Οταν ο πρώην αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προωθούσε τη θεωρία ότι η Covid-19 διέρρευσε από κινεζικό εργαστήριο ιικών μελετών, σύσσωμος ο αμερικανικός Τύπος και η πλειονότητα των πολιτών την καταχώρησε στις συνομωσιολογικές απόψεις που εξυπηρετούσαν την ατζέντα του τότε προέδρου.

Η επικρατούσα θεωρία στα πρώτα χρόνια της πανδημίας ήταν ότι η Covid προέκυψε από μολυσμένο είδος ζώου που κατανάλωσαν Κινέζοι στην παράνομη λαϊκή αγορά σπανίων ζώων της Χουανάν, στην επαρχία της Γουχάν. Αργότερα, αμερικανοί επιστήμονες άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο ο ιός να προέκυψε από διαρροή σε κινεζικό εργαστήριο.

Σήμερα, ένας καταξιωμένος κινέζος επιστήμονας έρχεται να ενισχύσει αυτή την εκδοχή. Ο πρώην διευθυντής του Κέντρου Ελέγχου και Προστασίας Νοσημάτων της Κίνας (CDC) δηλώνει ότι η θεωρία της διαρροής από εργαστήριο, όσον αφορά την προέλευση της Covid-19, δεν πρέπει να αγνοηθεί, αναφέρει σε ρεπορτάζ του ο Guardian.

Ο Τζορτζ Γκάο, διεθνώς αναγνωρισμένος ιολόγος από την Κίνα, ισχυρίζεται επίσης ότι ένας άλλος κλάδος της κινεζικής κυβέρνησης είχε ερευνήσει τη θεωρία της διαρροής εργαστηρίου – η πρώτη τέτοια αναγνώριση ότι έλαβε χώρα κάποιου είδους επίσημη έρευνα. «Δεν βρήκαν αποδεικτικά στοιχεία» λέει. Ο Γκάο υπηρέτησε ως επικεφαλής του CDC μέχρι τον Ιούλιο του 2022, όντας στην πρώτη γραμμή των ερευνών της Κίνας για την προέλευση της Covid.

Ο ιός εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Γουχάν, μια πόλη στην κεντρική Κίνα, τον Δεκέμβριο του 2019. Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η Covid πιθανότατα αναδύθηκε από μια «υγρή αγορά» στη Γουχάν όπου πωλούνταν ζωντανά ζώα προς γαστριμαργική κατανάλωση.

Ωστόσο, η πόλη φιλοξενεί επίσης το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν, μια ερευνητική μονάδα που μελετά τους κορονοϊούς. Αυτό το γεγονός οδήγησε στη θεωρία ότι ο ιός μπορεί να είχε διαρρεύσει από εργαστήριο. Η θεωρία, που αρχικά απορρίφθηκε από ειδικούς στη δημόσια υγεία, προωθήθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ. Η Κίνα το αρνήθηκε σθεναρά.

Μιλώντας στο BBC, ο Γκάο είπε: «Μπορείς πάντα να υποψιάζεσαι οτιδήποτε. Ετσι είναι η επιστήμη. Δεν αποκλείεις τίποτα». Ο ίδιος είναι σήμερα αντιπρόεδρος του Εθνικού Ιδρύματος Φυσικών Επιστημών της Κίνας, ενός κυβερνητικού φορέα χρηματοδότησης ερευνών.

Η έρευνα για την προέλευση της Covid έχει αντιμετωπίσει προβλήματα από την έλλειψη συνεργασίας της κινεζικής κυβέρνησης με τις διεθνείς διερευνητικές προσπάθειες, και από την πολιτικοποίηση του θέματος. Στη Δύση, τα ερωτήματα σχετικά με μια πιθανή διαρροή εργαστηρίου έχουν συνδεθεί με την ιδέα ότι ο ιός απελευθερώθηκε σκόπιμα και κακόβουλα στην υφήλιο, γεγονός που τροφοδότησε πολλές θεωρίες συνωμοσίας.

