«”Προσέξτε μου τον μπάρμπα Γιάννη”, έλεγε ο Δημήτριος Λαμπράκης, πατέρας του αείμνηστου Χρήστου Λαμπράκη, και εννοούσε τον μπάρμπα Γιάννη τον Τσούρνο εκ των συνιδρυτών του Πρακτορείου Εφημερίδων Αθηναϊκού Τύπου μαζί με τον Χριστοδουλόπουλο και τον Τσαγγάρη, ο οποίος είχε ξεκινήσει από εφημεριδοπώλης στη γωνία Σταδίου  και Χρήστου Λαδά, όπου είχε πάγκο με εφημερίδες και τον ήξερε από προπολεμικά. Διότι γνώριζε ο Λαμπράκης τη δύναμη των εφημεριδοπωλών και τη συμβολή των χεριών τους στη διακίνηση των εντύπων».

Αυτή είναι μία μόνο από τις αναρίθμητες αναμνήσεις του Βλάση Αλμπάνη από όσα του έλεγε ο πατέρας του, μεγαλωμένος και εκείνος, όπως και ο γιος του αργότερα, μέσα στις εφημερίδες, στο πρακτορείο του πατέρα του, στην Κόρινθο.

Τρίτης γενιάς άνθρωπος της διακίνησης των εφημερίδων, και πλέον συνταξιούχος, ο Βλάσης Αλμπάνης έγραψε ένα βιβλίο για την ιστορία των εφημεριδοπωλών, απόκτημα πολύτιμο ειδικά για τους ανθρώπους του Τύπου, για να  θυμηθούν οι παλιότεροι και να μάθουν οι νεότεροι τη διαδρομή της εφημερίδας από τη στιγμή που βγαίνει από το πιεστήριο μέχρι να φτάσει στα χέρια των αναγνωστών, σε μια εποχή, μάλιστα, που -σε μεγάλο βαθμό- δεν πάει πια στο πιεστήριο, αλλά τα κείμενα από τον υπολογιστή της εφημερίδας τροφοδοτούν συνεχώς την ιστοσελίδα της.

Στο βιβλίο «Οι δρόμοι των εφημερίδων – Η ιστορία της διακίνησης του ελληνικού Τύπου από το 1875 μέχρι σήμερα», που εκδόθηκε και επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις «γράμμα» στο Μεσολόγγι, ο Αλμπάνης ιστορεί τον αγώνα των εφημεριδοπωλών και αργότερα των πρακτορείων διανομής για να φτάσουν οι εφημερίδες -και άρα η είδηση- μέχρι το τελευταίο χωριό της Ελλάδας αλλά και στις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού.

«Ο Τύπος δεν είναι μόνο οι εκδότες του και οι άνθρωποι που εργάζονται γι’ αυτόν, δημοσιογράφοι, συντάκτες, σελιδοποιοί, τυπογράφοι», μου λέει ο Βλάσης Αλμπάνης, με τον οποίο εκτός από το ότι είμαστε και οι δύο άνθρωποι του Τύπου, μας συνδέει επίσης η γειτνίαση στο Δερβένι Κορινθίας. «Ο επόμενος κρίκος στην αλυσίδα της ενημέρωσης είναι οι εφημεριδοπώλες, και το πόνημά μου θέλει να δείξει τη συμβολή τους στην ανάδειξη και τη διάδοση του Τύπου», προσθέτει.

Τι τον οδήγησε να γράψει αυτό το βιβλίο; «Η αγάπη μου γι’ αυτό το επάγγελμα», απαντάει συγκινημένος, για να προσθέσει: «Εκτός από τη διακίνηση που έκανα από την εποχή που ήμουν μαθητής γυμνασίου, διάβαζα τα πάντα και μορφώθηκα μέσα από τις εφημερίδες». Την προσωπική του εμπειρία στο οικογενειακό πρακτορείο και στη συνέχεια στο Πρακτορείο Εφημερίδων Αθηναϊκού Τύπου και το Πρακτορείο Διανομής Εφημερίδων, Περιοδικών & Βιβλίων «Αργος», όπου εργάστηκε 28 και εννέα χρόνια αντίστοιχα – ενώ ταυτόχρονα δημοσιογραφούσε στον επαρχιακό Τύπο- συμπληρώνουν στοιχεία από την υπάρχουσα βιβλιογραφία, αλλά και το τεράστιο αρχείο που μάζευε σχολαστικά εδώ και πολλές δεκαετίες.

Είναι «ένας θησαυρός για τον χώρο του Τύπου και γενικότερα των ΜΜΕ», είπε για τους «Δρόμους των Εφημερίδων», ο βετεράνος δημοσιογράφος Πάνος Σόμπολος στην παρουσίαση του βιβλίου στο Αγρίνιο. Πράγματι. Στις 276 σελίδες του βιβλίου, εκτός από την «περιπέτεια» της παραγωγής ενός φύλλου εφημερίδας, την ιστορία των εφημεριδοπωλών –«ένα επάγγελμα που μέχρι προ ολίγων ετών αποτελούσε αποκλειστικότητα σχεδόν κάθε Γορτύνιου»- και της διανομής των εντύπων, ο αναγνώστης βρίσκει μια σύντομη ιστορία του ίδιου του Τύπου και εν τέλει ένα κομμάτι της ελληνικής ιστορίας των νεότερων χρόνων.

