Εφυγε στα 83 της, αφήνοντας πίσω της μια τεράστια μουσική κληρονομιά και ένα στιλ ερμηνείας που καμια δεν μπόρεσε ποτέ να αναπαράξει. Η μοναδική Τίνα Τέρνερ ξεκίνησε ως γκόσπελ τραγουδίστρια στα τέλη της δεκαετίας του ’50, γνώρισε επιτυχία ως ντουέτο με τον σύζυγό της Αϊκ την επόμενη δεκαετία και απόλαυσε μια δεύτερη καριέρα ως σόλο καλλιτέχνις στη δεκαετία του ’80.

Σε αυτή τη γεμάτη σκαμπανεβάσματα διαδρομή της η Τίνα ερμήνευσε μια σειρά εμβληματικών τραγουδιών που διέσχιζαν με χαρακτηριστική άνεση πολλά μουσικά είδη – με κοινό παρονομαστή τη δυνατή, ηλεκτρισμένη, ωμή φωνή της. Με τη βοήθεια του BBC, ας ρίξουμε μια ματιά σε 10 από τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα τραγούδια της.

River Deep, Mountain High (1966)

Η Τίνα γνώρισε για πρώτη φορά επιτυχία με τον Αϊκ το 1960. Ενα από τα αριστουργήματα της ποπ μουσικής ήρθε στον δρόμο της έξι χρόνια αργότερα, όταν ο παραγωγός Φιλ Σπέκτορ ζήτησε να συνεργαστεί μαζί της. Αν και το συγκεκριμένο τραγούδι πιστώθηκε στο δίδυμο, ο Σπέκτορ δεν ήθελε τον χειριστικό Αϊκ στο στούντιο, και η Tina ήταν χαρούμενη για τη συνεργασία της με κάποιον άλλον.

Εμεινε έκπληκτη όταν ανακάλυψε ότι ο παραγωγός είχε συγκεντρώσει μια πλήρη ορχήστρα και χορωδία για να δημιουργήσει τον περίφημο «wall of sound» ήχο του, που τον έκανε διάσημο. «Ημουν απλώς ένα κορίτσι από το Τενεσί που βρήκε τον Αϊκ και έγινε τραγουδίστρια» έγραψε στην αυτοβιογραφία της. «Ποτέ μα ποτέ δεν είχα δει κάτι τέτοιο, παρά μόνο σε ταινία».

Το σινγκλ έφτασε στο νούμερο τρία του καταλόγου επιτυχιών της Μεγάλης Βρετανίας, αλλά πάτωσε στις ΗΠΑ. «Οι DJ του ραδιοφώνου πίστευαν ότι δεν ήταν αρκετά “μαύρο» για να είναι R&B ούτε αρκετά λευκό για να είναι ποπ» είχε εξηγήσει η ίδια.

Proud Mary (1971)

Αφού το συγκεκριμένο  τραγούδι έγινε επιτυχία από τους Creedence Clearwater Revival το 1969, ο Αϊκ και η Τίνα μετέτρεψαν την αβίαστη country-rock ατμόσφαιρα του σε μια εκρηκτική και επική σόουλ-φανκ ωδή προς την ελευθερία.

Ξεκινώντας με την αποπνικτική προφορική εισαγωγή της, προτού στη συνέχεια ζωντανέψει με τα πληθωρικά φωνητικά της, η ερμηνεία της έκανε εντύπωση στους λάτρεις της αμερικανικής μουσικής. Εφτασε στο νούμερο τέσσερα στα αμερικανικά τσαρτς του Billboard και κέρδισε ένα βραβείο Γκράμι.

Οταν η Μπιγιονσέ απέτισε φόρο τιμής στην Τίνα στα τιμητικά βραβεία του Kennedy Center το 2005, αυτό ήταν το τραγούδι που επέλεξε να ερμηνεύσει. Τρία χρόνια αργότερα, οι δυο τους συνεργάστηκαν για να το τραγουδήσουν ως ντουέτο στα βραβεία Γκράμι.

Nutbush City Limits (1973)

«A Church house, gin house/a school house, outhouse» (Ενας χώρος εκκλησίας, χώρος κατανάλωσης τζιν, χώρος σχολείου, αποχωρητηρίου). Η Τίνα απαθανάτισε περίφημα την πατρίδα της, το πάμφτωχο Τενεσί, με αυτούς τους στίχους.

Η αισιόδοξη μελωδία ήταν μια νοσταλγική ανάμνηση από την ανατρεπτική παιδική της ηλικία, κατά την οποία πέρασε λίγο χρόνο μαζεύοντας βαμβάκι. «Πηγαίνετε στο χωράφι τις ημέρες της εβδομάδας / Και πάτε για πικνίκ την Εργατική Πρωτομαγιά» τραγουδά.

Τρία χρόνια μετά την κυκλοφορία αυτού του τραγουδιού η Τίνα εγκατέλειψε τον Αϊκ μετά από χρόνια κακοποίησης, αφήνοντας την καριέρα της μετέωρη.

