Είναι το Κοσυφοπέδιο το επόμενο πεδίο έντασης στην Ευρώπη; Αυτό είναι πλέον το ερώτημα στα χείλη όλων, μετά τα γεγονότα του Σαββατοκύριακου που έφεραν Βελιγράδι και Πρίστινα στα πρόθυρα της σύγκρουσης –αυτή απεφεύχθη χάρη στην παρέμβαση Ουάσινγκτον και Βρυξελλών, αλλά το πρόβλημα δεν έχει λυθεί και βγαίνει στην επιφάνεια με κάθε αφορμή. Αυτή τη φορά ήταν οι πινακίδες κυκλοφορίας…

Ειδησεογραφικά πρακτορεία ανέφεραν νωρίς τη Δευτέρα ότι η ένταση στο βόρειο Κόσοβο έβαινε προς εκτόνωση μετά την απόφαση της κυβέρνησης της Πρίστινα να αναστείλει για έναν μήνα την εφαρμογή της απόφασης αντικατάστασης των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας στα οχήματα.

Η κυβέρνηση του Κοσυφοπεδίου προχώρησε στην απόφαση αυτή έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ, που ζήτησαν να ανακληθεί προσωρινά το μέτρο για να αποφευχθεί κλιμάκωση της έντασης με τη Σερβία. Παρεμβάσεις στην Πρίστινα έγιναν επίσης και από την ΕΕ με το ίδιο αίτημα.

Oπως ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση του Κοσόβου, η απόφαση για τις πινακίδες κυκλοφορίας δεν αποσύρεται, αλλά θα αρχίσει να εφαρμόζεται από την 1η Σεπτεμβρίου, όχι από την 1η Αυγούστου, όπως είχε αναγγελθεί.

Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς μετά από σύσκεψη που είχε τα μεσάνυχτα με την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων δήλωσε ικανοποιημένος που επικράτησε η λογική. «Εργαζόμαστε για να ηρεμήσουν τα πράγματα, αυτό είναι το σημαντικότερο για μας και όσο κι αν είναι δύσκολο δεν παραδινόμαστε και στο τέλος η Σερβία θα νικήσει», ανέφερε σε δήλωση του ο Βούτσιτς.

Η κυβέρνηση του Aλμπιν Κούρτι είχε δώσει διορία ένα μήνα στους Σέρβους του Κοσόβου να αντικαταστήσουν τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας των οχημάτων τους με πινακίδες που θα εκδίδονται από τις αρχές του Κοσυφοπεδίου. Επίσης, είχε αποφασιστεί να μην γίνονται αποδεκτά τα σερβικά δελτία ταυτότητας στις συνοριακές διαβάσεις και στους κατόχους τους θα παρέχονταν προσωρινό έγγραφο για την είσοδο στο Κόσοβο με διάρκεια παραμονής 90 ημερών.

Στο βόρειο Κόσοβο στήθηκαν οδοφράγματα σε οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν στο βόρειο Κόσοβο, ενώ τέθηκαν σε ετοιμότητα οι δυνάμεις της στρατιωτικής δύναμης του NATO (KFOR). Οπως ανακοινώθηκε από την αστυνομία του Κοσόβου το βράδυ της Κυριακής ακούγονταν πυροβολισμοί στο βόρειο Κόσοβο, κάποια βλήματα έπεσαν κοντά σε σημεία που βρίσκονταν αστυνομικές δυνάμεις —ωστόσο δεν τραυματίστηκε κάποιος αστυνομικός.

Πληροφορίες σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης έκαναν λόγο για είσοδο του σερβικού στρατού στο Κόσοβο και για ανταλλαγή πυρών με Κοσοβάρους αστυνομικούς. Την πληροφορία διέψευσε το σερβικό υπουργείο Αμυνας με ανακοίνωση στην οποία ανέφερε: «Προς το παρόν, ο σερβικός στρατός δεν έχει περάσει τη διοικητική γραμμή και δεν έχει εισέλθει (…) στο έδαφος του Κοσόβου».

