Την Κυριακή τα ρολόγια γύρισαν μία ώρα πίσω. Κάτι που σημαίνει ότι πλέον η διάρκεια της ημέρας είναι μικρότερη και η θερμοκρασία πέφτει νωρίτερα κατακόρυφα. Η κατάσταση αυτή θα προκαλέσει βαριά μελαγχολία σε χιλιάδες άτομα, με συμπτώματα όπως απώλεια της λίμπιντο, λήθαργο, αύξηση βάρους κ.ά.

Σύμφωνα με το Βασιλικό Κολέγιο Ψυχιάτρων, περίπου το 3% του πληθυσμού θα αναπτύξει Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή (SAD), ενώ πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού εκδηλώνει το φθινόπωρο λιγότερα έντονα συμπτώματα, αλλά σημαντικά για να επηρεάσουν αρνητικά την καθημερινότητα.

Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (Met Office) της Βρετανίας, ποσοστό μεγαλύτερο από το 40% των πολιτών παραπονιούνται ότι οι φθινοπωρινές και χειμερινές ημέρες βλάπτουν σοβαρά την ψυχική τους υγεία.

Ωστόσο, όπως γράφουν οι Times του Λονδίνου, υπάρχουν πρακτικές λύσεις που θα μας κάνουν να αισθανθούμε καλύτερα και να απολαύσουμε αυτή την περίοδο του χρόνου, μέχρι η άνοιξη να επιστρέψει και πάλι.

Τα συμπτώματα

Κάποιος που περνά αυτή τη φάση της καταθλιπτικόμορφης διάθεσης εκδηλώνει επίμονα «κακή διάθεση, απώλεια ενδιαφέροντος για καθημερινές δραστηριότητες, ευερεθιστότητα, απόγνωση, υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, δυσκολία στο ξύπνημα το πρωί, ενώ νιώθει λαχτάρα για κατανάλωση υδατανθράκων, παίρνει βάρος, έχει μειωμένη σεξουαλική διάθεση και θολωμένο μυαλό (ομίχλη εγκεφάλου)», εξηγεί η Μπάρμπαρα Σαχακιάν, καθηγήτρια κλινικής Νευροψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.

Ο λόγος που συμβαίνουν αυτές οι έντονες διαταραχές δεν είναι ακόμη γνωστός. Ωστόσο, τον περασμένο μήνα, ερευνητές έγραψαν στην επιστημονική επιθεώρηση Science Advances ότι εξειδικευμένα κύτταρα που βρίσκονται στο βασικό ρολόι του εγκεφάλου μπορεί να μας κάνουν όλους πιο ευαίσθητους τους χειμερινούς μήνες.

Γιατί συμβαίνει

Το κρύο και το σκοτάδι μάς κάνουν να θέλουμε να βρισκόμαστε σε εσωτερικούς χώρους. Ωστόσο, αυτό μας στερεί το φυσικό φως. «Αυτό με τη σειρά του θα μειώσει τα επίπεδα δραστηριότητάς μας και θα χαλάσει τη διάθεσή μας» λέει η δρ Σαχακιάν, αφού είμαστε προγραμματισμένοι να βρισκόμαστε σε εξωτερικούς χώρους όσο λάμπει ο ήλιος και στο κρεβάτι κατά τη διάρκεια της νύχτας, όπως εξηγεί η ίδια.

Αυτό συμβαίνει καθώς η μελατονίνη παράγεται τις ώρες που υπάρχει σκοτάδι, μας χαλαρώνει και μας στέλνει για ύπνο, ενώ η σερετονίνη, που αυξάνει τη διάθεση κατά τη διάρκεια της ημέρας, επηρεάζεται από την έκθεσή μας στο φως του ήλιου.

Αντιμετώπιση

Το πρώτο που μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε την κατάσταση είναι η καθολική αλλαγή της στάσης μας απέναντι στους χειμερινούς μήνες, σύμφωνα με όσα εξηγεί στους Times η Κάρι Λέμπογουτζ, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, στην Καλιφόρνια.

Η ίδια, σε έρευνα που έκανε με τη συμμετοχή 238 ατόμων από τη Νορβηγία και την Αρκτική, διαπίστωσε ότι όσο πιο θετικά έβλεπαν οι άνθρωποι τον χειμώνα, τόσο πιο ικανοποιημένοι και χαρούμενοι ήταν κατά τις οκτώ εβδομάδες της περιόδου που στις χώρες τους είναι μόνο νύχτα.

«Οι Νορβηγοί αγαπούν τον χειμώνα διότι δεν το βλέπουν τόσο ως κάτι από το οποίο θα πρέπει να επιβιώσουν, αλλά ως μια ευκαιρία για να κάνουν πολλά πράγματα που αγαπούν, όπως οι υπαίθριες δραστηριότητες, το σκι κ.ά.», εξηγεί η δρ Λέμπογουτζ.

Πρωινός περίπατος

Οι πάσχοντες από εποχική συναισθηματική διαταραχή που κάνουν τακτικά πρωινή βόλτα τουλάχιστον για μία ώρα σε εξωτερικούς χώρους, αισθάνονται πολύ καλύτερα, σύμφωνα με μελέτη της Πανεπιστημιακή Ψυχιατρικής Κλινικής της Βασιλείας, στην Ελβετία.

Και δεν είναι μόνο οι εξωτερικοί χώροι που μπορεί να κινηθεί κάποιος, αλλά και οι εσωτερικοί, λέει ο Μάικ Τίπτον, καθηγητής Ανθρώπινης και Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ. Σύμφωνα με τον ίδιο, αν κάθεται κάποιος ακίνητος μέσα στο σπίτι του, είναι βέβαιο ότι θα νιώσει κρύο και δυστυχία.

«Οταν βρισκόμαστε σε ήρεμη κατάσταση, το σώμα μας παράγει μόνο 80 watt θερμικής ενέργειας. Αλλά όταν ασκούμαστε, αυξάνεται κατά αρκετές δεκάδες watt. Ακόμη και μερικά σκαλιά αν ανεβούμε και κατεβούμε για μερικά λεπτά, το σώμα μας θα παράξει επιπλέον 200 watt θερμότητας για να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος», συμπληρώνει ο ίδιος.

Με τις ίδιες ασκήσεις αυξάνεται και η θερμαντική ροή του αίματος στα χέρια και τα πόδια, δηλαδή στα μέρη του σώματος που κρυώνουν πιο εύκολα όταν επικρατεί ψύχος.

Αν δεν καταφέρετε με απλές τεχνικές να αντιμετωπίσετε την εποχική συναισθηματική διαταραχή και συνεχίζει να σας προκαλεί έντονη μελαγχολία, τότε, όπως γράφουν οι Times, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε ψυχολόγο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News