Ολόκληρη η ομιλία του Πρωθυπουργού

«Κύριοι Υπουργοί, κύριε Περιφερειάρχα, κύριοι Δήμαρχοι, κύριε Αρχηγέ, κυρίες και κύριοι, αγαπητά στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και της Ελληνικής Αστυνομίας,

Τέτοιες μέρες πριν από τρία χρόνια, εδώ όλα ήταν διαφορετικά. Μας τα θύμισε πολύ γλαφυρά μέσα από την περιγραφή του ο Αστυνόμος Γιώργος Τουρνάκης. Δεκάδες χιλιάδες παράνομοι μετανάστες, μεταφερόμενοι μαζικά από κάθε σημείο της Τουρκίας, επιχειρούσαν διαρκώς -και συχνά με τη χρήση βίας- να εισέλθουν στο ελληνικό έδαφος.

Και ήδη από τα τέλη Φεβρουαρίου, από εκείνο το βράδυ της 28ης προς την 29η Φεβρουαρίου, ο τόπος, όχι εδώ αλλά κυρίως πιο βόρεια, στις Καστανιές, είχε μετατραπεί ουσιαστικά σε ένα πεδίο μάχης, με απόπειρες εισβολής να πλαισιώνουν και επιχειρήσεις υπονόμευσης, καταστροφής του αποτρεπτικού εμποδίου που υπάρχει στον βόρειο Έβρο από την άλλη πλευρά των συνόρων. Αυτό το οποίο ζήσαμε εδώ, πριν από τρία χρόνια, ήταν η πρώτη αλλά όχι η τελευταία φάση μιας νέας μορφής υβριδικού πολέμου που ξεσπούσε στην Ευρώπη.

Κι όμως η Ελλάδα, που ταυτόχρονα, θέλω να θυμίσω, εκείνη την εποχή οργάνωνε την άμυνά της απέναντι στο κύμα του κορονοϊού, αυτόν τον πόλεμο τον κέρδισε. Προστάτεψε στην πράξη την εθνική της κυριαρχία στον Έβρο αλλά και στο Αιγαίο και ανέτρεψε τα σχέδια όλων όσοι επεδίωξαν να κάνουν το μεταναστευτικό πρόβλημα μοχλό πολιτικών πιέσεων. Όσων εργαλειοποίησαν τον πόνο κατατρεγμένων ανθρώπων.

Ενώ παράλληλα κατέστησε και αυτή την πρόκληση όχι μόνο εθνική αλλά και ευρωπαϊκή, καλώντας τρεις μέρες αφότου ξέσπασε η κρίση, εδώ, επιτόπου, στα σύνορα της πατρίδας μας, ολόκληρη την ηγεσία της Ευρώπης.

Τολμώ να πω ήταν εκείνη η στιγμή που στην πράξη, στην πράξη και όχι στα λόγια, τα ανατολικά σύνορα της πατρίδας μας μετατράπηκαν ουσιαστικά και σε σύνορα της Ευρώπης. Και το βεβαίωσαν τότε με την παρουσία τους -την ώρα που η Ελληνική πολιτεία, η Αστυνομία αλλά και οι Ένοπλες Δυνάμεις, οι Εβρίτες μαχόντουσαν για τον τόπο τους- ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, ο αείμνηστος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου David Sassoli.

Όλοι αυτοί δικαίωσαν τον δικό σας αγώνα, λέγοντας ότι ο Έβρος δεν είναι απλά μια όμορφη περιοχή της βόρειας Ελλάδος, αλλά είναι ουσιαστικά ένα ακριτικό φυλάκιο της Ευρώπης και του δυτικού κόσμου.

Έκανα αυτή την συγκεκριμένη εισαγωγή, κυρίες και κύριοι, όχι μόνο για να θυμίσω τις δυσκολίες που ξεπέρασε η πατρίδα, ούτε απλώς για να τονίσω πόσο πολύτιμη αποδείχθηκε τότε η ενότητα της κοινωνίας αλλά και η ετοιμότητα της πολιτείας, όσο για να αναδείξω τη συνέχεια και τη συνέπεια μίας ενιαίας μεταναστευτικής πολιτικής.

