H κυβέρνηση αναζητεί τρόπους για να κόψει τον «γόρδιο δεσμό» της αύξησης των δόσεων των στεγαστικών δανείων που πυροδοτεί η επιθετική πολιτική της αύξησης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία αύξησε την Πέμπτη κατά μισή μονάδα τα ευρωεπιτόκια. Ηταν η πέμπτη κατά σειρά άνοδος από τον Ιούλιο του 2022.

Αυτό σημαίνει ότι προστίθεται νέο βάρος το οποίο καλούνται να σηκώσουν οι οικογενειακοί προυπολογισμοί. Και παράλληλα κυβέρνηση και τράπεζες αναζητούν λύση -όχι πάντα στο καλύτερο κλίμα- στο πρόβλημα που οξύνεται σε αυτή την οικονομικά και πολιτικά ευαίσθητη περίοδο.

Με εντολή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, επιταχύνεται η υλοποίηση των προγραμμάτων στεγαστικής πολιτικής για τους νέους και τα φτωχότερα στρώματα από τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη.

Παράλληλα, κινητοποιήθηκαν οι τράπεζες που ανέλαβαν να καλύψουν το 50% της αύξησης των δόσεων των στεγαστικών δανείων για 30.000 και πλέον ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας την Παρασκευή, προχωρούν μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού με ταχύτερο ρυθμό οι διαγραφές οφειλών και ρυθμίσεις για παλαιότερα κόκκινα δάνεια.

Προβληματισμός…

Ωστόσο στο Μέγαρο Μαξίμου και στο οικονομικό επιτελείο υπάρχει προβληματισμός. Κι αυτό γιατί η μεγάλη επιβάρυνση τουλάχιστον κατά 20% των δόσεων των στεγαστικών δανείων από την αύξηση των ευρωεπιτοκίων που ξεκίνησε το καλοκαίρι, πέραν της ακρίβειας, προκαλεί επιπλέον κόστος στα νοικοκυριά.

Με αυτά τα δεδομένα οικονομικοί υπουργοί συζητούν τις δυνατότητες που υπάρχουν προκειμένου να βοηθήσουν τους δανειολήπτες, όπως έγινε και στο παρελθόν.

Η μία λύση είναι να επανέλθουν στο πρόγραμμα «γέφυρα» που ίσχυσε την περίοδο της καραντίνας, αλλά αυτό προς το παρόν το ανέλαβαν οι ίδιες οι τράπεζες.

Το δεύτερο μέτρο που χαρακτηρίζεται ως «μεγάλη υπόθεση» είναι να επανέλθει η φοροαπαλλαγή για τους τόκους των στεγαστικών δανείων που ίσχυε για την απόκτηση πρώτης κατοικίας.  Το μέτρο αυτό κόπηκε την περίοδο των μνημονίων, αλλά λόγω των συνθηκών επανέρχεται στο τραπέζι.

Πόσο επιβαρύνθηκαν οι δόσεις των δανείων

Μια τέτοια λύση υποστηρίζουν τόσο οι δανειολήπτες όσο και οι τράπεζες καθώς με αυτό τον τρόπο μπορεί να ελαφρυνθούν τα νοικοκυριά στην περίοδο υψηλών επιτοκίων που έχει εισέλθει η οικονομία.

Ηδη τα βασικά επιτόκια του ευρώ αυξήθηκαν μέσα σε οκτώ μήνες από το μηδέν στο 3% ενώ όπως προειδοποίησε η Κριστίν Λαγκάρντ θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες κι άλλες αυξήσεις. Επειδή ακριβώς τα περισσότερα δάνεια καταναλωτικά και στεγαστικά που έχουν δοθεί από τις τράπεζες έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο το οποίο (συνήθως) είναι συνδεδεμένο με το Euribor μηνός ή τριμήνου, ο υπολογισμός της επιβάρυνσης είναι εύκολος.

Το Euribor μηνός που ήταν αρνητικό μέχρι τα μέσα του περασμένου Ιουλίου, αυξήθηκε στο 0,7% στο τέλος Σεπτεμβρίου, στο 1,2 % την τελευταία ημέρα του Οκτωβρίου και την Παρασκευή, μετά τις τελευταίες αποφάσεις της ΕΚΤ, βρέθηκε στο 2,26%.

