O φετινός Ιούλιος έσπασε όλα τα ρεκόρ θερμοκρασίας, όχι μόνο στη Νότια Ευρώπη αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με στοιχεία του ευρωπαϊκού δορυφορικού μετεωρολογικού προγράμματος Copernicus, οι παρατεταμένοι καύσωνες του Ιουλίου δεν έκαψαν, μεταφορικά και κυριολεκτικά, μόνο τη στεριά, αλλά «έβρασαν» και τους ωκεανούς της.

Οι μετρήσεις δείχνουν ότι η μέση θερμοκρασία των υδάτων στους ωκεανούς τον Ιούλιο άγγιξε τους 21 βαθμούς Κελσίου (20,96°C) και όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το BBC, έσπασε, έστω και οριακά, το προηγούμενο ρεκόρ που είχε καταγραφεί τον Μάρτιο 2016, με το θερμόμετρο να καταγράφει τότε 20,95 βαθμούς Κελσίου μέση παγκόσμια θερμοκρασία των ωκεάνιων υδάτων.

Οι ωκεανοί είναι ένας ζωτικής σημασίας ρυθμιστής του κλίματος. Απορροφούν τη θερμότητα, παράγουν το μισό οξυγόνο της Γης και επί της ουσίας παράγουν τις καιρικές συνθήκες.

Τα θερμότερα νερά έχουν μικρότερη ικανότητα να απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα, που σημαίνει ότι περισσότερο από αυτό το αέριο που θερμαίνει τον πλανήτη θα παραμείνει στην ατμόσφαιρα. Αυτή η εξέλιξη μπορεί μεταξύ άλλων να επιταχύνει το λιώσιμο των παγετώνων που ρέουν στον ωκεανό, οδηγώντας σε μεγαλύτερη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει στο να καλυφθούν από το νερό πολλές νησιωτικές και παράκτιες περιοχές της Γης: μια πρωτοφανής οικολογική και ανθρωπιστική κρίση που θα υποχρέωνε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους να μεταναστεύσουν μαζικά – με όλες τις ανυπολόγιστες συνέπειες που μπορεί να έχει ένα τέτοιο γεγονός σε επίπεδο οικονομικό, κοινωνικό, γεωπολιτικό κ.τ.λ.

Οι επιπτώσεις

Οι θερμότεροι ωκεανοί προκαλούν διάφορα προβλήματα σε θαλάσσια είδη όπως τα ψάρια και οι φάλαινες, καθώς κινούνται αναζητώντας πιο δροσερά νερά, απορρυθμίζοντας την τροφική αλυσίδα. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι μπορεί να επηρεαστούν πολύ αρνητικά οι πληθυσμοί πολλών ειδών.

Θαλάσσιοι θηρευτές, συμπεριλαμβανομένων των καρχαριών, μπορεί να γίνουν ακόμη πιο επιθετικοί, καθώς μπερδεύονται σε υψηλότερες θερμοκρασίες.

«Το νερό μοιάζει με αυτό σε μια ζεστή μπανιέρα όταν πηδάς μέσα», περιγράφει η δρ Κάθριν Λεσνέσκι, η οποία παρακολουθεί έναν θαλάσσιο καύσωνα στον Κόλπο του Μεξικού για λογαριασμό της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας.

Με τον όρο «θαλάσσιος καύσωνας» οι ειδικοί περιγράφουν τη μεγάλη αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της θάλασσας, σε επίπεδα που διατηρούνται υψηλά επί μακρόν. Η κατάσταση αυτή προκαλεί πολλών ειδών αρνητικές συνέπειες που ξεκινούν από την άνοδο της θερμοκρασίας, τόσο στην ατμόσφαιρα όσο και σε μικρά και μεσαία βάθη στη θάλασσα, απειλώντας με καταστροφή ολόκληρα θαλάσσια οικοσυστήματα. Κάποια είδη θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας δεν καταφέρνουν να επιβιώσουν και άλλα παίρνουν τον δρόμο της μετανάστευσης, διαδικασία που από τη μία δεν διασφαλίζει τη σωτηρία τους, ενώ από την άλλη πιθανώς να επιφέρει και ανισορροπίες στα οικοσυστήματα όπου θα εισβάλουν.

«Θέτουμε τους ωκεανούς σε μεγαλύτερη πίεση από ό,τι έχουμε κάνει σε οποιοδήποτε σημείο της Ιστορίας», εξηγεί ο δρ Ματ Φροστ, από το θαλάσσιο εργαστήριο του Πλίμουθ στη Βρετανία, αναφερόμενος στο γεγονός ότι η ρύπανση και η υπεραλίευση αλλάζουν επίσης τους ωκεανούς.

Οι επιστήμονες ανησυχούν για το χρονοδιάγραμμα αυτού του νέου ρεκόρ θερμοκρασίας. Η δρ Σαμάνθα Μπούργκες, από το πρόγραμμα Copernicus, λέει ότι ο Μάρτιος θα πρέπει να είναι όταν οι ωκεανοί παγκοσμίως είναι οι θερμότεροι, όχι ο Αύγουστος. «Το γεγονός ότι έχουμε αυτή τη χρονική περίοδο ένα νέο ρεκόρ με κάνει ανήσυχη σχετικά με το πόσο θερμότερος μπορεί να γίνει ο ωκεανός από τώρα μέχρι και τον επόμενο Μάρτιο», λέει η Μπούργκες. «Είναι απογοητευτικό να βλέπουμε αυτή την αλλαγή να συμβαίνει τόσο γρήγορα», αναφέρει ο καθηγητής Μάικ Μπάροους, ο οποίος παρακολουθεί τις επιπτώσεις στις ακτές της Σκωτίας με την Σκωτσέζικη Ένωση για τη Θαλάσσια Επιστήμη.

Το Ελ Νίνιο

Οι επιστήμονες διερευνούν γιατί οι ωκεανοί είναι τόσο ζεστοί αυτή τη στιγμή, αλλά εκτιμούν ότι η κλιματική αλλαγή κάνει τις θάλασσες πιο ζεστές, καθώς απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος της θέρμανσης από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. «Οσο περισσότερο καίμε ορυκτά καύσιμα, τόσο περισσότερη υπερβολική θερμότητα θα αφαιρείται από τους ωκεανούς, πράγμα που σημαίνει ότι τόσο περισσότερος χρόνος θα χρειαστεί για να σταθεροποιηθούν και να επιστρέψουν εκεί που ήταν», εξηγεί η Μπούργκες. Το νέο ρεκόρ μέσης θερμοκρασίας ξεπερνά το ρεκόρ του 2016, όταν η φυσική διακύμανση του φαινομένου Ελ Νίνιο ήταν σε πλήρη εξέλιξη και στο πιο ισχυρό σημείο της.

Το Ελ Νίνιο συμβαίνει όταν ζεστό νερό ανεβαίνει στην επιφάνεια στα ανοιχτά της δυτικής ακτής της Νότιας Αμερικής, ανεβάζοντας τις παγκόσμιες θερμοκρασίες. Ενα φαινόμενο έχει ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες αλλά οι επιστήμονες λένε ότι είναι ακόμα αδύναμο, κάτι που σημαίνει ότι οι θερμοκρασίες των ωκεανών αναμένεται να ανέβουν περαιτέρω πάνω από τον μέσο όρο τους επόμενους μήνες, με ό,τι αρνητικό αυτό συνεπάγεται για τα θαλάσσια οικοσυστήματα και το κλίμα του πλανήτη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News