Το πρώτο κονβόι ανθρωπιστικής βοήθειας για τους σεισμόπληκτους στις περιοχές της βόρειας Συρίας, που ελέγχονται από τους αντάρτες, διέσχισε την Πέμπτη το συνοριακό πέρασμα Μπαμπ αλ Χάουα.

Εξι φορτηγά, τα οποία μεταφέρουν κυρίως σκηνές και άλλα είδη πρώτης ανάγκης, πέρασαν στο συριακό έδαφος από την Τουρκία.

Σύμφωνα όμως με τον Μάζεν Αλούχ, αξιωματούχο στο συνοριακό πέρασμα, πρόκειται για βοήθεια η οποία αναμενόταν πριν από τον σεισμό της Δευτέρας.

Λίγο νωρίτερα ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Γκερ Πέντερσεν, είχε δηλώσει ότι οι Σύροι που έχουν πληγεί από τον φονικό σεισμό έχουν ανάγκη «για περισσότερα από τα πάντα» σε ό,τι αφορά τη βοήθεια.

«Εχουμε ανάγκη από ζωτικής σημασίας βοήθεια», είχε τονίσει ο Πέντερσεν μιλώντας στους δημοσιογράφους από τη Γενεύη: «Την έχουν απελπισμένα ανάγκη άμαχοι όπου κι αν βρίσκονται, ανεξαρτήτως συνόρων και ορίων. Την έχουμε άμεσα ανάγκη μέσω των πιο γρήγορων, πιο άμεσων και πιο αποτελεσματικών οδών».

«Λάβαμε διαβεβαιώσεις ότι θα μπορέσουμε να περάσουμε ανθρωπιστική βοήθεια» από το Μπαμπ αλ Χάουα, είχε σημειώσει ο ίδιος, ζητώντας «να μην πολιτικοποιηθεί» η παροχή βοήθειας στον συριακό λαό, ώστε να φτάσει εκεί που την έχουν περισσότερο ανάγκη.

Παράλληλα η Τουρκία προσπαθεί να ανοίξει άλλα δύο συνοριακά περάσματα με τη Συρία ώστε να περάσει ανθρωπιστική βοήθεια στη γειτονική της χώρα.

Το Μπαμπ αλ Χάουα, που βρίσκεται στην επαρχία Χατάι στη νότια Τουρκία, είναι αυτή τη στιγμή το μοναδικό πέρασμα μέσω του οποίου παραδίδεται ζωτικής σημασίας βοήθεια στις ανταρτοκρατούμενες περιοχές της βόρειας Συρίας, βάσει απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

«Κάποιοι δρόμοι στη συριακή πλευρά των συνόρων έχουν υποστεί ζημιές. Η βοήθειά μας και η διεθνής βοήθεια δυσκολεύεται να περάσει λόγω των καταστροφών», είπε την Τετάρτη ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

«Για τον λόγο αυτό, προσπαθούμε να ανοίξουμε δύο άλλα περάσματα. Για ανθρωπιστικούς λόγους εξετάζουμε επίσης το άνοιγμα συνοριακών περασμάτων σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης» της Συρίας, είχε προσθέσει.

Τι συμβαίνει στη Συρία

Ο σεισμός έφερε στο προσκήνιο ένα ζήτημα με το οποίο η Συρία παλεύει εδώ και χρόνια: την πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια, σημειώνει η Washington Post.

Η παροχή βοήθειας στη Συρία περιπλέκεται σε μεγάλο βαθμό λόγω του εμφυλίου πολέμου που ξεκίνησε το 2011, ο οποίος έχει αφήσει τη χώρα διαιρεμένη σε τρία κύρια μέρη: τις περιοχές που ελέγχει η κυβέρνηση, ένα τμήμα που ελέγχεται από τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ κουρδικές δυνάμεις και έναν θύλακα που ελέγχεται από την αντιπολίτευση στα βορειοδυτικά, όπου σχεδόν τα δύο τρίτα των 4,5 εκατομμυρίων κατοίκων της έχουν εκτοπιστεί από αλλού και η ανθρωπιστική κρίση ήταν έντονη πριν από τον σεισμό.

Η συριακή κυβέρνηση στέλνει τους μαχητές και τους αμάχους από τις περιοχές που ανακατέλαβε στην ήδη εξαθλιωμένη επαρχία Ιντλίμπ, στα σύνορα με την Τουρκία. Εκτός από τους τακτικούς βομβαρδισμούς των κυβερνητικών δυνάμεων, που άφησαν ερείπια παντού, η πείνα και οι αρρώστιες είχαν αποδεκατίσει τον πληθυσμό.

