Η Μιράντα έχει αποκτήσει το προσωνύμιο «γυναίκα της ροζ πόρτας», καθώς έχει γίνει διάσημη στη Σκωτία λόγω της διαμάχης της με τις δημοτικές αρχές του Εδιμβούργου. Το σπίτι της βρίσκεται στη «Νέα Πόλη», μια συνοικία που έχει χαρακτηριστεί πολιτιστικό μνημείο από την Unesco. Και ως γνωστόν, τα μνημεία δεν τα πειράζεις…

Η ροζ πόρτα της Μιράντα ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών από τους γείτονες, που –πιστοί στους κανονισμούς– έχουν τις δικές τους πόρτες βαμμένες λευκές. Το δημοτικό συμβούλιο αντέδρασε και απειλεί τη Μιράντα με πρόστιμο 20.000 ευρώ.

Η Μιράντα κληρονόμησε το σπίτι από τους γονείς της και το 2021 έβαψε για πρώτη φορά την πόρτα σε ένα ωραιότατο φωτεινό ροζ, το «ροζ της Μπάρμπι», για να καταλάβετε. Σε λίγες ημέρες έλαβε μια ειδοποίηση να αλλάξει ξανά το χρώμα της πόρτας, καθώς δεν συμβάδιζε με τις προδιαγραφές της γειτονιάς.

Η Μιράντα συμμορφώθηκε. Περίπου. Εβαψε την πόρτα πράσινη και έκανε αίτηση στο συμβούλιο για έγκριση. Η αίτηση απορρίφθηκε. Τότε ξανάβαψε την πόρτα της σε ένα χρώμα που η ίδια υποστηρίζει ότι είναι υπόλευκο, ενώ όλοι οι άλλοι το βλέπουν ροζ.

Η Μιράντα δήλωσε έκπληκτη στο BBC: «Μένω άφωνη που κάποιος διαμαρτυρήθηκε και για αυτό το χρώμα, νόμιζα ότι αυτό το κεφάλαιο της ζωής μου είχε κλείσει» είπε.

Το βασικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή είναι ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς η πόρτα πρέπει να είναι βαμμένη «off-white», που σημαίνει υπόλευκη. Τι είναι όμως ακριβώς το «υπόλευκο» χρώμα; Τι τόνους επιτρέπεται να έχει; Το συμβούλιο πονοκεφαλιάζει διότι πρέπει να καταστήσει σαφέστερο τον ορισμό του συγκεκριμένου χρώματος.

Η ιστορία θυμίζει εκείνη του Καρχαρία του Χέντινκτον. Ο εκκεντρικός αμερικανός δημοσιογράφος, συγγραφέας και παρουσιαστής Μπιλ Χάινε, ο οποίος διέμεινε επί 50 χρόνια στην Οξφόρδη, δημιούργησε τον Αύγουστο του 1986 έναν τεράστιο καρχαρία φτιαγμένο από φάιμπεργκλας και τον τοποθέτησε στην οροφή του σπιτιού του. Το μήκους οκτώ μέτρων ψάρι είναι από τα πιο πολυφωτογραφισμένα σημεία της Οξφόρδης, όμως το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης προσπάθησε φανατικά επί χρόνια να το στείλει στα σκουπίδια.

Ο Χάινε ενεπλάκη σε μακρά δικαστική διαμάχη με το Συμβούλιο, η οποία τελείωσε το 1992, όταν απηύθυνε προσωπική έκκληση στον τότε υπουργό Περιβάλλοντος Μάικλ Χέιζελταϊν. Το θέμα εξετάστηκε σε πολύ υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια και η τελική απόφαση ανέφερε τα εξής: «Το Συμβούλιο ανησυχεί για τη δημιουργία προηγουμένου. Η ανησυχία τους είναι απλή: η ξαφνική εμφάνιση καρχαριών (και ένας Θεός ξέρει τι άλλο) στην οροφή κάθε σπιτιού στην πόλη. Ο φόβος τους, όμως, είναι υπερβολικός. Στα πέντε χρόνια από την εμφάνιση του καρχαρία δεν εμφανίστηκαν άλλα ψάρια πουθενά στην πόλη. Μόνο πρόσφατα υπήρξε ένα αίτημα για την ανέγερση δίδυμων καρχαριών σε μια οροφή στην Οδό Αϊφλεϊ. Ομως κάθε σύστημα ελέγχου πρέπει να αφήνει και λίγο χώρο για τη δυναμική των πραγμάτων, για το απρόσμενο, για το ιδιότροπο».