Μιας, όπως είπε και ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δίκαιης αλλά αποτελεσματικής πολιτικής, η οποία βλέπει και μπορεί και θωρακίζει τα σύνορα της πατρίδας μας, σώζοντας ταυτόχρονα αθώους, χιλιάδες αθώους, κυρίως στο Αιγαίο, από τις αδίστακτες συμμορίες των διακινητών.

Είναι μία πολιτική που αποτυπώνεται και στο σημερινό γεγονός. Γιατί αυτό το νέο τμήμα του τεχνητού εμποδίου του Έβρου που θα κατασκευαστεί, θα προσθέσει 35 ακόμα χιλιόμετρα από τους Ψαθάδες μέχρι την Κορνοφωλιά. Με αυτόνομα συστήματα επιτήρησης και με νέα φυλάκια και του Στρατού και της Αστυνομίας. Και με ακόμα περισσότερους συνοριοφύλακες, οι οποίοι θα αυξηθούν κατά 250.

Χάρηκα πολύ όταν άκουσα την προηγούμενη ιστορία και το πάθος με το οποίο μια νέα συνοριοφύλακας μίλησε για αυτό το οποίο κάνει, τονίζοντας ότι η μεγάλη πλειοψηφία των νέων συνοριοφυλάκων προέρχονται εδώ από την περιοχή του Έβρου. Νομίζω ότι έχετε άλλα βιώματα και μπορεί ενδεχομένως να καταλαβαίνετε ακόμα καλύτερα την ιδιαιτερότητα, τη δυσκολία, αλλά και τη σημασία του λειτουργήματός σας.

Τελικά ο φράχτης αυτός θα φτάσει τα 140 χιλιόμετρα και θα απλώνεται σε όλη την μεθόριο του Έβρου. Ήταν και αυτός ο φράχτης -ο οποίος κατασκευάστηκε σε χρόνο ρεκόρ- μαζί και με το υφιστάμενο τμήμα το οποίο υπάρχει ήδη στο βόρειο Έβρο, ένας από τους λόγους που καταφέραμε τα τελευταία χρόνια να αποτρέψουμε σε παραπάνω από 250.000 -επαναλαμβάνω, παραπάνω από 250.000- παράνομους μετανάστες να εισέλθουν στο ελληνικό έδαφος.

Γιατί στα θαλάσσια σύνορα αυτές οι αποτροπές έχουν ουσιαστικά δεκαπλασιαστεί, εκθέτοντας κάποιους οι οποίοι κάποτε δεν ξεχώριζαν καν τα σύνορα στη θάλασσα. Εκθέτοντας όμως και το κόμμα το οποίο αυτοί οι κάποιοι υπηρετούν.

Διότι θέλω να θυμίσω ότι προβεβλημένο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε -μόλις προχθές- από το Ευρωκοινοβούλιο, με επιτακτικό τρόπο, εκφράζοντας μία προφανώς άλλη άποψη για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να ασκείται η μεταναστευτική πολιτική της χώρας, να μη χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση τέτοια τεχνητά εμπόδια στα όριά της επειδή τάχα αυτά παραβιάζουν τη διεθνή νομιμότητα.

Να το πω πολύ απλά: αυτό το οποίο ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα είναι αυτό το έργο το οποίο βλέπετε εδώ, αυτό το ακριβό έργο, διότι -όπως βλέπετε- μιλάμε για μία βαριά κατασκευή, να μην το πληρώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε, αλλά να το πληρώνετε όλοι εσείς ουσιαστικά, ο Έλληνας φορολογούμενος.

Συνεπώς κι από δω θα πρέπει να ξαναρωτήσω τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κάτι το οποίο αποφεύγει επιμελώς να απαντήσει: τελικά επιδιώκει να συνεχίσει το έργο κατασκευής του φράχτη ή όχι; Ή μήπως επιδιώκει τελικά και αυτό το έργο το οποίο έχει κατασκευαστεί να το κατεδαφίσει;

Λυπάμαι που αναγκάζομαι να τα πω αυτά εδώ, αλλά θέλω να τονίσω ότι η στάση αυτή συνιστά ουσιαστικά μια εθνική εξαίρεση, πολύ περισσότερο όταν έρχεται μετά από την υιοθέτηση άθλιων ψεμάτων για δήθεν επεισόδια τα οποία έγιναν κατά κάποιους εδώ στον Έβρο, πλην όμως απεδείχθησαν τελικά ότι ήταν όλα ψέματα.

