Μια από τις μεγαλύτερες διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία, που από την επιτυχία της μπορεί να δημιουργηθούν τεράστια περιθώρια για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών, δρομολόγησαν η κυβέρνηση και η ΑΑΔΕ.

Πρόκειται για τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα «μηχανάκια» των τραπεζών για συναλλαγές με κάρτες, τα γνωστά POS, μια κίνηση που θα επιτρέψει δύο τινά:

1. Να μην γίνεται καμμιά πληρωμή χωρίς να έχει κοπεί η νόμιμη απόδειξη της εφορίας, και
2. Να προετοιμαστεί το έδαφος και να δημιουργηθεί η κατάλληλη ψηφιακή υποδομή, ώστε το Δημόσιο να μπορεί να εισπράττει αυτόματα – online, real time – το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) που επιβαρύνει τον καταναλωτή σε κάθε συναλλαγή.

Με αυτές τις δύο δυνατότητες, όπως γνωρίζουν πολύ καλά ο υπουργός των Οικονομικών Χρήστος Σταικούρας και ο επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) Γιώργος Πιτσιλής, μπορεί να κλείσει οριστικά  το παράθυρο της φοροδιαφυγής ή για την ακρίβεια της φοροκλοπής ΦΠΑ (δεδομένου ότι η είσπραξη και μη απόδοση του ΦΠΑ είναι βαρύτερο αδίκημα) από το οποίο το Δημόσιο χάνει ετησίως έσοδα άνω των 3,2 δισ. ευρώ παρά το γεγονός ότι οι καταναλωτές πληρώνουν σε μετρητά τον φόρο με το κάθε προϊόν ή υπηρεσία που αγοράζουν.

Εξίσου σημαντικό, για το Δημόσιο, όταν έρθει η ώρα εφαρμογής, θα είναι και το γεγονός ότι θα μπαίνουν καθημερινά στα δημόσια ταμεία οι εισπράξεις από ΦΠΑ. Σύμφωνα με τους οικονομολόγους αυτός είναι ένας τρόπος να κοπούν  αυτόματα ένα μεγάλο μέρος των χρεών των επαγγελματιών προς την εφορία καθώς έχει διαπιστωθεί ότι στη μεγάλη τους πλειοψηφία χρησιμοποιούν τα έσοδα από ΦΠΑ για τις ανάγκες τους (ως κεφάλαιο κίνησης) και προτιμούν να καταβάλουν στο Δημόσιο τον φόρο σε δόσεις.

Κάντο όπως τα βενζινάδικα…

Πώς όμως θα λειτουργεί αυτό το σύστημα που θα τεθεί σε εφαρμογή από την άνοιξη; 

Ολοι πηγαίνουμε στο βενζινάδικο… Εκεί περιμένουμε να γεμίσουμε το ρεζερβουάρ, να πάρουμε την απόδειξη να πάμε στο ταμείο και να πληρώσουμε ή με κάρτα ή με μετρητά.

Το χαρακτηριστικό είναι ότι δεν μπορούμε να πληρώσουμε αν δεν έχει εκδοθεί η απόδειξη. Κι αυτό γιατί όλες οι αντλίες είναι ηλεκτρονικά συνδεδεμένες με το σύστημα εισροών – εκροών καυσίμων και κατ΄επέκταση με την ταμειακή μηχανή.

Το ίδιο ισχύει και στα σούπερ μάρκετ. Πρώτα εκδίδεται η απόδειξη και μετά πληρώνεις.

…τα σούπερ μάρκετ και τα περίπτερα

Αυτό που ισχύει στα πρατήρια καυσίμων, τα σούπερ μάρκετ ακόμη και τα περίπτερα που ανήκουν πλέον σε μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου  -δηλαδή πρώτα κόβεις απόδειξη και μετά πληρώνεις με την κάρτα ή μετρητά- μέσα στη χρονιά θα επεκταθεί σε όλους τους κλάδους της οικονομίας.

Οπως εξηγούν στο Protagon κορυφαίες πηγές του υπουργείου Οικονομικών, το μέτρο αυτό θα επεκταθεί σε όλες τις συναλλαγές όπου έρχεται σε άμεση επαφή ο καταναλωτής με τον έμπορο ή τον καταστηματάρχη.

Από τα εστιατόρια, τα μπαρ και τα καταστήματα λιανεμπορίου, σταδιακά θα περάσει σε όλες τις δραστηριότητες που ναι μεν έχουν την υποχρέωση να δέχονται συναλλαγές με πλαστικό χρήμα και διαθέτουν POS, αλλά «ξεχνούν» να κόψουν την απόδειξη.

