Δυο μήνες πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2022 (20 Νοεμβρίου, μια μέρα νωρίτερα από ό,τι προέβλεπε ο αρχικός προγραμματισμός) ένα νέο ρεπορτάζ του Guardian ήρθε να φωτίσει τις απάνθρωπες συνθήκες κάτω από τις οποίες χιλιάδες μετανάστες -από το Μπαγκλαντές, την Ινδία, το Νεπάλ, το Πακιστάν, τη Σρι Λάνκα, την Αίγυπτο, ή τις Φιλιππίνες- εργάζονται στις κατασκευές των γηπέδων και των έργων υποδομής για τη διοργάνωση στο Κατάρ.

Συγκλονιστικές μαρτυρίες εργατών που απασχολούνται στο στάδιο «Αλ Μπαΐτ» (60.000 θέσεων, το οποίο θα φιλοξενήσει, μεταξύ άλλων, την αναμέτρηση της Αγγλίας με τις ΗΠΑ), συνοδεύουν όσα -αδιανόητα στον 21ο αιώνα- περιγράφει στην αυτοψία του ο Πιτ Πάτισον, απεσταλμένος της βρετανικής εφημερίδας στην αραβική χώρα τα 9 τελευταία χρόνια.

Στο τέλος της βάρδιας, γράφει ο άγγλος δημοσιογράφος, οι εργάτες μεταφέρονται σε μια απομονωμένη περιοχή, μέσα στην έρημο, όπου βρίσκεται η φάρμα του εργοδότη τους (Al Sulaiteen Agricultural and Industrial Complex, SAIC). Εκεί έχουν στηθεί δεκάδες παραμελημένες καμπίνες, πολύ μικρές και χωρίς παράθυρα. «Ο,τι πιο ρυπαρό σε camp έχω δει όλα αυτά τα χρόνια που κάνω ρεπορτάζ στο Κατάρ». Σε κάθε μια από αυτές κοιμούνται έως και πέντε ή έξι εργάτες, με κάτι πετσέτες που κρέμονται από τις πάνω κουκέτες να εξασφαλίζουν την ιδιωτικότητά τους. Τα ρούχα τους τα κρεμούν σε σύρματα, ενώ για τα προσωπικά τους αντικείμενα, τα μαγειρικά σκεύη και τα μπουκάλια τους με το νερό, υπάρχει χώρος μόνο κάτω από τα κρεβάτια.

«Αν μπορούσαμε, θα είχαμε φύγει όλοι»

Για τη συντριπτική πλειονότητα των εργατών, οι μισθοί δεν ξεπερνούν τα 1.000 ριάλ το μήνα – περίπου 300 ευρώ. Η αμοιβή αυτή αντιστοιχεί σε ένα ευρώ για κάθε ώρα (σκληρής) δουλειάς. Λίγοι καταφέρνουν να στείλουν χρήματα πίσω στην πατρίδα τους, στις πολυμελείς τους οικογένειες. Μάλιστα, οι περισσότεροι χρειάστηκε να πληρώσουν και τους διαμεσολαβητές, που τους εξασφάλισαν τη δουλειά στο Κατάρ. «Αν μπορούσαμε να αλλάξουμε δουλειές, θα είχαμε φύγει όλοι», δήλωσε ένας από αυτούς. Αλλά δεν μπορούν. Εκτός αν επιστρέψουν στη χώρα τους και αιτηθούν νέα βίζα… Κι όμως, εκτός από την Οργανωτική Επιτροπή του Κατάρ, είναι και η FIFA που ισχυρίζεται ότι χάρη στο project του Μουντιάλ οι εργασιακές συνθήκες βελτιώθηκαν.

