Αν ακούσει κάποιος για τα ταξίδια του Νίκου Τόδουλου, μέλους της ελληνικής ομάδας The North Face, σίγουρα θα αναστενάξει. Είτε από απογοήτευση, που δεν θα μπορέσει ποτέ να αναφέρεται στην Ισλανδία ως δεύτερο σπίτι του χαριτολογώντας, ούτε να λέει σε μια κουβέντα ότι «έχει πάει στην Παταγονία εννιά φορές, δεν είναι σίγουρος, μπορεί και δέκα»· είτε από ανακούφιση που εκείνος όταν ταξιδεύει πέφτει σε πεντακάθαρα λευκά σεντόνια στο κέντρο μιας κοσμοπολίτικης ξένης πόλης και δεν χρειάζεται να τρέχει και να ταλαιπωρείται κάθε μήνα στα κατσάβραχα.

Ο Νίκος τρέχει, ή μάλλον ανεβοκατεβαίνει ακατάπαυστα, από τα 14 του μέχρι και σήμερα, στα 50, δύσβατα και αφιλόξενα μονοπάτια. Αυτό το επέλεξε εις βάρος μιας καλής  σταδιοδρομίας που θα του προσέφεραν οι σπουδές του στο Imperial College και στο London School of Economics, για να διοργανώνει τέτοιου είδους εκδρομές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό κάνοντας το χόμπι του πλήρη απασχόληση.

Γι’ αυτό αναρωτιέμαι αν βαρυγκομάει και εκείνος τις Δευτέρες και αντί να λέει «πω πω, ποιος πάει στο γραφείο πάλι;», λέει «πω πω, ποιος πάει στο βουνό πάλι;». «Κοίταξε, όταν και το χόμπι σου γίνει επάγγελμα, υπάρχει και ο κορεσμός και η κόπωση», μου εξηγεί. «Αλλά αν τα βάλεις κάτω, το ταξίδι είναι κάτι δυναμικό, ενώ μια δουλειά γραφείου επαναλαμβάνεται. Δηλαδή, ακόμα και στο ίδιο μέρος να πηγαίνεις, κάθε φορά θα μαθαίνεις κάτι άλλο. Θα ταξιδέψεις με άλλους ανθρώπους, θα το δεις μια άλλη εποχή, θα ακούσεις μια άλλη άποψη για τον τόπο. Θα εξελιχθείς. Ναι μεν είναι κουραστικό σωματικά και λείπεις συνέχεια από το σπίτι και την οικογένειά σου, ενώ θες να είσαι εκεί, αλλά δεν βαριέσαι. Κάθε φορά είναι διαφορετικό το ταξίδι».

Η έννοια του ταξιδιού αυτή καθαυτή είναι για εκείνον κάτι τελείως διαφορετικό από αυτό που έχουμε εμείς στο μυαλό μας. «Οι αποστολές που κάνω με τις δικές μου ομάδες είναι σε απρόσιτα, απομονωμένα μέρη» περιγράφει ο ίδιος. «Γροιλανδία, Παταγονία, χερσόνησος της Καμτσάτκα στη Ρωσία, που είναι όλο ηφαίστεια. Αυτές είναι αποστολές που έχουν γίνει πρώτη φορά από ελληνικές ομάδες, καθότι εμείς προσπαθούμε να βρούμε κάποια μέρη καινούργια, όπου δεν έχουν πάει Ελληνες, και να πάμε για πρώτη φορά».

Από το 2000 μέχρι σήμερα έχει διανύσει πάνω από 32.000 χιλιόμετρα με τα πόδια και με ορειβατικό ποδήλατο (ενίοτε και με ορειβατικό σκι). Αυτό είναι, περίπου, σαν να έχει καλύψει μια απόσταση από τη Λισαβόνα έως το Πεκίνο… μετ’ επιστροφής.

Οι αποστολές που κάνει μαζί με έμπειρους ορειβάτες (ή μόνος του), αλλά και τα ταξίδια που οργανώνει για ανθρώπους που θέλουν να εξερευνήσουν τη φύση, δεν αποσκοπούν στο να επιστρέψει ο συμμετέχων με σακούλες σουβενίρ και μπιχλιμπίδια από τα ντιούτι φρι. Ο ταξιδιώτης εκεί γίνεται κοινωνός εμπειριών που, καλώς ή κακώς, δεν θα κατόρθωνε να ζήσει ποζάροντας για φωτογραφίες μπροστά στις πιο αναγνωρίσιμες τουριστικές ατραξιόν των καιρών μας.

Για τις πιο «ερασιτεχνικές» εξορμήσεις που διοργανώνει, στο Αγιον Ορος μεταξύ άλλων προορισμών, απαιτείται μια «εντάξει» φυσική κατάσταση και ένα σεβαστό οικονομικό ποσό. Κατ’ αναλογία, όσο δυσκολεύουν τα ταξίδια τόσο αυξάνονται οι σωματικές, τεχνικές (και οικονομικές) απαιτήσεις. Αλλά αυτές δεν αρκούν ποτέ από μόνες τους.

«Εχει να κάνει με την ιδιοσυγκρασία του κάθε ανθρώπου» εξηγεί. «Πρέπει να αντέχεις να ζοριστεί το πνεύμα σου. Περνάς κακουχίες, κοιμάσαι μέσα στα χιόνια, δεν τρέφεσαι καλά. Είναι εύκολο να βγουν οι κακές πλευρές του χαρακτήρα σου».

