Η Γερμανία δείχνει ανίκανη να ασκήσει ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη και στη διεθνή σκηνή, παρόμοιο με εκείνον που ασκούσε όταν στο τιμόνι της χώρας ήταν η Ανγκελα Μέρκελ. Με τον δικό της, αναμφίβολα, ιδιαίτερο τρόπο όταν έπρεπε να μιλήσει η πρώην καγκελάριος μιλούσε ενώ ο διάδοχός δεν μιλάει. Ο Ολαφ Σoλτς ψιθυρίζει.

«Συμβαίνει συχνά να συνομιλεί τηλεφωνικώς με ευρωπαίους ομολόγους του και εκείνοι να πρέπει να ζητήσουν από τον καγκελάριο να επαναλάβει αυτό που μόλις είπε. Πρόκειται περί λεπτομέρειας. Η οποία όμως φαίνεται ότι εκφράζει ξεκάθαρα την επιφυλακτικότητα και τον κρυφό βηματισμό που αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά του γερμανού ηγέτη», γράφει σχετικά ο Πάολο Βαλεντίνο, ανταποκριτής της Corriere della Sera στο Βερολίνο.

Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει πως ο Σολτς δεν μπορεί να μιλήσει ξεκάθαρα και με πυγμή. Το απέδειξε την Τετάρτη, για παράδειγμα, στη γερμανική Βουλή, στο πλαίσιο συζήτησης με θέμα τον επικαιροποιημένο προϋπολογισμό για το 2022. Πριν ο γερμανός καγκελάριος ανέβει στο βήμα ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, ο Φρίντριχ Μερτς των Χριστιανοδημοκρατών, τον κατηγόρησε ότι διστάζει να στείλει περισσότερα όπλα στην Ουκρανία, υπονομεύοντας, έτσι, της αξιοπιστία της χώρας. Μάλιστα ζήτησε από τον Σολτς να αφήσει στην άκρη την έτοιμη ομιλία του και να αποκαλύψει τις προθέσεις της κυβέρνησής του. Και εκείνος, κάθε άλλο παρά πτοημένος, παρέθεσε μια σειρά από στοιχεία όσον αφορά τα όπλα που έχουν ήδη αποσταλεί και πρόκειται να αποσταλούν στο Κίεβο, περιλαμβανομένου και ενός αντιαεροπορικού συστήματος τελευταίας γενιάς. «Εσείς περιστρέφεστε γύρω από το ζήτημα, αλλά δεν λέτε ποτέ κάτι συγκεκριμένο», είπε ο Σολτς, απευθυνόμενος στον επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και επιδεικνύοντας «πρωτοφανή ρητορική συναισθηματικότητα», σύμφωνα με τον Βαλεντίνο.

Ωστόσο ένας βαρυσήμαντος λόγος κάτω από τον θόλο του Νόρμαν Φόστερ (που δεσπόζει στη Μπούντεσταγκ), «δεν φέρνει την άνοιξη», προσθέτει ο ιταλός ανταποκριτής, σημειώνοντας πως στην Ευρώπη συζητιέται ολοένα περισσότερο ότι ο γερμανός ηγέτης δυσκολεύεται ιδιαίτερα να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις του αξιώματός, διαδραματίζοντας κάθε άλλο παρά ηγετικό ρόλο σε σχέση με την προκάτοχό του.

«Ο Σολτς περισσότερο από ντροπαλός μου φαίνεται, ανασφαλής, ωσάν να είναι ακόμα υπουργός Οικονομικών, αλλά πάνω από αυτόν δεν υπάρχει πια η Μέρκελ»

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας Συνόδου Κορυφής, για παράδειγμα, ο καγκελάριος δεν συνέβαλε καθόλου στην επίτευξη του τελικού συμβιβασμού μέσω του οποίου ξεπεράστηκαν οι ενστάσεις του Βίκτορ Ορμπαν και κατέστη δυνατή η υιοθέτηση του έκτου πακέτου κυρώσεων κατά της Μόσχας, με σημείο αναφοράς τον σταδιακή απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό πετρέλαιο.