Αυτό σημαίνει ότι για ένα δάνειο ύψους 100.000 ευρώ το τελικό επιτόκιο (Euribor συν περιθώριο της τράπεζας) αυξήθηκε κατά 2,2 μονάδες. Η συνολική επιβάρυνση των δόσεων για ένα ολόκληρο χρόνο και συγκεκριμένα τους προσεχείς 12 μήνες είναι 2.200 ευρώ, η περίπου 180 ευρώ κάθε μήνα.

Πρέπει να σημειώσουμε τα εξής:

-Η αύξηση των δόσεων αφορά στα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου,

-Οι δόσεις μένουν σταθερές για να δάνεια σταθερού επιτοκίου, στα οποία τα επιτόκια ναι μεν ήταν υψηλότερα, αλλά τώρα δεν παρασύρονται από το κύμα αυξήσεων της ΕΚΤ

-Οι επιβαρύνσεις στις δόσεις μπορεί να είναι μεγαλύτερες ή μικρότερες, ανάλογα με το ποσό ή τη διάρκεια του δανείου, κυρίως, όμως, με βάση τη διάρκεια που απομένει για να λήξει. Οι τόκοι εξοφλούνται τα πρώτα χρόνια, άρα εάν το δάνειο βρίσκεται στην πρώτη τριετία ή πενταετία πληρωμών, μπορεί το επιπλέον κόστος να είναι μεγαλύτερο.

86.350 ρυθμίσεις από τις τράπεζες

Την ίδια στιγμή, οι τράπεζες που επιδιώκουν με κάθε τρόπο, με όλες τις δυνατές λύσεις να μην δημιουργηθεί ένα νέο κύμα μη εξυπηρετούμενων δανείων -δηλαδή «κόκκινων δανείων»- είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις με πρώτη λύση την επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου, ώστε να παραμείνει σταθερή η δόση για τα νοικοκυριά.

Μόνον κατά τη διάρκεια του 2022, ανταποκρινόμενες στην ανάγκη στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, οι τράπεζες της χώρας προχώρησαν σε διμερείς συμφωνίες με 86.350 δανειολήπτες για δάνεια ύψους άνω των 5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,5 δισ. ευρώ αφορούν στεγαστικά δάνεια, εξασφαλισμένα με ακίνητα.

«Κούρεμα» δόσης για τα ευάλωτα νοικοκυριά

Παράλληλα, σε υλοποίηση της συμφωνίας με την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, οι τέσσερις συστημικές Τράπεζες προωθούν σειρά δράσεων για την ενεργή διαχείριση των χαρτοφυλακίων τους, με στόχο την υποστήριξη δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες.

Ως προς το σχέδιο στήριξης των ενήμερων ευάλωτων δανειοληπτών που συμφωνήθηκε στον κύκλο
συναντήσεων με τον υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα, για την επιδότηση της δόσης στεγαστικών δανείων ή και δανείων μικρών επιχειρήσεων, με εμπράγματη ασφάλεια στην πρώτη κατοικία, με δική τους δαπάνη, οι τράπεζες άνοιξαν την πλατφόρμα που υποδέχεται τα αιτήματα των δικαιούχων.
Ηδη από την 1 η Φεβρουαρίου 2023, οι δανειολήπτες μπορούν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους στην πλατφόρμα (στο παρακάτω link), προκειμένου να τύχουν της σχετικής στήριξης, με πρώτο βήμα την έκδοση σχετικής βεβαίωσης ευαλώτου δανειολήπτη.

Επιδότηση του 50%

Υπενθυμίζεται πως το σχέδιο προβλέπει την επιδότηση ποσοστού 50% της αύξησης του επιτοκίου (με ημερομηνία αναφοράς για τον υπολογισμό της αύξησης την 30.6.2022) για διάστημα 12 μηνών, ενώ τα αναλογούντα ποσά εκτιμάται πως θα ξεκινήσουν να πιστώνονται στους λογαριασμούς των δικαιούχων τον Απρίλιο.

