Οι εκατόμβες των νεκρών, οι χιλιάδες οικογένειες που δεν παρέλαβαν ποτέ τις σορούς των αγαπημένων τους μέσα από τα συντρίμμια, οι ισοπεδωμένες επαρχίες και η έμφυτη ανάγκη για επιβίωση στη μετά τον σεισμό εποχή συνθέτουν ένα προεκλογικό σκηνικό γεμάτο ένταση και συναίσθημα. Σε δέκα εβδομάδες η Τουρκία οδηγείται στις κάλπες. Με την κοινωνία ακόμα να βράζει. Με τον Ερντογάν να διατυμπανίζει ότι δεν υπάρχει καμία πολιτική ατζέντα ενόψει της 14ης Μαΐου, παρά μόνο η αποκατάσταση –ανθρωπιστική, οικονομική, κοινωνική– μετά τα 7,8 Ρίχτερ της 6ης Φεβρουαρίου.

Και με την αντιπολίτευση να καταλήγει, μετά κόπων και πολλών βασάνων, στην υποψηφιότητα του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ως αυτού που θα τεθεί αντιμέτωπος με τον Ταγίπ Ερντογάν. Ποιος πιστεύει ότι ο κάπως άχρωμος ηγέτης του κεμαλικού CHP μπορεί να κερδίσει τον επί 21 συναπτά έτη ηγέτη της Τουρκίας;

Πριν από τον πλέον καταστροφικό σεισμό στη σύγχρονη Ιστορία της Τουρκίας, ο Ερντογάν είχε να αντιμετωπίσει ένα σωρό προβλήματα. Το κόστος ζωής για μεγάλο μέρος του πληθυσμού ήταν δυσβάσταχτο. Η διεθνής θέση της χώρας κλονισμένη, καθώς είχαν διαρραγεί οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η ισοτιμία της λίρας με το δολάριο πλησίαζε το 20 προς 1. Το καθεστώς Ερντογάν βαλλόταν πανταχόθεν για θέματα Δικαιοσύνης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και ύστερα ήρθε το απόλυτο χάος. Περισσότεροι από 40.000 νεκροί.

Σε μια έκταση με πληθυσμό πάνω από 13 εκατομμύρια, έχουν καταγραφεί περίπου 250.000 γκρεμισμένα κτίρια. Η οικονομία, στην εν λόγω περιοχή, κυριολεκτικά ισοπεδωμένη. Το κράτος, που παρότι θα ήταν φύσει αδύνατο να στείλει από ένα σωστικό συνεργείο σε κάθε πεσμένο σπίτι, διατελούσε επί μέρες σε ισχυρό σοκ. Και η αντιπολίτευση, μετά το πρώτο σοκ, άρχισε να χτυπά αλύπητα την κυβέρνηση. Πόσο χειρότερα θα μπορούσαν να εξελιχθούν τα πράγματα για τον Ερντογάν;

Και όμως. Η αίσθηση που επικρατεί αυτή τη στιγμή είναι ότι ο Ερντογάν μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα το απόλυτο χάος. Κάθε μέρα που περνά ο τούρκος πρόεδρος φαίνεται να προσθέτει στην κάλπη του, γεγονός που φέρνει σε μεγαλύτερη αμηχανία την αντιπολίτευση, οι ηγέτες της οποίας εμφανίζονται απολύτως βέβαιοι για τη νίκη.

Ο Ερντογάν στήνει συστηματικά μια εντόνως συναισθηματική προεκλογική εκστρατεία. Προτάσσει την ανάγκη ενότητας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πολυεπίπεδη τραγωδία. Φιλοτεχνεί ξανά και ξανά μια βιβλική εικόνα, επαναλαμβάνοντας ότι η απρόσμενη μαζική καταστροφή που επεφύλασσε η μοίρα για την Τουρκία θα αντιμετωπιστεί με τη βοήθεια του Θεού – και με επικεφαλής επί της Γης τον ίδιο. Εχει ταλέντο ο Ερντογάν στις υπερβάσεις και μένει να το αποδείξει. Ούτως ή άλλως, όπως σκωπτικά λένε στην ηγεσία του ΑΚΡ, πώς να χάσουν από τον «μονίμως ηττημένο» Κιλιτσντάρογλου;

