Τον Λόρενς της Αραβίας, που «ανατίναζε με δυναμίτη τα τουρκικά τρένα ως ηγέτης της αραβική εξέγερσης κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο», επικαλείται σε κείμενό του ο Ενρίκο Φραντσεσκίνι της La Repubblica, θέλοντας να επισημάνει τη στρατηγική σημασία που είχαν από τότε οι σιδηρόδρομοι, και εξακολουθούν να έχουν μέχρι σήμερα.

Απόδειξη αποτελεί η συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ιράν (υπεγράφη την Τετάρτη 17 Μαΐου, με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και τον ιρανό ομόλογό του Εμπραχίμ Ραϊσί να παρίστανται μέσω βιντεοσύνδεσης) για τη χρηματοδότηση και την κατασκευή μιας σιδηροδρομικής γραμμής στο Ιράν, η οποία θα αποτελεί μέρος του Διεθνούς Διαδρόμου Μεταφορών Βορρά-Νότου που οραματίζεται ο ρώσος πρόεδρος.

Η σιδηροδρομική γραμμή που πρόκειται να κατασκευαστεί, συνδέοντας τις πόλεις Ραστ και Αστάρα, θεωρείται βασικό κομμάτι ενός διαδρόμου μεταφορών ο οποίος, παρότι βρίσκεται ακόμη σε πολύ αρχικό στάδιο, θα μπορούσε, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, να αλλάξει άρδην τα δεδομένα όσον αφορά το εμπόριο, τις μεταφορές και τις διεθνείς ισορροπίες, δημιουργώντας μια νέα οδό από τη Βαλτική Θάλασσα έως τον Ινδικό Ωκεανό, που θα συνδέει την Ινδία, το Ιράν, τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν και άλλες χώρες μέσω σιδηροδρόμων και δια θαλάσσης.

Ο ιταλός δημοσιογράφος κάνει λόγο για αναζωπύρωση του ανταγωνισμού και σε αυτό το πεδίο, δεδομένου ότι η Μόσχα υποστηρίζει ότι ο Διεθνής Διάδρομος Μεταφορών Βορρά-Νότου θα μπορεί να ανταγωνιστεί τη Διώρυγα του Σουέζ ως κύρια παγκόσμια εμπορική οδός.

«Η μοναδική αρτηρία μεταφορών Βορρά-Νότου, μέρος της οποίας θα καταστεί η σιδηροδρομική γραμμή Ραστ-Αστάρα, θα συμβάλει σημαντικά στη διαφοροποίηση της ροής της παγκόσμιας κυκλοφορίας» ανέφερε σχετικά ο Πούτιν. «Χωρίς αμφιβολία, η συμφωνία είναι σημαντικό και στρατηγικό βήμα στην κατεύθυνση της συνεργασίας μεταξύ της Τεχεράνης και της Μόσχας», δήλωσε Εμπραχίμ Ραϊσί.

Ο αρθρογράφος της La Repubblica σημειώνει ότι, στο πλαίσιο της συνεργασίας που επικαλέστηκε ο ιρανός πρόεδρος, η Τεχεράνη προμηθεύει εδώ και καιρό τη Μόσχα με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και λοιπό στρατιωτικό εξοπλισμό. Τα δύο κράτη έχουν ενισχύσει σημαντικά τους πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς τους υπό την πίεση των οικονομικών κυρώσεων της Δύσης, που επιβλήθηκαν στους αγιατολάδες για το πυρηνικό τους πρόγραμμα, και στον ρώσο πρόεδρο για τον απρόκλητο πόλεμο που κήρυξε στην Ουκρανία τον περυσινό Φεβρουάριο.

«Αλλά τώρα, αυτός ο νέος “άξονας του κακού” […] στοχεύει να εμπλέξει αναπάντεχους παίκτες στο Μεγάλο Παιχνίδι του μεταξύ της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και του Ινδο-Ειρηνικού» γράφει ο Φραντσεσκίνι.