Αλλά από τότε που ο Τζο Μπάιντεν ανέλαβε πρόεδρος των ΗΠΑ, οι Αρχές άρχισαν να παίρνουν πιο σοβαρά τη θεωρία της τυχαίας διαρροής. Τον Μάιο του 2021 ο Μπάιντεν διέταξε μια έρευνα για την υπόθεση. Νωρίτερα φέτος η Wall Street Journal ανέφερε ότι μια ενημερωμένη και απόρρητη έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας από το 2021 είχε συμπεράνει με «χαμηλή σιγουριά» ότι ο ιός πιθανότατα προέκυψε από διαρροή εργαστηρίου – συμπέρασμα που έρχεται σε αντίθεση με τις αναφορές πολλών άλλων αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών.

Τον Μάρτιο του 2021 μια ομάδα ερευνητών του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) κατέληξε στο συμπέρασμα, μετά από μια ερευνητική επίσκεψη στη Γουχάν, ότι η θεωρία διαρροής εργαστηρίου ήταν «εξαιρετικά απίθανη». Αλλά αυτή η επίσκεψη είχε αντιμετωπίσει εμπόδια από την κινεζική κυβέρνηση, ενώ έκτοτε η δεύτερη φάση της έρευνας εγκαταλείφθηκε.

Μιλώντας στο περιοδικό Nature τον Φεβρουάριο, η Μαρία φαν Κερχόφ, επιδημιολόγος του ΠΟΥ, είπε: «Η πολιτική διάσταση του θέματος σε όλον τον κόσμο εμπόδισε πραγματικά την πρόοδο στην κατανόηση της προέλευσης». Η κινεζική κυβέρνηση χαρακτήρισε τη θεωρία διαρροής εργαστηρίου «ψευδή και εσφαλμένη». Αλλά στη συνέντευξή του στο BBC ο Γκάο είπε: «Πραγματικά δεν ξέρουμε από πού προήλθε ο ιός – το ερώτημα παραμένει αναπάντητο».

Ο Τζέιμς Γουντ, καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, δηλώνει: «Ο καθηγητής Γκάο είναι ένας διεθνώς αναγνωρισμένος επιστήμονας. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις από τη γονιδιωματική του ιού ότι η Covid-19 δεν κατασκευάστηκε τεχνητά από ανθρώπους, αλλά πιθανότατα προήλθε από άλλον ιό που μολύνει την άγρια ζωή».

Ο Γκάο, ο οποίος σπούδασε στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις ΗΠΑ και στον Καναδά, είναι γνωστός στην κοινότητα της δημόσιας υγείας στην Κίνα για τις καλές σχέσεις που διατηρεί με διεθνείς συναδέλφους του – και για την προθυμία του να τοποθετείται, περιστασιακά, σε γραμμή αντίθετη από εκείνη του Κομμουνιστικού Κόμματος της χώρας.

Τον Απρίλιο του 2021 ο Γκάο προκάλεσε αντιδράσεις αμφισβητώντας φαινομενικά την αποτελεσματικότητα των κινεζικών εμβολίων, αν και αργότερα είπε ότι αναφερόταν σε όλα τα εμβόλια, όχι μόνο στα κινεζικά.

Η Κίνα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα νέο κύμα μολύνσεων από Covid, αφότου εγκατέλειψε σχεδόν όλους τους περιορισμούς ελέγχου της πανδημίας τον περασμένο Δεκέμβριο, μετά από τρία χρόνια εφαρμογής μιας πολιτικής μηδενικής Covid. Τον Μάιο, ο Ζονγκ Νανσάν, ανώτερος κινέζος επιστήμονας, υπολόγισε ότι η κορύφωση των μολύνσεων θα έρθει στα τέλη του προσεχούς Ιουνίου, με περίπου 65 εκατ. μολύνσεις την εβδομάδα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News