Εξακολουθεί να θεωρείται ευρέως ως μία από τις μεγάλες πόλεις-φαντάσματα του πλανήτη μας. Ωστόσο, όλοι όσοι συνεχίζουν να εκφράζουν αυτή την άποψη, μάλλον αγνοούν πως αυτή η ξεχασμένη πρώην αποικιακή πρωτεύουσα της Ακτής Ελεφαντοστού, στη Δυτική Αφρική, έχει καταστεί σύμβολο ενός από τα πιο εντυπωσιακά προγράμματα αστικής ανάπτυξης στην Ιστορία.

Για το Γκραν-Μπασάμ ο λόγος, την πρώην πρωτεύουσα της γαλλικής Ακτής Ελεφαντοστού, η οποία κατέληξε ανά τις δεκαετίες να αποτελεί τόπο κατοικίας καταληψιών και περιστασιακών τουριστών που έχουν προτίμηση σε εγκαταλειμμένα, εξαιρετικής αισθητικής και αποικιακού ρυθμού, κτίρια που καταρρέουν.

Το Γκραν-Μπασάμ κατέστη σχεδόν  απαγορευμένος προορισμός το 2016, «όταν ένοπλοι τζιχαντιστές, των οποίων οι φερόμενοι συνεργοί δικάστηκαν την περασμένη εβδομάδα, παρήγγειλαν μια γύρα ποτά στην παραλία, προτού ανοίξουν πυρ εναντίον των λουομένων, σκοτώνοντας 19 (ανθρώπους)», θυμίζει ο Ρίτσαρντ Ασετον των λονδρέζικων Times σε ανταπόκρισή του από την πόλη. Αλλά «ακόμη και οι τρομοκράτες δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν μια εξαιρετική ανάπλαση», προσθέτει.

Σε τι ακριβώς αναφέρεται, όμως; Εξηγεί ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ, έως το 2100, το 40% της ανθρωπότητας θα ζει στην Αφρική. Η πληθυσμιακή έκρηξη εκτιμάται πως θα λάβει χώρα κυρίως μεταξύ του Λάγκος στη Νιγηρία και του Αμπιτζάν στην Ακτή Ελεφαντοστού, σε μια περιοχή που πρόκειται να καταστεί «η μεγαλύτερη ζώνη συνεχούς πυκνής κατοίκησης στον πλανήτη. Εως το τέλος του αιώνα, οι πόλεις σε αυτό το τμήμα ακτών, συνολικού μήκους άνω των 900 χλμ., στον Κόλπο της Γουινέας, θα φιλοξενούν μισό δισεκατομμύριο ψυχές». Και αυτό σημαίνει πως το Γκραν-Μπασάμ θα καταστεί μια ακμάζουσα μητρόπολη.

Λόγω των μεταναστευτικών ροών από την ενδοχώρα, οι ήδη μεγάλες πόλεις της περιοχής θα γιγαντωθούν ενσωματώνοντας τις περιφερειακές πόλεις, ενώ οι μικρές θα καταστούν αναπόφευκτα μεγάλες και οι όποιες ζώνες πρασίνου θα εξαφανιστούν. Η πόλη-φάντασμα του Γκραν-Μπασάμ «βρίσκεται στο χείλος αυτής της αλλαγής», σημειώνει ο δημοσιογράφος των Times.

«Η μία πλευρά μιας μικρής λιμνοθάλασσας σε μια λωρίδα παραλίας με θέα στον Ατλαντικό είναι η “γαλλική συνοικία”, όπου δεν συμβαίνουν πολλά και δεν υπάρχουν πολλά να κάνει κανείς», μας πληροφορεί. Ωστόσο, «διασχίζοντας τη λιμνοθάλασσα εισέρχεσαι σε έναν άλλο κόσμο. Στη νέα πόλη, από τους ατελείωτους μη ασφαλτοστρωμένους δρόμους διακλαδίζονται άλλοι, ασφαλτοστρωμένοι. Τα καταστήματα πωλούν ηλεκτρικούς ανεμιστήρες, μεταχειρισμένα ελαστικά αυτοκινήτων και σουτιέν. Τα φορτηγά από την όμορη Γκάνα αναπτύσσουν μεγάλη ταχύτητα στην κύρια οδική αρτηρία, προκαλώντας τροχαία, αφού η κυβέρνηση ανέγειρε διόδια σε μια παράκαμψη τον Ιούνιο. Σε μια ήπειρο που μέχρι το 2050 θα φιλοξενείται το 40% των παιδιών όλου του κόσμου, παρέες μαθητριών κατευθύνονται στα σπίτια τους. Δίπλα στη λιμνοθάλασσα, βυθοκόροι ανασύρουν άμμο από τον βυθό για τα θεμέλια των οικιστικών μονάδων», περιγράφει ο Ρίτσαρντ Ασετον.

Αυτή η στροφή προς το μέλλον είχε ως αποτέλεσμα, τα τελευταία χρόνια να αρχίσει να αυξάνεται σημαντικά ο πληθυσμός της πόλης και της περιφέρειάς της, ξεπερνώντας σήμερα τους 267.000 ανθρώπους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή.

Το 2008, στο Γκραν Μπασάμ πωλούνταν οικόπεδα έναντι μόλις 40.000 φράγκων Δυτικής Αφρικής (περίπου 60 ευρώ). Σήμερα, όμως, κοστίζουν πολλά εκατομμύρια. Σταδιακά, το Γκραν-Μπασάμ μετατράπηκε από πόλη-φάντασμα σε μια υπνούπολη, οι κάτοικοι της οποίας ξυπνούν νωρίς κάθε πρωί για να μεταβούν στο Αμπιτζάν, όπου εργάζονται.

Ειδικοί στη δημογραφία εκτιμούν ότι ολόκληρη η παράκτια περιοχή που εκτείνεται στην Ακτή Ελεφαντοστού, τη Γκάνα, το Τόγκο, το Μπενίν και τη Νιγηρία, έως το 2100 θα έχει καταστεί η μεγαλύτερη «μεγαλούπολη» του κόσμου, παρόμοια με τη μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης ή τη λεγόμενη «Blue Banana», που εκτείνεται από το Λίβερπουλ μέχρι τη Βόρεια Ιταλία.

Προς το παρόν, οι συγκοινωνίες εξακολουθούν να μην ανταποκρίνονται στις νέες και ολοένα αυξανόμενες ανάγκες της ευρύτερης περιοχής. Ωστόσο, τον περασμένο Μάιο, η Αφρικανική Αναπτυξιακή Τράπεζα ανακοίνωσε ότι συγκέντρωσε περισσότερα από 15 δισ. δολάρια για την κατασκευή ενός νέου παράκτιου αυτοκινητοδρόμου από το Λάγκος έως το Αμπιτζάν. Οσον αφορά τις υπηρεσίες υγείας και στέγασης, ποικίλλουν, αναφέρει ο απεσταλμένος των Times στην Ακτή Ελεφαντοστού.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι, αν η περιοχή αναπτυχθεί σωστά, θα μπορούσε να καταστεί λοκομοτίβα της αφρικανικής οικονομίας. Αν, όμως, δεν συμβεί αυτό –λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη βασικών υποδομών σε πόλεις όπως το Λάγκος–, θα καταστεί πηγή ταλαιπωρίας και διαμάχης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News