Μια μυστηριώδης στρογγυλή μπάλα, σαν τέλεια μεταλλική σφαίρα με διάμετρο περίπου 1,5 μ. ξεβράστηκε πρόσφατα στην ακτή της πόλης Χαμαμάτσου, στην Ιαπωνία, μπερδεύοντας τον κόσμο και προκαλώντας εικασίες για το τι μπορεί να είναι, ανέφερε στο BBC News σε ανταπόκρισή της από το Τόκιο η Σάιμαα Καλίλ.

Παρά τη μεταλλική εξωτερική της επιφάνεια, δεν πρόκειται για νάρκη· ελέγχθηκε από ειδικούς για βόμβες, ενώ δεν θεωρήθηκε ούτε συσκευή παρακολούθησης. Να σημειωθεί ότι  οι πρόσφατες αναφορές για κινεζικά κατασκοπευτικά μπαλόνια στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας πάνω από την αμερικανική ήπειρο έχουν τροφοδοτήσει φόβους για κάτι τέτοιο και στην Ιαπωνία.

Ωστόσο, δεν ήταν η πρώτη φορά που μια περίεργη τεράστια σφαίρα ξεβράστηκε στη στεριά: το 2019, σύμφωνα με την αστυνομία του Λονδίνου, μια ύποπτη «βόμβα» που βρέθηκε στις όχθες του Τάμεση, στο Γουάπινγκ, αποδείχθηκε ότι δεν ήταν παρά ένα γιγάντιο χριστουγεννιάτικο στολίδι. Ούτε ήταν το πρώτο μυστηριώδες αντικείμενο που εμφανίστηκε σε παραλία.

Αυτά τα ευρήματα αποκαλύπτουν συχνά πόσο μακριά μπορούν να ταξιδέψουν τα αντικείμενα και πόσον καιρό μπορούν να παραμείνουν σχεδόν άθικτα μέσα στη θάλασσα. Υλικά όπως το πλαστικό ή το καουτσούκ μπορούν να αντέξουν στον ωκεανό για δεκαετίες και να ταξιδέψουν χιλιάδες μίλια, υπογραμμίζει στο BBC Future ο ο Ρίτσαρντ Φίσερ.

Το 2020, το National Trust έδωσε στη δημοσιότητα μια λίστα με αντικείμενα που βρέθηκαν σε βρετανικές παραλίες και είχαν έρθει από μακριά: μεταξύ άλλων, ένα σπρέι για μύγες από τη Ρωσία, ένα αεροζόλ από τη Σαουδική Αραβία, ένα σακουλάκι με τσιπς του 1976 και υπολείμματα ενός πικνίκ της δεκαετίας του 1980.

Οι ερευνητές μπορούν μερικές φορές να μαντέψουν την προέλευση αντικειμένων που ξεβράζονται χρησιμοποιώντας χάρτες των ωκεάνιων ρευμάτων, οι οποίοι είναι σχολαστικά σχεδιασμένοι. Για τον λόγο αυτόν, από τη δεκαετία του 1980 οι ειδικοί Επιστημών της Θάλασσας χρησιμοποιούν μια τυποποιημένη σειρά από παρασυρόμενες σημαδούρες, οι οποίες στέλνουν ένα μήνυμα για τη θέση τους κάθε λίγες ώρες.

Πριν από μία δεκαετία, ωκεανογράφοι χρησιμοποίησαν αυτά τα δεδομένα για να κατασκευάσουν έναν διαδραστικό χάρτη, ο οποίος αποκαλύπτει πόσο μακριά μπορούν να ταξιδέψουν τα επιπλέοντα συντρίμμια. Κάντε κλικ σε ένα σημείο στον ωκεανό και ο χάρτης θα σας πει πού θα καταλήξει ένα αντικείμενο μετά από ημέρες, εβδομάδες ή μήνες. Για παράδειγμα, ένα αντικείμενο που έπεσε στα ανοικτά των ακτών της Ιαπωνίας θα μπορούσε να φτάσει στην ακτή της Καλιφόρνιας μετά από περίπου τρία χρόνια.

Μερικές φορές, ωστόσο, τα ίδια τα συντρίμμια βοηθούν τους επιστήμονες να χαρτογραφήσουν τα ωκεάνια ρεύματα.