Την προετοιμασία εφαρμογής του μέτρου ξεκίνησε ο επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γιώργος Πιτσιλής ο οποίος θεωρεί ότι η υποχρεωτική εγκατάσταση των τερματικών σε όλους σχεδόν του κλάδους ελευθέρων επαγγελματιών και επιχειρήσεων είναι στρατηγικής σημασίας στην προσπάθεια περιορισμού της φοροδιαφυγής.

Με την κίνηση αυτή, η ΑΑΔΕ διασφαλίζει ότι θα εκδίδονται αποδείξεις σε κάθε συναλλαγή που ο καταναλωτής πληρώνει με κάρτα, αλλά ταυτόχρονα θα είναι σε θέση να ελέγξει κατά πόσο το έσοδο πχ. του εστιατορίου ή του μπαρ μεταφέρεται σε λογαριασμό του εξωτερικού καθώς έχει διαπιστωθεί ότι πολλές επιχειρήσεις διατηρούν λογαριασμούς σε βαλκανικές χώρες της ΕΕ όπου μεταφέρουν τις εισπράξεις που μένουν αδήλωτες στην Ελλάδα.

Οι «έξυπνες μηχανές»

Η ΑΑΔΕ ήδη προχώρησε στην έκδοση οδηγιών για τις τεχνικές προδιαγραφές του αναγκαίου φορολογικού ηλεκτρονικού εξοπλισμού, τις «έξυπνες ταμειακές μηχανές», όπως αποκαλούνται, ώστε να τρέξουν ταχύτερα οι σχετικές διαδικασίες για την υλοποίηση του project. Με το νέο σύστημα τα τερματικά αποδοχής καρτών πληρωμών (EFT POS) δεν θα επιτρέπεται να λειτουργούν αυτόνομα για χρεωστικές συναλλαγές, δηλαδή για πληρωμές με κάρτα. Δεν θα επιτρέπεται επίσης να εισάγεται με πληκτρολόγηση στο POS το ποσό πληρωμής αλλά το ποσό θα βγαίνει από την ταμειακή μηχανή. 

Περιθώριο για μειώσεις φόρων

Οπως έχουν επισημάνει επανειλημμένα τα think tanks _ το ΙΟΒΕ, το ΚΕΠΕ, η Τράπεζα της Ελλάδος – αν η κυβέρνηση (το ίδιο και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό ισχύει και για τις προηγούμενες κυβερνήσεις) εισέπραττε το σύνολο των εσόδων από ΦΠΑ θα μπορούσε να κάνει για παράδειγμα τα εξής:

1. Να μειώσει τους υφιστάμενους συντελεστές ΦΠΑ κατά 4 μονάδες, ή
2. Να καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ που αποφέρει ετησίως περί τα 3 δισ. ευρώ, ή
3. Να δώσει δώρο Χριστουγέννων (13η σύνταξη σε μόνιμη βάση) σε όλους τους συνταξιούχους

Τα ετήσια έσοδα από ΦΠΑ  ανέρχονται σε 19,82  δισ. ευρώ, τα έσοδα από φόρο εισοδήματος στα 15,43 δισ. ευρώ, τα έσοδα από ΕΦΚ στα 6,34 δισ. ευρώ και οι φόροι ακίνητης περιουσίας στα 2,54 δισ. ευρώ.

Πρωτοπόρος η Κένυα

Για να γίνει αντιληπτή η σημασία της διαρθρωτικής αυτής αλλαγής οι ειδικοί του υπουργείου Οικονομικών θυμίζουν το παράδειγμα της Κένυας η οποία είναι μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στον κόσμο.

Οπλο της, πέραν των πλουτοπαραγωγικών πηγών της, είναι το ψηφιακό άλμα που έχει πραγματοποιήσει από το 2017 μέχρι και σήμερα δίνοντας έμφαση και προτεραιότητα στις ψηφιακές επενδύσεις που αντιπροσωπεύουν το 10% του ΑΕΠ.

Οπως υπογραμμίζουν οι ίδιοι, η ταχεία ανάπτυξη οφείλεται ακόμη στο απλό φορολογικό της σύστημα και τις ηλεκτρονικές δυνατότητες που παρέχει η χώρα στις επιχειρήσεις. Για να διευκολύνει τις επιχειρήσεις αλλά και να αυξήσει τα έσοδα της η Κένυα έχει ΦΠΑ με ένα συντελεστή 16% ο οποίος καταβάλλεται μια φορά το μήνα (στις 20 κάθε μήνα) μέσω της πύλης iTax ενώ εδώ και χρόνια χρησιμοποιεί το Σύστημα Διαχείρισης Φορολογικών Τιμολογίων (TIMS). 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News