Παρέλυσε και δεν ήταν σε θέση να αντιδράσει αποφασιστικά, πρακτικά τα είχε χαμένα, δεν μπορούσε να σκεφτεί και για αυτό επί ώρες δεν έδωσε καμία διαταγή. Ποιος; Ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Πότε; Οταν οι μαχητές της Ομάδας Βάγκνερ άρχισαν να προελαύνουν άκρως απειλητικά προς τη Μόσχα το πρωί της 24ης Ιουνίου. Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζουν αξιωματούχοι ασφαλείας της Ουκρανίας και διάφορων ευρωπαϊκών κρατών.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις τους, τις οποίες μοιράστηκαν με την Washington Post, ο ρώσος πρόεδρος είχε προειδοποιηθεί από τις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας τουλάχιστον δύο ή τρεις ημέρες νωρίτερα ότι ο Γεβγκένι Πριγκόζιν και οι μισθοφόροι του, πιθανώς να προετοιμάζονταν να εξεγερθούν.

Ελήφθησαν μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας σε πολλές στρατηγικές τοποθεσίες, περιλαμβανομένου, φυσικά, του Κρεμλίνου, όπου αυξήθηκε το προσωπικό της προεδρικής φρουράς και μοιράστηκαν περισσότερα όπλα, ωστόσο η ρωσική ηγεσία δεν προέβη σε άλλες ενέργειες, όπως θα έπρεπε, δεδομένης της κρισιμότητας της κατάστασης.

«Ο Πούτιν είχε χρόνο να αποφασίσει να καταστείλει [την εξέγερση] και να συλλάβει τους διοργανωτές», είπε ένας από τους ευρωπαίους αξιωματούχους ασφαλείας. «Στη συνέχεια, όταν άρχισε να συμβαίνει, επήλθε παράλυση σε όλα τα επίπεδα… Υπήρχε απόλυτη απογοήτευση και σύγχυση. Για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν».

Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους που υπογράφουν το εκτενές ρεπορτάζ της έγκριτης αμερικανικής εφημερίδας η εν λόγω περιγραφή (που επιβεβαιώνεται από αξιωματούχους δυτικών κυβερνήσεων) παρέχει την πιο λεπτομερή εικόνα όσον αφορά την  παράλυση και την αταξία που επικράτησε στο Κρεμλίνο κατά τις πρώτες ώρες της πιο σοβαρής πρόκλησης που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ο ρώσος πρόεδρος στα είκοσι τρία έτη που κατέχει και ασκεί την εξουσία.

Αλλωστε πως κατά τις περισσότερες από τις 36 ώρες που διήρκεσε η ανταρσία της Βάγκνερ, τόσο οι ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας και ο στρατός όσο και τα κέντρα λήψης αποφάσεων μάλλον «τα είχαν χαμένα», υποστήριξε την προηγούμενη εβδομάδα και ο Γουίλιαμ Μπερνς, ο διευθυντή της CIA.

Τα νέα στοιχεία αποκαλύπτουν επίσης «τον φόβο του Πούτιν», όπως αναφέρεται στο αμερικανικό δημοσίευμα, να έρθει κατά πρόσωπο αντιμέτωπος με έναν «αποστάτη πολέμαρχο» με ισχυρές προσβάσεις στο κατεστημένο ασφαλείας της Ρωσίας.

Οπως υπενθυμίζουν οι δημοσιογράφοι της Washington Post, ο Πριγκόζιν κατέληξε να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις διάφορες ύποπτες δραστηριότητες του Κρεμλίνου ανά την υφήλιο, λειτουργώντας φάμπρικες τρολ που διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις στις ΗΠΑ και στήνοντας άκρως επικερδείς παραστρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική, πριν αναλάβει ηγετικό ρόλο, ο ίδιος και οι μισθοφόροι του, στον πόλεμο του Πούτιν στη Ουκρανία.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε, μιλώντας στην Washington Post, ότι οι εκτιμήσεις των μυστικών υπηρεσιών ήταν «ανοησίες» και κοινοποιήθηκαν «από άτομα που δεν έχουν καμία πληροφορία».