Γιατί θυμάμαι πολύ καλά -το θυμάμαι κι εγώ, το θυμούνται και οι Υπουργοί- το περιστατικό της “μικρής Μαρίας”. Όταν ψάχναμε να βρούμε πού είναι αυτοί οι άνθρωποι, σε ποια νησίδα του Έβρου είχαν βρεθεί. Κι όταν βρέθηκαν τελικά και άρχισαν να μιλούν καταλάβαμε ότι όλη αυτή η ιστορία, η οποία διέσυρε τη χώρα στο εξωτερικό, δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα κακοπαιγμένο ψέμα.

Ένα ψέμα, δυστυχώς, το οποίο υιοθετήθηκε με πολύ μεγάλη ευκολία από κάποιες πολιτικές δυνάμεις εντός της πατρίδας μας για να πλήξουν την κυβέρνηση, μόνο που δεν κατάλαβαν αυτοί ότι ουσιαστικά το κύρος της χώρας έπλητταν και όχι την κυβέρνηση.

Θέλω να τονίσω, με την ευκαιρία αυτή, την ανάγκη η πολιτική εργαλειοποίησης των προσφύγων και των μεταναστών να σταματήσει και να σταματήσει και από την γειτονική χώρα με την οποία έχουμε δυνατότητα να συνεργαστούμε -το έχουμε κάνει στο παρελθόν- και για να διαχειριστούμε αυτό το δύσκολο ζήτημα, το οποίο έχει και μία έντονη ανθρωπιστική διάσταση.

Η Ελλάδα ανά πάσα στιγμή θα καλωσορίζει κάθε θετικό βήμα. Ξέρουμε από το παρελθόν ότι μερικές φορές αυτά, βέβαια, γίνονται σημειωτόν.

Πάντα στην όποια επιθετικότητα θα αντιτάσσουμε την ετοιμότητα. Αλλά θέλω να τονίσω ότι χαιρετίζουμε την καλή διάθεση που επιδεικνύεται από την Τουρκία τους τελευταίους μήνες. Είμαστε πάντα έτοιμοι να ανταποδώσουμε. Δεν είμαστε όμως αφελείς. Είμαστε προσηνείς αλλά δεν είμαστε αφελείς.

Και ελπίζουμε πραγματικά ότι μπορούμε από τώρα μέχρι τις εκλογές -που γίνονται και στην Ελλάδα και στην Τουρκία περίπου την ίδια περίοδο- να διαμορφώσουμε καλές συνθήκες ώστε μετά τις εκλογές να πιάσουμε ξανά το νήμα των διαφορών μας, πάντα όμως με οδηγό το Διεθνές Δίκαιο. Χαιρόμαστε λοιπόν γι’ αυτό το καλό κλίμα αλλά σε καμία περίπτωση -το γνωρίζετε καλύτερα κι εσείς από εμένα- δεν επαναπαυόμαστε.

Κυρίες και κύριοι, πέραν της αποτροπής το ίδιο καλά γνωρίζουν πια όλοι, και στην Ευρώπη, τους υπόλοιπους δείκτες που αφορούν στη μεταναστευτική πολιτική. Θέλω να θυμίσω ότι το 2015, στις εποχές των ανοιχτών συνόρων, το 75% των παράνομων μεταναστών που εισήλθαν στην Ευρώπη πέρασαν στην ήπειρό μας από τα ελληνικά σύνορα. Σήμερα το ποσοστό αυτό είναι κάτω του 10%. Μόνο πέρυσι, το Λιμενικό έσωσε παραπάνω από 2.500 ανθρώπους στη θάλασσα. Οι απαράδεκτες καταστάσεις της Μόριας δεν υπάρχουν πια.

