Μια δύσκολη χρονιά ήταν η εφετινή για όλα τα ski resorts στις Αλπεις, αφού οι υψηλές θερμοκρασίες και η έλλειψη επαρκούς ποσότητας χιονιού ανάγκασαν τις πιο δύσκολες πίστες για σκι να παραμείνουν κλειστές. Ωστόσο, σύμφωνα με τη βρετανική Telegraph, το μεγαλύτερο πρόβλημα για την τοπική οικονομία το αντιμετωπίζει η Κουρσεβέλ, εξαιτίας της απουσίας ρώσων τουριστών, μετά τις Δυτικές κυρώσεις εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.
Μέχρι τον περασμένο Απρίλιο, η Γαλλία είχε κατασχέσει ή παγώσει σχεδόν 24 δισ. ευρώ από ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων γιοτ, ιδιωτικών αεροσκαφών και πολυτελών κατοικιών στην Κυανή Ακτή, που αντιστοιχούσαν συνολικά σε περισσότερο από το 60% όλων των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που κατασχέθηκαν ή δεσμεύτηκαν στην Ε.Ε. (περίπου 35 δισ. ευρώ).
Στις πλαγιές των γαλλικών Αλπεων, η είδηση της κατάσχεσης έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Το πολυτελές χιονοδρομικό κέντρο, που διαθέτει τη μεγαλύτερη χιονοδρομική έκταση στον κόσμο, είχε γίνει τόσο δημοφιλές στους Ρώσους τα τελευταία χρόνια, που πολλοί το αποκαλούσαν χαριτολογώντας «Courchevelski» («Κουρσεβέλσκι»). Ετσι, η είδηση των κυρώσεων επανέφερε μνήμες από το 2014, όταν είχαν επιβληθεί παρόμοιες κυρώσεις μετά την προσάρτηση της Κριμαίας.
«Θυμάμαι τόσο καλά εκείνη την ημέρα», λέει σήμερα ο διευθυντής ενός πολυτελούς ξενοδοχείου στην Κουρσεβέλ. «Ηταν μια όμορφη, καθαρή ημέρα, όταν ξαφνικά όλο το θέρετρο «μαύρισε» από μια θάλασσα Mercedes Viano. Αποδείχθηκε ότι τα νέα για τις κυρώσεις κατά των Ρώσων είχαν διαδοθεί αστραπιαία και ξαφνικά όλοι προσπαθούσαν να κατεβούν από το βουνό προκειμένου να επιβιβαστούν στα τζετ και τα ελικόπτερά τους, για να φύγουν από τη Γαλλία. Υπήρχε τρομερό μποτιλιάρισμα, μιλάμε για πλήρες χάος! Μέσα σε 24 ώρες είχαν φύγει όλοι».
Μετά τη φυγή των Ρώσων, μέσα σε μια νύχτα, οι τιμές των ακινήτων έπεσαν κατακόρυφα. Το μεγαλύτερο κτηματομεσιτικό γραφείο του θερέτρου, το «Savills Courchevel 1850», έχασε αστραπιαία περίπου το 40% της κυρίαρχης πελατείας του.
Η απουσία των Ρώσων είναι ακόμη κάτι παραπάνω από αισθητή στο πολυτελές θέρετρο των γαλλικών Αλπεων. Κάθε χρόνο, ειδικά κατά τη διάρκεια της περιόδου των δύο εβδομάδων γύρω στις 6 Ιανουαρίου (η παραμονή των Χριστουγέννων για τους Ρώσους, που είναι παλαιοημερολογίτες), στην Κουρσεβέλ κατέφθαναν κατά δεκάδες οι Ρώσοι, κάνοντας στη συνέχεια… όργια δαπανών!
Dom Pérignon, χαβιάρι και ελικόπτερα
«Τρία πράγματα έβλεπες παντού στην Κουρσεβέλ εκείνες τις ημέρες», λένε όσοι γνωρίζουν: «Dom Pérignon, χαβιάρι και ελικόπτερα!» Οσο για τους σερβιτόρους… λέγεται ότι αυτή την περίοδο έπαιρναν τακτικά φιλοδωρήματα των 500 ευρώ για μια πραγματικά «άγρια» βραδιά στο «Les Caves de Courchevel», το πιο in νυχτερινό κέντρο διασκέδασης. Για τους ρώσους ολιγάρχες ήταν σύνηθες να μπαίνουν σε έναν χώρο όπου ήθελαν να διασκεδάσουν και να ξοδεύουν πάνω από μισό εκατομμύριο ευρώ ο καθένας.
