Τα αποκαλυπτήρια μιας μαρμάρινης προτομής του Ιωσήφ Στάλιν στην πόλη που από το 1925 έως το 1961 έφερε το όνομά του έγιναν σε επίσημη τελετή την παραμονή της επίσκεψης του Βλαντίμιρ Πούτιν στο Βόλγκογκραντ.
«To 1956, στο 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ, άρχισε η διαδικασία για την απώθηση της μνήμης του δικτάτορα και την αναμέτρηση με την περίοδο των εγκλημάτων που προκάλεσαν εκατομμύρια θύματα από λιμούς, μαζικές απελάσεις και εκτελέσεις με συνοπτικές διαδικασίες», θυμίζει σε κείμενό του ο Τζανλούκα ντι Φέο της La Repubblica, αναφερόμενος στην πασίγνωστη εισήγηση («Για την προσωπολατρία και τις συνέπειές της») που εκφώνησε, κεκλεισμένων των θυρών, στο συνέδριο ο Νικίτα Χρουστσόφ την 25η Φεβρουαρίου του 1956, κηρύσσοντας πρακτικά την έναρξη της αποσταλινοποίησης.
Στη συνέχεια, όμως, «η νοσταλγία για τα περασμένα μεγαλεία τον κατέστησε σταδιακά εκ νέου αντικείμενο λατρείας», ενώ σήμερα η ίδια νοσταλγία «γυρίζει τους δείκτες της Ιστορίας όπισθεν ολοταχώς, σε σημείο που να αποκαθιστά τον πιο αιμοσταγή δικτάτορα», γράφει ο ιταλός δημοσιογράφος.
A monument to Stalin was opened in Volgograd: it was installed near the panorama museum “Battle of Stalingrad”. Very close is the sculpture “Going to Heaven” – a monument to the victims of the Stalin’s political repressions of 1917-1956. pic.twitter.com/IecN5FSScw
— NEXTA (@nexta_tv) February 1, 2023
Ο Χρουστσόφ, ο οποίος ως πολιτικός επίτροπος διαδραμάτισε ηγετικό ρόλο στη Μάχη του Στάλινγκραντ, υποβίβασε ακόμη και τον ρόλο που είχε διαδραματίσει ο Στάλιν ως ανώτατος διοικητής στον αγώνα κατά των ναζιστών. Και στο πλαίσιο της «Damnatio Memoriae», της καταδίκης της μνήμης, το Στάλινγκραντ στη Ρωσία κατέστη εκ νέου Βόλγκογκραντ και το Σταλίνο στην Ουκρανία Ντονέτσκ.
Ωστόσο, σήμερα ο Στάλιν βρίσκεται εκ νέου στο προσκήνιο χάρη στον ρώσο πρόεδρο, γεγονός που, σύμφωνα πάντα με τον σχολιαστή της La Repubblica, δεν είναι τυχαίο. «Ο Πούτιν ανέκαθεν θεωρούσε τον Στάλιν πυξίδα στην πορεία του προς την εξουσία. Μετά το τέλος της ΕΣΣΔ, μέσα στο χάος της ιδιαίτερης απόπειρας οικοδόμησης μιας δημοκρατίας, η δημοτικότητα του δικτάτορα είχε εκτιναχθεί και αυτό έπεισε τον νεαρό πρωθυπουργό ότι μόνο ένας ισχυρός άνδρας θα μπορούσε να κυβερνήσει τη Ρωσία», γράφει.
To 2009, ως πρωθυπουργός της Ρωσίας (με πρόεδρο το ανδρείκελό του, Ντμίτρι Μεντβέντεφ) ο Πούτιν είχε επαινέσει τον Στάλιν για την εκβιομηχάνιση της ΕΣΣΔ και τη νίκη του εναντίον του Χίτλερ, σημειώνοντας, ωστόσο, πως το κόστος σε ανθρώπινες ζωές ήταν απαράδεκτο.
Τώρα, όμως, που «οι ρώσοι νεοσύλλεκτοι πηγαίνουν να σκοτωθούν στα χαρακώματα της Ουκρανίας, αυτό το κόστος είναι και πάλι ανεκτό: η προπαγάνδα του Κρεμλίνου εμμένει στα συνθήματα του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου εναντίον του Χίτλερ, (γιατί είναι) τα μοναδικά που μπορούν να ενώσουν μια χώρα που έχει συρθεί στη σφαγή».
«Ετσι, το πρόσωπο με το μουστάκι τιμάται εκ νέου –με στρατιώτες να καταθέτουν κόκκινα λουλούδια–, ως σύμβολο βάναυσο αλλά και καθησυχαστικό, που προσφέρει μια ελπίδα νίκης. Πρόκειται για την έσχατη λύση ενός καθεστώτος που δεν έχει άλλα επιχειρήματα για να δικαιολογήσει την τρέλα της σύρραξης», καταλήγει ο Τζανλούκα ντι Φέο.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News