Δεν έχει περάσει ούτε δεκαετία από την εποχή που η Κίνα αγκάλιασε το ποδόσφαιρο ως εθνικό της project, αποφασισμένη να καταστεί παγκόσμια υπερδύναμη στο πιο δημοφιλές σπορ. Ηταν θέμα χρόνου -και χρημάτων- να συμβεί. Αυτό τόνιζαν, τότε, τα κινεζικά media, τα οποία δημοσίευαν τακτικά φωτογραφίες με τον Πρόεδρο της αχανούς χώρας, Σι Τζινπίνγκ, να κλωτσάει μια μπάλα, ή να παρακολουθεί κάποιον αγώνα – κατά προτίμηση, Νέων.

Τα κρατικά ΜΜΕ αποκάλυπταν λεπτομέρειες για την αγάπη που ο ηγέτης έτρεφε από μικρός για το παιχνίδι. Τα σχολεία είχαν πάρει εντολή να περιλάβουν το ποδόσφαιρο στον κύκλο των μαθημάτων τους. Δισεκατομμύρια δολάρια προορίζονταν για την κατασκευή δεκάδων χιλιάδων γηπέδων. Οι μεγαλύτερες εταιρείες, κυρίως αυτές που δραστηριοποιούνταν στο real estate, ενθαρρύνονταν από την κινεζική κυβέρνηση να επενδύσουν σε επαγγελματικές ομάδες, ακόμη και του εξωτερικού, και να φέρουν στο εγχώριο πρωτάθλημα σπουδαίους παίκτες από όλο τον Κόσμο με οποιοδήποτε κόστος. Στα σχέδια του Πεκίνου ήταν και η διοργάνωση ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου – μάλιστα, κάποιοι πίστευαν και στην κατάκτηση του τροπαίου.

Πλέον, το όνειρο της Κίνας να γίνει μια νέα Βραζιλία, μια νέα Αργεντινή του ποδοσφαιρικού χάρτη, έχει ναυαγήσει. Οι φίρμες της μπάλας έχουν φύγει, οι top σύλλογοι του κινεζικού πρωταθλήματος καταρρέουν, ο ένας μετά τον άλλον, η εθνική ομάδα της Κίνας καρκινοβατεί, και κάποιοι από τους πρωτεργάτες της ποδοσφαιρικής «επανάστασης» βρίσκονται στη φυλακή, καταδικασμένοι ή κατηγορούμενοι για διαφθορά. «Οι προσδοκίες ήταν πολύ υψηλές», τονίζει στους New York Times ο Λιού Ντόνγκφρενγκ, καθηγητής οικονομικών και μάνατζμεντ στο Αθλητικό Πανεπιστήμιο της Σανγκάης. «Γι’ αυτό και η απογοήτευση είναι τόσο μεγάλη».

Το αντίστοιχο project που αφορούσε τα Ολυμπιακά σπορ, απέφερε στην Κίνα μετάλλια και δόξα. Γιατί αυτό, το ποδοσφαιρικό, εκτροχιάστηκε; Συνέβησαν πολλά. Η πανδημία της Covid-19 και η οικονομική ύφεση, δεν βοήθησαν. Το έλλειμμα σε ταλέντα διεθνούς επιπέδου, επίσης. Επειτα ήρθαν κάποια αμφιλεγόμενα deal, και τα κρούσματα διαφθοράς. Ισως, έφταιξε και η μακρά παράδοση που έχει η Κίνα, να αποτυγχάνει στα ομαδικά σπορ. Ενα είναι βέβαιο: ότι το ποδοσφαιρικό πλάνο των 50 σημείων, το οποίο είχε ανακοινωθεί το 2015, υπάρχει σήμερα για να θυμίζει πόσο άσχημα εξελίχθηκαν τα πράγματα.

Οι κινέζοι επενδυτές ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Προέδρου Σι με μεγάλη προθυμία. Δαπάνησαν δισεκατομμύρια δολάρια για να εξαγοράσουν ευρωπαϊκά club, ή ποσοστά των μετοχικών τους κεφαλαίων (εκμεταλλευόμενοι και τη χαλάρωση των περιορισμών για την εξαγωγή κεφαλαίων από τη χώρα), και πλήρωσαν, επίσης, πολλά για να γίνουν χορηγοί της FIFA, ή να δουν τα λογότυπά τους στα γήπεδα και τις φανέλες φημισμένων ξένων συλλόγων. Στο εσωτερικό, χρηματοδότησαν τις ομάδες τόσο γενναιόδωρα, ώστε η κινεζική Σούπερ Λιγκ να γίνει ελκυστικός προορισμός καριέρας για μερικούς από τους πιο ονομαστούς παίκτες.

