Πάνω στα δύο λιτά γυάλινα μέγαρα, η κατασκευή των οποίων κόστισε 600 εκατ. δολάρια, αντικατοπτρίζεται ο ουρανός της Νέας Υόρκης. Ωστόσο, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο όσον αφορά τη νέα έδρα της περίφημης Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Columbia, βρίσκεται εντός των κτιρίων, όπου κυριαρχούν οι σκάλες. «Σκάλες διαφανείς, σκάλες που περιστρέφονται και τυλίγονται μεταξύ τους «σαν τσαλακωμένες αύλακες DNA», γράφει ο Τζέιμς Ράσελ των New York Times.
«Αυτές είναι οι αποκαλούμενες από τους αρχιτέκτονες (το αρχιτεκτονικό γραφείο Diller Scofidio + Renfro, σε συνεργασία με την κολεκτίβα FxCollaborative) σκάλες “δικτύου”. Καθώς περιστρέφονται και διαπερνούν ταβάνια που καμπυλώνονται για να τις χωρέσουν, εκλιπαρούν να χρησιμοποιηθούν», αναφέρει χαρακτηριστικά ο αμερικανός δημοσιογράφος. Τι ακριβώς,, όμως, εννοεί;
«Ο σχεδιασμός τους αντικατοπτρίζει τη στενή προσαρμογή της αρχιτεκτονικής στη διαπροσωπική σύνδεση και την εντατική αλληλεπίδραση – στοιχεία τα οποία η ηγεσία της σχολής θεωρεί απαραίτητα για τις μεγάλες φιλοδοξίες που έχει για τους αποφοίτους της, κυρίως να κάνουν καλό καθώς κερδίζουν χρήματα», εξηγεί. «Ο σχεδιασμός του συγκροτήματος, μόλις λίγα τετράγωνα βόρεια της κύριας πανεπιστημιούπολης του Columbia, εκπονήθηκε την περίοδο κατά την οποία σχολές επιχειρήσεων σε όλη τη χώρα συμβιβάζονταν με την ολοένα αυξανόμενη κριτική όσον αφορά το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις είναι πολύ ληστρικές, εκμεταλλευτικές και μονοπωλιακές και, κατά συνέπεια, η επιχειρηματική εκπαίδευση πρέπει να αλλάξει», προσθέτει.
Με λίγα λόγια, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός της νέας έδρας της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Columbia αντικατοπτρίζει την επιδίωξή της να συμβάλει στη μετάλλαξη του καπιταλισμού, στο να γίνει (επιτέλους) πιο ανθρώπινος, λιγότερο άπληστος και καταστροφικός, περισσότερο ωφέλιμος για τους πολλούς.
«Οι δυνάμεις που λειτουργούν στον κόσμο προκαλούν αναγκαστικά μια επανεξέταση των θεμελίων του οικονομικού συστήματος που είχαμε. Η κλιματική αλλαγή, ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης και το νόημα της παγκοσμιοποίησης για τις κοινωνίες – όλα αυτά θέτουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη φύση του μέλλοντος», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Λι Μπόλινγκερ, πρόεδρος του Πανεπιστημίου Columbia.
Ο Γκλεν Χάμπαρντ, ο τέως κοσμήτορας της Columbia Business School, ο οποίος επέβλεψε την ολοκλήρωση του πολυδάπανου έργου, επισημαίνει από την πλευρά του πως πρέπει να απαλλαγούμε από «την πίστη στην άναρχη οικονομία της ελεύθερης αγοράς, που επί δεκαετίες είχε ως αποτέλεσμα την εξαιρετική συγκέντρωση πλούτου», συνοψίζει ο δημοσιογράφος των New York Times.
Η λατρεία του κέρδους, η ιδέα ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να επικεντρώνονται μόνο στο να κερδίζουν χρήματα, που αποδίδεται στον οικονομολόγο Μίλτον Φρίντμαν, «ήταν μια απλή και άμεση ιδέα που κυριάρχησε στις επιχειρήσεις, στις τράπεζες, ακόμη και στο εταιρικό δίκαιο», σημειώνει ο αμερικανός οικονομολόγος. «Προσπαθούμε να καταλήξουμε σε ένα πλαίσιο που θα μπορούσε να αφορά περισσότερο την άνθηση, όχι μόνο το κέρδος», συμπληρώνει.
«Το όραμα τώρα είναι να φέρνουμε ανθρώπους κοντά και να συζητήσουμε ό,τι συμβαίνει στον κόσμο», λέει ο καθηγητής Κωστής Μαγκλάρας, ο νέος κοσμήτορας της Columbia Business School.
Ωστόσο, οι όποιες καλές προθέσεις των ακαδημαϊκών και των σχολών που στελεχώνουν ενδέχεται να μην αρκούν. «Ενα κομμάτι μου θεωρεί ότι αυτό είναι υπέροχο: αυτά θα έπρεπε να λένε», αναφέρει σχετικά ο Στίβεν Κον, συγγραφέας του βιβλίου «Τίποτα δεν Πετυχαίνει περισσότερο από την Αποτυχία: Η Θλιβερή Ιστορία των Αμερικανικών Σχολών Διοίκησης Επιχειρήσεων». «Ως ιστορικός το έχω ξανακούσει αυτό και δεν έγιναν πολλά. Οι θεσμοί είναι πολύ δύσκολο να αλλάξουν».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News