Συνομιλώντας στον αέρα του δελτίου του Mega (19/7) με τον καθηγητή Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμιο Λέκκα, για τις πυρκαγιές, την κλιματική κρίση και πώς αυτή επηρεάζει τη χώρα μας, η κεντρική παρουσιάστρια του καναλιού, Ράνια Τζίμα, αναφέρθηκε στη… μόνιμη επωδό «πάνω από όλα η ανθρώπινη ζωή», για να καυτηριάσει την επιχειρησιακή αντιμετώπιση των καταστροφικών πυρκαγιών (και) του φετινού καλοκαιριού.

Κάποιοι είπαν ότι ήταν μια ατάκα στη λογική του (αντιπολιτευτικού) συνθήματος «Εκκενώσεις ο Μητσοτάκης», που κυκλοφορεί μέσω στρατευμένων λογαριασμών στα social media, προκειμένου να υποβαθμιστεί ή/και να απαξιωθεί η σημασία του 112 και των προειδοποιήσεων προς τους κατοίκους των ζωσμένων από τις φλόγες οικισμών, ώστε να μην επαναληφθούν καταστάσεις όπως εκείνη της εθνικής τραγωδίας στο Μάτι, τον Ιούλιο του 2018.

Συγκεκριμένα, η διατύπωση της δημοσιογράφου στο ερώτημα που έθεσε (στο 28:50 του βίντεο ) είχε ως εξής: «Δυστυχώς, η εικόνα για μια ακόμη φορά στη χώρα είναι το λιγότερο αποκαρδιωτική. Βλέπουμε την ίδια απόγνωση, ξανά και ξανά, στα μάτια των πολιτών, ακούμε ξανά και ξανά πλέον τη μόνιμη επωδό “πάνω από όλα η ανθρώπινη ζωή”, η αξία της οποίας προφανώς δεν αποτιμάται. Αναρωτιέμαι, όμως, σε αυτή τη χώρα είμαστε καταδικασμένοι κάθε καλοκαίρι να βλέπουμε 50-60-100 σπίτια να καίγονται;».

Ο κ. Λέκκας απάντησε: «Κοιτάξτε, τα δεδομένα είναι πραγματικά έτσι. Κάθε καλοκαίρι θα βλέπουμε καταστροφές από τις δασικές πυρκαγιές –να ευχηθούμε να μην υπάρχουν ανθρώπινα θύματα– και το ίδιο πράγμα το βλέπουμε και στην Ιταλία, και στη Γαλλία, και στην Ισπανία. Δηλαδή ουσιαστικά αυτές οι περιοχές στη Νότια Ευρώπη είναι το hotspot της κλιματικής κρίσης».  

Ακολούθησε μάχη στο Twitter, με λογαριασμούς που στηρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ να επικροτούν την (απομονωμένη) φράση της δημοσιογράφου –δείτε ένα ενδεικτικό Tweet:

Ράνια Τζίμα σε παραδέχομαι👏Επιτέλους μια δημοσιογράφος που δεν μασάει κάνει το αφήγημα των αχρήστων σκόνη κ τα χώνει για την ανικανότητα ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ που έκαψε σε 4 χρόνια πάνω από 2 εκατομμύρια στρέμματα. pic.twitter.com/pKivf8oAWR

— Πεν Νταλαούρα (@ntalaoura) July 21, 2023

Από την αντίπερα όχθη, λογαριασμοί που στηρίζουν τη ΝΔ άρχισαν να επιτίθενται στην παρουσιάστρια του δελτίου λέγοντας το εντελώς απαράδεκτο, ότι δήθεν ήθελε να καούν άνθρωποι.

Δύο ημέρες μετά (21/7), η υπόθεση έδειξε να λαμβάνει χαρακτήρα «διαλόγου» μεταξύ τηλεοπτικών καναλιών. Στον πρωϊνή εκπομπή του ΣΚΑΪ «Σήμερα», ο δημοσιογράφος Δημήτρης Οικονόμου (ένας εκ των δύο παρουσιαστών) ανέφερε μεταξύ άλλων:

«Ακούω κάτι εκφράσεις του τύπου “φτάνει πια με αυτό το πρώτα οι άνθρωποι”. Δηλαδή αυτό δεν ισχύει; Δεν θέλουμε να σωθούν οι ανθρώπινες ζωές; Αυτό να πάτε να το δείτε μεθαύριο (23/7), που έχουμε τη μαύρη επέτειο του Ματιού: εκεί χάθηκαν πατεράδες, μανάδες, αδερφές, μωρά παιδιά. Τα θυμάστε τα μωρά παιδιά; Γιατί τότε έκλαιγε πολύς κόσμος και έκλαιγαν και αυτοί οι δήθεν δημοσιογράφοι που σήμερα φωνάζουν “έλεος με αυτό το κλισέ”. Δεν είναι κλισέ αυτό, είναι άνθρωποι εκεί πέρα, μέσα στις φωτιές, και αυτοί πρέπει να σωθούν».

Oπως αναμενόταν η διατύπωση του κ. Οικονόμου αναπαράχθηκε στο Twiiter:

Σκαι για Ρανια Τζιμα pic.twitter.com/FKMzqS7uM2

— Hellasminds.com (@hellasmindscom) July 21, 2023

Συμπέρασμα βγαίνει από όλο αυτό; Ας το επιχειρήσουμε.

