Πριν ένα μήνα, ο Ταγίπ Ερντογάν έταξε στους Τούρκους «το μεγαλύτερο πρόγραμμα κοινωνικής στέγης στην ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας». Επτά εκατ. πολίτες χαμηλού εισοδήματος έσπευσαν να δηλώσουν συμμετοχή για να πάρουν ένα από τα 500.000 σπίτια, τα 50.000 γραφεία ή τα 250.000 οικόπεδα σε 81 επαρχίες, που θα είναι έτοιμα έως το 2028.
Πριν από τα τέλη του Οκτωβρίου, αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή τους, καθώς ο τούρκος πρόεδρος μοιράζει λεφτά για να εξασφαλίσει την επανεκλογή του το 2023.
Οι εκλογές αυτές προβλέπεται πως θα είναι οι δυσκολότερες για τον Ερντογάν στα 20 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία.
Σύμφωνα με τους Financial Times, αναλυτές και τούρκοι αξιωματούχοι της αντιπολίτευσης βλέπουν τη νέα εξαγγελία του προέδρου –το ύψος της οποίας υπολογίζεται πως ανέρχεται στα 50 δισ. δολάρια– ως μέρος μίας μεγάλης καμπάνιας κρατικών παροχών πριν τις εκλογές, που θα γίνουν κάποια στιγμή έως τον ερχόμενο Ιούνιο.
Αυτό διαφαίνεται και από τις ανακοινώσεις του τουρκικού υπουργείου Οικονομικών, που ενώ το πρώτο εννεάμηνο του 2022, είχε διαχειριστεί έναν σχετικά ισορροπημένο κρατικό προϋπολογισμό, σχεδιάζει να ολοκληρώσει τη χρονιά με έλλειμμα περίπου 25 δισ. δολαρίων ή το 3% του ΑΕΠ. Αυτό προδίδει μια τεράστια αύξηση των κρατικών δαπανών για το τελευταίο τρίμηνο του έτους.
«Θα κάνουν τα πάντα, ό,τι περνά από το χέρι τους, πολύ περισσότερα από ό,τι έχουν κάνει στο παρελθόν, γιατί αυτές είναι εξαιρετικά κρίσιμες εκλογές», είπε χαρακτηριστικά ο Γκουλσίν Οζκάν, καθηγητής Οικονομικών στο King’s College του Λονδίνου. «Τίποτα δεν θα με εκπλήξει όσον αφορά το μέγεθος του πακέτου παροχών».
Ο Μουράτ Κουρούμ, υπουργός Περιβάλλοντος και Αστικού Σχεδιασμού της Τουρκίας, είπε στους FT, ότι το στεγαστικό πρόγραμμα δεν είναι προεκλογική κίνηση. «Δεν το κάνουμε γιατί ανησυχούμε για τις εκλογές. Αντίθετα, εμείς πάντα ακούγαμε τις ανάγκες των πολιτών μας».
Οι πολίτες με χαμηλά εισοδήματα δεν μπορούν να αγοράσουν σπίτι στην Τουρκία, καθώς οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν κατά 53% τον Ιούλιο. Το νέο πρόγραμμα του Ερντογάν προβλέπει επιδοτούμενες μηνιαίες δόσεις 120 δολαρίων για κάθε οικογένεια.
Ο Κουρούμ είπε ότι το κόστος θα καλυφθεί κυρίως από τον κρατικό οργανισμό στέγης, που επί Ερντογάν έχει γιγαντωθεί, και λιγότερο από το υπ. Οικονομικών.
Πρόσθεσε ότι ο τούρκος πρόεδρος θα συνεχίσει να ανακοινώνει μία σειρά από φιλόδοξα προγράμματα.
Η δημοτικότητα του Ερντογάν και του κόμματός του, AKP, είχε μειωθεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο με την κατρακύλα της τουρκικής λίρας και την εκτόξευση του πληθωρισμού.
Ομως, τελευταία, όπως επισημαίνει η εφημερίδα, οι παροχές του τούρκου προέδρου φαίνεται να έχουν πιάσει τόπο. Τον Ιούνιο, το 77% των πολιτών είχαν απαντήσει ότι η διαχείριση της οικονομίας είναι κακή. Τον Ιούλιο, το ποσοστό μειώθηκε, καθώς ο Ερντογάν ανακοίνωσε αύξηση 30% του κατώτατου μισθού, ενώ πριν έξι μήνες, τον είχε αυξήσει κατά 50%.
Τους επόμενους μήνες, ο Ερντογάν αναμένεται να ανακοινώσει κι άλλη μεγάλη αύξηση του κατώτατου μισθού, αύξηση στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, παροχές σε συνταξιούχους και φθηνά δάνεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για να ξανακερδίσει ψηφοφόρους.
Ετσι, δυσκολεύει η θέση των κομμάτων της αντιπολίτευσης που καλούνται να πείσουν τους Τούρκους ότι θα διαχειριστούν καλύτερα από τον Ερντογάν την οικονομία.
Η αντιπολίτευση έχει επικρίνει την κυβέρνηση για το στεγαστικό πρόγραμμα, λέγοντας ότι έπρεπε να είχε γίνει πολύ νωρίτερα, ότι δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ, ότι δεν είναι ρεαλιστικό και ότι στόχος του είναι να ωφελήσει τους φίλους του Ερντογάν στον κατασκευαστικό τομέα.
Αξιωματούχος της αντιπολίτευσης είπε στους FT ότι οι «εξυπνότεροι πολίτες» καταλαβαίνουν το κόλπο του τούρκου προέδρου, όμως οι φτωχότεροι ψηφοφόροι είναι «εθισμένοι» στις παροχές του AKP και φοβούνται ότι θα τις χάσουν αν το κόμμα δεν κερδίσει ξανά τις εκλογές.
Στα σχέδια της αντιπολίτευσης συγκαταλέγονται δωρεάν γεύματα για όλα τα παιδιά στα δημόσια σχολεία και άλλα προγράμματα για τα φτωχότερα στρώματα, τα οποία όμως, ο κόσμος δεν τα γνωρίζει γιατί τα ΜΜΕ ελέγχονται από τον Ερντογάν, σύμφωνα με τους εκπροσώπους της.
Αναλυτές τονίζουν επίσης, ότι μπορεί οι παροχές να ανεβάσουν τη δημοτικότητα του τούρκου προέδρου, όμως, χωρίς αμφιβολία, γρήγορα θα αποδειχθούν «μπούμερανγκ», καθώς θα γίνουν αιτία για περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού και της ζήτησης για εισαγωγές προϊόντων, που με τη σειρά τους θα προκαλέσουν νέα κατρακύλα της τουρκικής λίρας.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News