Γνωρίζω άτομο που ενώ ήταν σε ταξίδι αναψυχής στο εξωτερικό, πήρε το αεροπλάνο, ήρθε στην Αθήνα, ψήφισε, λίγες ώρες μετά ξαναπήρε το αεροπλάνο και επέστρεψε στη χώρα του εξωτερικού, για να συνεχίσει τις διακοπές του. Γνωρίζω ετεροδημότες, που μέσα σε έναν μήνα πήγαν για δεύτερη φορά στα χωριά και στους τόπους όπου ψηφίζουν. Προφανώς αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις, αφού στις εκλογές της 25ης Ιουνίου ψήφισαν περίπου 800.000 λιγότεροι από όσους πήγαν στις κάλπες στις 21 Μαΐου. Λογικό, αναμενόμενο σε ένα βαθμό, αλλά σίγουρα όχι θετικό.
Ναι, είμαστε στη μέση σχεδόν του καλοκαιριού, κυρίως νέοι άνθρωποι έχουν φύγει από τον τόπο τους για σεζόν σε τουριστικούς προορισμούς, άλλοι βρίσκονται σε διακοπές και σιγά μην τις διακόψουν, αλλά αυτά δεν αρκούν για να καλύψουν τη διαφορά ψηφοφόρων ανάμεσα στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Άλλωστε, και το 2019 οι εκλογές είχαν γίνει ακόμη πιο… μέσα στο καλοκαίρι, στην ντάλα του Ιουλίου, με τον τουρισμό επίσης στο φουλ, αλλά οι ψηφοφόροι ήταν κατά 500.000 περισσότεροι από της περασμένης Κυριακής. Σημαντική διαφορά.
Με μια ματιά στους αντίστοιχους πίνακες συμπεραίνει κανείς ότι αυτοί οι 800.000 «έφυγαν» από όλα τα μεγάλα (ένα είναι πια…), μεσαία και μικρομεσαία κόμματα, με τον ΣΥΡΙΖΑ να έχει, αναλογικά, τις μεγαλύτερες απώλειες, κάτι που καταγράφηκε και στο αποτέλεσμα. Και αυτό το λες αναμενόμενο, αν και αποδεικνύει για ακόμη μία φορά ότι η παράταξη του Τσίπρα πάσχει σοβαρά από οργάνωση και μηχανισμούς, όλα αυτά που, στα δύσκολα, μπορούν να συμβάλουν στη συσπείρωση και στη συγκράτηση της πτώσης – αυτή όμως είναι μια άλλη ιστορία.
Ψηφίζω για περισσότερα από 35 χρόνια. Όπως ψήφιζα το 1986, έτσι ψηφίζω και το 2023. Η μοναδική αλλαγή που στο μεταξύ έχει συντελεστεί είναι ότι μπορώ να ψηφίσω με την αστυνομική ταυτότητα μου (ενώ παλαιότερα έπρεπε να προσκομίζω το εκλογικό βιβλιάριο). Τα αποτελέσματα βγαίνουν πολύ πιο γρήγορα και… αυτό είναι.
Τίποτε άλλο δεν έχει αλλάξει που να διευκολύνει τον ψηφοφόρο και να του δίνει ένα παραπάνω κίνητρο για να πάει στις κάλπες. Υπάρχει, βεβαίως, η δυνατότητα σε ετεροδημότες να ψηφίζουν πια στον τόπο διαμονής τους, εφόσον το δηλώσουν εγκαίρως. Ωστόσο πολλοί δεν το γνωρίζουν καν, ενώ άλλοι το πληροφορήθηκαν μετά το πέρας της σχετικής προθεσμίας. Για την ψήφο στο εξωτερικό επιτρέψτε μου να μην αναφερθώ, ίσως κάποια στιγμή συγκεντρώσω τα «ανέκδοτα» που κυκλοφορούν στους διαδρόμους του Υπουργείου Εξωτερικών και τα μεταφέρω…
Τη δεκαετία του 1980 η συμμετοχή στις εκλογές ήταν κάτι σαν χρέος προς τη νέα ακόμη δημοκρατία μας. Θεωρητικά παραμένει. Είναι άτοπο, όμως, να περιμένουμε – και πόσο μάλλον να απαιτούμε- από τη σημερινή κοινωνία, να έχει την ίδια ζέση για τις εκλογές, όπως είχε πριν από 40 χρόνια. Οι τότε 18άρηδες είμαστε πια μεσήλικες, οι τωρινοί 18άρηδες, γεννημένοι με ένα κινητό στο χέρι και μεγαλωμένοι με τις δυνατότητες που αυτό τους παρέχει, δεν έχουν άδικο να αντιμετωπίζουν σαν γραφική μια διαδικασία που απαιτεί στιλό και δεν διαφέρει ουσιαστικά σε τίποτα από εκείνη στα χρόνια των γονιών και των παππούδων τους.
Μία από τις προκλήσεις, λοιπόν, της επόμενης τετραετίας για την κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να είναι και αυτή: αν και πώς μπορεί να εκσυγχρονίσει την εκλογική διαδικασία. Τι πρέπει και μπορεί να γίνει ώστε η συμμετοχή να είναι πιο απλή, πιο εύκολη και πιο γρήγορη. Με στόχο να είναι μεγαλύτερη και όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες να ψηφίζουν. Παραδείγματα από άλλες χώρες υπάρχουν, ενώ η τεχνολογία δίνει πια απεριόριστες δυνατότητες και για βελτιώσεις/αλλαγές στη διαδικασία, όπως και για την εξασφάλιση του αδιάβλητου.
Στο κάτω κάτω της (ηλεκτρονικής αυτής) γραφής, και καθώς συζητάμε για όλους εκείνους τους ακραίους που καταλαμβάνουν θέσεις στο κοινοβούλιο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, είναι το δικό μας χρέος προς τη δημοκρατία να την κάνουμε πιο ελκυστική. Πολλά και από πολλούς πρέπει να γίνουν για να κερδίσει τη χαμένη λάμψη (και για κάποιους, αίγλη) της, αλλά η ευκολία για συμμετοχή στην κορυφαία διαδικασία της είναι μια καλή αρχή. Και μάλλον η πιο εφικτή.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News