καταφύγιο αλλού». «Η καρδιά μας ματώνει όταν βλέπουμε τις καταστροφικές απώλειες ζωών στη Λιβύη και το Μαρόκο μετά τις βίαιες πλημμύρες και τον σεισμό. Η Ευρώπη θα είναι πάντα έτοιμη να στηρίξει με όποιον τρόπο μπορεί», προσέθεσε.

Παράλληλα, η πρόεδρος της Επιτροπής ανέφερε ότι το πνεύμα του Συμφώνου έχει μεταφραστεί σε πρακτικές λύσεις, «ήμασταν γρήγοροι και ενωμένοι στην απάντηση στην υβριδική επίθεση που εξαπέλυσε η Λευκορωσία εναντίον μας. Συνεργαστήκαμε στενά με τους εταίρους μας στα Δυτικά Βαλκάνια και μειώσαμε τις παράτυπες ροές. Έχουμε υπογράψει συνεργασία με την Τυνησία που φέρνει αμοιβαία οφέλη πέρα από τη μετανάστευση – από την ενέργεια και την εκπαίδευση, μέχρι τις δεξιότητες και την ασφάλεια. Και τώρα θέλουμε να εργαστούμε για παρόμοιες συμφωνίες με άλλες χώρες. Αυξήσαμε την προστασία των συνόρων. Οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί εμβάθυναν τη συνεργασία τους με τα κράτη μέλη».

Για τη διεύρυνση: η επιτυχία της περνάει μέσα από το Κράτος Δικαίου

Σε μια έμμεση, μόνο, αναφορά στην Τουρκία η Φον ντερ Λάιεν μίλησε για τη Διεύρυνση της ΕΕ.

«Ξεκίνησα μιλώντας για την Ευρώπη που ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της Ιστορίας. Και η Ιστορία μάς καλεί τώρα να εργαστούμε για την ολοκλήρωση της Ένωσής μας. Σε έναν κόσμο όπου κάποιοι προσπαθούν να διαλέξουν χώρες μία προς μία, δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήσουμε τους συνανθρώπους μας πίσω. Σε έναν κόσμο όπου το μέγεθος και το βάρος έχουν σημασία, είναι σαφώς προς τα στρατηγικά συμφέροντα και τα συμφέροντα ασφάλειας της Ευρώπης ολοκληρώσει την Ένωσή μας. Αλλά πέρα από την πολιτική και τη γεωπολιτική του, πρέπει να φανταστούμε τι διακυβεύεται. Πρέπει να διαμορφώσουμε ένα όραμα για μια επιτυχημένη διεύρυνση. Μια Ένωση πλήρη με πάνω από 500 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε μια ελεύθερη, δημοκρατική και ευημερούσα Ένωση», είπε χαρακτηριστικά.

«Μια Ένωση πλήρη με νέους που μπορούν να ζουν, να σπουδάζουν και να εργάζονται ελεύθερα. Μια Ένωση πλήρη με ζωντανές δημοκρατίες στις οποίες οι δικαστικές αρχές είναι ανεξάρτητες, η αντιπολίτευση γίνεται σεβαστή και οι δημοσιογράφοι προστατεύονται», τόνισε.

«Διότι το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα θα είναι πάντα το θεμέλιο της Ένωσής μας – επί του παρόντος και στα μελλοντικά κράτη μέλη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή έχει θέσει τις εκθέσεις για το κράτος δικαίου βασική προτεραιότητα. Τώρα συνεργαζόμαστε στενά με τα κράτη μέλη για να εντοπίσουμε την πρόοδο και τις ανησυχίες – και να σημειώσουμε συστάσεις για το επόμενο έτος. Αυτό έχει εξασφαλίσει τη λογοδοσία ενώπιον αυτού του Σώματος και των εθνικών κοινοβουλίων. Έχει επιτρέψει τον διάλογο μεταξύ των κρατών μελών. Και αποδίδει αποτελέσματα».

