Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος μοιάζει να είναι η εκδίκηση της Ιστορίας, έγραψε στο βρετανικό Μέσο Guardian ο διπλωματικός συντάκτης του Πάτρικ Γουίντουρ, φρονώντας ότι οι εμπόλεμοι παρακινούνται από την εικόνα που έχουν οι ίδιοι σχηματίσει για την εθνική Ιστορία τους, δηλαδή οι Ουκρανοί για την Ουκρανία και οι Ρώσοι για τη Ρωσία. Ο αρθρογράφος συμμερίζεται την άποψη ότι, τελικά, αυτός ο πόλεμος είναι η σύγκρουση δύο ασυμβίβαστων ιστορικών αφηγήσεων.

Ειδικά για τους Ρώσους θεωρεί ότι «προετοιμάστηκαν» για τον πόλεμο με το «ψευδοϊστορικό βιβλίο του Πούτιν» που κυκλοφόρησε το 2021 και το οποίο υποστηρίζει ότι η Ουκρανία δεν διαφέρει από τη Ρωσία. Ηταν ένα πόνημα που αφύπνισε και τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της Πολωνίας Ράντοσλαβ Σικόρσκι, όπως είπε ο ίδιος: «Κατάλαβα αμέσως ότι θα έκανε εισβολή».

Ο αρθρογράφος έγραψε ότι ο Πούτιν, διά του Ουκρανικού και των αξιώσεών του, «επανεφηύρε της Ρωσική Αυτοκρατορία». Για αυτόν τον λόγο μίλησε στον στρατό του με όρους Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δηλαδή για «Πατριωτικό Πόλεμο», για ανάγκη «ήττας του ναζισμού», για «φασιστικό πραξικόπημα το 2013 στην Ουκρανία», για «χούντα του Κιέβου», για τη «διεύρυνση του ΝΑΤΟ που είναι Anschluss», κ.ά. Για τον Πούτιν «η Ρωσία του 2022 είναι η Σοβιετική Ενωση του 1941, η απειλούμενη με εισβολή από τη Δύση».

Η «ιστορική αδικία», λοιπόν, κινεί τα νήματα στη Ρωσία. Αλλά και η Ουκρανία, επίσης, έχει τη δική της «αίσθηση αδικίας», αν και η ταυτότητά της «πήρε χρόνο για να διαμορφωθεί» ύστερα από την ανεξαρτησία της το 1991. «Δύο αφηγήσεις αναμετρήθηκαν. Η μία εθνικιστική, η άλλη νοσταλγικά σοβιετική. Δόθηκαν μάχες για τα σχολικά βιβλία, τα μνημεία, την επιλογή των εθνικών επετείων,τα ονόματα των δρόμων. Ο λιμός του 1932-1933 χαρακτηρίστηκε γενοκτονία. Η αποκομμουνιστικοποίηση προχώρησε, και μεταξύ 2014 και 2019 και ο αντιρωσισμός».

Ο τέλειος Ζελένσκι

Ο Γουίντουρ παρέθεσε γνώμες διαφόρων Δυτικών ιστορικών με τις οποίες αν δεν ταυτίζεται, οπωσδήποτε νιώθει πολύ άνετα μεταφέροντάς τες. Συνέκλινε με την εκτίμηση της Ολγκα Ονουτς (Olga Onuch), του University of Manchester, και του Χένρι Χέιλ (Henry Hale), του George Washington University, ότι «ο Ζελένσκι κατάλαβε τη σημασία της Ιστορίας και προσπάθησε να δείξει ότι η Ουκρανία δεν είναι απλώς ένα μέρος της γενικής Ρωσικής Ιστορίας». Αυτοί οι δύο υποστηρίζουν ότι ο Ζελένσκι έκανε τους Ουκρανούς «να συνειδητοποιήσουν ότι μοιράζονταν πλούσια κοινή μοίρα που υπερέβαινε τη γλωσσική, εθνική και θρησκευτική πολυμορφία».

Ο αρθρογράφος συμφώνησε μαζί τους ότι «ως ρωσόφωνος εβραίος από τη Νοτιοανατολική Ουκρανία, ο Ζελένσκι ήταν τέλειος για να δείξει ότι οι ρωσόφωνοι Ουκρανοί μπορούσαν να ταυτιστούν πλήρως με το ουκρανικό κράτος και να εκφράσουν τον πατριωτισμό τους». Και έγραψε ότι όλα αυτά είχαν μεγάλη σημασία όταν άρχισε ο πόλεμος. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «ο Πούτιν εισέβαλε σε μία χώρα που είχε οντότητα, την οποία ο ίδιος δεν καταλάβαινε πλέον».