Εκείνες τις ημέρες, ο βασικός πόλος έλξης για τους ζάπλουτους Ρώσους είχε γίνει η Croisette, η «καρδιά» της Κουρσεβέλ, την οποία είχαν μετατρέψει στη νέα Bond Street, αγοράζοντας με το κιλό τσάντες Birkin και Rolex Oysters.
Αραγε, αποτελούν πλέον παρελθόν αυτές οι ένδοξες για την Κουρσεβέλ ημέρες; Σε κάθε περίπτωση, η ρωσική σημαία που κάποτε κυμάτιζε υπερήφανα κατά μήκος της La Croisette, δίπλα σε εκείνες της Βρετανίας, των ΗΠΑ και της Ε.Ε., κατέβηκε τον περασμένο Μάρτιο. Ωστόσο, το «πάρτι» δεν έχει τελειώσει ακόμα. Οσοι βρέθηκαν στην Κουρσεβέλ τις ημέρες πριν από την έναρξη της εορταστικής περιόδου θα παρατήρησαν πως οι δεκάδες πανάκριβες μπουτίκ που βρίσκονται κατά μήκος του κεντρικού δρόμου, όχι μόνο γέμιζαν με καινούργια αποθέματα, αλλά και ανακαινίζονταν πλήρως.
Ενας στρατός από τεχνίτες και ηλεκτρολόγους εργαζόταν πυρετωδώς για να κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις στις μπουτίκ των οίκων Louis Vuitton και Christian Dior. Επομένως, δεν είναι μόνο οι Ρώσοι που έρχονταν στην Κουρσεβέλ για ψώνια. Για να το θέσουμε καλύτερα: και που έφυγαν οι Ρώσοι big spenders, βρέθηκαν άλλοι. Αυτή τη φορά πρόκειται για γάλλους και βρετανούς σκιέρ και λάτρεις των χειμερινών σπορ. «Πριν τον πόλεμο δεν τολμούσαμε να πατήσουμε το πόδι μας στην Κουρσεβέλ», λένε. «Ηταν πάντα sold-out και γελοιωδώς ακριβή!»
«Ενας Ρώσος ίσον πέντε Αμερικανοί»
Θα λείψουν, ωστόσο, στους ντόπιους τα χρήματα που κέρδιζαν από τους ρώσους τουρίστες «για πλάκα»; «Αναμφισβήτητα», λέει ο 45χρονος Αλεξ Γκιγμότ, μάνατζερ στο «Chez Ma Cousine», το κορυφαίο ντελικατέσεν κατάστημα του θερέτρου. «Για μένα, ως προς τον τρόπο που ξοδεύει, ένας Ρώσος ισούται με πέντε Αμερικανούς», δηλώνει στην Telegraph. «Ξοδεύουν χρήματα όπως κανένας άλλος και απλά δεν τους νοιάζει», λέει ενώ γυαλίζει τον κόφτη του ζαμπόν.
Ο Γκιγμότ διευθύνει το κατάστημα από το 2007 και παραδέχεται ότι έχει ωφεληθεί πάρα πολύ από τους Ρώσους. «Μπαίνουν στο κατάστημα και αυτό που θέλουν είναι μόνο το καλύτερο. Αγοράζουν πολύ περισσότερα από όσα πραγματικά επιθυμούν ή χρειάζονται, κάτι προφανώς καλό για μένα». Ανησυχεί, λοιπόν, μήπως μιλάμε πλέον για την οριστική φυγή τους; «Ε, λοιπόν, όχι», απαντά. «Στην Κουρσεβέλ έχουμε και ήλιο και χιόνι και έχουμε άλλες εθνικότητες που φέρνουν χρήμα, όπως οι Αραβες. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι δεν τρώνε χοιρινό ή τυρί, κάτι που εμένα δεν με συμφέρει», εξηγεί γελώντας.
O Φλοράν Χαζουσά, υπεύθυνος του Γραφείου Τουρισμού του χειμερινού θερέτρου, δείχνει να συμφωνεί με τον Γκιγμότ: «Η Κουρσεβέλ είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένας προορισμός τον οποίο προτιμούν πολλοί Ρώσοι τουρίστες», λέει. «Τώρα ετοιμαζόμαστε για μια τεράστια εισροή επισκεπτών από όλον τον κόσμο», για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Αλπικού Σκι, που διοργανώνεται από την Κουρσεβέλ μεταξύ 6 και 19 Φεβρουαρίου. «Φυσικά και δεν είναι μόνο οι Ρώσοι που έρχονται στην Κουρσεβέλ», λέει. «Ερχονται Αμερικανοί, Βραζιλιάνοι, Αραβες, άνθρωποι από όλον τον κόσμο, για να κάνουν σκι εδώ. Φυσικά και κάνουν σκι. Πρόκειται για το καλύτερο μέρος για σκι στην Ευρώπη, αν όχι σε ολόκληρο τον κόσμο».