«Πιστεύω ότι μπορεί να κάνει το ίδιο και για τα μελλοντικά κράτη μέλη. Γι’ αυτό, είμαι πολύ χαρούμενη που ανακοινώνω ότι θα ανοίξουμε τις Εκθέσεις για το Κράτος Δικαίου σε αυτές τις χώρες που επιταχύνουν ακόμη πιο γρήγορα. Αυτό θα τους φέρει σε ισότιμη βάση με τα κράτη μέλη.

»Και να τους υποστηρίξετε στις μεταρρυθμιστικές τους προσπάθειες. Και θα βοηθήσει να διασφαλίσουμε ότι το μέλλον μας είναι μια Ένωση ελευθεριών, δικαιωμάτων και αξιών για όλους», επέμεινε.

«Θα υποστηρίζω πάντα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – και όλους όσους θέλουν να μεταρρυθμίσουν την ΕΕ για να λειτουργήσει καλύτερα για τους πολίτες. Και, ναι, αυτό σημαίνει ότι συμπεριλαμβάνεται μέσω μιας Ευρωπαϊκής Σύμβασης και αλλαγής Συνθήκης εάν και όπου απαιτείται! Αλλά δεν μπορούμε –και δεν πρέπει– να περιμένουμε την αλλαγή της Συνθήκης για να προχωρήσει η διεύρυνση. Μια Ένωση κατάλληλη για τη διεύρυνση μπορεί να επιτευχθεί ταχύτερα.

»Αυτό σημαίνει απάντηση σε πρακτικές ερωτήσεις σχετικά με το πώς θα λειτουργήσει στην πράξη μια Ένωση με περισσότερες από 30 χώρες. Και ειδικότερα για την ικανότητά μας να δράσουμε.

»Τα καλά νέα είναι ότι με κάθε διεύρυνση ήταν αυτοί που έλεγαν ότι θα μας έκανε λιγότερο αποτελεσματικούς αποδείχθηκε λάθος», υπογράμμισε δίνοντας παραδείγματα συνεργασίας των «27».

«Πρέπει όμως να δούμε πιο προσεκτικά κάθε πολιτική και να δούμε πώς θα επηρεαστούν από μια μεγαλύτερη Ένωση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή θα αρχίσει να εργάζεται για μια σειρά αναθεωρήσεων πολιτικής πριν από τη διεύρυνση για να δει πώς κάθε περιοχή μπορεί να χρειαστεί να προσαρμοστεί σε μια μεγαλύτερη Ένωση», προειδοποίησε.

«Θα χρειαστεί να σκεφτούμε πώς θα λειτουργούσαν τα θεσμικά μας όργανα – πώς το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή θα έμοιαζε. Πρέπει να συζητήσουμε το μέλλον του προϋπολογισμού μας – όσον αφορά το τι χρηματοδοτεί, πώς τον χρηματοδοτεί και πώς χρηματοδοτείται. Και πρέπει να κατανοήσουμε πώς να διασφαλίσουμε αξιόπιστες δεσμεύσεις ασφάλειας σε έναν κόσμο όπου η αποτροπή έχει μεγαλύτερη σημασία από ποτέ».

«Αυτά είναι ερωτήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε σήμερα, αν θέλουμε να είμαστε έτοιμοι για αύριο. Και η Επιτροπή θα παίξει τον ρόλο της. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα προωθήσουμε τις ιδέες μας στη συζήτηση των ηγετών υπό τη βελγική Προεδρία. Θα οδηγηθούμε από την πεποίθηση ότι η ολοκλήρωση της Ένωσής μας είναι η καλύτερη επένδυση στην ειρήνη, την ασφάλεια και ευημερία για την ήπειρό μας. Ήρθε λοιπόν η ώρα η Ευρώπη να σκεφτεί ξανά και να γράψει τη μοίρα μας!», κατέληξε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News