Στην πιο κρίσιμη στροφή των τελευταίων 100 ετών στην Τουρκία και εν όψει της μητέρας όλων των εκλογικών μαχών, η αντιπολίτευση δεν είχε την παραμικρή διάθεση να κινηθεί ριζοσπαστικά. Αντιθέτως μάλιστα. Ανέδειξε τον Κιλιτσντάρογλου ως υποψήφιο πρόεδρο ο οποίος είναι μεν ο ηγέτης του πλέον ισχυρού των έξι κομμάτων, αλλά εκτός από αδύναμη αποτελεί και μια συντηρητική επιλογή, γεγονός που δείχνει ότι το ίδιο το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας αδυνατεί να ξεφύγει από τον εγγενή συντηρητισμό του. Το CHP άλλωστε εκφράζει σε μεγάλο βαθμό το κεμαλικό κατεστημένο, δηλαδή την επί δεκαετίες κυρίαρχη δύναμη στους αρμούς της εξουσίας της γείτονος.

Η Ακσενέρ, διαθέτοντας προφανώς το στοιχειώδες πολιτικό αισθητήριο, προσπάθησε να προλάβει τη δημιουργία τετελεσμένων με την επιβολή ενός εκ των δύο δημάρχων, Κωνσταντινούπολης ή Αγκυρας, ως υποψηφίου προέδρου. Απέτυχε μεν, αλλά προκειμένου να μη διαταραχθεί ακόμα περισσότερο το εύθραυστο αντιπολιτευτικό αφήγημα, επέστρεψε κατόπιν μιας αρκετά θολής συμφωνίας, με βάση την οποία, αν εκλεγεί ο Κιλιτσντάρογλου, τότε οι Ιμάμογλου και Γιαβάς θα οριστούν αντιπρόεδροί του. Πέραν του ότι θέση αντιπροέδρου δεν προβλέπεται στο Σύνταγμα της Τουρκίας, αναρωτιέται κανείς ευλόγως: Ποιος και πως θα πρωτοκυβερνήσει μια χώρα η οποία θα ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί;

Για να μην αδικηθεί ο Κιλιτσντάρογλου, αξίζει να σημειωθεί ότι αυτός ήταν ο πολιτικός εμπνευστής των πρώτων ισχυρών ραπισμάτων που δέχθηκε ο Ερντογάν, με τις ήττες στις δημοτικές εκλογές σε Κωνσταντινούπολη και Αγκυρα. Θα μπορέσει, όμως, ένας κεμαλιστής ηγέτης να προσελκύσει τους Κούρδους, η ψήφος των οποίων ενδεχομένως να κρίνει την επερχόμενη αναμέτρηση;

Αν, δε, συνυπολογίσει κανείς την ισχυρή εθνικιστική παρουσία εντός της αντιπολίτευσης, ακόμα και μια κατ’ αρχήν συμφωνία με το φιλοκουρδικό HDP δεν σημαίνει ότι θα φέρει την πλειοψηφία των Κούρδων στην κάλπη του Κιλιτσντάρογλου.

Τα ίδια, με ακόμα πιο ισχυρές δεσμεύσεις, ισχύουν και για τους φτωχούς, συντηρητικούς μουσουλμάνους των περιοχών που επλήγησαν από τους σεισμούς, οι οποίοι ψήφιζαν έως και 70% των Ερντογάν. Μπορεί να τους εμπνεύσει ο 74χρονος οικονομολόγος και πρώην δημόσιος υπάλληλος; Στην εξίσωση πρέπει να μπει και η αλεβίτικη καταγωγή του Κιλιτσντάρογλου, κάτι που είναι βέβαιο ότι δεν αρέσει στους πλέον φανατικούς σουνίτες της Τουρκίας.

Είναι ενδιαφέρον: Η τελευταία πολιτική παράσταση του Κιλιτσντάρογλου είτε θα σημάνει την πρώτη μεγάλη νίκη της πολιτικής καριέρας του είτε την τελευταία νίκη του Ερντογάν. Ποιος ποντάρει στον Κεμάλ;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News