Οι άνθρωποι έχουν γεμίσει τους ωκεανούς του πλανήτη μας με περισσότερα από 170 τρισ. κομμάτια πλαστικού, δραματικά περισσότερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί παλιότερα, σύμφωνα με μια μεγάλη μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη 8 Μαρτίου στο journals.plos.org, και τα συμπεράσματά της άρχισαν να κάνουν αμέσως τον γύρο του κόσμου μέσω του διεθνούς Τύπου.

Τα τρισεκατομμύρια πλαστικά σωματίδια –μια «πλαστική αιθαλομίχλη που συνεχώς μεγαλώνει» σύμφωνα με τα λόγια των ερευνητών–, ζυγίζουν περίπου 2,4 εκατ. μετρικούς τόνους και διπλασιάζονται περίπου κάθε έξι χρόνια, σύμφωνα με τη μελέτη, που διεξήχθη από μια ομάδα διεθνών ερευνητών με επικεφαλής τον Μάρκους Ερικσεν του 5 Gyres Institute με έδρα τη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνιας· δηλαδή, σε κάθε έναν από τα 8 δισ. κατοίκους της Γης αντιστοιχούν περισσότερα από 21.000 κομμάτια πλαστικού, με τα περισσότερα από αυτά να είναι πολύ μικρά.

Η μελέτη βασίζεται σε σχεδόν 12.000 δείγματα που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια έρευνας 40 ετών σε όλες τις μεγάλες ωκεάνιες λεκάνες του κόσμου, γράφει ο Μάικλ Μπερνμπάουμ στην εφημερίδα The Washington Post. Ξεκινώντας το 2004, οι ερευνητές παρατήρησαν σημαντική αύξηση του υλικού, η οποία, όπως λένε, συνέπεσε με μια έκρηξη στην παραγωγή πλαστικών.

Τα ευρήματα έδειξαν, τόσο την τεράστια ποσότητα πλαστικών που ρέουν στους ωκεανούς του κόσμου, όσο και τον βαθμό στον οποίο διανύουν μεγάλες αποστάσεις μόλις βρεθούν στο νερό. Η μελέτη αναμένεται να δώσει ένα γερό τράνταγμα στις συνομιλίες του ΟΗΕ και τις διαπραγματεύσεις  των χωρών για τη μείωση της παγκόσμιας ρύπανσης από πλαστικά, που ξεκίνησαν πέρυσι.

«Αυτή η εκθετική αύξηση της πλαστικής ρύπανσης στην επιφάνεια των ωκεανών μπορεί να σας κάνει να νιώσετε μοιρολάτρες. Πώς μπορείτε να το διορθώσετε αυτό;» ανέφερε ο Ερικσεν, ιδρυτής του Ινστιτούτου 5 Gyres, μιας μη κερδοσκοπικής ομάδας που εργάζεται για τη μελέτη και την καταπολέμηση της ρύπανσης των ωκεανών με πλαστικό, και επικεφαλής της έρευνας. «Αλλά την ίδια στιγμή, ο κόσμος διαπραγματεύεται μια συνθήκη του ΟΗΕ για την πλαστική ρύπανση» δήλωσε.

Ζυγίζοντας το πλαστικό των ωκεανών

Το βάρος όλου αυτού του πλαστικού ισοδυναμεί με περίπου 28 μνημεία της Ουάσινγκτον. Η μελέτη των δειγμάτων ολοκληρώθηκε το 2019, επομένως πλαστικό ισοδύναμο με ακόμη περισσότερα… μνημεία της  Ουάσινγκτον είναι πιθανό να έχει πέσει στη θάλασσα από τότε μέχρι σήμερα, επισημαίνει στην Washington Post ο ρεπόρτερ της αμερικανικής εφημερίδας για το κλίμα.

Ο Ερικσεν και οι άλλοι ερευνητές ταξίδεψαν στους ωκεανούς του κόσμου για να συλλέξουν δείγματα, χτένισαν τα αρχεία προηγούμενων ερευνητών για αδημοσίευτα δεδομένα, ενώ ενσωμάτωσαν στην ανάλυσή τους και άλλες μελέτες. Χρησιμοποίησαν νέα μοντέλα για να υπολογίσουν την ποσότητα του πλαστικού, οδηγώντας σε απότομα αναθεωρημένους, υψηλότερους αριθμούς σε σύγκριση με μια μελέτη του 2014 που είχε γίνει από τον Ερικσεν και ορισμένους από τους ίδιους ερευνητές, οι οποίοι τότε είχαν χρησιμοποιήσει ένα πολύ μικρότερο σύνολο δεδομένων.