Θέλω να θυμηθείτε εσείς οι Εβρίτες, που περάσατε τη δική σας δοκιμασία, ότι αντίστοιχα πολύ μεγάλα προβλήματα αντιμετώπισαν και οι νησιώτες μας. Παλαιότερα στα νησιά στοιβάζονταν -και λυπάμαι που χρησιμοποιώ αυτό τον όρο, δεν είναι δόκιμος, αποτυπώνει όμως την πραγματικότητα την οποία κληρονομήσαμε- παραπάνω από 40.000 άνθρωποι. Σήμερα στα νησιά του Αιγαίου βρίσκονται λίγο παραπάνω από 4.000. Άλλοι 9.000 φιλοξενούνται σε 33 σύγχρονες δομές σε ολόκληρη τη χώρα, αντί των 120 -θέλω να θυμίσω- το 2019.

Ταυτόχρονα, σε όλα τα νησιά κατασκευάστηκαν σύγχρονες ανθρώπινες δομές που αντικατέστησαν αυτό το άθλιο θέαμα της Μόριας -με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση- οι περισσότερες εκ των οποίων έχουν ελάχιστους διαμένοντες, υπάρχουν όμως εκεί ως μια δικλίδα ασφαλείας.

Στο ίδιο διάστημα, όμως, η χώρα ασχολήθηκε και γιάτρεψε άλλες πληγές του παρελθόντος. Αποκτήσαμε -και αποτέλεσε αυτό μια προσωπική μου απόφαση, διότι με συγκλόνιζε πάντα αυτή η έκφανση του προσφυγικού προβλήματος- Ειδική Γραμματεία για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Αλλάξαμε το σύστημα προστασίας τους. Ο αριθμός τους μειώθηκε στο μισό, πολλά κατέληξαν σε άλλες χώρες για να επανενωθούν με τις οικογένειές τους.

Σήμερα, δεν υπάρχει κανένα ασυνόδευτο προσφυγόπουλο το οποίο να μην είναι σε δομή η οποία να είναι κατάλληλη για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα ενός εφήβου ή μιας έφηβης που βρέθηκε μακριά από την οικογένειά του σε έναν ξένο τόπο.

Την ίδια εικόνα προόδου, όμως, έχουν και οι διαδικασίες ασύλου. Όταν ήρθαμε στα πράγματα, το 2019, αυτοί που δήθεν κόπτονταν για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες μάς κληροδότησαν 200.000 εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου. Μόνο στο πρώτο δίμηνο του 2023 είχαμε 990 οργανωμένες αναχωρήσεις από την πατρίδα μας. Κι αυτό έγινε διότι μπορέσαμε και επεξεργαστήκαμε αυτές τις αιτήσεις ασύλου.

Σήμερα οι εκκρεμείς αιτήσεις είναι λιγότερο από 20.000, διότι δεν μπορούμε να μιλάμε για μία ουσιαστική και αποτελεσματική μεταναστευτική πολιτική εάν δεν μπορούμε να διαχωρίζουμε αυτούς οι οποίοι δικαιούνται διεθνούς προστασίας από αυτούς οι οποίοι δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας.

Και η πολιτική της Ελλάδος αλλά και της Ευρώπης, εδώ πρέπει να είναι απολύτως σαφής. Αυτός ο οποίος δικαιούται διεθνούς προστασίας μπορεί να μείνει στη χώρα μας και είναι καλοδεχούμενος, αυτοί όμως οι οποίοι δεν δικαιούνται προστασίας θα πρέπει να γνωρίζουν ότι θα επιστρέψουν στις χώρες από τις οποίες ξεκίνησαν, είτε από την Ελλάδα είτε από την Ευρώπη. Και αυτό είναι προφανώς κάτι το οποίο δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας.

Εδώ θέλω να τονίσω, και να συγχαρώ και τους δύο Υπουργούς ουσιαστικά, γιατί έχουν πολλές επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες στα ζητήματα αυτά, για το γεγονός ότι πια η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει την προσέγγισή της απέναντι στο προσφυγικό.

