Μια ομάδα επιστημόνων και μια καλλιτέχνης θα συνεργαστούν για να καταγράψουν και να αρχειοθετήσουν τους ήχους από το λιώσιμο των παγόβουνων στον ωκεανό ανοιχτά της Γροιλανδίας. Για να το επιτύχουν, βύθισαν μικρόφωνα που λειτουργούν στο νερό (υδρόφωνα), σε διαφορετικά βάθη και διαφορετικές θερμοκρασίες.
Τα υδρόφωνα θα καταγράφουν ήχους για δύο χρόνια, πριν συλλεχθούν από τους ειδικούς για να λάβουν τα δεδομένα. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό: τα υδρόφωνα έχουν καταγράψει στο παρελθόν ήχους σεισμών, κατολισθήσεων, ήχους της άγριας ζωής, της ρύπανσης και της τήξης, δημιουργώντας ένα «αρχείο μνήμης του ωκεανού».
«Αυτό που ακούς μετά την καταγραφή είναι ένα ανεπανάληπτο χρονικό στιγμιότυπο», είπε στον Guardian η ιρλανδή καλλιτέχνις Σιβόν Μακ Ντόναλντ, μιλώντας μέσα από το πλοίο της αποστολής. «Είναι σαν χρονοκάψουλα».
Η αποστολή έχει «ρίξει» στα βαθιά πέντε υδρόφωνα με άγκυρες στο Στενό Davis, μια πύλη της Αρκτικής μεταξύ της Γροιλανδίας και του Καναδά. Μόλις οι επιστήμονες πάρουν στα χέρια τους τα όργανα, το 2024, η Μακ Ντόναλντ θα ακούσει το υλικό και θα φιλοτεχνήσει πίνακες, γλυπτά και άλλα έργα, στα οποία θα αποτυπώνεται ο αντίκτυπος της ανθρωπότητας στη ζωή (και την καταστροφή) του ωκεανού.
«Με ενδιαφέρει πολύ να ακούσω τη ρύπανση. Γιατί η στάθμη του νερού ανεβαίνει και αυτό θα αλλάξει, φαντάζομαι, το ηχητικό φάσμα σε όλη τη βιοποικιλότητα. Ο ήχος είναι θεμελιώδης στον ωκεανό και στα ζώα της Αρκτικής. Και αυτά που θα ακούσουμε, θα μας πουν για την αναπαραγωγή, τη διατροφή, την επιβίωση… Ισως έτσι καταλάβουμε τι προκαλούμε οι άνθρωποι στα οικοσυστήματα».
Χρηματοδοτούμενη από το Εθνικό Ιδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ, η 21μελής ομάδα ερευνητών από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά βρέθηκε στη θάλασσα για τέσσερις εβδομάδες μελετώντας την αλμυρότητα, τις μεταναστεύσεις των φαλαινών, τις πλημμύρες από τους πάγους και άλλα φαινόμενα. Εζησαν κάτω από δύσκολες συνθήκες, αντιμετωπίζοντας δυνατούς ανέμους, βροχή και χιόνι, αλλά και τη «γέννηση» του παγετώνα Nuup Kangerlua.
Η Μακ Ντόναλντ είπε ότι υπάρχει λιγότερος πάγος τώρα από ό,τι το 2017, οπότε είχε ξαναβρεθεί στη Γροιλανδία. Ακόμα κι έτσι, όμως, η θαλάσσια ζωή φαίνεται να προσαρμόζεται, σημείωσε. «Η ζωή εδώ στον Βορρά είναι ολοζώντανη και ευδοκιμεί – κι ας φαίνεται το τοπίο άγονο».
Σε μια άλλη αποστολή, τα υδρόφωνα «επέστρεψαν» μοιάζοντας με εξωγήινα πλάσματα που «ανακατεύτηκαν στον ωκεανό της Γροιλανδίας με λειχήνες, μικροσκοπικά φυτά και σκουριασμένα σκουπίδια στον βυθό». Η Μακ Ντόναλντ είχε μελετήσει τότε την απελευθέρωση μεθανίου από το λιώσιμο του παγετού και τις ομοιότητες μεταξύ των ιρλανδικών τυρφώνων (είδη βάλτου) και του εδάφους που απέμεινε μετά την εξαφάνιση των παγετώνων, και φιλοτέχνησε πίνακες που θα παρουσιαστούν σε έκθεση στο Model, ένα κέντρο τεχνών στην κομητεία Σλίγκο, το 2023.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News