Κάποιοι συνδυασμοί σε εκπλήσσουν και ο συνδυασμός πάνω στον οποίο βασίζει τη δουλειά της η σχεδιάστρια Ελένη Μπαντρά ανήκει σίγουρα σ’ αυτή την κατηγορία. Γιατί δύσκολα θα μπορούσες να φανταστείς ότι το σχέδιο πάνω σε μια τσάντα ή ένα μαντήλι που φοράς έχει τη βάση του στην εικόνα που βλέπει ένας επιστήμονας, όταν κοιτάει το πόδι ενός εντόμου στο μικροσκόπιο.

Ο ευρηματικός τρόπος που η Ελένη αποφάσισε να δουλέψει τα σχέδια της είναι γέννημα της αγάπης της για τα ευαίσθητα και ανεξερεύνητα μοτίβα που υπάρχουν γύρω μας. Τα αντικείμενα των σπουδών της στην Αγγλία ήταν η επεξεργασία των πρώτων υλών και οι μέθοδοι μετασχηματισμού τους σε ένα καλαίσθητο αποτέλεσμα, ο χρωματισμός των υφασμάτων με διαφορετικές τεχνικές και ο μετασχηματισμός ποικίλων μετάλλων από την πιο καθαρή, φυσική τους μορφή σε όμορφα αντικείμενα. Δυο πτυχία που τα ένωσε καταφέρνοντας να συνδυάσει τέχνη και επιστήμη.

Ο καμβάς της, τα αξεσουάρ, με πρωταγωνιστές τα μεταξωτά μαντήλια. Από τα ρετάλια αυτών δημιουργούνται επιπλέον αξεσουάρ, όπως αξεσουάρ μαλλιών, αλλά οι συλλογές της περιλαμβάνουν επίσης και δερμάτινα προϊόντα με τον εκτυπωμένο ανακυκλώσιμο καμβά, όπως τσάντες, θήκες για κάρτες και μπρελόκ.

«Για πρώτη φορά, άρχισα να κοιτάζω κάτω από το μικροσκόπιο, όταν προετοίμαζα την τελική εργασία για το ΒΑ μου. Η βασική ιδέα ήταν να εξερευνήσω περαιτέρω μοτίβα, με έναν διαφορετικό τρόπο, κάτι που δεν θα μπορούσα να κάνω δια γυμνού οφθαλμού. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου, ο αθλητισμός με βοήθησε να αντιμετωπίσω το άγχος μου. Χρειάστηκε αρκετός καιρός για να συνειδητοποιήσω την προσπάθεια που κατέβαλλε το σώμα μου για να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις μιας κοπιαστικής ημέρας και έτσι αποφάσισα να κοιτάξω το ανθρωπινό σώμα κάτω από το μικροσκόπιο. Μου γεννήθηκε, δηλαδή, η διανοητική περιέργεια να εξερευνήσω την καθαρή και ευαίσθητη πολυπλοκότητα των εσωτερικών οργάνων του σώματος μας. Και… αυτό ήταν!».

Ένας ανεξερεύνητος σχεδιαστικός κόσμος

Η μαγεία της δημιουργικής διαδικασίας που ακολουθεί η Ελένη Μπαντρά είναι ότι δεν μπορείς ποτέ να προβλέψεις τι θ’ ανακαλύψεις κοιτώντας στο μικροσκόπιο. Η ομορφιά των εικόνων είναι απερίγραπτη, αφού όλα εξαρτώνται από τη συνάρτηση των χρωστικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για τη βαφή των δειγμάτων, της μεγέθυνσης που αξιοποιείται, καθώς και της οπτικής γωνίας εξέτασης του δείγματος.

«Το πρώτο βήμα είναι η έρευνα που με προσανατολίζει ως προς το πεδίο της εργασίας μου. Πρόκειται επί της ουσίας για την απόφαση που λαμβάνω για τον κόσμο που θα αποκαλύψω χρησιμοποιώντας το μικροσκόπιο. Επίσης, οριστικοποιούνται οι τεχνικές και τα παρασκευάσματα ως προαπαιτούμενο για την επόμενη φάση. Ακολουθεί η παρατήρηση στο εργαστήριο, κατά την οποία οι ειδικοί του χώρου αυτού με καθοδηγούν να επιλέξω τα παρασκευάσματα που χρειάζομαι, ακόμη και να ετοιμάσω καινούργια αν είναι απαραίτητο, να τα βάψω, να τα φωτογραφίσω, ενώ ταυτόχρονα σχεδιάζω και φωτογραφίζω τον εξοπλισμό που χρησιμοποιώ. Έπεται ο πειραματισμός, στη διάρκεια του οποίου δοκιμάζω χρώματα, σχήματα και υφές, χρησιμοποιώντας τις μικρογραφίες σάρωσης και τα εργαστηριακά μου σχέδια. Η τελική φάση είναι ο σχεδιασμός, η μετάφραση δηλαδή όλων των προηγούμενων βημάτων σε σχεδόν τελειωμένα προϊόντα».

Μέχρι στιγμής, κάτω από το φακό του μικροσκοπίου της Ελένης έχουν μπει το ανθρώπινο σώμα και τα έντομα κι από αυτά δημιούργησε τα μοτίβα των δύο βασικών κολεξιόν της. Ένα από τα αγαπημένα της, που ονομάζει Pollen, είχε ως εργαστηριακό δείγμα το πίσω πόδι της μέλισσας το οποίο συνδυάστηκε με τα γεωμετρικά σχήματα που βρέθηκαν μέσα στο εργαστήριο. Όπως εξηγεί η ίδια, οι μέλισσες έχουν τρία ζεύγη ποδιών που χωρίζονται σε έξι τμήματα, καθιστώντας τα πολύ εύκαμπτα. Το τέταρτο τμήμα ενός ποδιού εντόμου, η κνήμη, συγκρατεί το καλάθι γύρης, το οποίο είναι μια λεία περιοχή με μακριές τριχούλες και χρησιμεύει για τη μεταφορά της γύρης.