Ξέρετε, όταν μιλούσαμε για την προστασία των συνόρων ως μία χώρα πρώτης υποδοχής και την ανάγκη να είμαστε πιο -θα έλεγα- αποτελεσματικοί στην αποτροπή μας, πολλοί στην Ευρώπη μας κοιτούσαν με στραβό μάτι. Ίσως από την ασφάλεια των δικών τους τόπων, μακριά από τα σύνορα, δεν μπορούσαν να καταλάβουν και να αντιληφθούν τι πραγματικά συμβαίνει εδώ στον Έβρο.

Όμως μετά από πολύ συστηματική δουλειά δημιουργήθηκαν πολλά σχήματα συνεργασίας: η MED5, η ομάδα των πέντε χωρών πρώτης υποδοχής της Μεσογείου: η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Μάλτα και η Κύπρος. Αλλά και βόρειοι γείτονές μας, βαλτικές χώρες και άλλες χώρες είναι μέλη της πρωτοβουλίας του Vilnius, είναι χώρες οι οποίες έχουν επικυρώσει ουσιαστικά την αναγκαιότητα να προστατεύονται τα ευρωπαϊκά σύνορα.

Πρέπει να σας πω ότι είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος γιατί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Φεβρουαρίου για πρώτη φορά η Ευρώπη, στο ανώτατο επίπεδο, στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναγνώρισε ότι η αφετηρία μιας αποτελεσματικής μεταναστευτικής πολιτικής για την Ευρώπη είναι η προστασία των εξωτερικών συνόρων.

Μόνο εάν προστατεύουμε τα εξωτερικά μας σύνορα μπορούμε να δούμε τα ζητήματα των δευτερογενών ροών, των μετεγκαταστάσεων, των επιστροφών, αλλά και τις πολιτικές οργανωμένης υποδοχής μεταναστών στο ευρωπαϊκό έδαφος.

Διότι αυτή είναι η άλλη όψη του νομίσματος. Θέλουμε να μπορούμε να δίνουμε τη δυνατότητα ως Ευρώπη, αλλά τολμώ να πω και ως Ελλάδα, να μπορούμε να δεχόμαστε οργανωμένα, όμως -να το τονίσω- και με τους δικούς μας όρους, ανθρώπινο δυναμικό, ειδικά σε τομείς όπου γνωρίζουμε ότι έχουμε ελλείψεις.

Παρότι η ανεργία στη χώρα μας πέφτει γρήγορα είναι ακόμα πάνω από το 10%, παρά ταύτα γνωρίζετε πολύ καλά ότι στον αγροτικό τομέα, στον τομέα του τουρισμού, η χώρα μας έχει ελλείψεις ως προς το εργατικό προσωπικό. Μπορούμε να δρομολογήσουμε σχήματα διμερών συμφωνιών, νέων σχημάτων, όπου θα μπορούμε να υποδεχόμαστε κατοίκους, υπηκόους άλλων χωρών για να εργάζονται στη χώρα μας. Αλλά αυτό θα το κάνουμε -θα το τονίσω- οργανωμένα και με τους δικούς μας όρους. Οι άνθρωποι αυτοί θα έρχονται νόμιμα, θα εργάζονται νόμιμα, θα μπορούν να επιστρέφουν στη χώρα τους και όλο αυτό θα γίνεται νόμιμα και ελεγχόμενα, όχι ανεξέλεγκτα. Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά της δικής μας πολιτικής στο μεταναστευτικό από την πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης.

Και βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ψηφίζουμε και έναν νέο Μεταναστευτικό Κώδικα. Είναι μία τομή που ξεκαθαρίζει οριστικά τους όρους νόμιμης παραμονής κάποιων στη χώρα μας. Επιτρέπει, παραδείγματος χάρη, και σε ανήλικα παιδιά τα οποία ήρθαν και σπούδασαν σε ελληνικό σχολείο να παραμείνουν στη χώρα μας και να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον εδώ, εφόσον -πάλι, το τονίζω- έχουν περάσει τρία χρόνια σε ελληνικό σχολείο.

Επιτρέψτε μου όμως, κλείνοντας, να επιστρέψω στην εμπειρία του φράχτη και στην επέκτασή του. Μία επέκταση που -επαναλαμβάνω- θα γίνει και θα γίνει ακόμα και με εθνικούς πόρους, σε πείσμα όσων αντιδρούν. Θα το ξαναπώ: αυτή η επένδυση που βλέπετε δεν είναι μία φτηνή επένδυση, είναι όμως μια επένδυση απαραίτητη για να θωρακίσουμε τα σύνορά μας.