Παράλληλα, οι τράπεζες αξιοποιούν τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών ιδιωτών και προχωρούν σε σειρά διμερών ρυθμίσεων στηρίζοντας δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εξυπηρέτηση των δανειακών τους υποχρεώσεων.

Και εξωδικαστικές λύσεις και ρυθμίσεις

Οπως δήλωσε ο υπουργός των Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας η γενική γραμματεία ιδιωτικού χρέους ανοίγει το βηματισμό της και επιταχύνει τις διαδικασίες εξωδικαστικού συμβιβασμού.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση με τα απολογιστικά στοιχεία του Ιανουαρίου, λύση στο πρόβλημα της υπερχρέωσης βρήκαν περισσότερα από 3.300 νοικοκυριά και επαγγελματίες που χρωστούσαν στο δημόσιο και τις τράπεζες πάνω από 1,1 δισ. Ευρώ.

Το ποσοστό οφειλών που διαγράφηκε ανήλθε στο 22,0% για οφειλές προς Δημόσιο και 31,5% για οφειλές προς τις τράπεζες. Το 40% (€439 εκ.) των ρυθμίσεων έχουν λάβει ποσοστό διαγραφής μεγαλύτερο του 30% ενώ το 33% των οφειλών ρυθμίστηκε με διάρκεια μεγαλύτερη των 20 ετών

Εθνικό πρόγραμμα στέγασης

Παράλληλα και προκειμένου να αποσυμπιεστούν κοινωνικές ομάδες από το μεγάλο πρόβλημα της ακριβής στέγης ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο, προκειμένου στη συνέχεια να έρθει στη Βουλή, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης 2023- 2027 που θα χρηματοδοτηθεί με 72 εκατομμύρια ευρώ.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις που εκτιμάται ότι θα βοηθήσουν περί τα 5.700 νοικοκυριά.

Ο υπουργός ανέλυσε τις σημαντικότερες δράσεις του σχεδίου, στις οποίες περιλαμβάνονται:

– Το Πρόγραμμα «Κάλυψη» μέσω του οποίου θα αξιοποιηθεί το υφιστάμενο απόθεμα διαμερισμάτων του προγράμματος «ΕΣΤΙΑ». Στόχος είναι η διάθεση τουλάχιστον 1.000 διαμερισμάτων ως κοινωνικές κατοικίες σε νέους ηλικίας 25-39 ετών, δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, χωρίς ιδιόκτητη πρώτη κατοικία. Το πρόγραμμα που έχει προϋπολογισμό 21,5 εκατ. ευρώ θα καλύπτει το κόστος μίσθωσης της κατοικίας για διάστημα τριών ετών και τυχόν δαπάνες επισκευών, όπου απαιτείται. Οι πρώτες κατοικίες θα παραδοθούν εντός του Μαρτίου.

-Το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους» που μετατράπηκε από πιλοτικό σε μόνιμο εργαλείο κοινωνικής πολιτικής και λειτουργεί σε 43 Δήμους σε όλη τη χώρα παρέχοντας επιδότηση ενοικίου στους ωφελούμενους για δυο χρόνια. και πληρωμή λογαριασμών ΔΕΚΟ και επιδότηση του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών για ένα χρόνο για εξεύρεση εργασίας σε ιδιωτικές
επιχειρήσεις ή για τη δημιουργία επιχείρησης.

– Το πιλοτικό πρόγραμμα Κοινωνικής Κατοικίας που και θα υλοποιηθεί στους Δήμους Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Στοχεύει στην πρόληψη και την αντιμετώπιση του αποκλεισμού από κατοικία ευάλωτων ομάδων που απειλούνται ή αντιμετωπίζουν έλλειψη στέγης, κάνοντας χρήση μέρους του ιδιωτικού και δημόσιου στεγαστικού αποθέματος που δεν χρησιμοποιείται. Προβλέπεται μάλιστα η επέκτασή και σε άλλους μεγάλους δήμους της χώρας μέσω της ένταξής του στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News