Ο ηγέτης του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, Τζιάνι Ινφαντίνο, και οι υπόλοιποι αξιωματούχοι της συνομοσπονδίας έκαναν (για άλλη μια φορά) τα στραβά μάτια, όταν, στις 14 του περασμένου Αυγούστου, περίπου 60 εργαζόμενοι που διαδήλωσαν έξω από τα γραφεία του Al Bandary International Group, στην Ντόχα, επειδή είχαν μείνει απλήρωτοι για μήνες, συνελήφθησαν και τέθηκαν υπό κράτηση σε χώρο χωρίς κλιματισμό, με το θερμόμετρο στους 41 βαθμούς Κελσίου. Κάποιοι, μάλιστα, απελάθηκαν. Στο ερώτημα, αν τους καταβλήθηκαν τα δεδουλευμένα τους, δεν δόθηκε απάντηση.

6.500 νεκροί εργάτες

Ισως, όλα αυτά να μη μας συγκινούν, πλέον. Εχουμε ακούσει και (πολύ) χειρότερα, από τότε που το Κατάρ άρχισε να προετοιμάζει τη μεγάλη αθλητική γιορτή. Αλλά τι ψυχή έχουν 6.500 νεκροί εργάτες (από το 2010 έως το 2021), μπροστά στα τεράστια οικονομικά οφέλη που προσδοκούν πολλοί και διάφοροι από τη διοργάνωση, ή στη δική μας -των απλών φιλάθλων- αδημονία να απολαύσουμε ένα χειμερινό Παγκόσμιο Κύπελλο, που θα μοιάζει «εξωγήινο» σε σύγκριση με τα προηγούμενα;

Τώρα τελευταία ανακαλύψαμε ότι το πιο αυταρχικό Μουντιάλ όλων των εποχών δεν είχε σκοπό να ποδοπατήσει μόνο τα δικαιώματα των δεκάδων χιλιάδων εξαθλιωμένων μεταναστών που δούλεψαν γι’ αυτό, αλλά και τα δικά μας. Των επισκεπτών του. Οσοι ταξιδέψουν στο εμιράτο για να παρακολουθήσουν τους αγώνες από κοντά, θα έρθουν αντιμέτωποι με κανόνες εξωφρενικούς, αδιανόητους, τουλάχιστον στον Δυτικό Κόσμο. Κάποιες από τις απαγορεύσεις είναι, απλώς, αστείες. Οπως, για παράδειγμα, η χρήση… κορσέ χωρίς σχετική ιατρική γνωμάτευση. Αλλες, έστω υπερβολικές, είναι ανεκτές. Οπως αυτή που αφορά την κατανάλωση αλκοόλ. Θα επιτρέπεται μόνο η μπίρα – και αυτή το αργότερο τρεις ώρες πριν από την έναρξη του αγώνα, σύμφωνα με το Reuters. Υπάρχουν, όμως, και πολλές, που προσβάλλουν κάθε ελεύθερο άνθρωπο.

«Το σεξ – εκτός γάμου – απαγορεύεται»

Η σεξουαλική επαφή εκτός γάμου θα θεωρηθεί έγκλημα, για το οποίο προβλέπεται ποινή φυλάκισης έως και 7 ετών. Ακόμη και για τους ξένους πολίτες. «Το σεξ απαγορεύεται, εκτός αν έρθετε εδώ με τον/τη σύζυγό σας. Διαφορετικά, θα μπείτε σε περιπέτειες», προειδοποίησε ανώτατος αστυνομικός του Κατάρ, μιλώντας σε αγγλικά media. Δεν θα επιτρέπονται, καν, οι δημόσιες εκδηλώσεις στοργής (φιλιά, εναγκαλισμοί, κ.λπ.) ανάμεσα στο «ζευγάρι».

Για τους ομοφυλόφιλους, το περιβάλλον θα είναι ακόμη πιο αφιλόξενο. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ του νορβηγικού καναλιού NRK, του σουηδικού SVT και του δανέζικου DR, κάποια από τα 69 ξενοδοχεία που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της FIFA με τους προτεινόμενους προορισμούς διαμονής, δεν θα διαθέτουν δωμάτια σε «ζευγάρια» του ίδιου φύλου. Εάν κάποιος φέρει τη σημαία με το ουράνιο τόξο της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+, ή άλλο διακριτικό της, θα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης 7 έως 11 ετών.