Θα εξακολουθούμε σε όλα τα επίπεδα να διεκδικούμε τη χρηματοδότησή της με ευρωπαϊκούς πόρους. Και πιστεύω ότι ο στόχος αυτός είναι εφικτός. Όμως η κατασκευή του αποτρεπτικού εμποδίου αποτελεί μια εθνική επιταγή.

Αποτελεί και κάτι ακόμα όμως, το οποίο θέλω να το τονίσω: αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα του κράτους που θέλουμε, με κεντρικό σχεδιασμό από την πολιτεία, με εξαιρετικό συντονισμό Στρατού, Αστυνομίας, Συνοριοφυλάκων, Λιμενικού, Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών. Με διαρκή εκπαίδευση σε σύγχρονα μέσα. Και βέβαια, όπως ακούσαμε από τους δύο προηγούμενους ομιλητές μας, με υψηλό αίσθημα ευθύνης.

Γι’ αυτό και εκ μέρους όλων των Ελληνίδων και όλων των Ελλήνων θέλω να πω ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ στις γυναίκες και στους άνδρες της Συνοριοφυλακής, της Ελληνικής Αστυνομίας συνολικά, του Λιμενικού μας, των Ενόπλων μας Δυνάμεων. Στο πρόσωπό τους καθρεφτίζεται η αποφασιστικότητα να κρατήσουμε την πατρίδα μας ασφαλή και την κοινωνία μας έτοιμη να συνεχίσει στο δρόμο της ευημερίας. Στόχος που, όπως είπα, δεν είναι μόνο εθνικός αλλά είναι και ευρωπαϊκός πια.

Και όλα τα παραπάνω πιστεύω ότι καταρρίπτουν μια σειρά από ηττοπαθείς ισχυρισμούς ότι αυτή η Ελλάδα «δεν θα αλλάξει ποτέ». Αντίθετα, αυτό το οποίο έγινε στον Έβρο και με την στήριξη, και θέλω να το τονίσω αυτό, της τοπικής κοινωνίας -ένα μεγάλο ευχαριστώ από καρδιάς στις Εβρίτισσες και στους Εβρίτες, έβαλαν πολύ μεγάλη πλάτη και βάζουν πολύ μεγάλη πλάτη. Αυτό το οποίο έγινε όμως εδώ, μας διδάσκει ότι η πατρίδα μας μπορεί να αλλάζει, να γίνεται καλύτερη, το κράτος να γίνεται πιο αποτελεσματικό. Να γίνεται πραγματικά μία Ελλάδα η οποία να βαδίζει στο μέλλον. Χωρίς, ωστόσο, να ξεχνά τη βασική αφετηρία της: τον πατριωτισμό της ευθύνης.

Και καθώς βρισκόμαστε εδώ, αξίζει να θυμηθούμε όσα έγιναν στον τόπο αυτό μαζί με τα λόγια ενός σπουδαίου Γάλλου ακαδημαϊκού, γεωπολιτικού επιστήμονα, του Michel Foucher. Γράφει ο Foucher: “Το σύνορο δεν είναι μια αόριστη χάραξη αλλά ένας θεσμός που εγκαθιστά δομές. Δεν μπορούν να υπάρξουν κράτη χωρίς σύνορα. Γιατί χωρίς αυτά κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται μέλος ενός έθνους ή μιας κοινότητας, ικανός να αποφασίζει ο ίδιος ή η ίδια για τη μοίρα του”.

Έτσι είναι. Ο Έβρος, συνεπώς, μας ενώνει και μας δυναμώνει ώστε να καθορίσουμε μόνοι μας το αύριο για να προχωράμε μαζί ενωμένοι σταθερά, τολμηρά και διαρκώς μπροστά.

Καλή αρχή και γρήγορα έτοιμο το έργο. Θα ξαναβρεθούμε εδώ σύντομα. Σας ευχαριστώ πολύ».