Ο Ρόναλντ Ολιφαντ, επικεφαλής των ξένων ανταποκριτών της βρετανικής Telegraph υποστηρίζει χωρίς περιστροφές ότι ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, όντας ο δεύτερος πιο ισχυρός άνθρωπος στον πλανήτη, θα μπορούσε να ασκήσει βαθιά επιρροή στην έκβασή του πολέμου στην Ουκρανία. 

Σχολιάζοντας τις επαφές του Σι Τζινπίνγκ με τον Πούτιν στη Μόσχα αυτή την εβδομάδα, ο αρθρογράφος υπογραμμίζει ότι ο ρώσος πρόεδρος περιμένει την στήριξη του Σι καθώς «έχει στοιχηματίσει το δικό του και το μέλλον της χώρας του» στον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Ο Κινέζος πρόεδρος είναι ο πρώτος ξένος ηγέτης που συναντάται με τον Πούτιν από τότε που κατηγορήθηκε -την περασμένη εβδομάδα- για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Ο Πούτιν «υποτελής» της Κίνας;

Παράλληλα, η γαλλική εφημερίδα Le Figaro σε άρθρο με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Πώς η Ρωσία έγινε ο “νέος υποτελής” της Κίνας» σχολίασε ότι η «άνευ ορίων» φιλία Ρωσίας – Κίνας, που προβάλλεται στις επίσημες ανακοινώσεις, είναι μόνο η βιτρίνα. Παρουσιάζοντας τη γνώμη αναλυτών η εφημερίδα συμπεραίνει ότι οι σχέσεις των δύο χωρών υπαγορεύονται πάνω από όλα από συμφέροντα και ότι μεταξύ των δύο χωρών υπάρχει ασυμμετρία, που αναμένεται να διευρυνθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς το καθεστώς του Πούτιν εξαρτάται όλο και περισσότερο από την Κίνα για την επιβίωσή του. Επίσης, εκτιμάται ότι το Κρεμλίνο δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να αποδεχτεί δυσμενείς όρους εμπορικών διαπραγματεύσεων από το Πεκίνο. 

Οι δύο δρόμοι του Σι

Αυτό είναι το ευρύτερο πλαίσιο. Ωστόσο αυτή τη στιγμή στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος παραμένει το εάν η έκβαση των συνομιλιών του Πούτιν με τον Σι μπορεί να επηρεάσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, όπου η Ρωσία συνεχίζει μια επίθεση που έχει προκαλέσει μεγάλη ανθρωπιστική κρίση και δεκάδες χιλιάδες νεκρούς.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν ο Σι μπορεί και αν πραγματικά θέλει να τερματιστεί αυτός ο πόλεμος. Με δεδομένο ότι οι απευθείας συνομιλίες μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας σταμάτησαν πριν από μήνες, υπάρχουν κατά την Telegraph δύο τρόποι με τους οποίους ο Σι θα μπορούσε να κόψει τον γόρδιο δεσμό.

Το πρώτος θα ήταν να πει ευθέως στον Πούτιν ότι είναι ανάγκη να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, να αποδεχθεί ότι δεν θα μπορέσει ποτέ να κερδίσει τον πόλεμο και ότι είναι καιρός για να σκεφτεί έναν εύσχημο τρόπο ώστε να αποσύρει τις δυνάμεις του. Προφανώς αυτό είναι το μήνυμα που τόσο η Ουκρανία όσο και οι δυτικοί σύμμαχοί της, κάλεσαν δημόσια τον Σι να μεταφέρει στο Κρεμλίνο. 

Για να αποδώσει όμως μια τέτοια παρέμβαση του Σι, η Ρωσία θα χρειαζόταν να κάνει μια μεγάλη στροφή, η οποία θα συνεπαγόταν πιθανότατα την παραχώρηση μεγάλου μέρους των εδαφών που έχει καταλάβει. Ενώ παράλληλα και οι Ουκρανοί θα καλούνταν να εγκαταλείψουν ορισμένους από τους δηλωμένους πολεμικούς τους στόχους τους, αρχίζοντας πιθανώς από την Κριμαία. 

Ο Σι ασκεί όντως σημαντική επιρροή στη Μόσχα και η Κίνα συγκεντρώνει τελευταία διαπιστευτήρια ως μεσολαβητής για την ειρήνη. Ενα παράδειγμα είναι η προσέγγιση μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν που επιτεύχθηκε πριν από μερικές ημέρες. Ωστόσο, σύμφωνα με τους διεθνείς αναλυτές, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ένα νέο μαστίγιο ή καρότο το οποίο θα μπορούσε να κουβαλάει ο Σι μαζί του στη Μόσχα, που να μην το έχουν ήδη σκεφτεί άλλες δυνάμεις. 

Η δεύτερη επιλογή του Σι, κατά τον Ρόναλντ Ολιφαντ της Telegraph, είναι να αποδεχθεί ότι αυτός ο πόλεμος θα κριθεί στο πεδίο της μάχης και να δώσει στον Πούτιν αυτά που χρειάζεται για να κερδίσει. Κάτι τέτοιο βέβαια θα έθετε σε κίνδυνο τη σχέση της Κίνας με τους μεγαλύτερους εμπορικούς της εταίρους και θα βύθιζε την αξιοπιστία της ως αδέσμευτου παράγοντα.

Οπως υπενθυμίζουν οι Times του Λονδίνου, η Ουάσιγκτον ανέφερε πρόσφατα ότι η Κίνα σκέφτεται να προμηθεύσει όπλα στη Ρωσία και προειδοποίησε το Πεκίνο να μην προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση.

Πρόσφατα η Κίνα δημοσίευσε ένα σχέδιο 12 σημείων για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε αυτό ζητεί την επανάληψη των ειρηνευτικών συνομιλιών με στόχο την αποκλιμάκωση των εντάσεων και τελικά την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός —αλλά δεν προσφέρει συγκεκριμένο οδικό χάρτη για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο.

Το κινεζικό σχέδιο κάνει μεν αναφορά στην κυριαρχία του ουκρανικού κράτους, αλλά όχι στη ρωσική απόσυρση από τα κατεχόμενα εδάφη, προκαλώντας έτσι τον εκνευρισμό της Ουκρανίας. Και στα 12 αυτά σημεία περιλαμβάνονται τόσο πολλές κοινότοπες διατυπώσεις ώστε το Πεκίνο να προκαλεί την εντύπωση σε πολλούς αναλυτές ότι κάθε άλλο παρά επείγεται να τερματιστεί ο πόλεμος.

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News