Η προσπάθεια του Βλαντίμιρ Πούτιν να συνδέσει την τύχη της οικονομικής ελίτ της Ρωσίας με την προσωπική μοίρα του φάνηκε λίγες ώρες μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Τότε, είχε καλέσει τους ισχυρότερους ρώσους επιχειρηματίες στο Κρεμλίνο με σκοπό να συζητήσουν επισήμως τις πιθανές επιπτώσεις του πολέμου. Την Πέμπτη 16 Μαρτίου, έναν χρόνο έπειτα από εκείνη τη συνάντηση, ο «τσάρος» μίλησε ξανά με τους οικονομικούς μεγαλοπαράγοντες της Ρωσίας, οι οποίοι αποκαλούνται και «ολιγάρχες».

Αν και πέρυσι ορισμένοι από αυτούς είχαν διαφοροποιηθεί από τη θέση του Πούτιν για το Ουκρανικό και από την ίδια την εισβολή, δεν απέφυγαν τις Δυτικές κυρώσεις. Λόγου χάρη, οι τραπεζίτες Μιχαήλ Φρίντμαν και Ολεγκ Τίνκοφ περιελήφθησαν στις σχετικές λίστες των κυρώσεων. Τώρα, μεγάλα Δυτικά μέσα, όπως οι Financial Times και το περιοδικό Economist, υποστηρίζουν ότι οι «ολιγάρχες» διαμηνύουν στη Δύση πως «οι κυρώσεις της δεν πρέπει να τιμωρούν τους ανθρώπους, αλλά να αποδυναμώνουν το καθεστώς Πούτιν και να του στερούν πόρους».

Οι «ολιγάρχες» αναζητούν, λοιπόν, κάποια «στρατηγική εξόδου» από την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει. Και εικάζεται ότι θα επέλεγαν ασυζητητί τη Δύση, εφόσον μπορούσαν να το κάνουν. Τώρα, εντός του πλαισίου των κυρώσεων, «αισθάνονται ότι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να παραμείνουν στο σκάφος του Πούτιν, ακόμα και αν αυτό βυθίζεται». Και από κοντά, διάφοροι Δυτικοί αναλυτές εκφράζουν την εκτίμηση ότι οι προσωπικές κυρώσεις δεν έφεραν τα αναμενόμενα, καθώς «ήταν σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικές», γράφει η Repubblica.

Παρά τις επισημάνσεις αυτές, όμως, η Δύση δεν έχει δημιουργήσει κάποιον μηχανισμό ανάκλησης των επιμέρους κυρώσεων – τουναντίον, αυτές τις ημέρες η Ευρωπαϊκή Ενωση ετοιμάζεται να τις παρατείνει κατά ένα εξάμηνο. Οπως επισημαίνουν πολλοί παρατηρητές, ακριβώς αυτό προσπαθεί να αξιοποιήσει για το δικό του συμφέρον ο Πούτιν. Την πρώτη φορά είπε στους «ολιγάρχες» ότι στη Δύση είναι «άνθρωποι δεύτερης κατηγορίας» και συγχρόνως τους κάλεσε να επαναπατριστούν επενδυτικά. Πάνω-κάτω τα ίδια επανέλαβε και στις 16 Μαρτίου.

Πάντως, την παραμονή της συνάντησης της Πέμπτης, αρκετοί οικονομικοί μεγαλοπαράγοντες παραιτήθηκαν από τη λίγκα των «ολιγαρχών», από τον ρωσικό ΣΕΒ σαν να λέμε, ακολουθώντας το παράδειγμα του Αλισερ Ουσμάνοφ, που αποχώρησε τον περασμένο Ιανουάριο. «Ηταν τουλάχιστον 15 άτομα, μεταξύ τους ο συνιδιοκτήτης της Lukoil Λεονίντ Φεντούν και ο πρώην γενικός διευθυντής της Russian Post και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μαξίμ Ακίμοφ». Αυτοί καίγονται για την αναζήτηση κάποιας «στρατηγική εξόδου» από τις κυρώσεις.

Μία από τα ίδια ο Πούτιν

Στη συνάντηση της Πέμπτης, ο ρώσος πρόεδρος δεν άλλαξε τροπάρι: επανέλαβε στους Κροίσους της πατρίδας του ότι «πρέπει να βάλουν τον πατριωτισμό πάνω από τα κέρδη, επενδύοντας στη Ρωσία». Και έκανε νουθεσίες: «Ο υπεύθυνος ρώσος επιχειρηματίας δεν κρύβει περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό, δεν εξαρτάται από ξένες Αρχές».

Το κήρυγμά του άκουσαν όσοι δεν εγκατέλειψαν τη λίγκα των «ολιγαρχών»: οι Ολεγκ Ντεριπάσκα, Βλαντίμιρ Ποτάνιν, Αλεξέι Μορντάσοφ, Γκέρμαν Χαν, Βίκτορ Βέξελμπεργκ, Βίκτορ Ράσνικοφ, Αντρέι Μελιντσένκο και Ντμίτρι Μαζεπίν, δηλαδή επιχειρηματίες με συμφέροντα στη μεταλλουργία, στο τραπεζικό σύστημα, στα λιπάσματα. Θέλοντας και μη, αυτοί υποδέχθηκαν τον Πούτιν όρθιοι, χειροκροτώντας.

Οσον αφορά τις κυρώσεις της Δύσης, που είναι το μείζον πρόβλημα για τους ρώσους Κροίσους, ο Πούτιν τις εκμεταλλεύθηκε για να πει ότι οι επενδύσεις στη Ρωσία είναι ασφαλέστερες. Μάλιστα, θύμισε και παλαιότερη δήλωσή του, ότι ο ρωσικός λαός δεν ενδιαφέρεται για την κατάσχεση των θαλαμηγών και των μεγάρων των «ολιγαρχών», αν δεν χαίρεται κιόλας…

Τέλος, ο Πούτιν είπε ότι η μέσω κυρώσεων προσπάθεια της Δύσης να καταστρέψει τη ρωσική οικονομία απέτυχε. Ωστόσο, συνέστησε επιφυλακή: «Αντιλαμβάνομαι το νόημα των απειλών, ότι η Ρωσία θα έχει προβλήματα μεσοπρόθεσμα. Ναι, αυτή την απειλή πρέπει να την έχουμε κατά νου»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News