Γι’ αυτό, όπως και οι περισσότεροι ορειβάτες, έτσι και εκείνος επαναλαμβάνει το απόφθεγμα του μάλλον σπουδαιότερου ορειβάτη όλων των εποχών, του Ράινχολντ Μέσνερ, ότι η ορειβασία είναι μόνο κατά 20% θέμα σωματικών δυνατοτήτων. «Μπορεί κάποιος να προπονηθεί πάρα πολύ καλά, να αποκτήσει δύναμη και τεχνικές γνώσεις, όλα αυτά γίνονται. Μπορείς να είσαι σωματικά έτοιμος να ανεβείς το Εβερεστ. Αλλά μπορείς πνευματικά να κάτσεις τρεις μήνες στο κρύο, στον πάγο, μακριά από τους δικούς σου, χωρίς επικοινωνία, να υποτρέφεσαι, να κοιμάσαι κάτω; Ή θα πεις “δεν μπορώ άλλο, τα παρατάω και φεύγω”;»

Διασχίζοντας το δυσκολότερο μονοπάτι της Ευρώπης στην Κορσική, τη Γη του Πυρός, την Ισλανδία, το υψίπεδο του Θιβέτ, το δυσπρόσιτο Μπουτάν, ακόμα και την Ανταρκτική –ανάμεσα σε πολλές άλλες διαδρομές–, ο Νίκος δοκιμάστηκε και άντεξε σε δύσκολες συνθήκες, με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Από κάθε μία αποκόμιζε ή επιβεβαίωνε σημαντικά μαθήματα για τα επόμενα απαιτητικά μονοπάτια, τα οποία δεν αφορούν αποκλειστικά όσους ανηφορίζουν κυριολεκτικά βουνά.

«Καταρχάς, ένα μάθημα που έχουμε πάρει όλοι μας είναι ότι υπάρχουν όρια» σημειώνει. Τα όρια αυτά, όμως, δεν τα θέτει ο ορειβάτης: «Το παιχνίδι το ορίζουν τα καιρικά φαινόμενα και η φύση η ίδια».

«Θα πας μέχρι εκεί που σου επιτρέπει η φύση» εξηγεί. «Οταν είσαι μικρότερος, νομίζεις ότι μπορείς να κάνεις τα πάντα, θες να μπεις μπροστά στη χιονοθύελλα». Ομως, ακόμα κι αν τη γλιτώσεις μία φορά, δεν σημαίνει ότι η φύση θα σου τη χαρίζει για μια ζωή. Γι’ αυτό η ορειβασία είναι μια δραστηριότητα που βασίζεται στον καλό προγραμματισμό, αλλά και στη χαλιναγώγηση των παράτολμων ενστίκτων –εκείνων που σε κάνουν να θέλεις να πας σε μια δύσκολη αποστολή εξαρχής– την κρίσιμη στιγμή, τουλάχιστον για όποιον θέλει να συνεχίσει να ορειβατεί για χρόνια.

«Οσο μεγαλώνεις, το καταλαβαίνεις αυτό» περιγράφει ο Νίκος. «Πολλές φορές χρειάζεται μεγαλύτερη ψυχική δύναμη για να πεις “παιδιά, έφτασε στο τέλος, δεν μπορούμε να πάμε άλλο, είναι επικίνδυνα”, παρά για να συνεχίσεις. Γιατί έχεις έρθει στην άλλη άκρη του κόσμου και για κάποιον μπορεί να είναι η μοναδική ευκαιρία που θα έχει στη ζωή του. Και πρέπει να την αφήσει».

Εκτός από το να αφήνεις πίσω το πείσμα και τον εγωισμό σου μπροστά στα στοιχεία της φύσης, πρέπει να μάθεις να τα αφήνεις πίσω και για το καλό της ομάδας. «Πρέπει να μπορείς να συνεργαστείς αρμονικά με άλλους ανθρώπους με διαφορετικά μπακγκράουντ, γνώσεις, χαρακτήρες» λέει. «Και αυτό είναι πολύ δύσκολο. Αν υπάρξουν γκρίνιες και τριβές η αποστολή είναι σχεδόν σίγουρα αποτυχημένη εξαρχής, γιατί ο καθένας πρέπει να αναλάβει έναν ζωτικής σημασίας ρόλο».

Καταλαβαίνει εύκολα κανείς ότι από τέτοια ταξίδια γυρνάς με κάτι παραπάνω από φωτογραφίες τοπίων που σου κόβουν την ανάσα και ιστορίες που θα κουράζουν τους φίλους σου για δεκαετίες. «Η ορειβασία δεν είναι χόμπι για το χόμπι» εξηγεί ο Νίκος. «Σφυρηλατείται ο χαρακτήρας σου. Πολλά πράγματα που μαθαίνεις, μπορείς να τα εφαρμόσεις στην καθημερινή σου ζωή, όχι πάντα βέβαια με επιτυχία, εγώ είμαι ο πρώτος που το λέω… αλλά προσπαθώ να είμαι υπομονετικός και προσαρμοστικός γενικά».

«Αυτή είναι η διαφορά των ταξιδευτών από τους τουρίστες» συνεχίζει μιλώντας για τα ταξίδια, αλλά και σαν να μη μιλάει μόνο για αυτά. «Οι ταξιδευτές προσαρμόζονται στα πάντα. Δεν πειράζει και να μη φάμε καλό φαγητό μια μέρα ή να κάνουμε έναν κακό ύπνο. Δεν πάμε σε ένα ξενοδοχείο για να μείνουμε για πάντα. Πήγαμε μια μέρα, δυο μέρες, μετά αλλάζουμε, πάμε αλλού. Φτάσαμε ως εδώ για να γνωρίσουμε τον τόπο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News