Είναι σχεδόν τρομακτικό το πόσο γρήγορα μπορεί να ανέβει η θέαση σε ένα βίντεο στο Tik Tok. Η δική μου πρώτη εμπειρία στο μέσο ήταν ένα βίντεο περιήγησης σε ενοικιαζόμενο, σε νησί. Ηταν ευφάνταστα διακοσμημένο, σε μια όμορφη τοποθεσία, και σκέφτηκα να το ανεβάσω στην πλατφόρμα.

Μέσα σε λίγες ώρες, το βίντεο έφτασε να μετρά αρκετές δεκάδες χιλιάδες θεάσεις, αποδεικνύοντας αυτό που λένε για τον αλγόριθμο του Tik Tok: έχει ταχύτητα φωτός. Αυτό σημαίνει ότι οι πιθανότητες να γίνει κάτι viral σε αυτή την πλατφόρμα είναι μεγαλύτερες απ’ ό,τι στις άλλες, με δεδομένο μάλιστα ότι τα βίντεο είναι σύντομα, οι χρήστες σκρολάρουν ασταμάτητα και μπορούν να δουν εκατοντάδες στην καθισιά τους. 

Πάντα τα κοινωνικά δίκτυα σε προσκαλούσαν να τα χρησιμοποιήσεις διεκδικώντας προβολή και διασημότητα και πολλοί το έχουν καταφέρει, δημιουργώντας  προφίλ, κυρίως στο Youtube και το Instagram, τα οποία απέκτησαν δυναμική και στρατιές ακολούθων. Εκείνο, ωστόσο, που διαφοροποιεί τα παλαιότερα μέσα από το Tik Tok είναι ότι απαιτούσαν από τον χρήστη μια κάποια μεγαλύτερη προσπάθεια και συνέπεια για να τον αναδείξουν. Για να γίνεις κάποιος εκεί, έπρεπε να έχεις μια στρατηγική μακράς διαρκείας. 

Το Tik Tok έχει διαμορφώσει αλλιώς τα δεδομένα. Αν και δεν έχει ακόμα ακτινογραφηθεί όλος ο μηχανισμός του, τα βασικά που γνωρίζουμε είναι ότι αναζητά άτομα που ανεβάζουν παρόμοιους τύπους περιεχομένου, και όταν βλέπει αυτόν τον αριθμό να αυξάνεται, προσπαθεί να τον προωθήσει σε ένα ευρύτερο κοινό. Ενα πρόσφατο παράδειγμα είναι το χορευτικό στιγμιότυπο από τη σειρά του Netflix «Wednesday», το οποίο ανακύκλωσαν εκατομμύρια χρήστες, με έναν πανομοιότυπο τρόπο. 

Αν και η πλατφόρμα έχει αρκετούς  λογαριασμούς που παράγουν πρωτότυπο περιεχόμενο, πολλές φορές άξιο θέασης, φαίνεται ότι τελικά στηρίζει μια άλλου τύπου στρατηγική προβολής, η οποία χτίζεται μέσω του copy-paste. Βάζει τον χρήστη στην τροχιά μιας μιμητικής συμπεριφοράς, η οποία ακολουθεί τις τάσεις  του μέσου και παίζει μαζί τους, και τον επιβραβεύει γι’ αυτό. Με άλλα λόγια, αν ανεβάσεις κι εσύ τον χορό της «Wednesday», έχεις περισσότερες πιθανότητες να γίνεις viral. 

Βέβαια, η διασημότητα που κερδίζεις έτσι είναι περισσότερο μια έκλαμψη διασημότητας. Μπορεί ένα βίντεο που ο αλγόριθμος φέρνει μπροστά να ανεβάσει το προφίλ σου σε θεάσεις και ακολούθους, δίνοντας την ψευδαίσθηση ότι έχεις καταφέρει κάτι, στην πραγματικότητα, όμως, το μόνο που έχεις καταφέρει είναι να κερδίσεις μερικά δευτερόλεπτα προσοχής ενός κοινού που εκπαιδεύεται στη διάσπαση προσοχής και στην τυφλή αντιγραφή. Αυτό το κοινό θα σε ξεχάσει μόλις σκρολάρει στο επόμενο βίντεο.

