«Δεν είναι κάτι που κανονικά θα με ακούγατε να λέω, αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δίκιο για το TikTok. Εάν η χώρα σας χρησιμοποιεί Huawei, εάν τα παιδιά σας είναι στο TikTok… η ικανότητα της Κίνας να ασκεί αδικαιολόγητη επιρροή είναι πολύ μεγαλύτερη πρόκληση και πολύ πιο άμεση απειλή από κάθε είδους ένοπλη σύγκρουση». Τα λόγια αυτά του Δημοκρατικού γερουσιαστή Μαρκ Γουόρνερ, που ειπώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, προκάλεσαν πράγματι εντύπωση – έως έναν βαθμό.

Γιατί το γεγονός ότι στους προοδευτικούς αμερικανικούς κύκλους εξακολουθούν να αναγνωρίζουν ότι ακόμη και ο Ντόναλντ Τραμπ ενδέχεται να είχε ορισμένες φορές δίκιο, αφήνει κάποια ελπίδα ότι οι Αμερικανοί μπορούν ακόμα να συσπειρωθούν γύρω από ορισμένες αξίες ή, τουλάχιστον, να ενωθούν μπροστά σε συγκεκριμένες απειλές.

Αλλά ότι το TikTok αποτελεί κίνδυνο για τη Δύση είναι πλέον μια άποψη εδραιωμένη στο αμερικανικό κατεστημένο, ενώ τείνει να εδραιωθεί και στην Ευρώπη. Τις προηγούμενες ημέρες, ο Μπρένταν Καρ, ένας από τους πέντε επιτρόπους της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Επικοινωνιών των ΗΠΑ (μιας ανεξάρτητης διοικητικής αρχής με καθοριστικό  ρόλο στην αμερικανική πολιτική τηλεπικοινωνιών), μιλώντας στο Axios, υποστήριξε πως το εξαιρετικά δημοφιλές κινεζικό κοινωνικό δίκτυο πρέπει να απαγορευτεί στις ΗΠΑ.

Σε ανάλυσή του, ο Λούκα Αντζελίνι της Corriere della Sera κάνει λόγο για «δραστική πρόταση σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο», δεδομένου ότι η μητρική εταιρεία του TikTok, η κινεζική ByteDance, βρίσκεται σε συνομιλίες με την αμερικανική Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων (CFIUS – εξετάζει τις επιπτώσεις ξένων επενδύσεων στη εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ) για να διαπιστωθεί εάν θα μπορούσε το TikTok να παραχωρηθεί σε μια αμερικανική εταιρεία, ούτως ώστε να συνεχίσει να είναι διαθέσιμο στις ΗΠΑ.

Πάντως, το ζήτημα εξακολουθεί να είναι εκείνο που είχε θίξει και αναδείξει ο Ντόναλντ Τραμπ, όπως συνοψίζεται στο άρθρο του Axios: «Με περισσότερες από 200 εκατ. λήψεις μόνο στις ΗΠΑ, η δημοφιλής εφαρμογή αποτελεί μια μορφή κρίσιμης πληροφοριακής υποδομής, κάτι που την καθιστά στόχο αυξανόμενων ανησυχιών για την εθνική ασφάλεια».

Τον περασμένο Σεπτέμβριο όλα έδειχναν πως η συμφωνία για την πώληση του TikTok επρόκειτο, τελικά, να ολοκληρωθεί, αλλά παρενέβη την τελευταία στιγμή το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης, κρίνοντας πως δεν παρείχε τις απαραίτητες εγγυήσεις ασφαλείας.

Η ανησυχία του επιτρόπου Καρ –ότι «δεν υπάρχει τρόπος προστασίας των δεδομένων που να εξασφαλίζει ότι δεν θα καταλήξουν στα χέρια του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας»– είναι ευρέως διαδεδομένη, ενώ κατέστη ακόμη πιο έντονη από τότε που το BuzzFeed αποκάλυψε, τον περασμένο Ιούνιο, ότι Κινέζοι μηχανικοί που εργάζονταν στο TikTok «είχαν πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες χρηστών στις ΗΠΑ, στις οποίες περιλαμβάνονταν αριθμοί τηλεφώνου και ημερομηνίες γέννησης».