Εκκληση ΕΕ για ψυχραιμία, υπέρ του Βελιγραδίου η Μόσχα

Η κρίση στο Κόσοβο προκάλεσε επίσης αντίδραση της διπλωματίας της Ρωσίας, η οποία τάχθηκε στο πλευρό των Σέρβων. «Οι ηγέτες των Αλβανών του Κοσόβου γνωρίζουν ότι οι Σέρβοι δεν θα παραμείνουν αδιάφοροι όταν απειλούνται άμεσα οι ελευθερίες τους και σκόπιμα κλιμακώνουν την κατάσταση για να πυροδοτήσουν στρατιωτικό σενάριο. Φυσικά, στόχος των αιχμηρών επιθέσεων είναι και το Βελιγράδι, το οποίο η Δύση θέλει να εξουθενώσει περαιτέρω χρησιμοποιώντας αλβανικά χέρια», ανέφερε ανακοίνωση Τύπου του ρωσικού ΥΠΕΞ.

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη παρακολουθούν στενά και με ανησυχία την κατάσταση στο βόρειο Κόσοβο, ανέφερε από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Πίτερ Στάνο ερωτηθείς σχετικά κατά την καθιερωμένη ενημέρωση των ανταποκριτών στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα.

«Ολοι οι εμπλεκόμενοι πρέπει να παραμείνουν ψύχραιμοι και οποιεσδήποτε ασυντόνιστες και μονομερείς ενέργειες που θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα και την ασφάλεια και εμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία όλων των πολιτών πρέπει να σταματήσουν αμέσως», τόνισε ο κ. Στάνο και προσέθεσε ότι ο μόνος τρόπος επίλυσης των διαφορών είναι ο διάλογος και οι διαπραγματεύσεις. Ο ίδιος σημείωσε επίσης ότι «η ΕΕ ήταν και παραμένει σε στενή επαφή τόσο με το Κόσοβο όσο και με τη Σερβία και επίσης σε συντονισμό με το ΝΑΤΟ, την EULEX, την KFOR και τους διεθνείς εταίρους, ιδιαίτερα τις ΗΠΑ και ο στόχος είναι να κατευναστούν οι εντάσεις».

Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής ανέφερε, τέλος, ότι μετά την αποδοχή από το Κόσοβο του αιτήματος του Υπατου Εκπροσώπου της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ και των ΗΠΑ για αναβολή των σχεδιαζόμενων μέτρων η ΕΕ κάλεσε τα δύο μέρη να συναντηθούν στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν τη μελλοντική πορεία, να βρουν λύσεις και να αποτρέψουν την επανεμφάνιση τέτοιων εντάσεων.

Αποκλιμάκωση

Αργότερα τη Δευτέρα, οι Σέρβοι στο βόρειο Κόσοβο άρχισαν να απομακρύνουν τα οδοφράγματα από τις κεντρικές οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία.

Σύμφωνα με τη σερβική δημόσια τηλεόραση (RTS), και όπως μετέδωσε το ΑΠΕ ΜΠΕ, το μεσημέρι είχαν ήδη απομακρυνθεί τα βαριά φορτηγά που έκλειναν τους δρόμους και είχε ξεκινήσει ο καθαρισμός του οδοστρώματος από τα χαλίκια και τις πέτρες. Το απόγευμα η απομάκρυνση των οδοφραγμάτων θα έχει ολοκληρωθεί και οι συνοριακές διαβάσεις Γιάρινιε αι Μπίρνιακ που είχαν αποκλειστεί θα ανοίξουν.

Στο βόρειο Κόσοβο επικράτησε ηρεμία, κατέληξε το τηλεγράφημα του ΑΜΠΕ, καθώς δεν πραγματοποιήθηκαν συγκεντρώσεις από την πλευρά των Σέρβων ενώ και η παρουσία της αστυνομίας ήταν διακριτική.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News