Η ανθρωπιστική βοήθεια στις ανταρτοκρατούμενες περιοχές της βόρειας Συρίας φτάνει μέσω της Τουρκίας βάσει ενός διασυνοριακού μηχανισμού που δημιουργήθηκε το 2014 έπειτα από απόφαση του ΟΗΕ, η οποία ανανεώνεται τακτικά.

Η βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών από την Τουρκία έφθασε σε 2,7 εκατ. ανθρώπους στη βορειοδυτική Συρία κάθε μήνα της περυσινής χρονιάς, συγκριτικά με 43.500 ανθρώπους τον μήνα που λάμβαναν βοήθεια από διαδρομές εντός της Συρίας από τον Αύγουστο του 2021.

Η βοήθεια όμως παρεμποδίζεται από τους περιορισμούς που επιβάλλει η συριακή κυβέρνηση, η οποία απαγορεύει επίσης σε ορισμένες διεθνείς οργανώσεις να έχουν πρόσβαση στην περιοχή.

Η βοήθεια πρέπει επίσης να εγκρίνεται από την τουρκική κυβέρνηση, καθώς εισρέει στον ανταρτοκρατούμενο θύλακα μόνο μέσω του περάσματος Μπαμπ αλ Χάουα στα τουρκικά σύνορα.

«Αλλά η Τουρκία δεν μπορεί πια να δώσει προτεραιότητα στη διευκόλυνση της βοήθειας προς τους Σύρους», δήλωσε ο Μαρκ Λόουκοκ, πρώην επικεφαλής των ανθρωπιστικών υποθέσεων του ΟΗΕ.

Η παράδοση βοήθειας στον θύλακα εξαρτιόταν από μια ψηφοφορία κάθε έξι μήνες από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά το 2020 η Ρωσία ανάγκασε όλα τα συνοριακά περάσματα βοήθειας να κλείσουν εκτός από το Μπαμπ αλ Χάουα, περιγράφοντας τη βοήθεια ως παραβίαση της κυριαρχίας του συμμάχου της, της συριακής κυβέρνησης.

Οι φόβοι αυξάνονται κάθε έξι μήνες ότι η Ρωσία θα θέσει βέτο για το τελευταίο πέρασμα, το οποίο τα Ηνωμένα Εθνη θεωρούν ως τη μόνη βιώσιμη οδό για την παράδοση σωτήριας βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, νερού, καταφυγίων και ιατρικής βοήθειας.

Τώρα, με τον σεισμό, οι δρόμοι προς το Μπαμπ αλ Χάουα έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές και η διασυνοριακή ανταπόκριση έχει διακοπεί, σύμφωνα με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ, που επικαλείται τοπικές πηγές. Ο δρόμος που συνδέει την πόλη Γκαζιαντέπ με το πέρασμα, βρίσκεται σε μια από τις πιο κατεστραμμένες περιοχές και είναι πολύ δύσκολα προσπελάσιμος.

«Κόπωση» των δωρητών

Οι διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις παρέχουν βοήθεια στην Ιντλίμπ και τις γύρω περιοχές εδώ και χρόνια. Αλλά λόγω αυτού που οι αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών έχουν ονομάσει «κόπωση της Συρίας», οι δωρεές έχουν μειωθεί και η προσοχή έχει στραφεί αλλού, ιδίως μετά την περσινή ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα.

Οι προηγούμενες ανθρωπιστικές προσπάθειες ήταν στην καλύτερη περίπτωση προσωρινά μέτρα, αφήνοντας ελάχιστα έως καθόλου περιθώρια για ετοιμότητα εκτάκτου ανάγκης σε περίπτωση φυσικής καταστροφής.

Η συριακή κυβέρνηση έχει ένα μακρύ «ιστορικό αντίστασης και προσπάθειας να εμποδίσει τους ανθρώπους να περάσουν», είπε ο Λούκοκ.

Ο ίδιος δήλωσε ότι οι λύσεις περιλαμβάνουν δωρεές στα Λευκά Κράνη, μια βρετανική και αμερικανική υποστηριζόμενη οργάνωση πολιτικής προστασίας, τα μέλη της οποίας εργάζονται ακούραστα από τον σεισμό, ξεθάβοντας μόνοι τους νεκρούς. Τα Ηνωμένα Εθνη πρέπει επίσης να επεκτείνουν τους μηχανισμούς βοήθειας από την Τουρκία και να ασκήσουν διεθνή πίεση στη Συρία ώστε η κυβέρνηση να άρει τους περιορισμούς, πρόσθεσε.

