Για έναν σημαντικό ουκρανό αξιωματούχο, η πτώση προήλθε από μια μοιραία αδυναμία του: Δεν μπορούσε να κρύψει την αγάπη του για πολυτελή αυτοκίνητα.

Τον Οκτώβριο, το ουκρανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Bihus.info κοινοποίησε φωτογραφίες του Κίριλο Τιμοσένκο, αναπληρωτή επικεφαλής του γραφείου του ουκρανού προέδρου, να οδηγεί ένα νέο SUV Chevrolet Tahoe, δωρεά στη χώρα στο πλαίσιο ανθρωπιστικής βοήθειας.

Δύο μήνες αργότερα, το ειδησεογραφικό site Ukrainska Pravda ανέφερε ότι υπήρχαν πολλά βίντεο του Τιμοσένκο να οδηγεί μια Porsche Taycan του 2021, αξίας περίπου 100.000 δολαρίων, στους δρόμους του Κιέβου, το 2022.

Απαντώντας, ο Τιμοσένκο ισχυρίστηκε ότι η Chevrolet χρησιμοποιούνταν για επίσημες δουλειές και ότι είχε δανειστεί την Porsche. Αλλά με τόσο μεγάλο μέρος της χώρας να υφίσταται οικονομική καταστροφή, τα μέσα μεταφοράς που επέλεξε ο ανώτερος σύμβουλος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, προκάλεσαν αντιδράσεις.

«Μπορούν οι εκπρόσωποι της εξουσίας σε αυτή τη χώρα, το ένα τέταρτο της οποίας είναι ήδη συντρίμμια, να ζουν πολυτελώς;», διερωτήθηκε ο Μιχαϊλο Τκατς, δημοσιογράφος της Ukrainska Pravda που αποκάλυψε την χρήση της Porsche από τον στενό συνεργάτη του ουκρανού προέδρου.

Αυτή την εβδομάδα, πολλοί ουκρανοί αξιωματούχοι παραιτήθηκαν ή αποπέμφθηκαν μετά από σειρά καταγγελιών για διαφθορά.

Ο Τιμοσένκο ήταν από τα ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης που υποχρεώθηκαν σε παραίτηση, όπως επίσης ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας, Βιάτσεσλαβ Σαποβάλοφ και ο αναπληρωτής γενικός εισαγγελέας Ολέξι Σιμονένκο, καθώς και πέντε κυβερνήτες επαρχιών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή.

Τα πρωτοσέλιδα είναι πολύ δυσάρεστα για την ουκρανική κυβέρνηση, σημείωσε η Washington Post. Οι αναφορές για διαφθορά είναι πιθανό να θορυβήσουν πολλούς στη Δύση, που έχει στείλει τεράστια χρηματικά ποσά στο Κίεβο από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στη χώρα.

Αλλά είναι σημαντικό, συνεχίζει η αμερικανική εφημερίδα, να θυμόμαστε ποιος αποκάλυψε τις καταγγελίες: Ουκρανοί δημοσιογράφοι και ακτιβιστές κατά της διαφθοράς.

Το ότι η Ουκρανία έχει πρόβλημα διαφθοράς δεν είναι κάτι καινούργιο. Αλλωστε, έχει χαρακτηριστεί ως η πιο διεφθαρμένη χώρα στην Ευρώπη. Στον πιο πρόσφατο Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας, η χώρα κατέλαβε την 122η χειρότερη θέση μεταξύ 180 χωρών.

Αλλά ενώ αυτή η φήμη της Ουκρανίας είναι γνωστή, λιγότερο γνωστό είναι ότι πολλοί στη χώρα αντιστέκονται στη διαφθορά και ανάμεσά τους και πολλοί δημοσιογράφοι.

Το Bihus.info ιδρύθηκε από τον Ντένις Μπίγκους, που έγινε για πρώτη φορά διεθνώς γνωστός επειδή βοήθησε στη δημιουργία του YanukovychLeaks, ενός ιστότοπου που βοήθησε στην αποκάλυψη των οικονομικών του πρώην προέδρου της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς -του φιλορώσου ηγέτη που ανατράπηκε το 2014 και άφησε πίσω του μια έπαυλη με ιδιωτικό ζωολογικό κήπο και συλλογή πολυτελών αυτοκινήτων.

