Γνωρίζετε το Δεσύλλα;
Μάλλον όχι, αν δεν είστε από τη Μεσσηνία. Ανήκει στον Δήμο Ανδανίας. Και να το γνωρίζετε, πιθανότατα δεν έχετε πάει ποτέ.
Αυτό δεν είναι περίεργο.
Το χωριό «δεν υπήρχε στον χάρτη», λέει ο Μάριος Γκρόγκος. Τα μόνα δημοσιεύματα για αυτό ήταν οι καταστροφικές πυρκαγιές του 2007 που έφθασαν έως έξω από την Καλαμάτα και οι πλημμύρες που τις ακολούθησαν. «Πέρσι ξανάπιασε φωτιά και κάηκε το βουνό από πίσω». Και όχι μόνο. Κάηκαν και πολλές καλλιέργειες σε ελαιόδεντρα.
Η φωτιά, τo 2007, έκαψε και τον σιδηροδρομικό σταθμό του Δεσύλλα. Από τον οποίο διέρχεται η ιστορική μετρική σιδηροδρομική γραμμή Κορίνθου – Τριπόλεως – Καλαμάτας και φέρει τη σήμανση 192,4. Οσα είναι και τα χιλιόμετρα από την αφετηρία.
Μετά την πυρκαγιά, η γραμμή καταργήθηκε, το 2013. Και η καθημερινότητα στο χωριό ατόνησε.
Ο Μάριος Γκρόγκος κατάγεται από το Δεσύλλα. Σχεδιαστής εξωτερικών χώρων και συνιδρυτής της εταιρείας Greenplus, κυρίως άνθρωπος που αγαπά και βρίσκεται κοντά στη φύση. Τα καλοκαίρια επισκέπτεται το Δεσύλλα, πλέον με την οικογένειά του. «Κάθε χρόνο ερχόμαστε μερικές μέρες με τα παιδιά. Για να βρούμε μια πλατεία ή ένα μέρος που μαζεύεται κόσμος για να κάτσουμε, αναγκαζόμασταν να πηγαίνουμε στα γύρω χωριά».
Όλα ξεκίνησαν «από αγάπη και αγανάκτηση». Αγάπη για τον τόπο και αγανάκτηση γιατί θα μπορούσε να είχε γίνει έστω κάτι και να μην αφεθεί.
«Ολοι στο χωριό αισθανόντουσαν ότι έπρεπε να γίνει κάτι, αλλά κανείς δεν αποφάσιζε να εκτεθεί».
Μαζί με τη δραστήρια κάτοικο, την κυρία Ελένη Αντωνοπούλου, κινητοποίησαν και άλλους συντοπίτες.
Η πρώτη δράση ήταν να εικονογραφήσουν με τη βοήθεια καλλιτεχνών graffiti την ιστορία του χωριού πάνω σε έναν τσιμεντένιο τοίχο που φτιάχτηκε για να προστατεύσει από τις κατολισθήσεις. Κύριο θέμα το τρένο και ο σταθμός. Αλλά και τα δύο ψηφιδωτά που ανακαλύφθηκαν ανάμεσα στο Δεσύλλα και στο Φίλια και ανήκαν σε έπαυλη των Ρωμαϊκών χρόνων. Σήμερα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας, στην Καλαμάτα. Πάνω στην εικονογράφηση αποτυπώθηκε και το σύνθημα-hashtag της ομάδας: #αγαπάμεΔεσύλλα.
Αυτό έγινε τον Οκτώβριο του 2022. «Το graffiti πληρώθηκε με χρήματα μελών της ομάδας. Από το υστέρημά τους. Και στη συνέχεια συνέβαλε από το υστέρημά του όλο το χωριό», λέει ο Μάριος Γκρόγκος.
Το επόμενο βήμα ήταν ο σιδηροδρομικός σταθμός. «Μπήκαμε στη διαδικασία να καθαρίσουμε τον περιβάλλοντα χώρο, στρώσαμε χαλίκι, τοποθετήσαμε ξύλινα παγκάκια και ηλιακά φωτιστικά, φυτέψαμε δέντρα και καλλωπιστικά φυτά». Ώστε ο χώρος να είναι πιο επισκέψιμος.
Και κάθε μέρα, έκτοτε, μαζεύονται στο σιδηροδρομικό σταθμό 10 – 15 άτομα με τον καφέ τους ή το τσίπουρο, για να κάτσουν και να τα πουν.
