«Την επομένη το πρωί, ξάπλωσα στο κρεβάτι μου και έβαλα πολύ προσεχτικά τη βελόνα πλεξίματος στον κόλπο μου. Προχωρούσα αργά αργά, πασχίζοντας μάταια να βρω τον τράχηλο της μήτρας και σταμάτησα μόλις ένιωσα πόνο. Συνειδητοποίησα πώς δεν θα τα κατάφερνα μόνη μου».

Στην εποχή του κακοφορμισμένου τραύματος, δεν προκαλεί έκπληξη ότι η Ανί Ερνό κέρδισε το Νομπέλ Λογοτεχνίας («Το γεγονός», εκδ. Μεταίχμιο) καταγράφοντας με ανατριχιαστική λεπτομέρεια εκείνο που στοίχειωσε τη δική της ζωή: το μωρό  που «έριξε» με κίνδυνο της ζωής της στα 23 της χρόνια, εν  έτει 1963,  στη Ρουέν, τότε που «ήταν αδύνατο να πεις αν η έκτρωση απαγορευόταν επειδή ήταν κάτι κακό ή ήταν κακό επειδή απαγορευόταν».       

Ανεξάρτητα από τις προθέσεις της Ερνό, το ξεθαμμένο, προσωπικό τραύμα έχει αρχίσει να πουλάει (ενοχλητικά) πολύ. Ηδη ο 62χρονος Mπόνο ετοιμάζεται να περιοδεύσει στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη με την αυτοβιογραφία του «Surrender: 40 songs, one story» και την πολυδιαφημισμένη τραγωδία της παιδικής του ηλικίας που εμπεριέχεται σε αυτήν: τoν αιφνίδιο θάνατο της μητέρας του από ανεύρυσμα στον εγκέφαλο, όταν ο ίδιος ήταν μόλις 14 χρονών.  

Εξυπακούεται ότι στην εποχή των σόσιαλ μίντια, δεν είναι μόνο τα παλιά, ανεπούλωτα τραύματα διασήμων που έχουν πέραση. Ολοι μπορούν να συνεισφέρουν με τον δικό τους μικρό ή μεγαλύτερο «σταυρό». Δήθεν εκ βαθέων (αλλά στην πραγματικότητα εντελώς επιδερμικές) εξομολογήσεις για απώλειες, ατυχήματα, αρρώστιες, χαστούκια της ζωής, μοιραίες λοξοδρομήσεις της τύχης, εθισμούς,  όλα καλοδεχούμενα είναι.

Δεν χρειάζονται υπερπαραγωγές, άλλωστε ο ψυχιατρικός όρος «τραύμα» έχει τόσο πια ξεχειλώσει που πηγαίνει με όλους και με όλα. Ακόμα και μια απλή επέμβαση ρουτίνας να κάνεις, μια χαρά είναι. Αρκεί να ποστάρεις στο Insta το καλό προφίλ σου με το ρομπάκι του χειρουργείου. 

Παρακολουθώ στο TikTok μια έφηβη που λέει στην κάμερα ότι προσπαθεί να γυρίσει ένα YouTube βίντεο όσο ώρα οι γονείς της «σκοτώνονται» σε πραγματικό χρόνο στο διπλανό δωμάτιο. Ολα αυτά με μουσικό χαλί το χαρωπό «Literally my life» της Hiko που όμως (σκόπιμα) δεν σκεπάζει το ξύλο και τα  ουρλιαχτά.

Πρόκειται για κλασικό δείγμα «trauma dumping». Είναι η τάση που ευδοκιμεί εσχάτως (τα αντίστοιχα hashtag στο TikTok  σαρώνουν). Το να «ξεφορτώνεις» δηλαδή (κυρίως στα σόσιαλ μίντια) πάσης φύσεως προσωπικές τραγωδίες, χωρίς να σε απασχολεί ποσώς να λάβεις κάποιου είδους σοβαρή βοήθεια για αυτό που σου συμβαίνει. Και χωρίς φυσικά να σε απασχολεί πόσους άλλους θα τραυματίσεις εκεί έξω. 

Ωδή στον ψεύτικο πόνο

Βέβαια, όσο πιο σπάνιο, οδυνηρό και έμπυο το τραύμα τόσο το καλύτερο. Σχεδόν δεν υπάρχεις αν δεν έχεις κάποιον καλά κρυμμένο σκελετό στην ντουλάπα σου. Σήμερα καλείσαι (σπρώχνεσαι σχεδόν) να τον  βγάλεις έξω στο φως, να τον ξεσκονίσεις και να τον παραδώσεις βορά στο φιλοθέαμον κοινό.  

Κάποιοι  έχουν πάρει χαμπάρι αυτήν την ασίγαστη δίψα για πόνο και το εκμεταλλεύονται δεόντως.  Θυμίζω ενδεικτικά τον αμερικανό συγγραφέα Νταν Μάλορι, που είχε βρεθεί (με το ψευδώνυμο Εϊ Τζέι Φιν) στην κορυφή των μπεστσέλερ των Νew York Times με το βιβλίο του «Η γυναίκα στο παράθυρο» (2018).  

Ο Μάλορι φρόντισε να μαγειρέψει το βιογραφικό του με μπόλικο (παντελώς fake) δράμα. Μεταξύ άλλων ο ίδιος έπασχε από καρκίνο του εγκεφάλου, η μητέρα του από κάποιον άλλο καρκίνο, ο αδελφός του είχε αυτοκτονήσει και άλλα παρόμοια. Οταν όλα ξεσκεπάστηκαν, ο  ίδιος απέδωσε τα ψέματα στη διπολική διαταραχή, από την οποία, ας το πιστέψουμε,  πάσχει. 

Στις πιο πολλές περιπτώσεις,  το ζητούμενο δεν είναι φυσικά η επούλωση, η θεραπεία, η αφύπνιση ή το  «αυτά συνέβησαν σε μένα έτσι ώστε να μπορώ τα εξιστορήσω» της νομπελίστριας Ερνό. Ζητούμενο είναι «τα 15 λεπτά διασημότητος» του «τραυματία»,  η δυνατότητα να καταστήσει την οδύνη του ορατή, η ευκαιρία να προκαλέσει την ολιγόλεπτη πονοψυχιά  εκατομμύρια αγνώστων.  

Μόνο που όλο αυτό το oversharing ανθρώπινου δράματος έχει αναπόφευκτα οδηγήσει σε μια παλιρροϊκή «κόπωση συμπόνοιας». Απλώς  αναισθητοποιείσαι. Γιατί για πόσες απώλειες, για πόσες κακοποιήσεις, για πόσες ασθένειες,  για πόσες τέλος πάντων αλλότριες δυστυχίες μπορείς αληθινά να πονέσεις;  Στο τέλος απλά παίρνεις μια μπίρα από το ψυγείο και βάζεις Netflix.    

Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα όταν ζεις στον  πολυτραυματία πλανήτη του 2022. «Εδώ βλέπεις ανθρώπους να πνίγονται στο Αιγαίο και γυρίζεις πλευρό» μου έλεγε μια φίλη, καθώς επιστρέφαμε από την παράσταση με τον Τζον Μάλκοβιτς στο Ηρώδειο. 

Η όποια διάθεση για συμπόνοια και ενσυναίσθηση σιγά σιγά στερεύει και ο καθένας μας,  παίρνει  ξανά και ξανά, εξασθενημένος και λίγο μπλαζέ, τη θέση του στο μοντέρνο Κολοσσαίο. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News