Από ένα σταθερό σημείο, στα 36.000 χλμ. πάνω από τον Ισημερινό, χαζεύει τη Γη ο Meteosat-12, ο νέος μετεωρολογικός δορυφόρος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA), ο οποίος στάλθηκε στο Διάστημα τον Δεκέμβριο του 2022, και στέλνει πίσω τις πρώτες φωτογραφίες του.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC, ο δορυφόρος θα βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία μέχρι το τέλος του χρόνου. Μόλις όμως τα δεδομένα του διατεθούν στις μετεωρολογικές υπηρεσίες, αναμένεται αλματώδης πρόοδος στις προβλέψεις και ιδιαίτερα προειδοποιήσεις για επικείμενες επικίνδυνες συνθήκες.

Αυτό ονομάζεται «nowcasting» και περιγράφει τη δυνατότητα να προβλέπουν οι μετεωρολόγοι με μεγαλύτερη σιγουριά αν θα πλήξουν μια συγκεκριμένη περιοχή βίαιοι άνεμοι, αστραπές, χαλάζι ή έντονες βροχοπτώσεις.

Αυτό γίνεται δυνατό από την αυξημένη ανάλυση του δορυφόρου. Χαρακτηριστικά, για τους δορυφόρους προηγούμενης γενιάς, μια καταιγίδα έπρεπε να έχει διάμετρο τουλάχιστον 1 χιλιόμετρο για να ανιχνευθεί, ενώ ο Meteosat-12 θα εντοπίζει χαρακτηριστικά καταιγίδων με διάμετρο μικρότερη των 500 μέτρων.

Στη φωτογραφία που μοίρασε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος, από τις 18 Μαρτίου 2023, φαίνεται ένα μεγάλο μέρος της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης και της Σκανδιναβίας καλυμμένο από σύννεφα, με σχετικά καθαρό ουρανό πάνω από την Ιταλία και τα Δυτικά Βαλκάνια.

«Μπορεί να φαίνεται περίεργο που είμαστε τόσο ενθουσιασμένοι για μια συννεφιασμένη μέρα στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης» είπε χαρακτηριστικά ο γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης για την Εκμετάλλευση των Μετεωρολογικών Δορυφόρων. «Αλλά το επίπεδο λεπτομέρειας που παρατηρείται στα σύννεφα σε αυτή την εικόνα είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους μετεωρολόγους» προσέθεσε. «Αυτή η πρόσθετη λεπτομέρεια από τις εικόνες υψηλότερης ανάλυσης, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι εικόνες θα παράγονται συχνότερα, σημαίνει ότι οι μετεωρολόγοι θα είναι σε θέση να εντοπίζουν και να προβλέπουν με μεγαλύτερη ακρίβεια και ταχύτητα τα έντονα καιρικά φαινόμενα».

Ο δορυφόρος επιστρέφει μια πλήρη εικόνα των καιρικών φαινομένων που διατρέχουν την επιφάνεια της Γης κάθε 10 λεπτά, δηλαδή πέντε λεπτά ταχύτερα από ό,τι συνέβαινε μέχρι σήμερα. Επίσης, βλέπει τον πλανήτη σε περισσότερα μήκη κύματος του φωτός· 16 αντί για τα 12 που ήταν διαθέσιμα μέχρι τώρα. Πλέον, δηλαδή, οι εικόνες είναι πολύ πιο κοντά σε αυτό που θα μπορούσε να αντιληφθεί το ανθρώπινο μάτι αν κοιτούσε από το ίδιο σημείο.

Ο Meteosat-12 ανήκει στην τρίτη γενιά ευρωπαϊκών μετεωρολογικών δορυφόρων, με τον πρώτο να υψώνεται το 1977. Το νέο σύστημα τρίτης γενιάς, που θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2023, θα αποτελείται από τρεις δορυφόρους που θα λειτουργήσουν συνδυαστικά.

Ενας δεύτερος απεικονιστής θα ανέβει το 2026 για να λαμβάνει πιο γρήγορες –κάθε 2,5 λεπτά– εικόνες μόνο της Ευρώπης. Πριν από αυτό, το 2024, θα εκτοξευθεί ένα διαστημικό σκάφος «σάρωσης» για τη δειγματοληψία της θερμοκρασίας και της υγρασίας στην ατμόσφαιρα. Το συνολικό κόστος του εγχειρήματος ανέρχεται στα 4,3 δισ. ευρώ.

Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ένα πολυδάπανο έργο, το κόστος του είναι πολύ μικρότερο από την αξία που αποκομίζει η κοινωνία από την ακριβή πρόγνωση του καιρού – για την αποτροπή απώλειας ανθρώπινων ζωών, ζημιών στις υποδομές και οικονομικών προβλημάτων.

Σύμφωνα με επανειλημμένες αναλύσεις, τα οφέλη αξίζουν δεκάδες δισ. ευρώ κάθε χρόνο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οπως εξήγησε στο BBC η Νατάσα Στρέλες Μάχοβιτς, μετεωρολόγος που εργάζεται στην Ευρωπαϊκή Οργάνωση για την Εκμετάλλευση των Μετεωρολογικών Δορυφόρων, οι δορυφόροι τρίτης γενιάς θα δώσουν πολύτιμα στοιχεία για την ομίχλη, αλλά και λεπτομέρειες που δεν είχαμε μέχρι πρότινος, για τις πυρκαγιές.

«Είναι σαν να πηγαίνεις από την τυπική ευκρίνεια στην 4Κ» σχολίασε ο παρουσιαστής και ο μετεωρολόγος του BBC Weather, Σάιμον Κινγκ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News