Ακόμη και την παραμονή της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας  ο τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συνέχιζε να προσθέτει θέματα στη «μεγάλο παζάρι» που έχει στήσει για το τουρκικό «ναι» στη διεύρυνση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας με την ένταξη της Σουηδίας.

«Πρώτα ανοίξτε τον δρόμο για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μετά θα ανοίξουμε τον δρόμο στην Σουηδία», ήταν το νέο αίτημα που προέταξε σε δηλώσεις του λίγο πριν από την αναχώρησή του για τη λιθουανική πρωτεύουσα και αφού είχε προηγηθεί λίγες ώρες νωρίτερα η επικοινωνία του με τον πρόεδρο Μπάιντεν.

Και ενώ ο ίδιος Ερντογάν έλεγε ότι θέματα όπως η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ δεν γίνεται να συνδέονται με τον διακαή πόθο της Αγκυρας για την απόκτηση – εκσυγχρονισμό των μαχητικών F-16 από τις ΗΠΑ, σε ένα γενικευμένο παζάρι συνέδεσε ο ίδιος το ζήτημα της διεύρυνσης της Συμμαχίας με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και την επανέναρξη των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων.

Κατά τα άλλα, επανέλαβε ότι η ένταξη της Σουηδίας εξαρτάται από την εφαρμογή συμφωνίας που επετεύχθη το περυσινό καλοκαίρι στη Σύνοδο της Μαδρίτης, διαμηνύοντας ότι ουδείς θα πρέπει να περιμένει συμβιβασμούς από την Αγκυρα!

«Υπάρχει μια Τουρκία που περιμένει στην πόρτα της Ευρωπαϊκής Ενωσης για περισσότερα από 50 χρόνια και σχεδόν όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απευθύνομαι από εδώ σε αυτές τις χώρες, οι οποίες έχουν κρατήσει την Τουρκία σε αναμονή στο κατώφλι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για περισσότερα από 50 χρόνια, αλλά θα απευθυνθώ και στη Σύνοδο Κορυφής προς τις ίδιες: Πρώτα, ανοίξτε το δρόμο για την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μετά ας ανοίξουμε το δρόμο για τη Σουηδία, όπως ανοίξαμε το δρόμο για τη Φινλανδία. Αυτά δήλωσα και στον κ. Μπάιντεν χθες το βράδυ (Κυριακή)», ανέφερε στις δηλώσεις του από το αεροδρόμιο ο τούρκος πρόεδρος μπερδεύοντας όπως είναι προφανές τα «θελω» του από την Ουάσιγκτον με τις Βρυξέλλες, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και τούμπαλιν.

«Το έθνος μας έχει προσδοκίες από εμάς. Εχουν περάσει πάνω από 50 χρόνια. Είμαστε η Τουρκία, δεν είμαστε μια χώρα με ραγισμένες πόρτες. Θα τα εκφράσω αυτά και κατά τις συναντήσεις μου με τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων στη Σύνοδο Κορυφής», αναφώνησε ο Ερντογάν, προϊδεάζοντας για το τι θα ακολουθήσει στο Βίλνιους.

Οσο για το θέμα των F-16, ο τούρκος πρόεδρος μπορεί να άφησε μία χαραμάδα λύσης, ταυτόχρονα όμως επανέλαβε την ενόχλησή του που συνδέεται με αυτό της Σουηδίας:

«Ο κ. Μπάιντεν λέει ότι κινητοποιεί όλα τα μέσα που διαθέτει για τα F-16. Εχουμε μια σταθερή στάση απέναντι στην τρομοκρατία. Θα είμαστε δυνατοί απέναντι σε όλους τους εχθρούς του ΝΑΤΟ με τα βήματα που θα κάνουμε εδώ ως δύο χώρες για το θέμα των F-16. Εχουμε και την πληρωμή για τα F-35. Δεν πήραμε αυτό που πληρώσαμε. Μας λυπεί το γεγονός ότι αυτό σχετίζεται με τη Σουηδία», ανέφερε αρχικά και κατέληξε λέγοντας:

«Εχουμε μιλήσει για αυτά, φυσικά, τώρα θα έχουμε μια συνολική συνάντηση με το Βίλνιους. Θα το συζητήσουμε συνολικά μαζί του και ελπίζω ότι σε αυτή τη συνάντηση θα ξεπεράσουμε αυτό το πρόβλημα. Μας ενοχλεί ότι αυτό συνδέεται με τη Σουηδία, είναι κάτι διαφορετικό, αλλά θα τους τα θέσουμε ξανά και ελπίζω ότι το τέλος θα είναι αίσιο».