Οταν ήρθε η πανδημία, στις αρχές του 2020, οι πιο φημισμένες ομάδες της χώρας ήταν αδύνατο να ισοσκελίσουν τα τεράστια έξοδά τους. Η Τζιανγκσού Σουνίνγκ, ιδιοκτησία ενός από τους πλουσιότερους Κινέζους, «εξαφανίστηκε» το 2021, λίγους μήνες αφότου είχε κατακτήσει τον τίτλο. Οσες δεν διαλύθηκαν, υποβιβάστηκαν. Και όσες δεν υποβιβάστηκαν, έπεσαν σε βαθειά κρίση. Οι ακριβοπληρωμένοι ξένοι, παίκτες και προπονητές, τις εγκατέλειψαν. Το κινεζικό χρήμα έπαψε να ρέει (και) στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, και τη θέση του πήραν τα κεφάλαια από χώρες του Περσικού Κόλπου. Κυρίως, από τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ. Η Κίνα έπαψε να είναι υπολογίσιμη δύναμη στο σπορ. Προσφάτως, ο κινέζος υποψήφιος από την ασιατική ομοσπονδία για μια θέση στην εκτελεστική επιτροπή της FIFA, ήρθε τελευταίος στην ψηφοφορία.

Η αποτυχία του κινεζικού project αποτυπώνεται και στην απογοητευτική πορεία της εθνικής ομάδας της χώρας, η οποία στην παγκόσμια κατάταξη της FIFA βρίσκεται πιο χαμηλά από το Ομάν, το Ουζμπεκιστάν και την Γκαμπόν. Περίπου, στην ίδια θέση που κατείχε όταν ο Πρόεδρος Σι ανακοίνωνε τα φιλόδοξα σχέδιά του, πριν από 8 χρόνια. Στην προκριματική φάση του Μουντιάλ 2022 τερμάτισε πέμπτη μεταξύ έξι ομάδων, γνωρίζοντας την ήττα ακόμη και από το Βιετνάμ. «Η κατάσταση θα χειροτερεύσει ακόμη περισσότερο στο μέλλον», προφήτευσε στους New York Times ο Μαρκ Ντράιερ, συγγραφέας του βιβλίου που εξιστορεί τις προσπάθειες της Κίνας να εξελιχθεί σε αθλητική υπερδύναμη.

«Σε όλο τον Κόσμο γιορτάζουν την επιτυχία ενός project, όταν αυτό έχει ολοκληρωθεί. Στην Κίνα συνηθίζουν τα το κάνουν όταν ανακοινώνεται», τόνισε ο Ντράιερ, ο οποίος μελετά την κινεζική ποδοσφαιρική βιομηχανία για περισσότερο από μια δεκαετία. Και διαβεβαιώνει πως, ούτε το πρόγραμμα στα σχολεία προχώρησε, ούτε οι 30.000 ακαδημίες, στις οποίες θα μάθαιναν μπάλα 55 εκατομμύρια παιδιά, δημιουργήθηκαν.

Ο Γουάνγκ Ντενφένγκ, ο αξιωματούχος του υπουργείου Παιδείας ο οποίος είχε ανακοινώσει αυτά τα σχέδια, συνελήφθη τον περασμένο Φεβρουάριο. Στη φυλακή κατέληξε και ο Λι Τάι, πρώην ποδοσφαιριστής που οδήγησε την εθνική Κίνας, ως προπονητής, στην αποτυχημένη πορεία της προς το Κατάρ. Με την αόριστη κατηγορία «για σοβαρές παραβάσεις του νόμου». Ποινική δίωξη αντιμετωπίζει και ο Τσεν Ξουγιουάν, πρόεδρος της κινεζικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας.

Μετά τη σύλληψη του Τσεν, ο Χου Ξιγίν, συνταξιούχος αρχισυντάκτης των Global Times, που είναι η «φωνή» του κυβερνώντος κόμματος, έκανε την ακόλουθη ανάρτηση: «Το κινεζικό ποδόσφαιρο έκαψε ιλιγγιώδη ποσά, για να ταπεινώσει ολοκληρωτικά τους Κινέζους με τα σκάνδαλά του».

Η επόμενη Σούπερ Λιγκ θα περιλαμβάνει μειωμένο αριθμό ομάδων. Και κανείς δεν γνωρίζει, πότε θα αρχίσει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News