Επιστήμονες από το Ισραήλ κατάφεραν να δημιουργήσουν τα πρώτα «συνθετικά έμβρυα» στον κόσμο παρακάμπτοντας την ανάγκη σπέρματος και ωαρίου για τη γονιμοποίηση.
Ερευνητές του Ινστιτούτου Weizmann ανακάλυψαν, συγκεκριμένα, ότι τα βλαστοκύτταρα από ποντίκια είναι δυνατό να αυτοσυναρμολογηθούν σε δομές παρεμφερείς με έμβρυα που διαθέτουν, μεταξύ άλλων, γαστρεντερικό σωλήνα, έναν πρώιμο εγκέφαλο και μια καρδιά που χτυπά.
Γνωστές ως συνθετικά έμβρυα –επειδή δημιουργούνται χωρίς γονιμοποιημένα ωάρια–, οι εν λόγω δομές αναμένεται να βοηθήσουν στη βαθύτερη κατανόηση του μηχανισμού σχηματισμού ιστών και οργάνων κατά την ανάπτυξη των φυσικών εμβρύων, σύμφωνα με τον Guardian.
Επιπλέον, η καινοτομία των επιστημόνων θα μπορούσε να οδηγήσει στη μείωση των πειραμάτων στα ζώα αλλά και να ανοίξει το δρόμο για νέες πηγές κυττάρων και ιστών για μεταμοσχεύσεις, σύμφωνα με τους ίδιους. Για παράδειγμα, τα δερματικά κύτταρα ενός ασθενούς με λευχαιμία θα μπορούσαν ενδεχομένως να μετατραπούν σε βλαστοκύτταρα μυελού των οστών για τη θεραπεία του ίδιου.
«Αποδεικνύουμε ότι τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα δημιουργούν ολόκληρα συνθετικά έμβρυα», επισήμανε ο επικεφαλής της έρευνας καθηγητής Τζέικομπ Χάνα, δηλώνοντας πως οι ερευνητές που ηγήθηκαν της μελέτης, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cell, είναι «πραγματικά ενθουσιασμένοι» με την ανακάλυψη.
Πέρυσι, η ίδια ομάδα είχε ανακοινώσει την κατασκευή μίας τεχνητής μήτρας η οποία επέτρεπε φυσικά έμβρυα ποντικών να αναπτυχθούν έξω από τη (σ.σ. φυσική) μήτρα για αρκετές ημέρες. Στην πιο πρόσφατη εργασία, η συσκευή αυτή χρησιμοποιήθηκε για την ανατροφή βλαστοκυττάρων ποντικιού για περισσότερο από μια εβδομάδα.
Ορισμένα από τα κύτταρα υποβλήθηκαν σε επεξεργασία με χημικές ουσίες οι οποίες κατηύθυναν τον γενετικό προγραμματισμό ώστε να δημιουργηθεί ο πλακούντας, για παράδειγμα, ωστόσο άλλα κύτταρα αναπτύχθηκαν σε όργανα και άλλους ιστούς χωρίς παρέμβαση.
Και ενώ τα περισσότερα από τα βλαστοκύτταρα απέτυχαν να σχηματίσουν δομές που να μοιάζουν με έμβρυο, στο 0,5% εξ αυτών, περίπου, αναπτύχθηκαν ιστοί και όργανα.
Σε σύγκριση με φυσικά έμβρυα ποντικού, τα συνθετικά έμβρυα ήταν κατά 95% όμοια όσον αφορά την εσωτερική τους δομή και τα γενετικά προφίλ των κυττάρων. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα όργανα που σχηματίστηκαν ήταν λειτουργικά.
Ο Τζέικομπ Χάνα διευκρίνισε, πάντως, ότι τα συνθετικά έμβρυα δεν είναι «πραγματικά» έμβρυα και ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε ζωντανά ζώα –τουλάχιστον δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα όταν μεταμοσχεύτηκαν στις μήτρες θηλυκών ποντικών.
Ο καθηγητής έχει ιδρύσει την Renewal Bio, μία εταιρεία η οποία στοχεύει στην ανάπτυξη ανθρώπινων συνθετικών εμβρύων για την παροχή ιστών και κυττάρων για ιατρικές παθήσεις.
«Στο Ισραήλ και σε πολλές άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι νόμιμο και έχουμε την ηθική έγκριση να το κάνουμε αυτό με ανθρώπινα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα. Μας παρέχεται μια ηθική και τεχνική εναλλακτική στη χρήση των εμβρύων», υποστήριξε ο Χάνα.
Στην επιστημονική κοινότητα, ωστόσο, δεν υπάρχει συναίνεση γύρω από το ζήτημα. Ορισμένοι εκ των ειδικών απέκλεισαν πως τα ανθρώπινα συνθετικά έμβρυα θα μας απασχολήσουν στο άμεσο μέλλον, την ώρα που τα συνθετικά έμβρυα των ποντικιών υπήρξαν αναποτελεσματικά, σύμφωνα, πάντα, με τη βρετανική εφημερίδα.
Από την άλλη, οι συνθήκες ίσως είναι ήδη ώριμες προκειμένου να εξεταστεί το νομικό και ηθικό πλαίσιο σε ό,τι αφορά τις σχετικές έρευνες και τις πρακτικές εφαρμογές τους.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News