Και για την τελική στάση που θα κρατήσει στη Σύνοδο, βγήκε να δηλώσει ότι την τελευταία λέξη θα την πει η τουρκική Εθνοσυνέλευση, όπως αντίστοιχα ισχύει στις ΗΠΑ με το Κογκρέσο…

«Η τελική απόφαση για το θέμα αυτό (της ένταξης της Σουηδίας) είναι η Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας. Δεν είναι δυνατόν να κάνουμε οποιοδήποτε βήμα εδώ όσο η Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας δεν έχει πάρει αυτή την απόφαση. Κοιτάξτε, φέρνουν πάντα μπροστά μας το θέμα των F-16 κλπ. Λένε ότι πρέπει να περάσει από το Κογκρέσο. Αν εκείνοι έχουν Κογκρέσο, εμείς έχουμε τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας».

Κατά μία εκδοχή, στο τραπέζι βρίσκονται πλέον μέχρι και «λύσεις ισορροπίας» (ή αλλιώς μεσοβέζικες λύσεις), όπως για παράδειγμα να δοθούν από την Ουάσιγκτον τα κιτ εκσυγχρονισμού, αλλά να «παγώσει» η πώληση νέων  F-16 Viper στην Τουρκία.

Σύμφωνα με την ανταπόκριση των Μιχάλη Ιγνατίου και Λένας Αργύρη από την Ουάσινγκτον για την «Καθημερινή», η Αγκυρα εμφανίζεται διατεθειμένη να δώσει τελικά το πράσινο φως για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, αποδεχόμενη σκληρούς –και πρωτοφανείς για τέτοιου είδους συνδιαλλαγή– όρους που θα συνοδεύουν ενδεχόμενη πώληση των αμερικανικών μαχητικών F16.

Πηγές στην Ουάσιγκτον έλεγαν ότι  η διαφαινόμενη συμφωνία σε αυτή την φάση μπορεί να χαλάσει μόνο αν κάνει πίσω η Τουρκία, η οποία εν τω μεταξύ -όπως προκύπτει από τα προαναφερθέντα πιο πάνω- επιμένει να  βάζει νέα αιτήματα στο τραπέζι.

Τα περί επανέναρξης των ενταξιακών με την ΕΕ άλλωστε, τα είπε ο Ερντογάν και στη συνομιλία που είχε αργά χθες το βράδυ της Κυριακής  με τον Τζο Μπάιντεν (ο αμερικανός πρόεδρος μίλησε με τον τούρκο ομόλογό του από το Air Force One εν πτήσει προς το Ηνωμένο Βασίλειο), με τον αμερικανό πρόεδρο πάντως, να του απαντά  ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι κάτι που θα μπορούσαν να του εξασφαλίσουν οι ΗΠΑ.

Και για να γίνει ακόμη πιο σαφές αυτό, ακολούθησε και τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν με τον τούρκο ομόλογο του Χακάν Φιντάν.

Είχε προηγηθεί ο χρησμός Μπάιντεν (σε δηλώσεις του στο CNN), ότι από τη μία η Τουρκία επιδιώκει τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών F-16 και από την άλλη «ο  Μητσοτάκης στην Ελλάδα αναζητά επίσης κάποια βοήθεια. Και έτσι, αυτό που προσπαθώ, ειλικρινά, είναι να φτιάξω κάτι λίγο σαν μια κοινοπραξία εδώ, όπου ενισχύουμε το ΝΑΤΟ όσον αφορά τη στρατιωτική ικανότητα τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας και επιτρέπουμε στη Σουηδία να ενταχθεί. Αλλά το παιχνίδι παίζεται ακόμη. Δεν έχει τελειώσει».

Εμπλέκοντας έτσι και την Ελλάδα στο «μεγάλο παζάρι».

Σε δηλώσεις του την Κυριακή, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν, σημείωσε ότι  στο τηλεφώνημα με τον Ερντογάν, ο Τζο Μπάιντεν «επανέλαβε τη μακροχρόνια και αρκετά δημόσια δέσμευση και υποστήριξή του για την παροχή των F-16 στην Τουρκία». Και αρνούμενος να διευκρινίσει αν οι δύο πλευρές βρίσκονται κοντά σε συμφωνία, αρκέστηκε να προσθέσει: «Πιστεύουμε ότι η Σουηδία πρέπει να γίνει δεκτή στο ΝΑΤΟ το συντομότερο δυνατό. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να υπάρξει μία οδός για να γίνει αυτό. Και θα δούμε τώρα πώς θα εξελιχθεί αυτό καθώς θα κατευθυνόμαστε προς το Βίλνιους».

Αν τώρα πάλι ο Ερντογάν αποφασίσει να τα ανατρέψει όλα στο Βιλνιους (σε  περίπτωση που δεν ικανοποιηθούν τα «θέλω» του), πηγές στην Ουάσινγκτον εκτιμούν ότι η επιδείνωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ θα είναι τέτοια που το πλήγμα για την Αγκυρα, ιδιαιτέρως σε επίπεδο οικονομίας, θα είναι πολλαπλό, φθάνοντας μέχρι και την επιβολή των λεγόμενων δευτερευουσών κυρώσεων κατά της Τουρκίας για τις «πάσης φύσεως εξυπηρετήσεις» προς τη Μόσχα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News