Ωστόσο αποτελεί γεγονός πως η κατάληξη της μακροχρόνιας σχέσης του Πριγκόζιν με τον Πούτιν (συναντήθηκαν για πρώτη φορά στην Αγία Πετρούπολη στις αρχές της δεκαετίας του 1990) έχει αποκαλύψει τις πολλές αδυναμίες του συστήματος διαχείρισης των ημετέρων του ρώσου προέδρου, το οποίο έχει φτάσει σε οριακό σημείο λόγω του πολέμου, με αποτέλεσμα αντίπαλες ομάδες να συγκρούονται, πλέον, απροκάλυπτα.

Σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους ασφαλείας, δεδομένου ότι δεν είχαν λάβει καμιά σχετική εντολή από την ανώτατη διοίκηση στο Κρεμλίνο, οι τοπικοί στρατιωτικοί διοικητές και επικεφαλής υπηρεσιών ασφαλείας κλήθηκαν, εκ των πραγμάτων, να αποφασίσουν μόνοι τους πώς να αντιδράσουν, και αποφάσισαν να μην προβάλουν αντίσταση στους βαριά οπλισμένους μισθοφόρους της Ομάδας Βάγκνερ. Μάλιστα αρκετοί δυσκολεύονταν να πιστέψουν ότι η εξέγερση θα μπορούσε να συμβαίνει, δίχως κάποια μορφή συμφωνίας με το Κρεμλίνο, ακόμη και μετά το δραματικό τηλεοπτικό διάγγελμα του Πούτιν και την έκδοση εντάλματος σύλληψης του Πριγκόζιν.

«Οι τοπικές αρχές δεν έλαβαν εντολές από την ηγεσία», είπε ένας ανώτερος αξιωματούχος ασφαλείας της Ουκρανίας. «Κατά την άποψή μας αυτό είναι το μεγαλύτερο σημάδι της νοσηρής κατάστασης εντός της Ρωσίας. Το αυταρχικό σύστημα είναι διαμορφωμένο με τέτοιο τρόπο που, δίχως μια πολύ ξεκάθαρη εντολή από την ηγεσία, οι άνθρωποι δεν κάνουν τίποτα. Οταν η ηγεσία βρίσκεται σε αναταραχή και αταξία, η ίδια κατάσταση, εάν όχι χειρότερη, επικρατεί και σε τοπικό επίπεδο», πρόσθεσε.

Η αναταραχή που επικράτησε στο Κρεμλίνο κατά τις περισσότερες ώρες της εξέγερσης του Πριγκόζιν αντανακλά επίσης ένα βαθύτερο χάσμα στο εσωτερικό του στρατιωτικού κατεστημένου και των υπηρεσιών ασφαλείας της Ρωσίας σχετικά με τη διεξαγωγή του πολέμου στην Ουκρανία, με πολλούς να υποστηρίζουν την προσπάθεια του Πριγκόζιν να εκδιώξει την ανώτατη στρατιωτική ηγεσία (δηλαδή τον υπουργό Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού και τον αρχηγό του γενικού επιτελείου των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων Βαλέρι Γκερασίμοφ).

«Κάποιοι υποστήριζαν τον Πριγκόζιν και την ιδέα ότι η ηγεσία πρέπει να εκκαθαριστεί, πως το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι», ανέφερε χαρακτηριστικά ένας ευρωπαίος αξιωματούχος. Οτι ορισμένα πρόσωπα με μεγάλη επιρροή στη Μόσχα ανάμεναν να συμβεί κάτι τέτοιο και έδειχναν έτοιμα να συσπειρωθούν γύρω από τον Πριγκόζιν, εάν κατάφερνε να πετύχει τον εν λόγω στόχο του, υποστήριξε ανώτερος αξιωματούχος και του ΝΑΤΟ. Αλλοι, ωστόσο, στο κατεστημένο ασφαλείας τρομοκρατήθηκαν με την απόπειρα ανταρσίας και με την ισχνή αντίδραση του Κρεμλίνου, καθώς πίστευαν πως θα οδηγούσε τη Ρωσία σε μια περίοδο βαθιάς αναταραχής.