Ο νέος τύπος διασήμου που διαμορφώνει το Tik Tok θα μπορούσε να λέγεται και «μικρο-διάσημος». Χρήστες που ανεβαίνουν απότομα στο βάθρο της προσοχής, κάθονται για λίγο εκεί και, μετά, η πλατφόρμα τους ξεβράζει στο περιθώριο και ξεθωριάζουν στην αφάνεια. Κι όμως, εκατομμύρια άνθρωποι επιθυμούν διακαώς να βιώσουν αυτή τη διασημότητα, παραβλέποντας τα παρεπόμενά της.  

Αρκεί να διαβάσεις τα σχόλια κάτω από βίντεο που ο αλγόριθμος βγάζει στον αφρό, και των οποίων οι χρήστες ζουν την εμπειρία τού να είσαι στο βάθρο. Χιλιάδες άλλοι από κάτω δηλώνουν την επιθυμία τους να ζήσουν το ίδιο, αλλά και την πρόθεσή τους να επενδύσουν τον χρόνο τους σε αυτό. Δεν αμφιβάλλω ότι αρκετοί από εκείνους που ανεβαίνουν στον θρόνο της πλατφόρμας, κάτι κερδίζουν, έστω και πρόσκαιρα. Για παράδειγμα, υπάρχει μια στρατιά χρηστών με μικρές, διαδικτυακές, επιχειρήσεις, που βλέπουν τις παραγγελίες να αυξάνονται ιλιγγιωδώς, χάρη σε μερικά viral βίντεο. 

Το θέμα, βέβαια, είναι πόσο κρατάει όλο αυτό και πώς οι μικρο-διάσημοι της πλατφόρμας διαχειρίζονται το γεγονός ότι η επιτυχία και η δόξα μπορεί να φύγει, που είναι και το πιθανότερο. Μάλλον όχι καλά, υποθέτω. Ειδικά αν μιλάμε για νεαρές ηλικίες (η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών του Tik Tok), όπου η ανωριμότητα συχνά σε ανεβάζει στα σύννεφα και μετά σε προσγειώνει απότομα στην πραγματικότητα.  

Ενα παράδειγμα είναι ο αμερικανός μαθητής Σαμ Μπέναροχ. Μερικές χιουμοριστικές αναρτήσεις  λίγο πριν από την πανδημία συγκέντρωσαν εκατοντάδες χιλιάδες ακολούθους στο προφίλ του και του χάρισαν εκατομμύρια θεάσεις. Το πανηγύρι,  ωστόσο, κράτησε μόλις μερικούς μήνες. Μετά, ο Σαμ έψαχνε κοινό και δεν έβρισκε. Σε μια συνέντευξή του στο «Vox», και αφού εγκατέλειψε την πλατφόρμα, μίλησε για την επίδραση της ξαφνικής φήμης στην ψυχολογία του όταν κατέληξε στην απόλυτη αδιαφορία. «Είναι τρομακτικό, γιατί δεν νιώθεις ποτέ ότι είσαι αρκετός και αυτό αφήνει ψυχικό σημάδι», είπε. 

Ο Σαμ δεν είναι ο μόνος τραυματισμένος από τις επιπλοκές της μικρο-διασημότητας του Tik Tok. Η πλατφόρμα μετράει πολλά παρόμοια περιστατικά, δημιουργώντας σταδιακά ένα νεκροταφείο διαττόντων αστέρων που έσβησαν άδοξα. Κι εκείνο που διαμορφώνεται μέσα από αυτήν, στη μεγάλη εικόνα, είναι  μια γενιά που αντιλαμβάνεται αλλιώς τη φήμη και τη δόξα. Ολο και περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν ότι μπορεί και πρέπει να τους συμβεί και τόσο περισσότερο οι διαδικτυακοί τοίχοι μας γεμίζουν με άτομα που ελπίζουν να γίνουν οι πρωταγωνιστές της ημέρας.

Το Tik Tok γέννησε μια ακόρεστη πείνα για φήμη, κάνοντάς την προσβάσιμη σε όλους για λίγο, και μύησε μια ολόκληρη γενιά σε μια σκηνή κινούμενης άμμου, που θα σε ρουφήξει καθώς σε χειροκροτούν. 

ΥΓ. Οι καλές ιδέες και η δημιουργικότητα, η συνέπεια και η επιμονή έχουν προσωρινά καθίσει στον πάγκο. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News