«Κάναμε γλέντι την 28η Οκτωβρίου και μαζεύτηκε πάρα πολύς κόσμος. Δεν το περιμέναμε», ομολογεί. Ενώ δεν θα ξεχάσει τη χήρα του σταθμάρχη να αψηφά τα κινητικά της προβλήματα και να περπατά 200 μέτρα πάνω στις ράγες για να τον αγκαλιάσει, ευχαριστώντας τον συγκινημένη που ο σταθμός απέκτησε ξανά ζωή.
«Όλα αυτά δεν στοίχισαν ούτε 800 ευρώ», σημειώνει.
Η ομάδα δεν σταμάτησε εκεί. Μια παλιά βρύση με στοιχειώδη συντήρηση εξωραΐστηκε. Πάλι «φτιάξαμε παγκάκια, βάλαμε φυτά και φωτιστικά. Το χωριό μας δεν είχε καν ταμπέλα εισόδου. Ολο αυτό άρεσε πάρα πολύ στον κόσμο».
Τόσο που, όταν ήρθε η ώρα να καθαρίσουν μια πηγή που είχε και ιστορική/αρχαιολογική αναφορά, «μαζεύτηκαν όλοι οι κάτοικοι και την καθάρισαν με τα χέρια».
Η αγάπη για τον τόπο λοιπόν. Η αγάπη (και η αγανάκτηση) που ξεκίνησαν από τον ένα, στον δεύτερο, έφτιαξε την ομάδα #αγαπάμεΔεσύλλα. Και η ομάδα έγινε όλο το χωριό.
Το Πάσχα «κάναμε έκθεση φωτογραφίας. Πήραμε παλιές ασπρόμαυρες από κάθε οικογένεια, τις επεξεργαστήκαμε και κάναμε μεγάλα ταμπλό με κολάζ». Ηταν οι αναφορές στην ιστορία του χωριού, μέσα από το οδοιπορικό κάθε οικογένειας αλλά και των δύο ιστορικών κτιρίων του, τον σιδηροδρομικό σταθμό και το εξατάξιο σχολείο. Και πάλι μαζεύτηκε όλο το χωριό και «έβλεπες τον κόσμο να περιεργάζεται τις φωτογραφίες», αναζητώντας λεπτομέρειες ή μνήμες.
Παλιά, «όταν μας ρωτούσαν από που είμαστε, δεν λέγαμε από το Δεσύλλα, γιατί κανείς δεν το ήξερε. Σήμερα το λένε με περηφάνια», εξομολογείται ο Μάριος Γκρόγκος.
Μέσα στον Αύγουστο η ομάδα #αγαπάμεΔεσύλλα, διοργάνωσε και το πρώτο «Φεστιβάλ Πολιτισμού 192,4». Το πρώτο εγχείρημά της για την ανάδειξη του τόπου, την ανάδειξη του πολιτισμού και της κουλτούρας του.
Οι επισκέπτες που ήταν πολλοί, παρά τις άσχημες καιρικές συνθήκες, περιηγήθηκαν στα σοκάκια του χωριού, άκουσαν για την ιστορία του, απόλαυσαν τη φυσική ομορφιά του και γνώρισαν τους φιλόξενους κατοίκους του.
Τα παιδιά, μέσω της δράσης περιήγησης, συμμετείχαν στο παιχνίδι του κρυμμένου θησαυρού.
Το ενδιαφέρον κέντρισε η λαογραφική έκθεση, με παλιά κειμήλια από την καθημερινότητα των κατοίκων. Αντικείμενα για τις αγροτικές εργασίες, για τη στήριξη του νοικοκυριού, προίκες με υφαντά και κουρελούδες πλεγμένα στον αργαλειό, βιβλία και προικοσύμφωνα, με προέλευση τον προηγούμενο αιώνα παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά. Παρουσιάστηκαν έθιμα με πολύ βαθιές ρίζες στην κουλτούρα του χωριού, όπως η προετοιμασία του γάμου, η κουλούρα της νύφης και η πίτα του Μπρεζέρη.
Η ομάδα που δημιούργησε ο Μάριος Γκρόγκος αγάπησε το Δεσύλλα. Και έκανε και τον κόσμο της να το αγαπήσει ξανά. Και να το δείξει. Για να το μεταδώσει και σε όσους είναι ξένοι.
Αυτό άλλωστε έγινε η αφορμή για να το γνωρίσουμε.
Γιατί ο τόπος θέλει αγάπη.
Και όλοι έχουμε ένα Δεσύλλα να αγαπήσουμε.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News