Κατά την υπογραφή της συμφωνίας, ο ρώσος πρόεδρος σημείωσε επίσης ότι η σιδηροδρομική γραμμή μήκους 162 χλμ. που θα κατασκευαστεί στο Ιράν, κατά μήκος της Κασπίας, θα διευκολύνει τη σύνδεση ρωσικών λιμανιών στη Βαλτική με λιμάνια του Ιράν στον Ινδικό Ωκεανό και στον Περσικό Κόλπο – «ενδεχομένως περνώντας δια θαλάσσης και από τη σουνιτική Σαουδική Αραβία», εικάζει ο ιταλός αναλυτής, σημειώνοντας ότι το σιιτικό Ιράκ και η σουνιτική Σαουδική Αραβία πρόσφατα προέβησαν σε επανομαλοποίηση των σχέσεών τους.

Η ουδέτερη στάση του ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι απέναντι στον πόλεμο της Ουκρανίας καθιστά πολύ πιθανη τη συμμετοχή και της Ινδίας στο φιλόδοξο εγχείρημα. Μακροπρόθεσμος στόχος είναι η δημιουργία ενός εμπορευματικού διαδρόμου συνολικού μήκους 7.200 χλμ., που θα συνδέει σιδηροδρομικώς τη Ρωσία με το Ιράν και, δια θαλάσσης, με την Ινδία.

«Η μεταφορά εμπορευμάτων μέσω του νέου διαδρόμου θα έχει σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» υποστήριξε ο ρώσος πρόεδρος. «Η παράδοση αγαθών από την Αγία Πετρούπολη στη Βομβάη θα πραγματοποιείται σε περίπου 10 ημέρες, αντί για 30 έως 45 ημέρες που απαιτούνται για την παράδοσή τους μέσω παραδοσιακών εμπορικών οδών» προσέθεσε, αναφερόμενος στη μεταφορά εμπορευμάτων μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.

Ο Φραντσεσκίνι χαρακτηρίζει το όλο εγχείρημα καταρχάς επικίνδυνο, δεδομένου ότι, εάν ολοκληρωθεί ο Διεθνής Διάδρομος Μεταφορών Βορρά-Νότου, το παγκόσμιο εμπόριο θα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από δυο απολυταρχικά κράτη. Ταυτόχρονα, αμφιβάλλει για τη χρησιμότητά του, καθώς όσο η Ρωσία και το Ιράν τελούν υπό κυρώσεις, η νέα παγκόσμια εμπορική οδός που οραματίζεται ο Πούτιν δύσκολα θα είναι σε θέση να ανταγωνιστεί τις υπάρχουσες κύριες εμπορικές οδούς. Επιπλέον, οι σχέσεις μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Ρωσίας παραμένουν τεταμένες.

Ωστόσο, το έργο ανησυχεί τη Δύση, επειδή η σιδηροδρομική σύνδεση Ρωσίας-Ιράν, όπως και ο νέος Δρόμος του Μεταξιού που έχει αρχίσει να χαράσσει εδώ και καιρό το Πεκίνο, αποσκοπούν να αλλάξουν τις γεωπολιτικές ισορροπίες – και όχι μόνο από πλευράς εμπορίου.

Το ότι οι ΗΠΑ προωθούν ένα ανταγωνιστικό πρότζεκτ –ένα σιδηροδρομικό και θαλάσσιο δίκτυο που θα ενώνει τη Μέση Ανατολή με την Αραβία και την Ινδία, ενδεχομένως μέσω και του Ισραήλ (στο μέλλον, και με την προϋπόθεση ότι θα εξομαλυνθούν οι σχέσεις Ριάντ-Ιερουσαλήμ)– σίγουρα δεν είναι τυχαίο. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Ριάντ ο Τζακ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, φέρεται να το συζήτησε τόσο με τους Σαουδάραβες όσο και με αντιπροσώπους από την Ινδία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News