Δεν θα επιτρέπονται και οι πάσης φύσεως διαδηλώσεις, ακόμη και οι ειρηνικές. Ο σχετικός νόμος, που έχει καταδικαστεί από τη Διεθνή Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, προβλέπει για τους παραβάτες πενταετή φυλάκιση και πρόστιμο 100.000 ριάλ (περίπου 25.000 δολάρια).

Οπως σχολίασε η Mundo Deportivo, για άλλη μια φορά η FIFA δεν τόλμησε να προβάλει την παραμικρή αντίρρηση στους Καταριανούς. Προσυπέγραψε τον «Κώδικα Δεοντολογίας» του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2022 «με κλειστά μάτια».

Πριν από καμιά δεκαριά μέρες ο πρόεδρος Ινφαντίνο παρέστη στο test event, τo «Lusail Super Cup», που πραγματοποιήθηκε στο ομώνυμο στάδιο το οποίο θα φιλοξενήσει τον τελικό και άλλα 9 ματς της διοργάνωσης. Τα πράγματα δεν πήγαν και πολύ καλά. Υπήρξαν ατελείωτες ουρές στις θύρες και καθυστερήσεις στη ροή των θεατών προς τις εξέδρες, οι οποίοι χρειάστηκε να περπατήσουν αρκετά, κάτω από αφόρητη ζέστη, για να μπουν στο γήπεδο. Εκεί, ο περιλάλητος κλιματισμός υπολειτουργούσε, ενώ σημειώθηκε έλλειψη και στο νερό που ήθελε να αγοράσει ο κόσμος για να δροσιστεί. Μετά από όλα αυτά, οι δηλώσεις του ιταλοελβετού παράγοντα εξέπληξαν: «Είμαι ικανοποιημένος που βεβαιώθηκα πόσο καλά προετοιμασμένο είναι το Κατάρ για να φιλοξενήσει το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός στον πλανήτη».

Καντονά: «Ανθρώπινη φρίκη»

«Εγώ, ο λάτρης του ποδοσφαίρου, απρόθυμα γνωστοποιώ την απόφασή μου να μην παρακολουθήσω ούτε ένα παιχνίδι αυτού του Μουντιάλ», έγραψε στα social media ο Ερίκ Καντονά, παλιά δόξα της παγκόσμιας πρωταθλήτριας, Γαλλίας, ο οποίος χαρακτήρισε τη διοργάνωση του Κατάρ ως «οικολογική παρέκκλιση» και «ανθρώπινη φρίκη».

Τον περασμένο μήνα ο Φίλιπ Λαμ, αρχηγός της εθνικής Γερμανίας που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο το 2014, έκανε γνωστό (στο Kicker) πως δεν θα ακολουθήσει την αποστολή της χώρας του: «Δεν έχω σκοπό να κάνω το ταξίδι, ούτε ως φίλαθλος. Προτιμώ να μείνω σπίτι. Τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να παίζουν βασικό ρόλο. Κανείς δεν μπορεί να προσποιείται ότι δεν γνωρίζει».

Γιατί να πάει κανείς; Ακόμη κι αν μπορεί να πληρώσει το κόστος της διαμονής (σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Mundo Deportivo, οι τιμές φτάνουν και τα 6.000 ευρώ τη βραδιά), ακόμη κι αν δεν προσβάλλει την ηθική του το ότι οι εργαζόμενοι στο ίδιο πολυτελές ξενοδοχείο αμείβονται με ένα ευρώ την ώρα, το εμιράτο του Κόλπου δεν δείχνει την παραμικρή διάθεση να σεβαστεί την κουλτούρα των επισκεπτών του. Το Κύπελλο θα είναι του Κατάρ, λιγότερο Παγκόσμιο από κάθε άλλη φορά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News