Τρία χρόνια μετά την εκλογική νίκη της ΝΔ και τη διπλή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ (ευρωεκλογές, εθνικές εκλογές) με την κρίση να αποτελεί πλέον τη νέα κανονικότητα, μετά από τρία μνημόνια, μια πανδημία και έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης που οδηγεί σε μεγάλη ενεργειακή κρίση και έκρηξη των τιμών, το εκλογικό σώμα δε δείχνει να… συγκινείται ιδιαίτερα. Ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων παραμένει περίπου ο ίδιος, οι μεταβολές που συντελούνται δεν αλλάζουν ιδιαίτερα τα πράγματα και το κύριο ερώτημα που προκύπτει είναι αν θα προκύψει σταθερή κυβέρνηση, αυτοδύναμη ή συνεργασίας και μετά από πόσες εκλογικές αναμετρήσεις, αφού οι επόμενες εκλογές γίνονται με απλή αναλογική και οι μεθεπόμενες με ενισχυμένη.

Η εικόνα της κοινής γνώμης, όπως αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις, έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά:

Πρώτον, στην πρόθεση ψήφου η ΝΔ χάνει κατά μέσο όρο το τελευταίο διάστημα περίπου μια εκατοστιαία μονάδα τον μήνα, ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει περίπου μισή, η δυναμική της ανόδου του ΚΙΝΑΛ έχει ανακοπεί και τα μικρότερα κόμματα παρουσιάζουν οριακές αυξομειώσεις που δεν αλλάζουν τα πράγματα. Ενδεικτικά στο γκάλοπ της GPO για το powergame.gr, η ΝΔ από το 35,5% που έπαιρνε τον Οκτώβριο έχει πέσει στο 30,8%, ο ΣΥΡΙΖΑ από το 21,5% που είχε τον Δεκέμβριο έχει ανέβει στο 22,8% και το ΚΙΝΑΛ από το 14,4% που είχε τον Ιανουάριο έχει πέσει στο 12,6%. Η τάση, ωστόσο, μείωσης της διαφοράς μοιάζει να ανακόπτεται μετά την ανακοίνωση των μέτρων στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Στο γκάλοπ της Marc για το «Πρώτο Θέμα», το πρώτο που έγινε μετά την ανακοίνωση των μέτρων, η διαφορά ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ επιστρέφει σε διψήφιο αριθμό. Η ΝΔ παίρνει 32,6%, ο ΣΥΡΙΖΑ 22,3%, ενώ το ΚΙΝΑΛ πέφτει στο 13,7%.

Δεύτερον, η λεγόμενη γκρίζα ζώνη μεγαλώνει, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό ψηφοφόρων που εμφανίζονται δυσαρεστημένοι δεν έχουν αποφασίσει ακόμη τι θα ψηφίσουν στις επόμενες εκλογές. Ενδεικτικά στο γκάλοπ της Pulse για τον ΣΚΑΪ αυτοί που απαντούν λευκό/άκυρο ή αναποφάσιστοι έχουν ανεβεί συνολικά από το 11% στο 12,5% σε ένα μήνα.

Τρίτον, ενώ η ΝΔ παρουσιάζει κάποια πτώση, δεν αλλάζει ουσιαστικά ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων. Η απόσταση που χωρίζει το κυβερνών κόμμα από τον ΣΥΡΙΖΑ παραμένει μεγάλη, η διαφορά παραμένει περίπου εκεί που ήταν στις εθνικές εκλογές του 2019. Η διαφορά ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές ήταν 8,3% και σήμερα είναι στο γκάλοπ της GPO 8%, στης Pulse 8,5% και στης Marc 10,3%.

Τέταρτον, αλλάζει υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ και σε βάρος του ΠΑΣΟΚ η εικόνα που είχε διαμορφωθεί μετά την εκλογή νέας ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και έδειχνε ότι η διαφορά ανάμεσα στο δεύτερο και το τρίτο κόμμα ήταν μικρότερη από τη διαφορά του πρώτου με το δεύτερο. Τώρα πλέον η δημοσκοπική διαφορά μεταξύ ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ είναι μικρότερη από την διαφορά ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ. Ενδεικτικά τον Ιανουάριο στο γκάλοπ της GPO τα ποσοστά ήταν: ΝΔ. 31,2%, ΣΥΡΙΖΑ 22%, ΚΙΝΑΛ 14,4%. Σήμερα είναι: ΝΔ 30,8%, ΣΥΡΙΖΑ 22,8%, ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ 12,6%.

Πέμπτο, παρά τη σημαντική φθορά της κυβέρνησης, η αντοχή Μητσοτάκη παραμένει αξιοσημείωτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι η διαφορά στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία μεταξύ Μητσοτάκη – Τσίπρα είναι σχεδόν διπλάσια από τη διαφορά στην πρόθεση ψήφου ανάμεσα σε ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ. Ενδεικτικά στο γκάλοπ της Pulse η διαφορά ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου είναι 8,5% καινή διαφορά Μητσοτάκη – Τσίπρα στην καταλληλότητα είναι 13%. Στο δε γκάλοπ της Marc σχεδόν οι μισοί Ελληνες (48,8%) εκτιμούν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης μπορεί να υπερασπιστεί καλύτερα τη χώρα σε περίοδο κρίσης.

Με αυτά τα δεδομένα, το μυστήριο των επόμενων εκλογών και το στοίχημα της αυτοδυναμίας για τη ΝΔ δείχνει να κρύβεται στη γκρίζα ζώνη. Οι ψηφοφόροι που βρίσκονται εκεί ανήκουν σε πολλές διαφορετικές κατηγορίες και είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί πώς θα συμπεριφερθούν στις εκλογές. Αρκετοί από αυτούς ψήφισαν ΝΔ στις τελευταίες εκλογές, κάποιοι είχαν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ, άλλοι μικρότερα κόμματα, άλλοι δεν ψήφισαν καθόλου. Στις εκλογές που θα γίνουν με απλή αναλογική, η στάση τους θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Θα κινηθούν προς τα μικρότερα κόμματα, όπως συνήθως συμβαίνει σε εκλογές με απλή αναλογική; Θα αποδοκιμάσουν την κυβέρνηση, ενισχύοντας το μεγάλο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Θα κινηθούν προς το πρώτο κόμμα, για να ενισχύσουν την προοπτική σχηματισμού μιας σταθερής κυβέρνησης; Θα μοιραστούν περίπου όπως μοιράζονται και οι άλλοι ψηφοφόροι, με αποτέλεσμα να διατηρηθεί ο σημερινός συσχετισμός δυνάμεων; Όσο προχωράμε προς τις εκλογές, θα αρχίσει να φαίνεται πιο καθαρά αν υπάρχει δυναμική και προς ποια κατεύθυνση εντός της γκρίζας ζώνης. Όσο παραμένει γκρίζα και μάλιστα μεγαλώνει, το μυστήριο μπορεί να εξελιχθεί σε εκλογικό θρίλερ!

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News