Τα Λευκά Κράνη ανακοίνωσαν ότι η Βρετανία θα αποδεσμεύσει επιπλέον 967.000 δολάρια για την υποστήριξή τους και ότι η Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ έχει έρθει σε επαφή μαζί τους αναζητώντας τρόπους να επιλύσει τα πιο επείγοντα προβλήματα.

Ωστόσο, ο Λόουκοκ δεν ήταν αισιόδοξος ότι η συριακή κυβέρνηση θα διευκόλυνε την πρόσβαση των διεθνών οργανώσεων, δεδομένου του ιστορικού της. «Δεν θέλει οι άνθρωποι να βρίσκονται σε μέρη που δεν ελέγχουν».

Η βορειοδυτική Συρία υποφέρει εδώ και καιρό από τακτικούς βομβαρδισμούς -οι τελευταίες επιδρομές έγιναν τον Ιανουάριο. Η χολέρα έχει σαρώσει την περιοχή λόγω της έλλειψης πρόσβασης σε καθαρό νερό. Τώρα ο σεισμός έχει καταστρέψει το Διαδίκτυο και το ηλεκτρικό ρεύμα και κατέστρεψε τα ήδη ετοιμόρροπα καταφύγια.

Η πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια είναι πολιτικοποιημένη, ιδίως στη βορειοδυτική Συρία. Ο διευθυντής ετοιμότητας και αντιμετώπισης εκτάκτου ανάγκης της Διεθνούς Επιτροπής Διάσωσης δήλωσε ότι τα διαθέσιμα συνοριακά περάσματα είναι «ανεπαρκή» και έχουν ζητήσει αυξημένη πρόσβαση -η δυσκολία του έργου επιδεινώνεται από τις εκτεταμένες ζημιές στις υποδομές, τα κτίρια και τους δρόμους από τον σεισμό.

Πόσο επηρεάζουν οι δυτικές κυρώσεις

Στην άλλη πλευρά της εξίσωσης βρίσκονται οι περιοχές που κατέχει η κυβέρνηση του Μπασάρ αλ-Ασαντ, η οποία αντιμετωπίζει αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις. Οι ξένες κυβερνήσεις και πολλές διεθνείς ομάδες βοήθειας αποφεύγουν να δρομολογούν τη βοήθεια απευθείας μέσω της κυβέρνησης, στην οποία έχουν επιβάλει κυρώσεις για εγκλήματα πολέμου κατά του ίδιου του λαού της. Η πεποίθηση ότι η βοήθεια θα τσεπωθεί από κερδοσκόπους πολέμου και σύρους αξιωματούχους είναι ευρέως διαδεδομένη, σημειώνει η Post.

Το σύνολο των αμερικανικών κυρώσεων έχει ως στόχο να αναγκάσει την κυβέρνηση να σταματήσει τους βομβαρδισμούς και να σταματήσει τις ευρέως τεκμηριωμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Την Τρίτη, η συριακή κυβέρνηση αμφισβήτησε αυτόν τον ισχυρισμό. Το υπουργείο Εξωτερικών της Συρίας επέρριψε την ευθύνη στους Δυτικούς, λέγοντας ότι οι Σύροι αναγκάζονται να «σκάβουν μερικές φορές μέσα στα χαλάσματα με τα χέρια, επειδή τα εργαλεία για την απομάκρυνση των ερειπίων τους απαγορεύονται και χρησιμοποιούν τα πιο απλά, παλιά εργαλεία επειδή τιμωρούνται από τους Αμερικανούς, οι οποίοι τους εμποδίζουν τις απαραίτητες προμήθειες και τον εξοπλισμό».

Η συριακή κυβέρνηση συχνά επιρρίπτει την ευθύνη για μεγάλο μέρος των δεινών της στις διεθνείς κυρώσεις, σε μια προσπάθεια να κατευθύνει την οργή των πολιτών σε εξωτερικές δυνάμεις.

Την Τρίτη, ο διευθυντής της Ερυθράς Ημισελήνου της Συρίας ζήτησε την άρση των κυρώσεων «για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες του καταστροφικού σεισμού». Είπε ότι η Συρία χρειάζεται βαρέα μηχανήματα, ασθενοφόρα και πυροσβεστικά οχήματα για να συνεχίσει τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και να καθαρίσει τα συντρίμμια, «κάτι που απαιτεί την άρση των κυρώσεων στη Συρία το συντομότερο δυνατό». Είπε ότι υπήρχαν μόνο 30-40 ασθενοφόρα που επιχειρούσαν στην κατεστραμμένη περιοχή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News