Ο Μπίγκους έχει επίσης εργαστεί στην Ukrainska Pravda, έναν διαδικτυακό ειδησεογραφικό οργανισμό που ιδρύθηκε για πρώτη φορά το 2000 και συγκέντρωσε ευρεία προσοχή για το ερευνητικό του έργο.

Ηταν ο Τκατς που αποκάλυψε ότι ο Σιμονένκο είχε ταξιδέψει στη Μαρμπέλα της Ισπανίας την Πρωτοχρονιά και εθεάθη να οδηγεί τη Mercedes ενός αμφιλεγόμενου επιχειρηματία.

Ο Γιούρι Νικόλοφ, ένας άλλος γνωστός ουκρανός δημοσιογράφος με την έκδοση Mirror of the Week, προέβη στις αποκαλύψεις που ανάγκασαν τον Σαποβάλοφ να αποχωρήσει από το αξίωμά του αυτή την εβδομάδα, αναφέροντας ότι μια πρόσφατη σύμβαση προμηθειών ύψους 350 εκατ. δολαρίων περιελάμβανε βασικά είδη διατροφής σε πολύ φουσκωμένες τιμές.

Και έπεται συνέχεια, τονίζει η Post. Οι ουκρανοί δημοσιογράφοι που εργάζονται για την ερευνητική μονάδα του Radio Free Europe/Radio Liberty, «Skhemy», έχουν επίσης αποκαλύψει πολυάριθμες καταγγελίες για διαφθορά αξιωματούχων στην Ουκρανία, αναγκάζοντας πέρυσι σε παραίτηση έναν δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Ουκρανίας επειδή κατείχε ρωσικό διαβατήριο.

Αλλά δεν είναι μόνο οι δημοσιογράφοι που αποκαλύπτουν τη διαφθορά. Ουκρανικές μη κερδοσκοπικές ομάδες, όπως το γνωστό Κέντρο Δράσης κατά της Διαφθοράς, έχουν ηγηθεί των δικών τους ερευνών και έχουν προβεί σε εκκλήσεις για μεταρρυθμίσεις.

Εξάλλου, μετά την ανατροπή του Γιανουκόβιτς το 2014 και την επακόλουθη ανακάλυψη διαφθοράς μεγάλης κλίμακας, το Κίεβο δημιούργησε το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας.

Το όργανο αυτό έχει την εντολή να ερευνά υποθέσεις εναντίον ατόμων που είναι ύποπτα για δωροδοκία -όπως έγινε το Σαββατοκύριακο, όταν επέβλεψε την επιχείρηση για την σύλληψη του αναπληρωτή υπουργού Υποδομών, Βασίλι Λοζίνσκι, ο οποίος φέρεται να δωροδοκήθηκε με 400.000 δολάρια για την αγορά εξοπλισμού.

Το δημοσίευμα υπενθυμίζει ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς είναι μια επικίνδυνη δουλειά. Ενας από τους ιδρυτικούς συντάκτες της Ukrainska Pravda, ο Γκεόργκι Γκονγκάτζε, δολοφονήθηκε  μετά από έρευνά του για την κυβερνητική διαφθορά. Μόλις 31 ετών, το πτώμα του βρέθηκε σε ένα δάσος, αποκεφαλισμένο και καλυμμένο με οξύ.

«Ο Γκονγκάτζε προσπάθησε να είναι ένας κανονικός δημοσιογράφος, δεν προσπάθησε να γίνει ήρωας», είχε δηλώσει στο BBC το 2004 ο Σέρχι Λεστσένκο, ένας ουκρανός δημοσιογράφος που αργότερα ανέλαβε την Ukrainska Pravda. «Αλλά στην Ουκρανία, το να είσαι δημοσιογράφος θέλει θάρρος», είχε πει χαρακτηριστικά.

Ο Λεστσένκο εργάζεται τώρα στο γραφείο του Ζελένσκι, αλλά οι κίνδυνοι που περιέγραψε εξακολουθούν να υφίστανται. Πέρυσι, ο Τκατς κατήγγειλε παρενοχλήσεις εναντίον του ίδιου και συναδέλφων του, που συνδέονταν με το ρεπορτάζ τους, ενώ οι συντάκτες του Bihus.info ανέφεραν ότι άγνωστοι παρίσταναν τους δημοσιογράφους του μέσου.

Και όπως επισημαίνουν ουκρανοί δημοσιογράφοι, λόγω του πολέμου, έχει γίνει ακόμα πιο δύσκολο να δημοσιεύουν έρευνες για διαφθορά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News