«Να αγωνιστείς στην Ουκρανία σαν φαντάρος για τη δόξα της Μητέρας Ρωσίας μπορεί να είναι και τρόπος λύτρωσης από ένα λάθος που σου έχει κοστίσει ακριβά. Μπορεί να ήσουν πιωμένος και ο γείτονας να έκανε πολύ θόρυβο. Μπορεί να είχε τα γενέθλιά του ο άνθρωπος, όμως ο θόρυβος σε εμπόδισε να σκεφτείς. Πήγες, λοιπόν, στην πόρτα του με ένα μαχαίρι. Πολλαπλά τραύματα, ανθρωποκτονία, και 9 χρόνια στη φυλακή».

Ο Αντρέα Νικάστρο, ανταποκριτής της Corriere della Sera στο Μικολάιφ, ξεκίνησε έτσι ευφάνταστα, σαν αστυνομικό μυθιστόρημα, το ρεπορτάζ του. Προτού τελειώσει την πρώτη παράγραφό του έγινε ξανά δημοσιογράφος: «Να η αληθινή ιστορία του Βασίλι Βαλτσούκ, ο οποίος εξέτιε την ποινή του [σε ρωσικές φυλακές] και βρισκόταν στο μέσον της όταν έγινε μισθοφόρος στον πόλεμο του Πούτιν».

Και συνέχισε: «Το 2027 ο Βασίλι θα επέστρεφε στο σπίτι του, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Μόσχα. Oμως τι θα έβρισκε εκεί; Οι γείτονες και οι γνωστοί τι θα έλεγαν; Και τα παιδιά; Ποιος θα έδινε δουλειά σε ένα πρώην κατάδικο;»

Το ρεπορτάζ όμως αντιστάθηκε και ξεπρόβαλε εκ νέου από το πληκτρολόγιο του συντάκτη, έστω πιτσιλισμένο από λογοτεχνικές πινελιές: «Τον Αύγουστο μπήκαν στο κελί του Βασίλι οι εκλέκτορες της μισθοφορικής ομάδας Wagner η οποία για λογαριασμό του Πούτιν φέρει το κύριο βάρος της αντίστασης στην ουκρανική αντεπίθεση. Του είπαν ότι έξι μήνες υπηρεσίας στο μέτωπο αρκούν για να του δώσουν πίσω την ελευθερία του. Ομως ο Βασίλης δεν έγινε ήρωας, ούτε έβγαλε λεφτά. Σκοτώθηκε στις 12 Οκτωβρίου».

Τα στοιχεία του ο Νικάστρο τα άντλησε από ρεπορτάζ του ρωσικού αντικαθεστωτικού σάιτ The Insider το οποίο προσδιόρισε ότι μέσα σε δύο μήνες «περισσότεροι από 500 κατάδικοι σαν τον Βασίλι στρατολογήθηκαν από τον Πριγκόζιν [σ.σ.: το αφεντικό της Wagner] και σκοτώθηκαν στην Ουκρανία». Το σάιτ δημοσίευσε κατάλογο πεσόντων και φωτογραφίες τους, ενώ επικαλέστηκε ουκρανικές κυβερνητικές πηγές που επαλήθευσαν «περισσότερες από 200 υπογεγραμμένες επιστολές συλλυπητηρίων προς τις οικογένειες των πεσόντων πρώην καταδίκων». Τις επιστολές αυτές συνόδευαν ειδικά μετάλλια τιμής.

Οι αποδείξεις αυτές είναι έμμεσες όσον αφορά τον προσδιορισμό της περιόδου κατά την οποία σκοτώθηκαν οι 500 πρώην κρατούμενοι. «Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι αφορά το διάστημα μεταξύ Σεπτεμβρίου και μέσων Οκτωβρίου». Αλλη πηγή σχετικών πληροφοριών ήταν οι αναρτήσεις στα σόσιαλ μίντια από πλευράς συγγενών των πεσόντων καταδίκων. Αυτές σταμάτησαν ξαφνικά στα μέσα του Οκτωβρίου, μάλλον επειδή οι συγγενείς προειδοποιήθηκαν ότι η δημοσιοποίηση τέτοιων στοιχείων (των φωτογραφιών και των εγγράφων απονομής μεταλλίων) είναι απαγορευμένη.

Στα έγγραφα που παρουσίασε το The Insider περιλαμβάνεται και το σχετικό με την υπόθεση του Βασίλη Βαλτσούκ. Από αυτό έμαθε και ο Νικάστρο τις πληροφορίες που αφορούν την καταδίκη του Βασίλη, μόνο που ο ίδιος προσέθεσε μερικές μυθιστορηματικές σταγόνες βότκας – τόσο ταιριαστές εξάλλου με τις διαδεδομένες φήμες, προκαταλήψεις αλλά και με τα στερεότυπα περί Ρώσων. Για όλους τους πεσόντες στο μέτωπο καταδίκους ο συντάκτης της Corriere χρησιμοποίησε τη φράση «κρέας για τα κανόνια».

Στο τέλος του ρεπορτάζ της Corriere della Sera φιλοξενούνται δύο λόγια της μητέρας του Βασίλη: η πονεμένη μάνα λέει ότι ο Βασίλης μπορεί να έκανε λάθος εκείνη τη νύχτα του καταραμένου πάρτι, όμως τελικά έπεσε για την πατρίδα και πέθανε ελεύθερος…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News