Ενδεικτική της στάσης της Γερμανίας και του καγκελαρίου της στη σύνοδο είναι η ερώτηση που απηύθυνε ο Μάριο Ντράγκι στον Ολαφ Σολτς. «Εξηγείστε μου, ποιο είναι το πρόβλημά σας;», ρώτησε ο ιταλός πρωθυπουργός τον γερμανό καγκελάριο, δεδομένου ότι η Γερμανία ήθελε να επωφεληθεί σιωπηρά από την εξαίρεση (όσον αφορά το πετρέλαιο που μεταφέρεται μέσω αγωγών) που προβλέπεται στην τελική συμφωνία και επιτρέπει στην Ουγγαρία, στην Τσεχία και στη Σλοβακία να προμηθεύονται ρωσικό πετρέλαιο μέσω του αγωγού Ντρούζντα.

«Από πού πηγάζουν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο Ολαφ Σολτς;», διερωτάται ο Πάολο Βαλεντίνο. Είναι απλά ζήτημα χαρακτήρα και αδυναμίας εξοικείωσης με τη βαρύτητα της καγκελαρίας; Η μήπως οι δυσκολίες αυτές οφείλονται σε ευρύτερες γεωπολιτικές δυναμικές και δομικά προβλήματα στους κόλπους του SPD, του κόμματος του Σολτς, και του κυβερνητικού συνασπισμού του;

«Ο Σολτς περισσότερο από ντροπαλός μου φαίνεται, ανασφαλής, ωσάν να είναι ακόμα υπουργός Οικονομικών, αλλά πάνω από αυτόν δεν υπάρχει πια η Μέρκελ», ανέφερε στην Corriere ένας ευρωπαίος αξιωματούχος. Επιπρόσθετα, «πρέπει να διαχειριστεί έναν ιδιαίτερα ετερογενή συνασπισμό», γεγονός που εξηγεί γιατί στις Βρυξέλλες η θέση της Γερμανίας όσον αφορά διάφορα ζητήματα δεν είναι πάντα διακριτή, όπως στο παρελθόν, «ωσάν οι οδηγίες από το Βερολίνο να μην είναι πια ξεκάθαρες». «Είχαμε συνηθίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο η Γερμανία. Ο Σολτς χρειάζεται χρόνο. Ακόμη και η Μέρκελ στην αρχή άργησε να αναδειχθεί. Είμαι πεπεισμένος ότι κάποια στιγμή θα συμβεί», δήλωσε, λιγότερο, επικριτικά ευρωπαίος πρέσβης που συμμετείχε στην πρόσφατη σύνοδο.

Πρόβλημα για τον Σολτς αποτελούν και οι Πράσινοι σύμμαχοί του οι οποίοι, παρότι τάσσονται ανοιχτά υπέρ του Κιέβου, «πρέπει να προσέχουν την παραδοσιακή βάση τους»

«Η επιφυλακτικότητα του Σολτς είναι γνωστή. Ετσι είναι αυτός ο άνθρωπος. Αλλά πιστεύω επίσης πως οι επικρίσεις είναι εν μέρει υπερβολικές», σημείωσε από την πλευρά του ο Κρίστοφ φον Μάρσαλ, ένας από τους κορυφαίους σχολιαστές της Γερμανίας. «Οταν ο Σολτς λέει ότι η Ουκρανία δεν πρέπει να ηττηθεί, αντί να λέει ότι η Ουκρανία πρέπει να νικήσει, το ζήτημα δεν απλώς σημασιολογικό, καθώς δίνει την εντύπωση ότι στερείται αποφασιστικότητας. Τώρα, όμως, δείχνει να έχει καταλάβει ότι πρέπει να επικοινωνεί καλύτερα, να προσφέρει στην κοινή γνώμη περισσότερη αίσθηση προοπτικής. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το SPD, το κόμμα του, επηρεάζει επίσης τη στάση του, καθώς υφίσταται ακόμη στο εσωτερικό του μια ειρηνιστική πλειοψηφία και μεγάλη νοσταλγία για την Ostpolitik και τη σχέση με τη Μόσχα, η οποία, όμως, είναι πλέον μη ρεαλιστική. Πρέπει να θυμόμαστε ότι η Ρωσία του Πούτιν είναι μια επεκτατική δύναμη, διαφορετική από τη Σοβιετική Ένωση, η οποία ήταν μια δύναμη του στάτους κβο», εξήγησε ο γερμανός δημοσιογράφος. Πρόβλημα για τον Σολτς αποτελούν και οι Πράσινοι σύμμαχοί του οι οποίοι, παρότι τάσσονται ανοιχτά υπέρ του Κιέβου, «πρέπει να προσέχουν την παραδοσιακή βάση τους».

