«Δεν μπορώ να φανταστώ να μένω κάπου χωρίς θάλασσα», λέει η δεκαεξάχρονη Μαριαλένα Καλακώνα. Από τότε που θυμάται τον εαυτό της χαζεύει τα κύματα από το παράθυρο του σπιτιού της λίγο έξω από την Παροικιά της Πάρου και από τότε που έμαθε γραφή και ανάγνωση κουμαντάρει το ιστιοπλοϊκό της σκάφος πάνω τους χειμώνα-καλοκαίρι: «Ένας από τους βασικότερους λόγους που μ’ αρέσει τόσο η ιστιοπλοΐα είναι ότι είμαι μέσα στη θάλασσα».

Η Μαριαλένα, πρωταθλήτρια πλέον, προπονείται τέσσερις φορές την εβδομάδα. Αμέσως μετά το σχολείο περπατάει μαζί με τους άλλους συμμαθητές της που είναι στην αγωνιστική ομάδα ιστιοπλοΐας του Ναυτικού Ομίλου του νησιού, κατά μήκος του λιμανιού, μέχρι τον όρμο της Παροικιάς όπου γίνεται η προπόνηση. Αφού φάει και μιλήσει με τους συναθλητές της, μπαίνει στη θάλασσα με το σκάφος της για τέσσερις ώρες, πολλές φορές κάτω από δύσκολες καιρικές συνθήκες. Αλλά η μέρα της δεν τελειώνει εκεί: μετά γυρίζει σπίτι να διαβάσει ή πηγαίνει στο γυμναστήριο, ανάλογα τη μέρα.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος που δεν έχει μεγαλώσει σε νησί πώς είναι να περνάς την εφηβεία σου περικυκλωμένη από 118 χιλιόμετρα ακτογραμμής. Τις μουντές ημέρες που τα παιδιά στην Αθήνα καταφεύγουν στις ξέγνοιαστες καλοκαιρινές αναμνήσεις από το νησί, τα παιδιά της Πάρου ζουν το νησί έξω από τη φαντασίωση του καυτού ήλιου και της διαφυγής που συνήθως σχετίζεται με αυτό.

«Ο χειμώνας στο νησί είναι αρκετά δύσκολος», λέει ο Παναγιώτης Ταγαρόπουλος ο οποίος μετακόμισε στην Πάρο από τη Θεσσαλονίκη για να διδάξει ιστιοπλοΐα σε παιδιά μικρής ηλικίας, ανάμεσα στα οποία ήταν κάποτε και η Μαριαλένα. «Μπορεί για 20 μέρες να έχει τόσο αέρα που να μην θέλεις να βγεις έξω. Παρ’ όλα αυτά τα παιδιά τα καταφέρνουν».

Στον Ναυτικό Όμιλο Πάρου, ο οποίος λειτουργεί από το 1992, τα παιδιά του νησιού μπορούν να μάθουν κολύμβηση το καλοκαίρι (καθώς δεν υπάρχει κολυμβητήριο για να συνεχίσουν και τον χειμώνα) και ιστιοπλοΐα όλο τον χρόνο. «Για μένα θα έπρεπε όλα τα παιδιά να ασχολούνται με την ιστιοπλοΐα», τονίζει ο κ. Ταγαρόπουλος, «διότι το νησί περιβάλλεται από θάλασσα και τα παιδιά υποτίθεται ότι πρέπει να έχουν μια γνώση για αυτή».

«Είναι μια ευχάριστη και κρίσιμη διέξοδος για τα παιδιά, που τα σηκώνει από τις καφετέριες και τα κινητά. Μπαίνουν τέσσερις φορές την εβδομάδα για τέσσερις ώρες στη θάλασσα. Πέφτουν από τα σκάφη και κολυμπάνε στο νερό τον χειμώνα. Αυτό τους δίνει φυσική κατάσταση και υγεία», εξηγεί ο Ηλίας Κουντρομιχάλης, πρόεδρος του Ομίλου εδώ και τέσσερα χρόνια, ο οποίος βλέπει πόσο βοηθάει τα εγγόνια του το άθλημα αυτό.

Για τη Μαριαλένα βέβαια η θάλασσα και η ιστιοπλοΐα είναι παραπάνω από μια εξωσχολική δραστηριότητα που της προσφέρει ανεκτικότητα στα κρυολογήματα: είναι τρόπος ζωής. «Στην ιστιοπλοΐα πρέπει να συνδυάζεις πολλά πράγματα μαζί. Πρέπει να αντέχεις στη σωματική κούραση και ταυτόχρονα να καταφέρνεις να σκέφτεσαι καθαρά. Οπότε και στη ζωή εκτός από το άθλημα αισθάνομαι, πώς να το πω, πιο γρήγορη στις αποφάσεις μου». 

Αυτός ο τρόπος σκέψης αποκρυσταλλώνεται από μικρή ηλικία: «Το να βάζεις ένα παιδάκι 7-8 χρονών μόνο του σε ένα σκάφος αντιμέτωπο με όλα τα καιρικά φαινόμενα και τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει όπως το πολύ κρύο και τον δυνατό αέρα του χειμώνα και την έντονη ζέστη του καλοκαιριού» για τον κ. Ταγαρόπουλο, «καλλιεργεί την κρίση του». 

Ο προπονητής, ο οποίος μαθαίνει ιστιοπλοΐα σε 80 παιδιά χειμώνα, εξηγεί ότι το συναρπαστικό στοιχείο στην ιστιοπλοΐα είναι πως «τα πάντα μπορούν να μεταβληθούν ανά πάσα στιγμή» και ένα μικρό παιδί καλείται μόνο του να «διαλέξει τη διαδρομή του και να πάρει πρωτοβουλίες σημαντικές για την έκβαση ενός αγώνα». Με μια φράση μαθαίνει πώς «αν βρεθεί μέσα σε μια φουρτούνα, θα πρέπει να αντεπεξέλθει μόνο του».

