Ενα μεγάλο μυστήριο της γερμανικής Ιστορίας του 20ού αιώνα, ο εμπρησμός του Ράιχσταγκ το βράδυ της 27ης Φεβρουαρίου 1933, έξι ημέρες πριν από τις εκλογές που πολλαπλασίασαν τη δύναμη των ναζιστών και οδήγησαν στην εμπέδωση της δικτατορίας τους, αναμένεται να λυθεί με πρωτοποριακό τρόπο.

Ως ιστορικό γεγονός, η φωτιά στη γερμανική Βουλή δούλεψε υπέρ του Χίτλερ σε κάθε επίπεδο. Οι υποψίες σημαντικής μειοψηφίας ιστορικών όσον αφορά τους δράστες του εμπρησμού στράφηκαν στους ίδιους τους ναζιστές, οι οποίοι βγήκαν και κερδισμένοι από την υπόθεση, σε αντίθεση με τους κομμουνιστές, που υποχώρησαν σημαντικά στις κάλπες. Παρά ταύτα, ατράνταχτα στοιχεία της ενοχής του ναζιστικού κόμματος ουδέποτε εμφανίστηκαν.

Τα νεότερα γύρω από την υπόθεση αφορούν την εκταφή και έρευνα των λειψάνων του ανθρώπου ο οποίος ομολόγησε τον εμπρησμό. Ηταν κάποιος νεαρός ολλανδός εργάτης, κομμουνιστής, ονόματι Μαρίνους φαν ντερ Λούμπε. Ο 24χρονος Ντερ Λούμπε δικάστηκε, καταδικάστηκε και εκτελέστηκε. Τώρα, τα λείψανα θα ρίξουν φως στο σκέλος της πιθανής τοξίνωσης του Ολλανδού, ο οποίος στη δίκη του ήταν αξιοσημείωτα απαθέστατος.

Η εξεταζόμενη περίπτωση της δηλητηρίασής του εικάζεται ότι σχετίζεται με συνωμοτικό σχέδιο απόκρυψης των πραγματικών γεγονότων, των συνενόχων του κ.λπ., και με την εκ μέρους του ανάληψη της πλήρους ευθύνης για τον εμπρησμό. Ποιος είχε κέρδος να ομολογήσει ο Ντερ Λούμπε ότι έδρασε μόνος του και… κομμουνιστικά; Μα, ο Χίτλερ.

Αφού πρωτίστως διαπιστώθηκε ότι τα λείψανα είναι όντως του Ντερ Λούμπε, η διαδικασία ξεκίνησε. Ελπίζεται ότι θα βρεθούν στοιχεία που θα αποδεικνύουν ότι ο Ολλανδός ήταν ανδρείκελο και ενεργούμενο άλλων. Ομως, βάσει στοιχείων που έχουν προκύψει από την ιστορική έρευνα Fritz Tobias Richard J Evans, η ναζιστική ηγεσία αιφνιδιάστηκε από την εκδήλωση της πυρκαγιάς όσο και οι ηγεσίες των άλλων κομμάτων. Επιπροσθέτως, ανησύχησε μήπως επρόκειτο για κομμουνιστική εξέγερση.

Επιπλέον, η απόρριψη της ιδέα της ναζιστικής μεθόδευσης ως «θεωρίας συνωμοσίας» βασίστηκε και στην αποκάλυψη κάποιων πλαστών εγγράφων που δήθεν αποκάλυπταν ότι η φωτιά του Ράιχσταγκ ήταν μυστική συνωμοσία των χιτλερικών και όχι πράξη μεμονωμένου ατόμου. Ωστόσο, υπάρχουν πραγματολογικά δεδομένα που δημιουργούν αμφιβολίες για την αποκλειστική ενοχή του Ολλανδού: είχε σοβαρά προβλήματα όρασης, δεν γνώριζε το εσωτερικό του μεγάρου, είχε ελάχιστο εμπρηστικό εξοπλισμό, άρα παραμένει μυστήριο πώς κατάφερε να κατακάψει ολόκληρη τη Βουλή ένας άνθρωπος μόνος του.

Σήμερα, τα ερωτηματικά για την αποκλειστική ενοχή του Ντερ Λούμπε ενισχύονται από την έρευνα του αμερικανού καθηγητή Ιστορίας Μπέντζαμιν Κάρτερ Χετ, ο οποίος ανακάλυψε έγγραφο της εποχής του γεγονότος που εκφράζει τη θέση ότι η πυρκαγιά του Ράιχσταγκ ήταν «λεπτομερειακά προετοιμασμένος εμπρησμός με επιταχυντή ένα υγρό». Ο Χετ δήλωσε ότι δεν υπάρχει περίπτωση ο Ολλανδός να έβαλε φωτιά στην αίθουσα συνεδριάσεων της Βουλής μέσα σε χρόνο 15-20 λεπτών που είχε στη διάθεσή του.

Ετσι, ο Χετ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, βάσει πιθανοτήτων, τη γερμανική Βουλή έκαψε οργανωμένη ομάδα εμπρηστών, δηλαδή τα Τάγματα Εφόδου, που τότε δεν ήταν απολύτως ελέγξιμα από το ναζιστικό κόμμα. (Ο Χίτλερ εκκαθάρισε το συγκεκριμένο παραστρατιωτικό σώμα του κόμματός του έναν χρόνο αργότερα, στο τριήμερο 30 Ιουνίου έως 2 Ιουλίου 1934, στο εσωκομματικό πογκρόμ της περιβόητης Νύχτας των Μεγάλων Μαχαιριών.) Ο Χετ, πάντως, παραδέχθηκε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνδέουν τον ολλανδό κομμουνιστή με τα Τάγματα Εφόδου.

Το βρετανικό Μέσο Guardian, παρουσιάζοντας τις εξελίξεις γύρω από την υπόθεση και προβάλλοντας τις θέσεις του Χετ, έγραψε ότι ακόμη και χωρίς στοιχεία, «η συζήτηση που ξεκίνησε είναι πιο ανοιχτόμυαλη» και ότι οι οργανωτές της εκταφής και της ανάλυσης των λειψάνων του Ντερ Λούμπε αισιοδοξούν πως θα προκύψουν στοιχεία «τα οποία θα ξαναγράψουν την Ιστορία».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News