Υπάρχουν κάποια έργα που νιώθεις ότι τα έχεις ξαναδεί και παρότι τα πρόσωπα είναι διαφορετικά, παρατηρείς ότι η «πλοκή» μοιάζει, σαν να συμβαίνουν τα ίδια πράγματα. Τα Ρίχτερ στην Εύβοια που ταρακούνησαν την Αθήνα θύμισαν σε πολλούς το κλίμα που επικρατεί στη δημόσια σφαίρα ύστερα από έναν μεγάλο ή απλώς ανησυχητικό σεισμό – ιδίως όταν είναι κοντά στην πρωτεύουσα.

Το τανγκό θέλει δύο. Μέρος της ευθύνης για όσα επιτείνουν τον φόβο των Ρίχτερ ανήκει συχνά στα μέσα ενημέρωσης και στον ανταγωνισμό μεταξύ τους. Για ένα διάστημα, ανάλογα με την επικαιρότητα, όλοι γίνονται λοιμωξιολόγοι, σεισμολόγοι, μετεωρολόγοι και πιλότοι. Το άλλο κομμάτι της ευθύνης εντοπίζεται σε συντεχνιακές κόντρες και στη διάθεση αυτοπροβολής κάποιων σεισμολόγων. Το μείγμα των «δύο» είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να συμβεί σε πολίτες φοβισμένους από έναν σεισμό.

Στην τηλεόραση και σε μερίδα του Τύπου ο κανόνας είναι απλός. Οι σεισμοί πουλάνε, επειδή πολύ απλά ο φόβος πουλάει. Στις ταμπλόιντ εφημερίδες, θα έχετε παρατηρήσει πως όταν δεν υπάρχουν ειδήσεις, εμφανίζεται κατά καιρούς ο τίτλος «Ερχεται μεγάλος σεισμός». Και δίπλα, η φωτογραφία ενός σεισμολόγου. Είναι ο πιο ασφαλής τίτλος, πρώτον, γιατί τρομάζει και, δεύτερον, γιατί πάντα επιβεβαιώνεται. Και δεν χρειάζεται να είσαι σεισμολόγος για να κάνεις αυτή τη δήλωση. Οποιοσδήποτε μπορεί να την κάνει και θα πέσει μέσα. Σε μια σεισμογενή χώρα είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή, κάπου στην επικράτεια, θα γίνει ένας μεγάλος σεισμός.

Στο συνάφι των σεισμολόγων οι κόντρες είναι επικές, συνήθως ανάμεσα στους «επίσημους», π.χ. του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και στις εκάστοτε «ελεύθερες φωνές» που προσφέρουν και το συνωμοσιολογικό ψαχνό στην όλη ιστορία. Διότι, πάντοτε, ύστερα από έναν μεγάλο σεισμό, κυκλοφορούν φήμες ότι κάποιος τον είχε προβλέψει. Και όπως όλοι καταλαβαίνουν, την ένταση τροφοδοτούν συχνά και οι κόντρες για την κατανομή των ερευνητικών κονδυλίων από την πολιτεία.

Ωστόσο κάθε φορά, μέσα στον φόβο του, ο κόσμος καταφέρνει τελικά να ξεχωρίζει εκείνον που μπορεί να του πει πέντε πράγματα τα οποία θα τον βοηθήσουν και ίσως και θα τον προστατεύσουν. Στον καταστροφικό σεισμό της Αθήνας, το 1999, το πρόσωπο που θυμόμαστε ήταν ο Γιώργος Σταυρακάκης.

«Επτά επί Θήβας» και μια καρέκλα

Την Τετάρτη, ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών Ακης Τσελέντης συγκρούστηκε με τον σεισμολόγο Γεράσιμο Παπαδόπουλο. Μίλησαν διαδοχικά στην ίδια τηλεοπτική εκπομπή του MEGA. Ο κ. Παπαδόπουλος άσκησε κριτική στον συνάδελφό του που κατέχει αυτή τη στιγμή την κρίσιμη θεσμική ιδιότητα. Πέρα από το θέμα που συζητείται σε αυτές τις περιπτώσεις, το αν υπήρχαν ενδείξεις σεισμικής δραστηριότητας και αν τελικά πρόκειται ή όχι για τον κύριο σεισμό, ο κ. Παπαδόπουλος φωτογράφισε τον κ. Τσελέντη, καυτηριάζοντας τις δηλώσεις που έκανε τις τελευταίες ημέρες για τις Αλκυονίδες (που γέννησαν τον καταστροφικό σεισμό του 1981).

Ο κ. Τσελέντης όντως είπε «έχω χάσει τον ύπνο μου τις Αλκυονίδες». Και ο κ. Παπαδόπουλος σχολίασε ότι «δεν συνιστά υπευθυνότητα», όταν το θέμα είναι η Εύβοια, να λέγεται από επίσημα χείλη «ότι δεν κοιμόμαστε το βράδυ, ή ότι μπορεί να περιμένουμε σεισμούς σε άλλη περιοχή της χώρας».

Η αντίδραση του κ. Τσελέντη ήταν θυελλώδης. Είπε, μεταξύ άλλων, ότι «αυτή η καρέκλα έχει καρφιά», εννοώντας αυτή που κατέχει ως διευθυντής του Γεωδυναμικού, προσθέτοντας «τι να κάνουμε, εγώ την πήρα», για τον κ. Παπαδόπουλο. Και συνέχισε ο κ. Τσελέντης κατηγορώντας τον κ. Παπαδόπουλο ότι είχε προβλέψει σεισμό 7 Ρίχτερ στη Θήβα και ότι ο ίδιος αγωνίστηκε έναν χρόνο «να μαζέψει τη Θήβα».

Τώρα, αν κάποιος στην Εύβοια, στη Θήβα ή στον Κορινθιακό έβλεπε τους δύο σεισμολόγους να τσακώνονται με αυτόν τον τρόπο, τι θα καταλάβαινε; Το βέβαιο είναι ότι θα έβγαζε περισσότερα συμπεράσματα για τη μάχη της καρέκλας, παρά για το αν κινδυνεύει από έναν μεγάλο σεισμό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News