«Ως σχεδιάστρια, βλέπω το δείγμα της εξέτασης διαφορετικά από έναν επιστήμονα και το μετατρέπω σε κάτι πιο καλλιτεχνικό. Ένα παράδειγμα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί “αντιαισθητικό” εργαστηριακό δείγμα, θα ήταν ένα δείγμα κερατοειδή χιτώνα ενός εντόμου, το οποίο είναι μια διαφανής μεμβράνη σε σχήμα θόλου που λειτουργεί ως φακός για τα αρθρόποδα, αλλά αυτό που βλέπω είναι μια υφή υφάσματος, ένα δείγμα τούλι με κεντημένα μαργαριτάρια κι ένα ένδυμα που παραπέμπει σε διαστρωματώσεις».

Τα έντομα ως μούσες

Πάρα πολύς κόσμος φοβάται τα έντομα, τα σιχαίνεται και δεν τα θέλει κοντά του. Ο μικρόκοσμός τους, ωστόσο, είναι συναρπαστικός σε χρώματα και εικόνες και είναι απόλυτα δικαιολογημένο γιατί μπορεί να εμπνέει έναν σχεδιαστή.

«Ως άνθρωποι, έχουμε εξελίξει τον φόβο για τα έντομα για να αποφύγουμε πιθανές επικίνδυνες συναντήσεις μαζί τους, ενώ στην πραγματικότητα ο φόβος μας σχετίζεται στενά με το αίσθημα της αηδίας. Δεδομένου ότι ο στόχος μου, όταν σχεδιάζω, είναι να υπερβώ αυτό που είναι προφανές με την πρώτη ματιά, αποφάσισα να ξεπεράσω τον φόβο μου για κάποια έντομα, να ξεχάσω όσα ήξερα πριν και να τα γνωρίσω μέσα από το μικροσκόπιο. Και κάπως έτσι, κάτι που μας προκαλεί φόβο ή μας απωθεί, όταν το εξερευνήσουμε σε βάθος μπορεί να μας κάνει να το ερωτευτούμε και να ανακαλύψουμε μια πολύ εντυπωσιακή πτυχή του, που με μια πρώτη ματιά δεν είχαμε δει», σημειώνει η Ελένη Μπαντρά.

Τα σχέδια των συλλογών της μας υπενθυμίζουν ότι τα έντομα είναι προϊόντα της φύσης. Ήταν, είναι και θα είναι πάντα εκεί, σε αυτήν ακριβώς τη φύση που πρέπει να σεβόμαστε και να προστατεύουμε. Πρόκειται για μια σχεδιαστική οπτική που σε πηγαίνει στα μονοπάτια μιας πιο ηθικής θεώρησης της μόδας, η οποία λειτουργεί σε άλλο ρυθμό και με τους δικούς της κανόνες.

«Η συνεργασία μεταξύ της βιομηχανίας μόδας και του καταναλωτή είναι πάρα πολύ σημαντική για να μπορέσει να εφαρμοστεί το μοντέλο της αργής μόδας. Η αλήθεια είναι ότι έχω παρατηρήσει πως το κοινό έχει αλλάξει το κριτήριό του ως προς το τι επιλέγει να αγοράσει τα τελευταία χρόνια. Πλέον, πολλοί δίνουν κάτι παραπάνω για ένα προϊόν, το οποίο θα κρατήσει περισσότερο και μπορεί να φορεθεί με διαφορετικούς τρόπους. Επίσης, βλέπω ότι όλο και περισσότεροι επιλέγουν προϊόντα που δεν φοριούνται από πολλούς. Αυτή είναι και η διαφορά με τη μαζική μόδα. Με κάτι πιο μοναδικό υπάρχει μια διαφορετική σχέση, μια όμορφη σύνδεση ανάμεσα στο προϊόν και τον καταναλωτή. Άλλωστε είναι τόσο αναγκαία η αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών μας πια έτσι ώστε να προστατεύουμε τον ανεκτίμητο πλανήτη μας, που πιστεύω πως όλοι θα πρέπει να ευαισθητοποιηθούμε και να εκπαιδευτούμε σε αυτό» αναφέρει η σχεδιάστρια.

Τα επόμενα βήματα της Ελένης Μπαντρά είναι να χτίσει όσο καλύτερα μπορεί την ευρηματική της ιδέα, στην οποία θέλει να ενσωματώνει τις καινούργιες τεχνολογίες και να την προσαρμόζει στις αλλαγές του τρόπου ζωής του καταναλωτή. Πάντα με τη λογική του «ψωνίζω λιγότερο, διαλέγω καλύτερα, επιδιώκω τη διάρκεια» και πάντα με μούσα της τη φύση, το μεγαλείο της οποίας δεν μπορεί να συλλάβει το μυαλό μας.

Όπως έγραψε ο Ρόμπερτ Χουκ στη «Μικρογραφία» (1665), μια φράση που αγαπά η σχεδιάστρια: «Τα όρια, στα οποία περιορίζονται οι σκέψεις μας, είναι μικρά σε σχέση με την τεράστια έκταση της ίδιας της Φύσης. Ορισμένα μέρη της είναι πολύ μεγάλα για να γίνουν κατανοητά και μερικά πολύ λίγα για να γίνουν αντιληπτά».

*Τα αξεσουάρ της Ελένης Μπαντρά μπορείτε να τα δείτε στο Instagram @eleni.bantra όπως και στο site

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News