Καταρχάς, η συζήτηση έγινε σε μεγάλο βαθμό με βάση τη μονταρισμένη φράση «ακούμε ξανά και ξανά πλέον τη μόνιμη επωδό “πάνω από όλα η ανθρώπινη ζωή”», χωρίς να περιλαμβάνεται στα κλιπάκια που κυκλοφόρησαν στα social media η συμπλήρωση «η αξία της οποίας προφανώς δεν αποτιμάται», που ακολουθεί αμέσως μετά. Ενδεικτικό της προχειρότητας είναι ότι με βάση το ίδιο μονταρισμένο βίντεο πανηγύρισαν λογαριασμοί που στηρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ (ότι τα «έχωσε» στην κυβέρνηση), αλλά και επιτέθηκαν στη δημοσιογράφο εκείνοι που στηρίζουν την κυβέρνηση, προσθέτοντας απαράδεκτα υπονοούμενα, ότι δήθεν η Ράνια Τζίμα ανέμενε νεκρούς ή εξυπηρετεί τις επιδιώξεις του ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι προφανές ότι η αναφορά της σε μια «μόνιμη επωδό “πάνω από όλα η ανθρώπινη ζωή”, η αξία της οποίας προφανώς δεν αποτιμάται» εξελήφθη ως ειρωνικό σχόλιο για την παρούσα κυβέρνηση (εύστοχο ή άστοχο το κρίνει το κοινό, όχι πάντως εμείς), το οποίο εννοείται πως κάθε δημοσιογράφος δικαιούται να κάνει χωρίς να στοχοποιείται από ανώνυμους λογαριασμούς στο Διαδίκτυο.

Αν το προεκτείνουμε, το σχόλιο περί «μόνιμης επωδού» αφορά και την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ – δεν είναι δηλαδή ένα στοιχείο που τονίζει μόνο η σημερινή κυβέρνηση για να υπογραμμίσει το γεγονός ότι, παρά τις μεγάλες καταστροφές, δεν είχαμε ανθρώπινα θύματα.

Αφορά, λοιπόν, και την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς στις 23 Ιουλίου 2018 ο πρώην Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αμέσως μετά την τραγωδία στο Μάτι και τη σύσκεψη στο συντονιστικό της Πυροσβεστικής στο Χαλάνδρι, δήλωσε: «Αυτό που προέχει δεν είναι, τούτη την ώρα, όσο κι αν για τον καθένα μας είναι ανεκτίμητο, η περιουσία, το σπίτι, το αυτοκίνητο. Αυτό που τούτη την ώρα έχει αξία μεγαλύτερη από κάθε άλλο και κάθετί είναι η ανθρώπινη ζωή». Η διαφορά είναι ότι λίγες ώρες νωρίτερα είχαν ήδη καεί άνθρωποι. Και ότι σύμφωνα με πάμπολλες δημοσιογραφικές έρευνες και ντοκουμέντα που παρουσιάστηκαν στη συνέχεια, οι μετέχοντες στη σύσκεψη-οπερέτα προ των δηλώσεων Τσίπρα (αλλά και ο ίδιος) το γνώριζαν.

Κλείνοντας, ο καβγάς γύρω από μια φράση που ακούστηκε σε τηλεοπτικό δελτίο είναι τελικά παραμορφωτικός, όχι μόνο γιατί οι φωτιές συνεχίζουν να καίνε. Κυρίως γιατί η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων συμφωνεί σε αυτά που υπαγορεύουν η κοινή λογική και το κοινό αίσθημα: Πάνω απ’ όλα η ανθρώπινη ζωή. Ο άνθρωπος αν φύγει δεν γυρίζει πίσω, και επομένως ο αγώνας να σωθούν άνθρωποι δεν μπορεί να συσχετίζεται με άλλες (σοβαρές ασφαλώς) διαστάσεις των πυρκαγιών. Από καμία πλευρά, κυβερνητική ή αντικυβερνητική. Το γεγονός ότι μετά το 2018 και τους 103 νεκρούς στο Μάτι (μια τραγωδία που συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες ανθρώπινες τραγωδίες από φωτιές στη διεθνή ιστορία) δεν κάηκε ξανά άνθρωπος στην Ελλάδα είναι κάτι θετικό. Τελεία και παύλα.

Αφού ξεμπερδέψουμε με αυτή τη διάσταση, που δεν μπαίνει στη ζυγαριά, το πεδίο της σκληρής κριτικής προς την κυβέρνηση στον δημόσιο διάλογο πρέπει να είναι ορθάνοικτο. Διότι προφανώς δεν φταίει μόνο η κλιματική κρίση (εδώ) για τις καμένες εκτάσεις και τα σπίτια, ούτε κανένας πιστεύει ότι ο συντονισμός του κράτους και η δασική πολιτική δεν πρέπει επειγόντως να βελτιωθούν – ειδικά μπροστά στην εικόνα (και) των φετινών καταστροφών από τις πυρκαγιές. Από την άλλη πλευρά, ελεύθερο πρέπει να είναι το πεδίο της κριτικής και προς εκείνους που κάνουν πλακίτσα με το 112 και τις εκκενώσεις, που αποδεδειγμένα σώζουν ζωές.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News