Τον Βάτσλαβ Σμιλ, κορυφαίο διανοητή και ακαδημαϊκό, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα, με ειδίκευση (και) στην ενέργεια, επικαλείται σε άρθρο του στη La Repubblica ο ιταλός αστροφυσικός Αμεντέο Μπάλμπι, γράφοντας για το εξαιρετικό επίτευγμα που κατάφεραν επιστήμονες στις ΗΠΑ, ανασυνθέτοντας τις συνθήκες που επικρατούν στο εσωτερικό του Ηλιου (και πραγματοποιώντας, έτσι, ακόμη ένα βήμα προς την απεριόριστη καθαρή ενέργεια).

Στο άρθρο ο ιταλός επιστήμονας υπενθυμίζει πως πριν από  μερικά χρόνια, στο μνημειώδες έργο του «Energy and Civilization», ο Βάτσλαβ Σμιλ έγραψε από την αρχή την ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών, από τις προ-αγροτικές κοινότητες των τροφοσυλλεκτών έως τη σύγχρονη εποχή των ορυκτών καυσίμων, με σημείο αναφοράς τις μορφές ενέργειας που είχαν στη διάθεσή τους. Πρόκειται για «μια ιστορία ενεργειακών μεταβάσεων προς ολοένα και πιο αποδοτικές πηγές ενέργειας», συνοψίζει ο Αμεντέο Μπάλμπι.

Εστιάζοντας στη μοντέρνα και σύγχρονη εποχή, γράφει πως «ο βιομηχανικός πολιτισμός μας θα ήταν αδύνατος χωρίς την εντατική χρήση ορυκτών καυσίμων». Πλέον, όμως, γνωρίζουμε πολύ καλά πως αυτή η πρακτική δεν μπορεί να συνεχιστεί, λόγω των άκρως αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεών της. Αυτό σημαίνει πως, αν η ανθρωπότητα θέλει να επιβιώσει και να διατηρήσει τα πολλά επιτεύγματά της, θα πρέπει να βρει έναν καλύτερο, αποδοτικότερο και καθαρό τρόπο να παράγει όλη την ενέργεια που χρειάζεται.

«Δεν είναι τυχαίο ότι όσοι προσπάθησαν να φανταστούν το μέλλον συνέδεαν πάντα την πρόοδο του είδους μας με την ανακάλυψη νέων, αποτελεσματικών και καθαρών μορφών ενέργειας. Και η πυρηνική σύντηξη βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των ονείρων συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας και μελλοντολόγων εδώ και τουλάχιστον 70 χρόνια», γράφει ο ιταλός αστροφυσικός.

«Η αναπαραγωγή του μηχανισμού που τροφοδοτεί όλα τα αστέρια στο Σύμπαν εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια και η διαχείρισή του με ελεγχόμενο τρόπο θα ήταν στην πραγματικότητα ο πιο πολλά υποσχόμενος τρόπος για την κάλυψη των συνεχώς αυξανόμενων ενεργειακών αναγκών της ανθρωπότητας», συμπληρώνει.

Εξηγεί πως πρόκειται για μια πιθανότητα που δεν παραβιάζει κανέναν φυσικό νόμο και από την οποία μας χωρίζει μόνο «η έρευνα και η ικανότητα να επινοούμε τεχνολογικές λύσεις». Δεν είναι κάτι που θα μπορούσε να συμβεί άμεσα, στο απώτερο μέλλον, «αλλά δεν απέχει τόσο πολύ, ούτως ώστε να μας φαίνεται αδύνατο. Είναι ένα εφικτό όνειρο, ένας ορίζοντας προς τον οποίο θα κατευθύνουμε τις προσπάθειές μας», εξηγεί.

Γράφει, επίσης, πως σε κάθε όραμα για έναν πιο δίκαιο, πιο ειρηνικό και πιο ωφέλιμο για όσον το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους πολιτισμό του μέλλοντος, προβλέπεται μια κάποια προσβάσιμη και φιλική προς το περιβάλλον μορφή ενέργειας. «Θα ήταν αδύνατο να φανταστεί κανείς την Ομοσπονδία του  “Star Trek” ή το “Ιδρυμα” του Ασίμοφ να παλεύουν με τη ρύπανση, τις περιβαλλοντικές καταστροφές, την κλιματική κρίση ή τους πολέμους για τον έλεγχο των πόρων», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Αλλά η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον είναι, μια μέρα, η ανθρωπότητα να διαθέτει όχι μόνο απεριόριστη καθαρή ενέργεια, αλλά και αυτή να μοιράζεται με τρόπο δίκαιο και δημοκρατικό. Στο τέλος της εποχής των ορυκτών καυσίμων, η ανθρωπότητα μπορεί είτε να μετριάσει σημαντικά τις όποιες φιλοδοξίες της (για άφθονη καθαρή ενέργεια), είτε να συνεχίσει να προσπαθεί, καινοτομώντας. Και αυτό μπορεί να το κάνει κυρίως μέσω της πυρηνικής σύντηξης.

Ολοκληρώνοντας το άρθρο του, ο Αμεντέο Μπάλμπι επικαλείται τον περίφημο σοβιετικό αστροφυσικό Νικολάι Καρντάσεφ και την ομώνυμη κλίμακά του, την οποία πρότεινε το 1964 για την κατάταξη των πολιτισμών με κριτήριο τις ικανότητές τους όσον αφορά την εκμετάλλευση της ενέργειας σε πλανητικό, σε αστρικό και σε γαλαξιακό επίπεδο. Η βασική του ιδέα ήταν ότι η διαρκώς αυξανόμενη κατανάλωση ενέργειας είναι ο πιο προφανής δείκτης του επιπέδου ανάπτυξης ενός πολιτισμού.

Η ανθρωπότητα απέχει ακόμα πολύ, ακόμα και από το αρχικό επίπεδο της κλίμακας του Καρντάσεφ, καθώς με τον τρέχοντα ρυθμό κατανάλωσης ενέργειας θα χρειαζόμασταν από έναν έως δύο αιώνες για την κάλυψη της απόστασης. Οπότε, είναι απολύτως σαφές ότι αυτού του είδους η ανάπτυξη, εάν είναι δυνατή, δεν μπορεί επιτευχθεί μέσω των ενεργειακών μηχανισμών που μας έφεραν έως εδώ που βρισκόμαστε σήμερα.

«Αν θέλουμε να συνεχίσουμε να ανεβαίνουμε την ενεργειακή κλίμακα, θα πρέπει να βρούμε εναλλακτικά μέσα (παραγωγής ενέργειας), και κανένα από αυτά που είναι γνωστά και υποθετικώς εφικτά δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όσο η πυρηνική σύντηξη. Αργά ή γρήγορα θα πρέπει να μάθουμε να τη χρησιμοποιούμε: είναι ένα υποχρεωτικό βήμα, στο οποίο δεν διακυβεύεται μόνο η επιβίωση του πολιτισμού μας, αλλά και κάθε τροχιά προς έναν καλύτερο κόσμο και προς μεγαλύτερους και υψηλότερους στόχους», καταλήγει ο Αμεντέο Μπάλμπι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News