«Υπήρχε αταξία. Θα μπορούσαμε να διαφωνήσουμε για το μέγεθός της, αλλά πραγματικά υπήρχε έλλειψη συμφωνίας», είπε ένα ανώτερο μέλος των ρωσικών διπλωματικών κύκλων. «Ακούγαμε όλες αυτές τις δηλώσεις. Δεν ήταν πάντα σύμφωνες… Για κάποιο διάστημα δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν», συμπλήρωσε. Και όντως, ενώ το πρωί της εξέγερσης ο Πούτιν είχε ορκιστεί να τη συντρίψει, όταν εμφανίστηκε ξανά δημοσίως έπειτα από 48 ώρες, είπε ότι είχαν ληφθεί όλα τα μέτρα, έπειτα από δική του «άμεση εντολή», ούτως ώστε να αποφευχθεί μια μεγάλη αιματοχυσία.

Μέλη της ρωσικής ελίτ δήλωσαν ότι ο διχασμός για τη διεξαγωγή του πολέμου και τον χειρισμό του από τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία, θα συνεχιστεί, παρά τις προσπάθειες του Κρεμλίνου να δείξει ότι ο ρώσος πρόεδρος έχει τον πλήρη έλεγχο και πως έχει ήδη αρχίσει μια εκστρατεία εκκαθάρισης στις τάξεις του ρωσικού στρατού αλλά και μεταξύ επικριτών του Κρεμλίνου και υπερεθνικιστών υποστηρικτών του Πριγκόζιν. Την περασμένη Παρασκευή συνελήφθη, για παράδειγμα, ο Ιγκόρ Γκίρκιν, ένας αμφιλεγόμενος πρώην διοικητής του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία, ο οποίος κατέκρινε τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία ενώ αρκετοί υψηλόβαθμοι αξιωματικοί που θεωρείται ότι πρόσκεινται στον Πριγκόζιν, περιλαμβανομένου του στρατηγού Σεργκέι Σουροβίκιν, ο οποίος επαινούνταν συχνά από τον ηγέτη της Βάγκνερ, έχουν εξαφανιστεί.

Ομως σύμφωνα με τους επικριτές του ρώσου ηγέτη, η έλλειψη ουσιαστικής ηγεσίας και καθοδήγησης κατά τη διάρκεια της κρίσης, αποτέλεσε αναμφίβολα βαρύ πλήγμα. «Ο Πούτιν έδειξε ότι είναι ένα άτομο που δεν μπορεί να λάβει σοβαρές, σημαντικές και γρήγορες αποφάσεις σε κρίσιμες καταστάσεις. Απλώς κρύφτηκε», είπε ο Γκενάντι Γκούντκοφ, πρώην συνταγματάρχης των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας και νυν εξόριστος αντιφρονών. «Αυτό δεν έγινε κατανοητό από το μεγαλύτερο μέρος του ρωσικού πληθυσμού. Αλλά το αντιλήφθηκαν πολύ καλά τα μέλη της ελίτ του Πούτιν. Δεν είναι πλέον ο εγγυητής της ασφάλειάς τους και της διατήρησης του συστήματος».

«Η Ρωσία είναι μια χώρα [όπου ισχύουν] κανόνες της μαφίας. Και ο Πούτιν έκανε ένα ασυγχώρητο λάθος», είπε σημαίνον πρόσωπο του χρηματοπιστωτικού κατεστημένου της Μόσχας που έχει διασυνδέσεις με τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών. «Απώλεσε τη φήμη του ως ο πιο σκληρός τύπος στην πόλη», εξήγησε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News