Επιπλέον, η Κουρσεβέλ είχε πάντα πρόσβαση σε ένα άλλο υπέροχο θέρετρο για σκι, το «Les Trois Vallées», πράγμα που σημαίνει ότι εκτός από τα δικά της 150 χλμ. χιονοδρομικής έκτασης, συνδέεται με το Μεριμπέλ και το Βαλ Τοράνς, προσφέροντας, συνολικά 600 χλμ. σε πίστες σκι, για τους λάτρεις των χειμερινών σπορ. Αν γνωρίζουμε κάτι για τους ρώσους ολιγάρχες, αυτό είναι ότι τους αρέσει να έχουν το μεγαλύτερο και το καλύτερο, για οτιδήποτε κι αν πρόκειται. Και το σημαντικότερο; Να φαίνεται ότι το έχουν.
Ο… πρωτοπόρος Αμπράμοβιτς
Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Πριν ξεσπάσει ο πόλεμος, η Κουρσεβέλ είχε μεταμορφωθεί από ένα ακόμη γαλλικό χιονοδρομικό κέντρο για τη μεσαία τάξη, σε έναν «παράδεισο» των απανταχού playboys. Κάποιοι λένε ότι έφταιγε ο Ρομάν Αμπράμοβιτς. Το 2003 αγόρασε εκεί μια σειρά από σαλέ. Ηταν η εποχή που είχε αγοράσει και την Τσέλσι. Φήμες λένε ότι τότε ο Αμπράμοβιτς είχε επιχειρήσει να αγοράσει ολόκληρο το θέρετρο της Κουρσεβέλ. Ο δήμαρχος αρνήθηκε. Ετσι, έκανε το επόμενο που μπορούσε να κάνει και συνέχισε να προσφέρει εξωφρενικά ποσά για οποιοδήποτε σαλέ που έβγαινε προς πώληση, ωθώντας έτσι τις τιμές των ακινήτων στα ύψη: απευθύνονταν πια μόνο στην κατηγορία των δισεκατομμυριούχων.
O Αμπράμοβιτς έδειξε τον δρόμο για να ακολουθήσουν και άλλοι ρώσοι ολιγάρχες. Δισεκατομμύρια άρχισαν να πέφτουν σε μια περιοχή που πριν από το 1946 δεν ήταν παρά ένα λιβάδι όπου βοσκοί έβοσκαν ανέμελοι τα ζωντανά τους. Ωστόσο, αυτό ισχύει για τα περισσότερα ευρωπαϊκά χιονοδρομικά κέντρα. Οπότε, γιατί η… ρωσική απόβαση έγινε ειδικά στην Κουρσεβέλ;
Πρώτον, στην Κουρσεβέλ ήταν εύκολες και η είσοδος και η έξοδος. Χάρη στην κατασκευή του υψομέτρου, το 1962, μπορούσαν να κάνουν σκι στις πίστες με το που κατέβαιναν από το ελικόπτερό τους. Δεύτερον, σε αντίθεση με την Ελβετία ή την Αυστρία, στην Κουρσεβέλ δεν υπάρχει η νομική υποχρέωση για τους ιδιοκτήτες σαλέ να νοικιάζουν τα σπίτια τους όταν δεν βρίσκονται εκεί. Ετσι, κανένας ενοχλητικός χρήστης Airbnb δεν θα μπορούσε να ψαχουλέψει με την ησυχία του τα συρτάρια τους… με επένδυση από κασμίρι.
Σίγουρα, και μετά την απομάκρυνση των Ρώσων οι τιμές των ακινήτων παραμένουν υψηλές. Σύμφωνα με στοιχεία από το κτηματομεσιτικό “Savills”, η Κουρσεβέλ διαθέτει τα έβδομα, παγκοσμίως, ακριβότερα ακίνητα σε χιονοδρομικά κέντρα. Η μέση τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο είναι 23.100 ευρώ, μια «ιδέα» πιο κάτω από ακίνητα που πωλούνται στο Γκστάαντ ή στο Σεν Μόριτς, ενώ μια μπουτίκ στην Κρουαζέτ ενοικιάζεται για περίπου 200.000 ευρώ τη σεζόν, η οποία διαρκεί πέντε μήνες, από τον Δεκέμβριο μέχρι τον Απρίλιο. (Μάλιστα, λέγεται ότι η Rolex πληρώνει 250.000 ευρώ για την μπουτίκ της).