Η κρισιμότητα του ζητήματος γίνεται αντιληπτή, πλέον, και στη Γηραιά Ηπειρο. Μάλιστα, την Τετάρτη, το TikTok επικαιροποίησε την πολιτική του για την ασφάλεια της ιδιωτικότητας των χρηστών στην Ευρώπη όσον αφορά την αρχειοθέτηση των δεδομένων τους και την πρόσβαση σε αυτά, επαναλαμβάνοντας πως επί του παρόντος τα δεδομένα των ευρωπαίων χρηστών της εφαρμογής αρχειοθετούνται στις ΗΠΑ και στη Σιγκαπούρη.

Ωστόσο, παρακάτω στη σχετική ανακοίνωση αναφέρεται ότι, σε απόλυτη συμφωνία με μια «σειρά ελέγχων ασφαλείας και πρωτοκόλλων έγκρισης» και μέσω μεθόδων που αναγνωρίζονται από τον GDPR (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων στην ΕΕ), ορισμένοι εργαζόμενοι του TitkTok στη Βραζιλία, στον Καναδά, στην Κίνα, στο Ισραήλ, στην Ιαπωνία, στη Μαλαισία, στις Φιλιππίνες, στη Σιγκαπούρη, στη Νότια Κορέα και στις ΗΠΑ μπορούν να έχουν πρόσβαση εξ αποστάσεως σε δεδομένα ευρωπαίων χρηστών του κινεζικού μέσου κοινωνικής δικτύωσης.

Παρά τις όποιες διαβεβαιώσεις της εταιρείας –διαβεβαιώσεις ασφαλείας, αλλά και πολιτικές, τύπου «ακόμα και εάν μας το ζητούσε, δεν θα μοιραζόμασταν δεδομένα χρηστών με την κυβέρνηση της Κίνας»–, ο φόβος ότι το καθεστώς του Πεκίνου θα καταλήξει να βάλει στο στόχαστρο τις ζωές των νέων της Δύσης ενισχύεται. Ούτε ιδιαίτερα καθησυχαστική είναι η διαβεβαίωση ότι το TikTok σκοπεύει να αρχίσει (από το 2023) να αποθηκεύει στο Δουβλίνο τα δεδομένα των χρηστών του από τις 27 χώρες της ΕΕ, καθώς και από τη Βρετανία, την Ελβετία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία.

Το επίπεδο συναγερμού για τον τρόπο με τον οποίο το κινεζικό κοινωνικό δίκτυο επιδιώκει να προκαλέσει εθισμό σε νεαρούς χρήστες ήταν υψηλό ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν ο Μπεν Σμιθ των New York Times παρουσίασε ένα εταιρικό έγγραφο που αποκάλυπτε πώς λειτουργεί ο αλγόριθμος του TikTok. Η Αλιτσε Σκαλιόνι της Corriere della Sera είχε κάνει λόγο τότε για έναν εξαιρετικά εξελιγμένο τεχνο-ψυχολογικό μηχανισμό «ικανό να διαβάζει το μυαλό και τη διάθεσή μας».

Περί τους πέντε μήνες νωρίτερα, έρευνα της Wall Street Journal είχε αποκαλύψει πως το TikTok βασίζεται ιδιαίτερα στον χρόνο που αφιερώνει ο κάθε χρήστης σε κάθε βίντεο, ούτως ώστε να τον κατευθύνει σε περισσότερα βίντεο, τα οποία θα τον κρατήσουν στην εφαρμογή. Ωστόσο, μέσω αυτής της διαδικασίας, οι χρήστες μικρής ηλικίας (και όχι μόνο) ενδέχεται να οδηγηθούν σε επικίνδυνες καταστάσεις, σε υλικό, για παράδειγμα, που προωθεί τον αυτοτραυματισμό, ακόμη και την αυτοκτονία.

Φυσικά, στον κόσμο των social media δεν υπάρχουν αναμάρτητοι. Τον περασμένο Μάρτιο, η Washington Post αποκάλυψε πως το Facebook πλήρωσε μια συμβουλευτική εταιρεία που συνδέεται με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα για να βρει έναν τρόπο να συνεχίσει να καλλιεργείται το κλίμα ανησυχίας για το TikTok, τον κύριο ανταγωνιστή του. Το κοινωνικό δίκτυο του Μαρκ Ζάκερμπεργκ σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δίνει μαθήματα διαφάνειας και ακεραιότητας, αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός πως το πιο ολοκληρωτικό καθεστώτος στον κόσμο ρίχνει βαριά τη σκιά του στο ταχύτερα αναπτυσσόμενο μέσο κοινωνικής δικτύωσης στον κόσμο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News