Let’s Stay Together (1983)

Η Τίνα έπρεπε να ξεκινήσει από την αρχή για να καταξιωθεί ως σόλο καλλιτέχνης. Η κομβική στιγμή σε εκείνη την επιστροφή –που θα οδηγούσε σε ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία από αυτήν που είχε γνωρίσει νωρίτερα– ήρθε όταν γνώρισε δυο μέλη του βρετανικού ηλεκτρο-ποπ συγκροτήματος Heaven 17.

Ο Μάρτιν Γουέαρ και ο Γκλεν Γκρέγκορι έψαχναν έναν τελευταίο τραγουδιστή για ένα άλμπουμ με διασκευές –ένα έργο που τους είχε αναθέσει το British Electric Foundation– αλλά η Τίνα δεν είχε δισκογραφικό συμβόλαιο.

Οταν μπήκε στα θρυλικά Abbey Road Studios, όπου 20 χρόνια πριν ηχογραφούσαν οι Beatles, δεν υπήρχαν άλλοι μουσικοί εκεί. «Πού είναι η μπάντα;» ρώτησε, περιμένοντας μια ορχήστρα τύπου Φιλ Σπέκτορ. Δεν περίμενε ότι η ενορχήστρωση του τραγουδιού θα γινόταν από δύο συνθεσάιζερ.

Πρώτα ηχογράφησαν το «Ball of Confusion» των Temptations και μετά το «Let’s Stay Together του Aλ Γκριν – και τα δύο μεγάλες σόουλ στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Το δεύτερο έγινε η πρώτη της επιτυχία στο Τοπ-10 του Ηνωμένου Βασιλείου μετά από 10 χρόνια.

What’s Love Got to Do With It (1984)

Ενίσχυσε τη θέση της ως σόλο σταρ με αυτό το τραγούδι, γραμμένο από τους Τέρι Μπρίτεν και Γκρέιαμ Λάιλ, το οποίο είχε ήδη προσφερθεί στον σερ Κλιφ Ρίτσαρντ, την Ντόνα Σάμερ και τους κάποτε νικητές της Eurovision, Bucks Fizz. Η Τίνα αρχικά σκέφτηκε ότι ήταν πολύ ελαφρύ και ποπ για το στιλ της.

Συμφώνησε όμως να το ηχογραφήσει, υπό τον όρο να το κάνει με τον δικό της τρόπο, «με δύναμη, με βαρύτητα και ωμή συγκίνηση». Τα κατάφερε. Η σέξι, προκλητική ερμηνεία της, συνοδευόμενη από ένα μουσικό βίντεο που τη δείχνει να περπατάει στους δρόμους της Νέας Υόρκης με τζιν μπουφάν και μαύρο δερμάτινο μίνι, χάρισε στην Τέρνερ το μοναδικό σόλο Νο 1 της στις ΗΠΑ – και της προσέφερε το βραβείο Γκράμι για «δίσκο της χρονιάς».

Παράλληλα, την κατέστησε τη γηραιότερη γυναίκα εκείνης της εποχής που κατακτούσε το Νο 1 στα σινγκλ των ΗΠΑ – σε ηλικία 44 ετών.

Private Dancer (1984)

Το ομότιτλο κομμάτι από το άλμπουμ της με τις μεγαλύτερες πωλήσεις ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά από τους Dire Straits, καθώς το είχε συνθέσει ο ηγέτης του συγκροτήματος Μαρκ Νόπφλερ. Αλλά αποφάσισε ότι δεν ταίριαζε στη δική του φωνή. Η Τίνα, αργότερα, είπε σε μια συνέντευξη ότι δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι το τραγούδι αφορούσε μια εργαζόμενη στη βιομηχανία του σεξ.

«Δεν χρειάστηκε ποτέ να υποκύψω σε κάτι τέτοιο στη ζωή μου» έγραψε στην αυτοβιογραφία της. «Αλλά νομίζω ότι οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βρεθεί σε καταστάσεις όπου ήμασταν αναγκασμένοι να πουλήσουμε τον εαυτό μας, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο».

«Οταν υποχωρούσα μπροστά στον Αϊκ, όταν σιωπούσα για να αποφύγω μια λογομαχία, όταν έμενα μαζί του παρά τη λαχτάρα μου να φύγω – αυτά σκεφτόμουν όταν ερμήνευα το τραγούδι. Τη θλίψη που προκύπτει όταν κάνεις κάτι που δεν επιθυμείς, μέρα με τη μέρα. Επηρεάζει πολύ τα συναισθήματά σου» γράφει στο βιβλίο της.

Στην εκτέλεση συμμετέχει ο θρύλος της ροκ κιθάρας Τζεφ Μπεκ, ενώ το βίντεο, που γυρίστηκε στο Rivoli Ballroom του Λονδίνου, χορογραφήθηκε από την πρώην κριτή του τηλεοπτικού σόου «Strictly Come Dancing» Αρλίν Φίλιπς.