Ψάχνοντας για πελάτες
Ωστόσο, και πάλι, οι Γάλλοι δεν δείχνουν ευχαριστημένοι για το γεγονός ότι έκαναν περιουσία από τους Ρώσους. «Η Κουρσεβέλ έχει αλλάξει τόσο πολύ τα τελευταία 15 χρόνια. Δεν έχει την ίδια ατμόσφαιρα», λέει ο Γκιγμότ. «Υπήρχαν μπαρ σε ολόκληρο αυτόν τον δρόμο, και κάθε μέρα, μετά το σκι έρχονταν όλοι και έπιναν ένα ποτό, επικρατούσε εκπληκτική ατμόσφαιρα. Τώρα, ο δρόμος είναι γεμάτος από πολυτελείς μπουτίκ που πουλούν τσάντες και το κέντρο νεκρώνει μετά τις εννέα το βράδυ. Οι κάτοικοι της γαλλικής πρωτεύουσας δεν έρχονται πια εδώ. Και η αλήθεια είναι ότι οι Παριζιάνοι έρχονταν για το σκι – όχι για να δουν καταστήματα που υπάρχουν και στα Ηλύσια Πεδία».
«Πλέον, αν καθίσεις το μεσημέρι στο “Polar Café” της La Croisette, δεν ακούς ούτε έναν να μιλάει ρωσικά. Ακούς μόνο γαλλικά και περιστασιακά κάποιον Βρετανό να ψάχνει να πιει μια μπύρα», λέει στην Telegraph ένας βρετανός τουρίστας, πιστός για χρόνια στο γραφικό θέρετρο των γαλλικών Αλπεων. «Στην Κουρσεβέλ έρχονται πια ελάχιστοι Ρώσοι, πολύ λιγότεροι από όσους έρχονταν την εποχή των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Σότσι, το 2014, τότε που ο Πούτιν έστελνε το ένα πίσω από το άλλο τα προεδρικά διατάγματα, απαγορεύοντας στους ρώσους ολιγάρχες να πηγαίνουν στην Κουρσεβέλ. Αντί για το χειμερινό θέρετρο των γαλλικών Αλπεων, τους πίεζε να επισκέπτονται το Σότσι», λέει. «Ηθελε να το κάνει το νέο μοντέρνο χιονοδρομικό κέντρο. Πολλοί από αυτούς υπάκουσαν απρόθυμα».
Ωστόσο, αν ψάξει κανείς ενδελεχώς, θα βρει ακόμα Ρώσους στην Κουρσεβέλ. «Κάποιοι από τους ολιγάρχες εξακολουθούν να περιφέρονται όπου θέλουν, καθώς έχουν διαφορετικά διαβατήρια», παρατηρεί ο Ματιέ Μπουλέζ, ειδικός στις γαλλορωσικές σχέσεις για το think tank Chatham House. Ο Γκιγμότ από το ντελικατέσεν, το επιβεβαιώνει. «Πολλοί από αυτούς εξακολουθούν να έχουν σαλέ εδώ. Πολλοί φίλοι μου σεφ μαγειρεύουν για εκείνους. Και μπορούν ακόμα να έρθουν μέσω Κύπρου ή Κωνσταντινούπολης – οι έξυπνοι θα έχουν περισσότερα από ένα διαβατήρια», λέει. Ο δημοσιογράφος της Telegraph τον κοιτάζει γεμάτος απορία: «Αρα, δεν πρόκειται να κατεβάσεις την τεράστια επιγραφή με το λογότυπο για το χαβιάρι έξω από το κατάστημά σου;». «Καλέ, τρελάθηκες; Οχι, φυσικά όχι!», λέει. «Στην πραγματικότητα δεν πουλάω χαβιάρι στους Ρώσους: φέρνουν το δικό τους από το σπίτι, με το τζετ».
Φεύγοντας από το χωριό συναντά κανείς το «Le Baricou», μία από τις εναπομείνασες εν λειτουργία κάβες. Η βιτρίνα είναι γεμάτη με μάγκνουμ φιάλες από Πετρούς. «Δεν υπάρχει πελάτης ούτε για δείγμα», λέει με παράπονο ο ιδιοκτήτης. «Ανησυχείς μήπως δεν έχεις Ρώσους πελάτες;», ρωτά ο ρεπόρτερ της Telegraph. «Είναι πολύ νωρίς για να το πούμε με σιγουριά», απαντά εκείνος σηκώνοντας τους ώμους. «Ελάτε ξανά όταν τελειώσει η σεζόν και θα τα πούμε».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News