Οι περισσότεροι που διαβάζετε αυτό το κείμενο θα σκέφτεστε, προφανώς, «με τι μπούρδες ασχολούνται οι άνθρωποι»… Είναι αυτοματοποιημένη η αντίδρασή μας αυτή, καθώς ζούμε σε μια χώρα στην οποία καθένας κάνει περίπου ό,τι θέλει και η παραβίαση των (όποιων) κανόνων είναι η νόρμα.

Οσο κι αν αυτό μας εκπλήσσει, δεν ισχύει το ίδιο παντού. Υπάρχουν κανόνες, γι’ αυτό και πάμε σε πόλεις όπως το Παρίσι και λέμε «Τι ωραία που είναι τα σπίτια, τα πεζοδρόμια, τα μπαλκόνια, κ.λπ». Διότι υπάρχουν γενικοί αισθητικοί κανόνες που έχουν ως στόχο να προστατεύουν τις πόλεις από μαζικές παραφωνίες.

Θα πείτε τώρα, μα θα μου πει εμένα ο δήμος τι χρώμα να βάψω το σπίτι μου; Το πρόβλημα είναι ότι ναι, είναι μεν σπίτι σου, αλλά ειδικότερα το εξωτερικό του δεν το βλέπεις μόνο εσύ, αλλά όλος ο κόσμος. Οπως και την τέντα σου, γι’ αυτό οι κανονισμοί της πολυκατοικίας λένε «μπεζ», ασχέτως αν ο καθένας βάζει τελικά το εμπριμέ της αρεσκείας του και μετά πλακώνονται όλοι μαζί στις συνελεύσεις.

Εχουμε συνηθίσει στις αισθητικές φρίκες, μεζονέτες δίπλα σε παράγκες, δίπλα σε πολυκατοικίες, δίπλα σε χωράφια που περιμένουν να γίνουν πάρκα, δίπλα σε κατάστημα με 32 ταμπέλες νέον, δίπλα σε κάποιον που αποφάσισε να χτίσει αλπικό σαλέ στην Καλλιθέα, δίπλα σε έναν άλλον που έχει φυτέψει στην ταράτσα του τα σίδερα του πάνω ορόφου μέχρι τα δισέγγονά του να ρίξουν και τα μπετά. Δεν μας κάνουν καμία εντύπωση όλα αυτά, η αισθητική αναρχία μπερδεύεται γλυκά στο μυαλό μας με την έννοια της ελευθερίας: Εμένα δεν θα μου πει κανείς τι να κάνω στο σπίτι μου και στη ζωή μου γενικότερα.

Τελικά, αυθαιρεσία στην αυθαιρεσία, βρεθήκαμε να ζούμε μέσα σε μια ατελείωτη αστική ασχήμια· δεν καταλάβαμε ποτέ τι σημαίνει «φτιάχνω μια πόλη ως ενιαίο οικιστικό σύνολο και δεν είμαι πλέον στο χωριό μου».

Είναι άγνωστο τι θα αποφασίσει το Συμβούλιο της πόλης του Εδιμβούργου για την πόρτα της Μιράντα, όμως η πολύ βρετανική απάντηση στο θέμα του καρχαρία της Οξφόρδης μάς δίνει ένα εξαιρετικό ευρύτερο πλαίσιο: «Για να σπάσεις τους κανόνες, πρέπει πρώτα να τους μάθεις και να τους ακολουθήσεις».

Το ίδιο ακριβώς έλεγε και ο Πικάσο στους μαθητές του, που απογοητεύονταν όταν τους έβαζε να φτιάχνουν ρεαλιστικά σκίτσα: Πρώτα θα μάθεις να ζωγραφίζεις καλά και σωστά· μετά, κάνε ό,τι θες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News