Η ιστόρηση αρχίζει από την πρώτη έκδοση ελληνικού φύλλου στη Βιέννη τον Αύγουστο του 1784 –η κυκλοφορία του οποίου απαγορεύτηκε, όμως, για να μην δυσαρεστηθούν οι Οθωμανοί-, και το φύλλο «Εφημερίς» (1791-1797) που κυκλοφορούσε επίσης στη Βιέννη με τον Ρήγα Φεραίο «εμπνευστή και κύριο μοχλό της έκδοσής  του»· συνεχίζεται με την πρώτη έντυπη ελληνική εφημερίδα, που εκδόθηκε σε ελεύθερο ελληνικό έδαφος: ονομάστηκε «Σάλπιξ Ελληνική» και κυκλοφόρησε στην Καλαμάτα στις 2 Αυγούστου 1821, με αποκλειστικό σκοπό να  πληροφορεί το Γένος για ό,τι γινόταν σχετικά με τους απελευθερωτικούς αγώνες των Ελλήνων απέναντι στον τουρκικό ζυγό, αλλά και με τις χειρόγραφες «Αιτωλική» του Μεσολογγίου» (1822), «Αχελώος» του Αγρινίου και «Ψευδοφυλλάδα του Γαλαξιδίου» γνωστή για τις ψεύτικες και φανταστικές ειδήσεις της, οι οποίες «απέβλεπαν στην τόνωση του ηθικού των αγωνιζόμενων Ελλήνων», που κυκλοφόρησε στις 27 Μαρτίου 1821.

Και φτάνει μέχρι τις ημέρες μας, στη μεγάλη κρίση, τα λάθη και το τέλος εποχής για πολλές αθηναϊκές εφημερίδες, μιλάει για εκδότες που έγραψαν Ιστορία, όπως ο Νάσος Μπότσης της Απογευματινής, ο Νίκος Θεοφανίδης των περιοδικών Ρομάντζο – Πάνθεον –Βεντέτα, ο Ευάγγελος Τερζόπουλος της Γυναίκας, του Φαντάζιο  αλλά και του Μίκι Μάους, και ο Στέλιος Ανεμοδουράς, δημιουργός του «Μικρού Ηρωα» και των περιοδικών Μπλεκ και Κατερίνα και βέβαια η Ελένη Βλάχου και ο πατέρας της Γεώργιος Βλάχος της Καθημερινής.

Ακόμη, επαναλαμβανόμενες είναι οι αναφορές στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη και στην εταιρεία διανομής Τύπου «Αργος», που ιδρύθηκε από τον ΔΟΛ στις 02-09-1998. Ο Βλάσης Αλμπάνης δε ξεχνάει, εξάλλου, ότι ο Δημήτριος Λαμπράκης ήταν ο άνθρωπος «που άνοιξε τον δρόμο για τη δημιουργία συντάξεως του κλάδου των εφημεριδοπωλών σε μια περίοδο(σ.σ.: δεκαετία 1930) κατά την οποία όλοι οι υπόλοιποι εκδότες και οι ιδιοκτήτες των πρακτορείων αρνούνταν κατηγορηματικά να βάλουν την υπογραφή τους για να κατοχυρωθεί υπέρ ημών ποσοστό της τάξεως του 1% από τα έσοδα των εφημερίδων. Το δικό του “ναι” έπεισε και τους πλέον διστακτικούς εξασφαλίζοντας το μέλλον μας», όπως είχε πει ο Χρήστος Μητρόπουλος, εφημεριδοπώλης και πρόεδρος του σωματείου επί 50 συναπτά έτη!

Πάνω από όλα όμως με το βιβλίο του, ο Βλάσης Αλμπάνης αποτίει φόρο τιμής στον Σπύρο Τσαγγάρη (1852-1931) από τη Ζάτουνα Γορτυνίας, εμπνευστή  της πρώτης οργανωμένης διανομής εφημερίδων στην Ελλάδα, την οποία ανέλαβε μαζί με τα πέντε αδέλφια του -το 1875 ίδρυσε το πρώτο Πρακτορείο Διανομής Τύπου- αλλά και σε όλους τους άλλους, οι οποίοι ακολούθησαν μέχρι τα χρόνια της Κατοχής, οπότε διακόπηκε η έκδοση εντύπων και έγινε συγχώνευση των πρακτορείων διανομής Τύπου με μοναδικό φορέα την «Ενωσιν Ελληνικού και Ξένου Τύπου Α.Ε».

Η αφήγηση συνεχίζεται με το «Πρακτορείο Εφημερίδων Αθηναϊκού Τύπου-ΠΕΑΤ», που ίδρυσαν το 1945 -μια εποχή δύσκολη μετά την Κατοχή- οι Παρασκευάς Χριστοδουλόπουλος, Γιάννης Τσούρνος και Κώστας Τσαγγάρης, απόγονος της παλαιάς οικογένειας Τσαγγάρη, και τα νέα πρακτορεία που ίδρυσαν στη συνέχεια οι εκδότες  για να φτάσει στα πρακτορεία «Αργος» και «Ευρώπη» που ιδρύθηκαν επί των ημερών μας· δεν παραλείπει, εξάλλου, να αναφερθεί και στην πορεία των υποπρακτορείων του Τύπου στην επαρχία.

Και όλα αυτά διανθισμένα με πολλές ασπρόμαυρες φωτογραφίες από το μοναδικό αρχείο του συγγραφέα!

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News