Τα μέτωπα της περιόδου είναι πολλά και η μετατόπιση του ενδιαφέροντος από το ένα στο άλλο συνεχής και αλληλένδετη. Πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, ενεργειακές επιπτώσεις, αναταραχή στις αγορές ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου και πετρελαίου, κλυδωνισμοί στα χρηματιστήρια, συνθήκες δημοσιονομικού ξεχαρβαλώματος, πληθωρισμός, επαπειλούμενη επισιτιστική κρίση και φτώχεια, αβεβαιότητα για τους προσεχείς μήνες, σκοτάδι για το μέλλον.
Oλα αυτά διαμορφώνουν πολιτικοοικονομικές συνθήκες και θα επηρεάσουν πολύ σύντομα αποφάσεις και εξελίξεις σε όλα τα πεδία.
Και όσο αυτά συμβαίνουν, σχεδόν καθημερινώς αναδεικνύεται μία νέα πραγματικότητα, ειδικώς στην Ευρώπη. Πέραν των όσων κοσμογονικών διαπιστώνονται στο γεωπολιτικό πεδίο, η Ευρώπη φανερώνει υπό τις παρούσες συνθήκες και πάλι τις αδυναμίες της – και αυτή τη φορά το έλλειμμα είναι κρισιμότερο από ποτέ.
Στην ουσία, η Ενωση είναι αυτή τη στιγμή ο μεγάλος χαμένος του πολέμου. Πολύ περιληπτικά, τελεί υπό τον καθημερινό ενεργειακό εκβιασμό της Ρωσίας, αδυνατεί να χαράξει μία κοινή γραμμή και ψάχνεται για το πώς θα εξασφαλίσει φτηνό φυσικό αέριο για να βγάλει τον επόμενο χειμώνα. Για να ζεσταίνεται, να παράγει και να μην καταρρεύσει. Η απειλή της ύφεσης είναι εδώ.
Η «λεπτομέρεια»
Υπάρχει όμως κάτι, μία «μικρή» λεπτομέρεια, την οποία κανείς δεν αγγίζει αυτή τη στιγμή.
Η λεπτομέρεια είναι ότι στην σημερινή συγκυρία, ο «μεγάλος ασθενής» της Ευρώπης είναι η πάλαι ποτε «ατμομηχανή» της, η χώρα που εδώ και δεκαετίες κουνούσε το δάχτυλο σε όλους και καθόριζε προς όφελος της τα πάντα. Δημοσιονομικούς κανόνες, ισοτιμίες, αποφάσεις του eco/fin και του eurogroup, ακόμη και πολιτικές εξελίξεις σε άλλες χώρες: η Γερμανία.
Συνεπεία μίας πολιτικής που ακολούθησαν πιστά και απαρέγκλιτα οι κυβερνήσεις Σρέντερ και Μέρκελ, η Γερμανία εξαρτήθηκε από τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου σε βαθμό σχεδόν απόλυτο. Σήμερα όμως, βρίσκεται στο στόχαστρο του Πούτιν, έχει φτάσει να κινδυνεύει να ξεμείνει σε λίγους μήνες, ψάχνει λύσεις για περιορισμό της κατανάλωσης ενέργειας, ο Πράσινος υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ υπογράφει μνημόνια ενεργειακής αλληλεγγύης με τις γειτονικές κυβερνήσεις και η «πράσινη» ατζέντα του πάει περίπατο προς το άγνωστο, αφού είναι αναγκασμένος να δει πώς θα επιστρέψει στον άνθρακα και την πυρηνική ενέργεια.
Η ακόμη σημαντικότερη λεπτομέρεια όμως πίσω από όλα αυτά, στην οποία κανείς δεν αναφέρεται, είναι άλλη: Κανείς δεν γνωρίζει τους όρους και τις τιμές, βάσει των οποίων προμηθευόταν η Γερμανία το ρωσικό φυσικό αέριο όλα αυτά τα χρόνια. Είναι ένα επτασφράγιστο μυστικό. Στην Αθήνα και αλλού μιλούν γι’ αυτό, αλλά μόνο πίσω από κλειστές πόρτες.
Υπήρχαν «γερμανικές» τιμές
Προφανώς το προμηθευόταν σε όρους προνομιακούς. Και προφανέστερα, σε αυτήν την προνομιακή συνθήκη οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό και η ανάπτυξη της όλα τα προηγούμενα χρόνια, όταν κουνούσε το δάχτυλο στους υπολοίπους.
Τώρα η Γερμανία ζητεί αλληλεγγύη και καλά κάνει. Καλά κάνουν και οι υπόλοιποι που δεν θίγουν το ζήτημα της προνομιακής της σχέσης με τη Ρωσία στο ενεργειακό πεδίο – αν αυτό γινόταν η Ενωση ίσως να έφτανε στα όρια της διάλυσης.
Το κρίσιμο είναι ότι αυτή τη φορά δεν μπορεί οι υπόλοιποι να πληρώνουν για λογαριασμό του ενός, ούτε και η ευημερία του ενός είναι σημαντικότερη από εκείνη την υπολοίπων.
Και μάλλον όλα αυτά θα πρέπει να αξιολογηθούν διαφορετικά όταν έλθει η ώρα για άλλες συζητήσεις και αποφάσεις, από τους δημοσιονομικούς κανόνες, μέχρι την αλλαγή της αρχής της ομοφωνίας για τη λήψη αποφάσεων.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News