Το πιο διάσημο παράδειγμα υπολειμμάτων ναυαγίου που επιπλέουν, και τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για τον σκοπό αυτό, ήταν τα «Friendly Floatees», 29.000 κομμάτια (πλαστικές χελώνες, πάπιες, βατράχια και κάστορες) που έπεσαν το 1992 στον Ειρηνικό από το πλοίο «Ever Laurel». Συνέχισαν να ανακαλύπτονται επί τουλάχιστον μία δεκαετία, επιτρέποντας στους ερευνητές να παρακολουθούν τον ρυθμό, τη θέση και την εμβέλεια των ωκεάνιων ρευμάτων. (Διαβάστε εδώ περισσότερα για τα μυστικά που αποκαλύπτονται από τα σκουπίδια των ωκεανών)

Στην Ιαπωνία, όπου αυτή την εβδομάδα βρέθηκε η γιγάντια σφαίρα, οι ερευνητές στράφηκαν επίσης σε επιπλέοντα υπολείμματα για να χαρτογραφήσουν τα ρεύματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται φυσικά αντικείμενα, όπως κομμάτια ελαφρόπετρας από υποθαλάσσια ηφαίστεια, αλλά και απορριπτόμενα αντικείμενα, όπως δοχεία μελάνης εκτυπωτών, σύριγγες, μπάλες του γκολφ, επαγγελματικές κάρτες και μπουκάλια ποτών, σύμφωνα με τον Σιγκέρου Φουτζιέντα, από το Πανεπιστήμιο της Καγκοσίμα.

Σε ένα έγγραφο που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, ο Φουτζιέντα πρότεινε έναν νέο τρόπο για την παρακολούθηση των ωκεάνιων ρευμάτων: τους αναπτήρες τσιγάρων. «Οι αναπτήρες μίας χρήσης είναι ένας από τους λίγους τύπους θαλάσσιων απορριμμάτων με στοιχεία για την προέλευσή τους, επειδή έχουν τυπωμένες πληροφορίες για τη χώρα ή την πόλη όπου έχουν χρησιμοποιηθεί» γράφει. Επιπλέον, ένας αναπτήρας «μπορεί να μείνει για πολύ χρόνο στη θάλασσα, λόγω της στιβαρής και κούφιας κατασκευής του. Και μπορεί εύκολα να εντοπιστεί σε μια παραλία, χάρη στο λαμπερό χρώμα και το μικρό του μέγεθος».

Ο ιάπωνας ειδικός ανέλυσε 79.948 αναπτήρες που συλλέχθηκαν σε παραλίες και εκβολές ποταμών στον Βόρειο Ειρηνικό, από την Ιαπωνία έως τις ΗΠΑ, σε διάστημα επτά χρόνων. Ετσι, κατάφερε να χαρτογραφήσει και να παρακολουθεί τις ροές θαλάσσιων απορριμμάτων σε όλη την Ασία και τις ΗΠΑ, κάτι που θα μπορούσε να επιτρέψει στις χώρες να κατανοήσουν καλύτερα από πού προέρχονται τα ρυπογόνα πλαστικά και τα σκουπίδια που εμφανίζονται στις παραλίες τους.

Τέτοιες πληροφορίες θα μπορούσαν, επίσης, να βοηθήσουν στον εντοπισμό του τρόπου με τον οποίο ξενικά είδη ψαριών έχουν τη δυνατότητα να διασχίζουν ωκεανούς πάνω σε πλωτά συντρίμμια, ώστε να αποικίσουν νέες περιοχές. Το 2011, το τσουνάμι που έπληξε την Ιαπωνία έριξε στη θάλασσα πέντε εκατομμύρια τόνους συντριμμιών. Ορισμένα από αυτά πέρασαν περισσότερο από έναν χρόνο επιπλέοντας στον Βόρειο Ειρηνικό· ανάμεσά τους ήταν και τα υπολείμματα μιας αποβάθρας μήκους 18 μέτρων, που παρασύρθηκε επί 451 ημέρες, προτού ξεβραστεί στις ακτές των δυτικών ΗΠΑ και του Καναδά.

Διαπιστώθηκε ότι είδη θαλάσσιας ζωής που συνήθως συναντώνται μόνο στα ρηχά νερά της Ιαπωνίας έκαναν «οτοστόπ» σε συντρίμμια. Ανάμεσα στα συντρίμμια που ανέλυσαν, οι ερευνητές βρήκαν 289 θαλάσσια πλάσματα που κανονικά κατοικούν στις ακτές της Ιαπωνίας· ανάμεσά τους και έναν εξαιρετικά αρπακτικό αστερία, που ονομάζεται αστερίας του Βορείου Ειρηνικού, εγείροντας φόβους ότι μπορεί να εγκατασταθεί στα ύδατα της Βόρειας Αμερικής και να αρχίσει να καταστρέφει την τοπική βιοποικιλότητα.

Οσο για την ταυτότητα της μυστηριώδους μεταλλικής σφαίρας που εμφανίστηκε στην Ιαπωνία, ήταν άγνωστη μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης του άρθρου του Ρίτσαρντ Φίσερ στο BBC Future. Η πιο πιθανή εξήγηση, ωστόσο, είναι λίγο πιο βαρετή από τα ζοφερά σενάρια  που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: πρόκειται πιθανόν για κάποιο είδος σημαδούρας αγκυροβολίου, κάτι που μάλλον δεν θα εμποδίσει τους ανθρώπους και τα μέσα ενημέρωσης να συνεχίσουν να κάνουν εικασίες, όπως ακριβώς συμβαίνει κάθε φορά που ένα μεγάλο μυστηριώδες αντικείμενο ξεβράζεται σε κάποια ακτή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News