Αλλά πέρα από τις ισορροπίες που καλείται να διατηρήσει ο Σολτς στο εσωτερικό και του κόμματος και του κυβερνητικού συνασπισμού του, υφίσταται ένα ευρύτερο «γερμανικό» πρόβλημα που καθιστά ακόμη πιο δύσκολη τη ζωή του γερμανού καγκελαρίου. Ο επιθετικός πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία διέψευσε τις χώρες που πίστευαν στον διάλογο με τη Μόσχα, όχι μόνο τη Γερμανία, αλλά και στην Ιταλία, στη Γαλλία και στην Ισπανία. «Είτε στην ΕΕ είτε στο ΝΑΤΟ, οι Πολωνοί και τα κράτη της Βαλτικής δεν σταματούν να μας μέμφονται: “σας είχαμε προειδοποιήσει για τις προθέσεις του Πούτιν”. Η βαθμολογία μας στη γεωπολιτική ανάλυση έχει πέσει στο μηδέν», ανέφερε χαρακτηριστικά μεταξύ σοβαρού και αστείου ο ευρωπαίος πρέσβης.

Ομως τα μεγαλύτερα λάθη τα έχει διαπράξει το Βερολίνο και οι κύριες κατηγορίες που διατυπώνονται εναντίον του, ειδικά στη Βαρσοβία, ενισχύονται από τη φαινομενική βραδύτητα με την οποία προμηθεύει όπλα στο Κίεβο. Και αυτές οι χώρες θέλουν πια να χειραφετηθούν από το Βερολίνο. «Η Γερμανία βρέθηκε στη λάθος πλευρά της ιστορίας: δεν χρειαζόμαστε πλέον γερμανική προστασία», σημείωσε ένας διπλωμάτης από την Κεντρική Ευρώπη.

«Εκπλήσσονται όντως η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής που η Γερμανία δεν προσφέρει περισσότερη στρατιωτική βοήθεια; Γνωρίζουν πολύ καλά την ιστορία μας και την ιστορία τους», επισήμανε ο φον Μάρσαλ. «Οσον αφορά την οικονομική βοήθεια, ο Σολτς κάνει εξαιρετική δουλειά, τουλάχιστον όσο η Μέρκελ. Εχω την εντύπωση ότι οι επιθέσεις σχετίζονται μάλλον με προσδοκίες, οι οποίες, όσον αφορά τη Γερμανία, είναι πολύ υψηλές. Αλλά αυτό υποδηλώνει ότι το Βερολίνο εξακολουθεί να διαδραματίζει καθοδηγητικό ρόλο», πρόσθεσε.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια χώρα όπως η Πολωνία θα βγει ενισχυμένη από αυτήν την κρίση και θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει στο έπακρο το γεγονός ότι είχε δίκιο. Η ανάκαμψη της Γερμανίας θα είναι περίπλοκη και γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εστιάσουν ιδιαίτερα στη Βαρσοβία», σημείωσε από την πλευρά του ο κεντροευρωπαίος διπλωμάτης. Κατά πόσο θα μπορέσει ο Ολαφ Σολτς, ο καγκελάριος που ψιθυρίζει στο τηλέφωνο, να ανταποκριθεί σε αυτήν την πρόκληση και σε όλες τις υπόλοιπες που καλείται να αντιμετωπίσει, καλώς ή κακώς αποτελεί ζήτημα υψίστης σημασίας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News