Πολλά παιδιά του Ομίλου έχουν καταφέρει σημαντικές διακρίσεις. Με την ηρεμία, την υπομονή και την πειθαρχία που έχει μάθει να εξασκεί στην ιστιοπλοΐα, καθώς και τη στήριξη της Σταυρούλας Θεοχάρη, της προπονήτριας της, η Μαριαλένα έχει ταξιδέψει και διακριθεί σε πολλές θάλασσες: το 2021 κατέκτησε την πρώτη θέση στα κορίτσια κάτω των 16 στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στην Κατερίνη, το καλοκαίρι κατέκτησε την έβδομη θέση στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στην Πολωνία ενώ στις αρχές του μήνα κατέκτησε την πρώτη θέση στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα που διεξήχθη στο Αίγιο.

«Αυτές είναι ακόμη πιο φοβερές επιτυχίες όταν προέρχονται από ένα νησί με 15 χιλιάδες κατοίκους», εξηγεί ο κ. Κουντρομιχάλης. «Αντιλαμβάνεστε ότι είναι δύσκολο, ουσιαστικά είσαι μόνος σου εδώ στην περιφέρεια, δεν έχεις τον ανταγωνισμό που θα σε κάνει να ανέβεις», περιγράφει ο κ. Ταγαρόπουλος. «Στην Πάρο ένα παιδί κάνει προπόνηση με 20 συναθλητές του, ενώ στην Αθήνα μπορούν εύκολα σε ένα Σαββατοκύριακο να μαζευτούν 50 και 70 άτομα. Για μένα είναι πάρα πολύ σημαντικό το ότι καταφέρνουμε και φέρνουμε μεγάλες επιτυχίες με τα όσα μέσα έχουμε».

«Στο νησί μας το υγρό στοιχείο κυριαρχεί και για αυτό τα παιδιά εδώ δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό και όλη τους τη δύναμη και την όρεξη και ασχολούνται με τη θάλασσα» λέει ο κ. Κουντρομιχάλης. Ο Ομιλος από τη δική του μεριά υποστηρίζει οικονομικά όσα παιδιά του νησιού έχουν προοπτική αλλά δεν έχουν τα οικονομικά μέσα να την πραγματώσουν. «Ξέρετε η ιστιοπλοΐα, έχει καθιερωθεί να είναι σπορ για αυτούς που έχουν. Εμείς φροντίζουμε να είναι σπορ και για αυτούς που δεν έχουν», λέει χαρακτηριστικά. 

To κόστος του εξοπλισμού της ιστιοπλοΐας μπορεί να είναι απαγορευτικό για τη μέση ελληνική οικογένεια: «Ενα σκάφος αγωνιστικό, πλήρως εξοπλισμένο μπορεί να κοστίζει γύρω στα 8.000 ευρώ», εξηγεί ο κ. Ταγαρόπουλος. «Αλλά εκτός αυτού αυτά τα υλικά είναι πάρα πολύ αναλώσιμα, δηλαδή ένα πανί το οποίο μαστίζεται από τον αέρα έχει μεγάλη φθορά και χρειάζεται αντικατάσταση κάθε χρόνο, μπορεί να κοστίζει και 800 ευρώ».

«Αυτά τα έξοδα καλείται να τα καλύψει είτε ο όμιλος, ο οποίος κάνει μια τρομερή προσπάθεια σε αυτό το κομμάτι και από κει και πέρα όποιος γονέας μπορεί να βοηθήσει παραπάνω το παιδί του», λέει ο κ. Ταγαρόπουλος. Η στήριξη όμως πέρα από οικονομική είναι και ψυχολογική: «Οι γονείς μου όταν περνάω μια δύσκολη φάση στην ιστιοπλοΐα μου υπενθυμίζουν ό,τι έχω καταφέρει στο άθλημα», λέει η Μαριαλένα. «Χωρίς τη στήριξη τους υπάρχουν φορές που μπορεί να τα είχα παρατήσει».

Η καθημερινότητα των παιδιών που επιλέγουν την ιστιοπλοΐα γίνεται πολύ πιο πιεστική από αυτή των συνομηλίκων τους. «Εμείς ερχόμαστε στην Αθήνα για το πανελλήνιο πρωτάθλημα με τα παιδιά που είναι 13-15 χρονών. Σήμερα πρέπει μόλις τελειώσουν το σχολείο, να έρθουν εδώ και να φορτώσουν όλο τον εξοπλισμό μας: το φουσκωτό, το σωστικό, τα σκάφη τους, τα πανιά τους, τα τιμόνια τους, για να πάμε αύριο στην Αθήνα και να τα ξεφορτώσουμε πάλι όλα. Αυτή είναι μια διαδικασία δύσκολη για ένα παιδί», περιγράφει ο προπονητής.

Η ανταμοιβή όμως έρχεται, πέρα από τις διακρίσεις που μπορεί να έχει κάποιο παιδί  στο άθλημα, από τις εμπειρίες που μοιράζονται όσα παιδιά που το κυνηγάνε. Αυτές είναι το συνδετικό πλέγμα που δένει την κοινότητα ιστιοπλοΐας που έχει δημιουργηθεί στο νησί και που είναι ίσως το πιο πολύτιμο στοιχείο, όπως παρατηρεί ο προπονητής τους. «Τα παιδιά περνάνε πολλές δυσκολίες μαζί. Γι’ αυτό οι σχέσεις που αναπτύσσουν στο άθλημα είναι σχέσεις που κρατάνε μια ζωή».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News