We Don’t Need Another Hero (1985)

Ενα άλλο κομμάτι που γράφτηκε από τους Μπρίτεν και Λάιλ, το τραγούδι ακουγόταν στην ταινία του Μελ Γκίμπσον «Mad Max, Beyond Thunderdome», το τρίτο μέρος της σειράς ταινιών Μαντ Μαξ, αυστραλέζικης παραγωγής.

Είναι μια κλασική power ballad της δεκαετίας του ’80, οι στίχοι της οποίας δένουν με την ερήμωση του μετα-αποκαλυπτικού κόσμου της ταινίας. Η Τίνα εμφανίζεται στο μουσικό βίντεο ως Οντι Εντιτι – ο χαρακτήρας που ερμηνεύει στην ταινία, με τον οποίο είπε ότι συνδέθηκε επειδή ήταν «δυνατή και ανθεκτική».

«Εχασε τόσα πολλά και μετά πέρασε τόσα πολλά για να κάνει τους άνδρες στον κόσμο της να τη σεβαστούν» είπε η Τίνα. «Αισθάνθηκα μια σύνδεση με τους αγώνες της, γιατί τους είχα βιώσει στη ζωή μου». Το τραγούδι έγινε άλλη μια μεγάλη επιτυχία της, φθάνοντας στο Νο 2 στις ΗΠΑ, ενώ κέρδισε μια υποψηφιότητα για Γκράμι και ένα βραβείο Ivor Novello.

The Best (1989)

Γράφτηκε αρχικά για την Μπόνι Τάιλερ, αλλά έγινε μικρή επιτυχία από την ουαλή τραγουδίστρια το 1988. Την επόμενη χρονιά, στο άλμπουμ της «Foreign Affair», η Τίνα προσέθεσε έξτρα φωνητική δύναμη και μια νέα σοφτ ροκ παραγωγή. Αποτέλεσμα, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά της τραγούδια και από τους καθοριστικούς «ύμνους» της δεκαετίας του ’90.

Το τραγούδι λανθασμένα αποκαλείται συχνά «Simply The Best», λόγω ενός στίχου από το διάσημο ρεφρέν του. Εχει χρσηιμοποιηθεί σε πολλές διαφημίσεις όλα αυτά τα χρόνια, συμπεριλαμβανομένης μίας της Pepsi, με την ίδια την Τέρνερ. Χρησιμοποιήθηκε επίσης για την προώθηση του πρωταθλήματος ράγκμπι στην Αυστραλία.

Steamy Windows (1989)

Και αυτό το τραγούδι περιεχόταν στο άλμπουμ του 1989 «Foreign Affair». Οι στίχοι του αποπνικτικού bluesy κομματιού άφηναν στους ακροατές ελάχιστη αμφιβολία για το τι συνέβαινε στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου.

Ηταν ένα ακόμα δυνατό και φεμινιστικό κομμάτι της Τέρνερ, με στίχους για τη γυναικεία πρωτοβουλία σε μια σεξουαλική συνάντηση. Το περιοδικό Music Week το χαρακτήρισε εκείνη την εποχή ως «ένα απολαυστικά επικίνδυνο κομμάτι» με «σκανδαλιάρικα κιθαριστικά σόλο».

Το σινγκλ επανήλθε στην επικαιρότητα πριν από μερικά χρόνια όταν, κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης της βρετανίδας ηθοποιού Εμα Γουότσον στην εκπομπή «Lorraine» του ITV, το τηλέφωνο της πρωτοκλασάτης ηθοποιού χτύπησε έχοντας ως ήχο κλήσης το «Steamy Windows». Αυθεντική φαν της Τίνα η Εμα…

GoldenEye (1995)

Ενα τραγούδι τίτλων σε ταινία του Τζέιμς Μποντ είναι ένα ορόσημο για κάθε καλλιτέχνη. Μετά την επιτυχία της βιογραφικής ταινίας για την Τίνα, «What’s Love Got to Do With It» του 1993, που ήταν υποψήφια για Οσκαρ, οι παραγωγοί του Μποντ την κάλεσαν για το ντεμπούτο του Πιρς Μπρόσναν στον ρόλο του πράκτορα 007.

Το τραγούδι γράφτηκε από τους Μπόνο και The Edge – τον τραγουδιστή και τον κιθαρίστα των U2. Ο ιρλανδός ερμηνευτής της έδωσε ένα είδος demo – αλλά χρειαζόταν πολλή δουλειά.

«Δεν είχε κάνει ένα σωστό demo, κάποιος απλά είχε ρίξει πρόχειρα τη μουσική» είπε στο BBC το 2018. «Σκέφτηκα, πώς να το φτιάξω; Δεν μου αποκάλυπτε ποια ήταν η μελωδία. Οπότε, το δούλεψα όσο πιο κοντά σε αυτό που πίστευα ότι ήταν η μελωδία του. Χρειάστηκε να δουλέψω πολύ σκληρά. Τότε ήξερα ότι μπορούσα να τραγουδήσω οτιδήποτε μου έφερναν μπροστά μου».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News