Το βασικό στοιχείο κριτικής που εντοπίζουν οι αναλυτές στην έμπλεη «ηθικού πλεονεκτήματος» πολιτεία του Τσίπρα και της άλλοτε ηγετικής ομάδας του (Παππάς, Φλαμπουράρης, Τζανακόπουλος κ.λπ.) είναι η αδιαφορία για το κοινό καλό. Σημειώνουν δηλαδή –με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το δημοψήφισμα– ότι πάνω από αυτή τη βασική αρχή για το πολιτεύεσθαι, τα πρόσωπα αυτά τοποθέτησαν ως πολυτιμότερη αξία την ανάγκη να διαφυλάξουν το στάτους που είχαν κατά νου για τον εαυτό τους –ή απλά προέβαλαν προς τα έξω– ως φορέων της ηθικής ανωτερότητας και ταγών της κοινωνίας (επειδή δήλωναν αριστεροί) και στη συνέχεια… «εντάξει, από καλογέρους βρίσκουμε».

Ωσπου έγινε αντιληπτό, μετά το δημοψήφισμα, ότι για να υπάρχουν ως εξουσία θα πρέπει να υπάρχει και η χώρα. Στο σημείο εκείνο κάποιος έπρεπε να τους «ξελασπώσει» και δεν μπορούσε να προέρχεται από τα άλλα κόμματα, την ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, που ψήφισαν το τρίτο μνημόνιο για να μην καταρρεύσει η χώρα και επικρατήσει το χάος. Επρεπε αναγκαστικά να είναι κάποιος «δικός τους» που θα μπορούσε να συνεννοηθεί με τους ξένους (καταρχάς να γνωρίζει τη γλώσσα: τα αγγλικά) ώστε να μπορέσουν κι εκείνοι σε ένα βάθος χρόνου να τον εμπιστευθούν και να μας δώσουν μερικές δεκάδες δισεκατομμύρια.

Ο Τσακαλώτος, όταν κάθισε στην καρέκλα του υπουργού Οικονομικών, δεν είχε να κλείσει ένα δημοσιονομικό κενό 1,5 δισ. ευρώ που έπρεπε να κλείσει ο Χαρδούβελης –τον Δεκέμβριο του 2014– με μια προληπτική γραμμή ενός έτους για να βγούμε από τα μνημόνια. Μετά το πρώτο εξάμηνο του 2015 και όσα συνέβησαν με τον Βαρουφάκη και το δημοψήφισμα (για τα οποία είχε ευθύνη προφανώς ως κορυφαίο στέλεχος), το ποσό είχε ανέβει κοντά στα 15 δισ. ευρώ. 

Αλλωστε είναι προφανές ότι το τρίτο μνημόνιο περιελάβανε δεκαπλάσιας αξίας μέτρα από το «επαίσχυντο», «βαρβαρικό» και «ισοπεδωτικό» μέιλ Χαρδούβελη. Αυτή ήταν όπως όλοι θυμούνται η σημαία του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2015: να γλιτώσουμε τη «λαίλαπα» 1,5 δισ. ευρώ του «ανάλγητου» Χαρδούβελη. Και στη συνέχεια, τον Αύγουστο του 2015, οι ίδιοι άνθρωποι προσπάθησαν να παρουσιάσουν ως «αξιοπρέπεια» τα 15 δισ. ευρώ του τρίτου μνημονίου. 

Ευθύνεται ο Τσακαλώτος για τα τραπεζάκια με τον Καζάκη στην πλατεία των «Αγανακτισμένων» στις αρχές της περασμένης δεκαετίας; Μα προφανώς. Οπως και για την ιδεολογική εμμονή με τους φόρους που τσάκισε τη μεσαία τάξη την περίοδο 2015-2019. Δεν ευθύνεται όμως μόνος του, όπως κάποιοι προσπαθούν τώρα με περίσσιο θράσος να του φορτώσουν ολόκληρη την ευθύνη. Ηταν μια κεντρική επιλογή της κυβέρνησης Τσίπρα μετά το ’15 να μην κοπούν δαπάνες και το δημοσιονομικό κενό να κλείσει από τα έσοδα, γιατί θεώρησαν –λανθασμένα όπως αποδείχθηκε– ότι αυτό θα έχει μικρότερο πολιτικό κόστος. 

Επίσης το γεγονός ότι η Ελλάδα έπρεπε να μαζέψει ένα υπέρογκο «μαξιλάρι» διαθεσίμων ήταν αποτέλεσμα της απόλυτης κατάρρευσης κάθε έννοιας εμπιστοσύνης προς τη χώρα την επομένη του δημοψηφίσματος. Και για την κατάρρευση αυτή δεν ευθυνόταν μόνος του ο Τσακαλώτος. Η ευθύνη ανήκε πρωτίστως στην ηγεσία που ενέκρινε τη διαπραγμάτευση –ο Θεός να την κάνει– του Γιάνη Βαρουφάκη. 

Από κάθε άποψη, λοιπόν, η υποψηφιότητα του Ευκλείδη Τσακαλώτου (αναμένεται να την ανακοινώσει την Παρασκευή στις 14:00 στου Ψυρρή) είναι μια αξιοπρεπής υποψηφιότητα. Αξιοπρεπής όχι μόνο για τα μέτρα του ΣΥΡΙΖΑ —κάτι τέτοιο θα ήταν άδικο και υπεροπτικό να το ισχυριστεί κανείς. Αξιοπρεπής, τελεία. Διότι εκτός όσων προαναφέρθηκαν, πρόκειται για έναν μορφωμένο άνθρωπο με αίσθηση του χιούμορ και του αυτοσαρκασμού (είδος εν ανεπαρκεία στις σταλινικού ή χοτζικού τύπου δομές) ο οποίος παρά τα λάθη και τις ιδεολογικές εμμονές του, προσπάθησε –και τα κατάφερε– να σώσει καταστάσεις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News