Ο Γουίντουρ επέρριψε ευθύνες για την αποτυχία της ρωσικής εισβολής στη μυστική υπηρεσία FSB που «είπε στον ρώσο πρόεδρο ότι θα μπορούσε να καταλάβει το Κίεβο και να απαλλαγεί από την ηγεσία του μέσα σε λίγες ώρες, όπως το είχε κάνει στην Κριμαία το 2014». Και ότι «οι ρώσοι φαντάροι εξεπλάγησαν από την αντίσταση των Ουκρανών στη Χερσώνα και αλλού». Ετσι «την τρίτη ημέρα της εισβολής ήταν φανερό στους ρώσους διοικητές ότι είχαν γίνει σοβαρά λάθη από τα οποία η επιχείρηση δεν μπόρεσε ποτέ να ανακάμψει πλήρως».

Μεταβατικό στάδιο 

Δέκα μήνες μετά την αρχική εισβολή, συνέχισε ο Γουίντουρ, η εξαιρετική ανθεκτικότητα και το θάρρος της Ουκρανίας απέτρεψαν την ήττα, όμως δεν εξασφάλισαν τη νίκη. Το τοπίο ασφαλείας της Ευρώπης μετά τον Ψυχρό Πόλεμο έχει αλλάξει, ωστόσο τίποτα δεν έχει διευθετηθεί. Βρισκόμαστε σε μετάβαση. Η πιο παρακινδυνευμένη εικασία είναι να εκτιμήσει κανείς πόσον καιρό μπορεί να αντέξει η κάθε πλευρά την καταστροφή σε κάθε επίπεδο: ανθρώπινο δυναμικό, ηθικό, αλλά και πολεμικά μέσα. Κάθε πλευρά από τις αντιμαχόμενες πρέπει να αυξήσει το κόστος του πολέμου για την άλλη πλευρά, ελπίζοντας ότι ο εχθρός κοντεύει να λυγίσει.

Το άρθρο περιλαμβάνει και στατιστικά στοιχεία, αντλημένα από εκτιμήσεις του επιτελάρχη των ΗΠΑ Μαρκ Μίλεϊ. Ο στρατηγός ισχυρίζεται ότι έχουν σκοτωθεί ή έχουν τραυματιστεί περίπου 100.000 ρώσοι στρατιώτες. Ο δε ιστότοπος Oryx υπολόγισε ότι οι Ρώσοι έχουν χάσει συνολικά 1.491 κύρια άρματα μάχης, εκ των οποίων οι Ουκρανοί κατέλαβαν περισσότερα από 518. «Η Ρωσία, αν και ακουσίως, έγινε ο σημαντικότερος προμηθευτής όπλων της Ουκρανίας. Ετσι οι διαδοχικές ήττες στο πεδίο της μάχης έχουν βλάψει τη φήμη του ρωσικού στρατού». Συγχρόνως «η Ρωσία έχει υποστεί ήττα και στο διπλωματικό επίπεδο, καθώς την υποστηρίζουν μόνο οι Λευκορωσία, Βόρεια Κορέα, Συρία και Ερυθραία. Η Κίνα ανακοίνωσε ότι δεν θα δώσει καν μία σφαίρα στη Ρωσία. Το εθνικό κύρος της έχει καταρρεύσει».

Ο βρετανός συγγραφέας Μαρκ Γκαλεότι, έγραψε ο Γουίντουρ, φρονεί πως η Ρωσία έχει πλέον μεταβάλει απόψεις. Από τη θέση ότι πρέπει να νικήσει μετακινήθηκε στη θέση ότι δεν πρέπει να χάσει. Ο ίδιος πιστεύει ότι όλα θα κριθούν στον οικονομικό πόλεμο εναντίον της Δύσης. Τα πάντα, δηλαδή, θα κριθούν από το πόσο πρόθυμες είναι οι Δυτικές χώρες να συνεχίσουν την υποστήριξή τους στον Ζελένσκι. Το Κρεμλίνο είχε ποντάρει στις μεσοπρόθεσμες εκλογές και στον Τραμπ, αλλά απογοητεύτηκε. Ο Μπάιντεν θα διαμορφώνει την αμερικανική πολιτική στο Ουκρανικό και τα επόμενα δύο χρόνια.

Ο ρόλος της Γερμανίας 

Το κείμενο του Γουίντουρ στον Guardian έκλεισε με εκτεταμένη αναφορά στον ενεργειακό απογαλακτισμό της Ευρώπης από τη Ρωσία και με ύμνους για το γερμανικό πολιτικό προσωπικό. Σε αυτούς τους μήνες που πέρασαν από την εισβολή στην Ουκρανία η Γερμανία απεδείχθη η πιο πρόθυμη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης όσον αφορά την αλλαγή εξωτερικής πολιτικής. Απέβαλε τη λατρεία της για το status quo και συνολικά τη μεταπολεμική νοοτροπία της. Η Γερμανία συμφώνησε να στείλει αντιαρματικούς πυραύλους και πυραύλους Stinger στο Κίεβο, ο πρόεδρός της Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ το επισκέφθηκε με σκοπό να απολογηθεί, η υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ πρωτοστάτησε στη στήριξη στον Ζελένσκι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News