Μόνο το 10% του πλαστικού που έχει ποτέ κατασκευαστεί, έχει ανακυκλωθεί. Το υλικό που δεν καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής μπορεί να παρασυρθεί σε ποτάμια ή απευθείας στη θάλασσα. Σιγά-σιγά διασπάται σε όλο και μικρότερα κομμάτια, γνωστά ως μικροπλαστικά, τα οποία έχουν μήκος μικρότερο από 5 χιλιοστά και μπορούν να γίνουν τροφή για τη θαλάσσια ζωή. Πλαστικό έχει βρεθεί κοντά στην κορυφή του Εβερεστ και στο βαθύτερο σημείο της Γης, την Τάφρο των Μαριάνα, ακόμη και στην κυκλοφορία του ανθρώπινου αίματος.

Η μελέτη εξέτασε δείγματα πλαστικού σε διάστημα 40 ετών, ξεκινώντας το 1979. Οι ερευνητές βρήκαν μια κυμαινόμενη ποσότητα πλαστικού στα δείγματα μέχρι το 2004, έκτοτε όμως οι αριθμοί άρχισαν να εκτοξεύονται στα ύψη. Η αύξηση των πλαστικών σωματιδίων στους ωκεανούς αντιστοιχεί σε μια προηγουμένως παρατηρηθείσα αύξηση του πλαστικού στις παραλίες όλου του κόσμου την ίδια χρονική περίοδο, σημειώνουν οι ερευνητές.

«Αυτές οι παράλληλες τάσεις υποδηλώνουν έντονα ότι η πλαστική ρύπανση στους ωκεανούς του πλανήτη τα τελευταία 15 χρόνια έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα», αναφέρει η μελέτη.

Πρόληψη της ρύπανσης των ωκεανών με πλαστικά

Τα δεδομένα περιλαμβάνουν δείγματα από τα πέντε πιο μεγάλα κυκλώματα ή συστήματα ρευμάτων στον κόσμο, τα οποία παρασύρουν σωματίδια από κατοικημένες περιοχές, δημιουργώντας μεγάλες συλλογές απορριμμάτων. Το πιο γνωστό από αυτά είναι το Great Pacific Garbage Patch, όπου τα πλαστικά επιπλέουν ελαφρώς κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Εξετάζοντας τα δείγματα, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στις λεκάνες του Βορείου Ατλαντικού και του Βορείου Ειρηνικού Ωκεανού, εν μέρει επειδή έχουν μελετηθεί συχνότερα κατά τη διάρκεια των δεκαετιών και διότι εκεί υπάρχουν οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις του παγκόσμιου πληθυσμού. Ωστόσο, υψηλές συγκεντρώσεις πλαστικών βρέθηκαν παντού.

Οι παγκόσμιοι διαπραγματευτές ελπίζουν μέχρι το 2024 να ολοκληρώσουν τη συνθήκη για τα πλαστικά, η οποία θα ρυθμίζει όλες τις πτυχές του κύκλου ζωής του πλαστικού, συμπεριλαμβανομένου του είδους των χημικών ουσιών που περιέχονται σε αυτό και κατά πόσο είναι εύκολα ανακυκλώσιμο.

Να σημειωθεί ότι οι ακτιβιστές κατά της ρύπανσης λένε ότι είναι πολύ πιο εύκολο να αντιμετωπίσεις το πλαστικό πριν εισέλθει σε υδάτινες οδούς, παρά να το καθαρίσεις μετά.

Ο Ερικσεν, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, ανέφερε ότι η έρευνα για τη ρύπανση από πλαστικά άρχισε να απομακρύνεται τα τελευταία χρόνια από τους ωκεανούς και να μετακινείται προς τα πάνω, σε ποτάμια και άλλες υδάτινες οδούς, καθώς οι ερευνητές παλεύουν να κατανοήσουν το πρόβλημα στην αρχή του. «Η πλαστική ρύπανση βρίσκεται σε κάθε βιότοπο» τόνισε. «Δεν είναι πια μόνο στους ωκεανούς».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News